Προσωπα

stalker tarkovsky

Της Pιτσας Mασουρα

Απευθυνόμενος προς τους Αθηναίους πολίτες τον 4ο π.Χ. αιώνα, ο ρήτορας Δημοσθένης λέει: «Ολον αυτό τον καιρό αφήσατε τα πράγματα να κυλήσουν μέσα από συνεχείς αναβολές, μεταθέσεις ελπίδων σε άλλους, μέσα από αλληλοκατηγορίες και καταγγελίες. Και συνεχίζετε μέχρι σήμερα. Μα πόσο απερίσκεπτοι είστε, ώστε να ελπίζετε πως όλες αυτές οι πρακτικές που οδήγησαν την πόλη μας από τη λαμπρότητα στην αθλιότητα μπορούν να μας βοηθήσουν να ξαναβρούμε την παλιά μας αίγλη; Δεν είναι ούτε λογικό ούτε φυσικό, Αθηναίοι. Δεν έχει μείνει τίποτα πια να διαφυλάξουμε κι είμαστε υποχρεωμένοι να κατακτήσουμε τα πάντα απ’ την αρχή. Και να θυμάστε: δεν είναι δυνατόν να κατακρίνετε τις πράξεις των άλλων αν πρώτοι εσείς δεν πράττετε το καθήκον σας»…

Παλινδρομούσε και εξοργιζόταν τότε ο Αθηναίος πολίτης, έβλεπε τον ανόητο τρόπο με τον οποίον ασκούσαν οι πολιτικοί εξουσία, παρασυρόταν από κουβέντες του τύπου «πρέπει να περιφρουρείτε το πολίτευμα με την ψήφο σας», και δύσκολα συνειδητοποιούσε το μήνυμα του Δημοσθένη ότι «δεν υπάρχει και δεν θα υπάρξει υψηλή καταγωγή, ούτε πλούτος, ούτε δύναμη που να συνοδεύεται από αλαζονεία και ο πολίτης να το αποδέχεται». Σήμερα, τηρουμένων των αναλογιών, θα έλεγα ότι δεν απέχουμε πολύ από το citizenship εκείνης της εποχής. Προφανώς έχουμε επίγνωση του πού βρισκόμαστε και ότι μέσα από επώδυνες διαδρομές οφείλουμε να κατακτήσουμε τα πάντα από την αρχή, χωρίς όμως να λησμονήσουμε το μερίδιό μας στη συνενοχή, γιατί με τη σιωπή μας υπήρξαμε συνένοχοι. Αλήθεια, πόσοι δηλώνουν αμέτοχοι, αθώοι; Πολλοί. Πόσοι γύρω μας παριστάνουν τους νομοταγείς; Πολλοί. Αλλά, αν όντως είμαστε τόσο πολλοί, πώς στην οργή καταλήξαμε σ’ αυτήν την κατασώτευση; Μήπως γιατί ζούσαμε στο ελικωτό (σε σχήμα έλικα) κενό της αυταπάτης χωρίς χώρο για την τοποθέτηση κατόπτρων; Ή μήπως γιατί εκεί έξω στους εξουσιαστικούς χώρους και στις παρυφές τους υπήρχαν και εξακολουθούν να υπάρχουν στρατιές ημιμορφωμένων ατόμων;