Ο μοναχός Κοσμάς ο αγιορείτης και Μεγαλοελλαδίτης, αφού υπηρέτησε με αυταπάρνηση την αναβίωση της Ορθοδοξίας στην Μεγάλη Ελλάδα, εκοιμήθη αιφνιδίως την Κυριακή 12 Δεκεμβρίου του έτους που μας άφησε (2010), σε ηλικία 57 ετών.
Είχα την τύχη να τον γνωρίσω γύρω στο 1998, όταν ως υπεύθυνος του Τηλεοπτικού Σταθμού της Μητροπόλεως Πατρών Λύχνος, πραγματοποιήσαμε σειρά εκπομπών και εκδηλώσεων για το αθόρυβο μα ουσιαστικό έργο του μοναχού Κοσμά στην Κάτω Ιταλία εκείνη την εποχή, που ήταν ηγουμενεύων της ιστορικής Μονής του Οσίου Ιωάννου του Θεριστή. Ενδιαφέρθηκε προσωπικά και ο μακαριστός Μητροπολίτης Πατρών Νικόδημος, ο οποίος επισκέφθηκε την Κ. Ιταλία, είδε από κοντά το επιτελούμενο έργο και συνέδραμε με διάφορους τρόπους την όλη προσπάθεια.
Στις 18 Οκτωβρίου 1999 ο αείμνηστος μοναχός Κοσμάς, μίλησε στη Διακίδειο Σχολή Λαού Πατρών. Στην ομιλία του ο π. Κοσμάς αναφέρθηκε αρχικώς στο ελληνικό παρελθόν της Κάτω Ιταλίας (Μ. Ελλάδα) ήδη από την αρχαιότητα, και στη συνέχεια έκαμε λόγο για τη συνέχεια του Ελληνισμού στην περιοχή της Καλαβρίας μέσω της Ορθοδοξίας. Αυτός ο "Χριστιανικός Ελληνισμός" έδωσε στην Εκκλησία και τον πολιτισμό πολλούς Αγίους, πνευματικά αναστήματα όπως οι Πατριάρχες Κωνσταντινουπόλεως Μεθόδιος και Νικόλαος Μυστικός, ο Ιωσήφ ο Υμνογράφος, ο Άγιος Πέτρος Άργους, ο Γρηγόριος Ασβεστάς και χιλιάδες μοναχούς, οι οποίοι ασκήτευσαν στην περιοχή αυτή. Μεταξύ αυτών ο Όσιος Ηλίας ο Σπηλαιώτης, ο Ηλίας ο Σικελιώτης ή Νέος, ο Άγιος Φαντίνος, ο Λουκάς από την Ταυρομενία κ.α. Ο π. Κοσμάς αναφέρθηκε ιδιαίτερα στον Όσιο Ηλία τον Σπηλαιώτη,ο οποίος γεννήθηκε στο Ρήγιο της Καλαβρίας και διέμεινε επί οκτώ χρόνια στην Πάτρα (880-888), μονάζοντας σ' ένα σπήλαιο κοντά στην πόλη. Ο Όσιος αυτός ανήκει στους Έλληνες μοναχούς της Κάτω Ιταλίας, οι οποίοι κατέφυγαν -λόγω της επιδρομής των Σαρακηνών εκεί- στην Πάτρα, τον 9ο αιώνα.
Ο π. Κοσμάς μνημόνευσε στο σημείο αυτό την σχετική μελέτη του ιστορικού των Πατρών κ. Κων. Τριανταφύλλου (Padova 1973) και την αναβίωση της μνήμης του Αγίου Αθανασίου Επισκόπου Μεθώνης στην Μητρόπολη Πατρών. Ο Άγιος Αθανάσιος καταγόταν από την Κατάνη της Σικελίας και ήλθε στην Πάτρα σε νεανική ηλικία, έγινε μοναχός, ηγούμενος σε μοναστήρι της περιοχής και τελικά Επίσκοπος Μεθώνης, η οποία υπαγόταν τότε στην δικαιοδοσία του Μητροπολίτου Πατρών. Ιστορικά, λοιπόν, οι σχέσεις Αχαϊας και Κάτω Ιταλίας είναι βεβαιωμένες, παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον και γι΄αυτό χρήζουν περαιτέρω έρευνας.
Ο π. Κοσμάς είχε προσδιορίσει τότε με ακρίβεια την παρουσία του στην Κ. Ιταλία: "Δεν διακατεχόμαστε από ιεραποστολικά άγχη. Πήγαμε στην Καλαβρία πριν πέντε χρόνια με την ευλογία του Οικουμενικού Πατριαρχείου -στην δικαιοδοσία του αποίου υπαγόταν η περιοχή από τον 8ο έως τον 11ο αιώνα- υπαγόμαστε κανονικά στην Μητρόπολη Ιταλίας και είμαστε εκεί για να φυλάμε τα ερείπια που αποπνέουν μνήμες ελληνικές αιώνων. Σκοπός μας δεν είναι ο προσηλυτισμός, όπως μας κατηγόρησαν αρχικώς οι παπικοί, αλλά η συνέχεια της ιστορίας, η οποία είναι χαραγμένη στα ερείπια. Ο Χριστιανικός Ελληνισμός φιμώθηκε βίαια στην Καλαβρία, με την κατάργηση του Βυζαντινού Τυπικού. Σήμερα επαναφέρουμε το Βυζαντινό Τυπικό το οποίο συγκινεί τους ντόπιους, γιατί αποπνέει πνευματικότητα".
Τα ανθρώπινα λάθη, οι κακές εκτιμήσεις και άλλα άδηλα και κρύφια, κάποια στιγμή εξόρισαν τον μοναχό Κοσμά από το μοναστήρι του Θεριστή στην Καλαβρία, όπου είχε αφήσει ανεξίτηλη τη σφραγίδα του. Πριν λόγο καιρό επέστρεψε στην αγαπημένη του γη της Κ. Ιταλίας, αλλά ο Θεός άλλα δι' αυτόν εμελέτησε και τον κάλεσε κοντά Του.
Την ιδιαίτατη σχέση του μ' αυτή τη γη μπορεί κανείς να ανιχνεύσει στα κείμενά του Γράμμα από την Καλαβρία και Λογισμοί και διαλογισμοί στη Μεγάλη Ελλάδα, που δημοσιεύτηκαν κατά καιρούς στο περιοδικό Νέα Εστία, που διευθύνει ο Σταύρος Ζουμπουλάκης, ο οποίος υπήρξε αδελφικός φίλος με τον αείμνηστο Κοσμά.
Στο τεύχος 1839 (Δεκέμβριος 2010) της Ν. Εστίας δημοσιεύονται: το Γ' μέρος των Λογισμών και διαλογισμών στη Μεγάλη Ελλάδα και ένα κείμενο του Σταύρου Ζουμπουλάκη για τον φίλο που έφυγε. Ο Ζουμπουλάκης τα λέει περίφημα για τον Κοσμά, δηλαδή πραγματικά και ουσιαστικά. Στέκομαι σ' ένα καίριο σημείο του κειμένου του: “Είχε την πρώτη και κύρια αρετή των αληθινών μοναχών, την ακτημοσύνη. Ο Κοσμάς δεν είχε πραγματικά στον ήλιο μοίρα. Το μόνο έχει του ήταν το ράσο που φορούσε. Δεν θωράκισε τον εαυτό του, δεν τον λογάριασε ούτε τον φρόντισε. Αληθινός καλόγερος δεν είναι εκείνος που ελεεί, αλλά εκείνος που τον ελεούν. Χωρίς ακτημοσύνη και πτωχεία δεν μπορεί να υπάρξει το παραρρίπτεσθαι ενώπιον του Θεού, για το οποίο κάνει συχνά λόγο ο αββάς Ησαϊας. Ο ακτήμων Κοσμάς το είχε αυτό το παραρρίπτειν εαυτόν, είχε δηλαδή αποταγή.
Το μόνο που δεν αποτασσόταν ήταν οι χίμαιρές του, οι οποίες έφεραν κάποια στιγμή τα βήματά του στην Κάτω Ιταλία, για να αναστήσει τον Ορθόδοξο μοναχισμό στα βυζαντινά ερείπιά της. Η Μονή του Αγίου Ιωάννου του Θεριστή στο Μπιβόντζι της Καλαβρίας, το δικό του έργο, το έργο της ζωής του, του έδωσε την πιο μεγάλη ικανοποίηση και χαρά, μα και τη μεγάλη στενοχώρια. Από τότε που μια συμπλεγματική εκκλησιαστική γραφειοκρατία τον έδιωξε από κει (2005) ζούσε με την ελπίδα της επιστροφής και πέθανε με τον καημό της”.
Νομίζω πως μαζί με τον Σταύρο Ζουμπουλάκη όλοι όσοι γνωρίσαμε τον απλό μοναχό Κοσμά, τον ορισμό της αποταγής εν εσχάτοις καιροίς, μπορούμε να τον χαιρετίσουμε:
“Χιμαιρικέ μας φίλε, κατευόδιο!”
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου