Ελαιόλαδα, λύπη και έλεο

του Βασίλη Φραντζολά 

Από πού να αρχίσω και πού να τελειώνω με τις εξοργιστικές παραλείψεις και λάθη που έχω  -εδώ και χρόνια- επισημάνει να υπάρχουν μέσα στο βιβλίο της Οικιακής Οικονομίας Α’ Γυμνασίου ; Θυμάμαι όταν προ 5-6 ετών περίπου στο Συνέδριο περί Ελαιολάδου της Ενωσης Ελλήνων Χημικών στην Θεσσαλονίκη πρωτοείπα και φώναξα να αλλάξουν ορισμένα πράγματα από το βιβλίο της Οικιακής Οικονομίας, είχα μιά ελπίδα ότι θα τα έχουν διορθώσει. Οταν είδα όμως, τυχαία, προχθές βράδυ την τελευταία ηλεκτρονική έκδοση του βιβλίου, ειδικά το Κεφάλαιο "Λίπη και Έλαια", τα 'χασα, εξοργίστηκα.  Είπα, αρκετά! Ανεχόμαστε τα πάντα μένοντας απαθείς σε πολλά στρεβλά θέματα που συμβαίνουν γύρω μας. Κάποτε όμως δεν πρέπει τελικά να αρχίσουμε να μιλάμε, σπάζοντας και κανένα αυγό; μόνο για τους μισθούς και τις συντάξεις θα μιλάμε συνέχεια; μόνο; ένα μέρος του προβλήματος για το πως φθάσαμε ως εδώ είναι ως γνωστόν και ο ωχαδερφισμός μας. Μου λέει ο άλλος, μα καλά, εσύ μόνος σου θα τα αλλάξεις τώρα; Nαι, εγώ μόνος μου θα το ξεκινήσω, αλλά ελπίζω ότι θα ρθουν κι άλλοι, πολλοί, όπως έγινε και με το ελαιόλαδο. Οταν προ αρκετών ετών έλεγα στα πρώτα σεμινάρια ελαιολάδου “και να καίει και να πικραίνει, αυτό είναι το καλό” τώρα πολλοί τόμαθαν το μυστικό και ψάχνουν για φρέσκα μυρωδάτα, πικάντικα αγουρέλαια!

Λοιπόν κύριοι καθηγητές - συγγραφείς και επόπτες του σχολικού βιβλίου της Οικιακής Οικονομίας της Α’ Γυμνασίου (έντεκα τον αριθμό), ας πάμε κατευθείαν στο βιβλίο  και ειδικότερα στην ομάδα “Λίπη και Έλαια”. Είναι η ομάδα στην οποία ανήκει προφανώς και το Εξαιρετικό Παρθένο Ελαιόλαδο για το οποίο τόσο υπερήφανοι είμαστε όλοι εμείς και που το ξέρουμε αρκετά καλά αλλά βέβαια όχι και τα παιδιά μας με αυτές τις γνώσεις που τους δίνετε μέσα από το βιβλίο.  Συγγνώμη... μου ξέφυγε και έγραψα τον απαγορευμένο - απ’ ὀ,τι βλέπω - από τα βιβλία του Γυμνασίου όρο “Εξαιρετικό Παρθένο”  ελαιόλαδο! Μήπως ίσως το αναφέρετε κάπου και εμένα μου έχει ίσως ξεφύγει; Λοιπόν κύριοι, τα παιδιά μας θα τελειώσουν την Οικιακή Οικονομία της Α' και Β'  τάξης και το μόνο που θα μάθουν είναι ότι το ελαιόλαδο περιλαμβάνεται στην κατηγορία  “Λίπη” . Μα τι λέτε κύριε Φραντζολά, λάθος, το ελαιόλαδο σαν υγρό που είναι ανήκει βέβαια στην κατηγορία των Ελαίων, όχι των Λιπών. Κύριοι Καθηγητές στο μέχρι πρόσφατα τυπωμένο βιβλίο του ΟΕΔΒ (των ιδίων συγγραφέων) της Οικιακής Οικονομίας Α’ Γυμν. (σελ. 85)  έχετε βάλει υπογραμμισμένο μάλιστα με έντονα μπλέ γράμματα ότι “To Ελαιόλαδο είναι το λίπος που προτιμούν οι Ελληνες”. Μα καλά, είναι δυνατόν;  είναι όντως έτσι γραμμένο από Ελληνες ειδικούς επιστήμονες-συγγραφείς; Nαι, μάλιστα, το χρυσάφι μας, στην ποδιά του οποίου σφάζονται Ιταλοί, Ισπανοί και Δραγουμάνοι, εσείς το αποκαλείτε “λίπος”, υποβιβάζοντας το φυσικά και εξομοιώνοντας το με ό,τι πιο λιπαρό και απεχθές μας έρχεται στη μνήμη, χοιρινό λίπος, λουκάνικα, λαρδί.  Απίστευτο; Tυχαίο; Ποιος εγκέφαλος το είχε γράψει αυτό στο βιβλίο του ΟΕΔΒ; Ούτε ο πρόεδρος της Ενωσης Παραγωγών Σπορελαίων δεν θα τολμούσε να το γράψει αυτό. Και όμως το τολμήσατε.
Αυτά λοιπόν, για το “extra virgin olive oil” που υπερηφανεύεται και δεν παραλείπει να το τονίζει και ο Εγγλέζος Jamie όταν τηλεμαγειρεύει (όπως και όλοι οι σοβαροί σεφ). Αλλά τα παιδιά μας το “Εξαιρετικό Παρθένο Ελαιόλαδο” θα το γνωρίσουν όπως θα τους το σερβίρουν μέσα από τις διαφημίσεις οι διάφορες εταιρείες που το καπηλεύονται δεκαετίες τώρα.

Πάω παρακάτω, τα έχω ψιλοπάρει ήδη με αυτά που βλέπω και γράφω, και διαβάζω: “Στην ομάδα των λιπών και ελαίων ανήκουν οι ξηροί καρποί και η μαγιονέζα!  Μα καλά είπα, είναι δυνατόν να έχουν ξεχάσει το λαδολέμονο και την σως βινεγκρέτ;  είναι δυνατόν; Εντεκα τον αριθμό καθηγητές και υπεύθυνοι πληρώθηκαν από όλους εμάς για να μαθαίνουν ότι οι ξηροί καρποί ανήκουν στην Ομάδα "Λίπη και έλαια". Λες και γράφτηκε το βιβλίο τρέχοντας, στο πόδι που λένε. Βέβαια το βιβλίο της Οικιακής Οικονομίας της επόμενης χρονιάς Β’ τάξης μια χαρά τα λέει. Διαβάστε το.
Και τώρα δεν θα ακουμπήσω το τί (δεν) λέτε στα παιδιά για τις μαργαρίνες αλλά θα πάω στο άλλο μεγάλο θέμα του κεφαλαίου. Μαντέψατε ποιό είναι αυτό;  Τι άλλο; Χοληστερίνη του κακού καιρού, και στη συνέχεια βέβαια φανερώνεται η θεϊκή λύση, οι “φυτοστερόλες”! Ναι, αυτές που υποχρεωθήκαμε να μάθουμε από το τηλεοπτικό ξέπλυμα των γνώσεων μας και που τις λένε κάτι σαν Μπεμπέλ, η κάτι τέτοιο.
Σε όλο το Κεφάλαιο Λίπη και Ελαια αναφέρετε κ.κ. Καθηγητές την λέξη “ελαιόλαδο” έξι φορές αλλά την λέξη “χοληστερίνη” δεκατέσσερις! Είμαι σίγουρος 100% ότι δεν μπήκατε στον κόπο να τις μετρήσετε μπροστά στον οίστρο με τον οποίο γράψατε αυτά που θέλατε να τονίσετε. Αλλά με την ευκαιρία, να μιλήσουμε λίγο και επί της ουσίας  για το που υπάρχει η χοληστερόλη; Λέτε στο πόνημα σας ότι η χοληστερόλη “συνοδεύει τα ζωικά λιπίδια, όπως βούτυρο γάλακτος, λίπος γαλακτοκομικών και λίπος στο κρέας” . Εεε λοιπόν κύριοι, η χοληστερόλη δεν έχει καμμιά ουσιαστική ποσοτική σχέση με το ζωϊκό λίπος παρά μόνο με τους ζωϊκούς (μυϊκούς)  ιστούς!  Ποιός τολμάει και σας αμφισβητεί; απλά, το γράφει ξεκάθαρα το βιβλίο της επόμενης χρονιάς, της Οικιακής Οικονομίας της Β’ Γυμνασίου! Εκεί μπορείτε ακόμα και τώρα να διαβάσετε ότι η χοληστερίνη “Βρίσκεται αποκλειστικά σε ζωικούς ιστούς”. Αρα, πρώτον, ποιός έχει δίκιο σε αυτό το ζωτικής σημασίας θέμα περί χοληστερίνης. Ποιός ; Μα φυσικά οι μαθητές της Β’ τάξης που μαθαίνουν και κάποια πιό σωστά πράγματα μέσα από το βιβλίο τους. Kαι συμπληρώνω εγώ, η χοληστερίνη υπάρχει εκ φύσεως μέσα σε όλους του μυϊκούς ιστούς, τα κρέατα, τα άπαχα ψητά φιλέτα,  και σε όλα τα ψάρια και τα θαλασσινά. Μάλιστα, τα διαιτητικά μπούτια κοτόπουλου (χωρίς πέτσα!) που τα τρώνε όσοι έχουν ανεβασμένη χοληστερίνη έχουν την ίδια ποσότητα χοληστερόλης με τα μισητά ψητά αρνίσια παϊδάκια με το λίπος τους (βιβλίο Εργαστηρίου Υγιεινής και Επιδημιολογίας Παν. Αθηνών, Καθ. Αντ. Τριχοπούλου). Ακούγονται σαν τρελλά αυτά τα πράγματα;  Μα ζούμε στην εποχή της ολοκληρωτικής παραπληροφόρησης!
Δεν θα ασχοληθώ και με άλλη μία καραμπινάτη, λάθος πληροφόρηση περί χοληστερίνης που έχετε στο βιβλίο και την αναιρείτε εσείς οι ίδιοι μέσα στο ίδιο Κεφάλαιο (δηλ. για το αν ανεβαίνει η όχι η χοληστερόλη στο αίμα καταναλώνοντας τρόφιμα υψηλής περιεκτικότητος σε χοληστερόλη η από τα κορεσμένα λιπαρά). Κουράστηκα, ζαλίστηκα τώρα που ξαναδιαβάζω το κείμενο, μοy 'ρθε ναυτία. Μα καλά, τόσα πολλά λάθη, παραλείψεις και ανακρίβειες, σε πράγματα γνωστά και τετριμμένα για κάθε σχετικό επιστήμονα, σε ένα δημόσιο κείμενο 800 λέξεων;  Φαντάζομαι τι μας σερβίρουν και αλλού, σε άλλα θέματα που δεν τα ξέρουμε. Αλλά για μέχρι πόσο αντέχει η αντοχή; Λοιπόν κύριοι καθηγητές, τελειώνοντας την δυσάρεστη αναφορά μου σε θέματα  που αφορούν τα παιδιά μας και την διατροφή τους και που ασταμάτητα συνεχίζουν να λέγονται και να γίνονται, χωρίς καμμιά απολύτως αντίδραση, σαν σε μια υπνωτισμένη, παραδομένη πολιτεία.  Σας προτείνω λοιπόν ως επιστήμονας αλλά περισσότερο ως πατέρας, ο τίτλος του Κεφαλαίου 3.7 στο βιβλίο σας να μετατραπεί στην επόμενη έκδοση του από “Λίπη και έλαια” σε “Λύπη και έλεος”. Καλό ξημέρωμα σε όλους μας.
Υστερόγραφο:
Θεωρώ ανάγκη να σας υπενθυμίσω εδώ κάτι πολύ ουσιαστικό για το ελαιόλαδο το οποίο πολύ αμφιβάλλω αν το ξέρετε (γιατί αν το ξέρατε το παράπτωμα της παράλειψης του όρου "Εξαιρετικό Παρθένο"  δεν είναι πλέον απλή αμέλεια). Το "Εξαιρετικό Παρθένο Ελαιόλαδο" είναι ο χυμός από υγιείς ελιές, μυρωδάτος και ζωντανός ενώ το απλό  "Ελαιόλαδο"  με το οποίο μας έχετε πλημμυρίσει τα βιβλία των παιδιών μας είναι ένα “ραφινέ” ελαιόλαδο παρασκευασμένο από μισοσάπιες, υπερώριμες, χαλασμένες, γεμάτες οξύτητα ελιές το οποίο έχει απογειωθεί στους 200 βαθμούς Κελσίου, έχει αποσμωθεί, έχει απογυμνωθεί, ἐχει ουδετεροποιηθεί για να δοθεί με μεγαλύτερο πλέον βιομηχανικό κέρδος στο απαίδευτο, ανυποψίαστο καταναλωτικό κοινό.
 πηγή