Από την ανάγκη των ανθρώπων για μετακίνηση, σε ένα στολίδι που με τα χρόνια προσέδωσε γραφικότητα στους ελληνικούς τόπους. Ο λόγος για τους αμαξάδες-αγωγιάτες, οι οποίοι κόντρα στο ρεύμα της ανάπτυξης και παρά τις καθημερινές αντιξοότητες μεταφέρουν ακόμη μαζί με την ιστορία τους και τους... ρομαντικούς.
Ο πρόεδρος του Σωματείου Αμαξηλατών Σπετσών - «Αγιος Γεώργιος» Γιώργος Θυμαράς Στα νησιά του Αργοσαρωνικού η παράδοση διατηρείται ακόμα, με ελάχιστες εξαιρέσεις. Πλην του Πόρου και της Σαλαμίνας -που είτε το επάγγελμα έπαψε να υφίσταται είτε παραμένει περιστασιακά-, η Αίγινα, η Σπέτσες και προσφάτως το Αγκίστρι κρατούν το επάγγελμα των αμαξάδων ακέραιο, ενώ στην Υδρα οι αγωγιάτες αποτελούν τον οικονομικό κορμό του νησιού δεκαπέντε χρόνια τώρα...
Στην Αίγινα η παράδοση κρατάει κοντά 100 χρόνια, μας λένε οι παλιοί αμαξηλάτες του νησιού. Σήμερα ενεργά παραμένουν δεκαπέντε αμαξάκια τα οποία, αν και δουλεύουν ολόκληρο τον χρόνο, «αποδίδουν ουσιαστικά τους τρεις μήνες του καλοκαιριού, τότε, δηλαδή, που η τουριστική κίνηση στο νησί είναι αυξημένη. Γι' αυτό και από αυτό το επάγγελμα δεν ζει μια οικογένεια», μας λέει, ο πρόεδρος του Σωματείου Ιππηλατών Αίγινας «Αγιος Νεκτάριος» Παναγιώτης Μαρίνης. «Το επάγγελμα παραμένει ζωντανό χάρη στην αγάπη και το μεράκι των ηνίοχων», μας λέει και παρά τις όποιες ασφαλιστικές-φορολογικές τρικλοποδιές έχουν υποστεί.
Στο Αγκίστρι, πριν από δύο χρόνια, όπως μας λέει ο κοινοτάρχης Γιάννης Αθανασίου, δόθηκαν δύο άδειες και το επάγγελμα του αμαξά «ζωντάνεψε» στο νησί. «Επικροτούμε αυτές τις προσπάθειες. Είναι το τρίτο καλοκαίρι που έχουμε αυτά τα δύο αμαξάκια στο νησί μας και μας αρέσει», μας λέει ο ίδιος.
Στις Σπέτσες τα τετράτροχα μόνιππα αμαξάκια εμφανίστηκαν γύρω στα μέσα του 1950. Είκοσι χρόνια αργότερα, το 1970, συστάθηκε το Σωματείο Αμαξηλατών Σπετσών «Αγιος Γεώργιος», το οποίο αριθμεί σήμερα 30 μέλη. Πρόεδρός του είναι ο Γιώργος Θυμαράς, αμαξηλάτης εδώ και 17 χρόνια. Μαθήτευσε δίπλα στον πατέρα του, Νικόλαο, μαζί με τον οποίο συνεχίζουν το επάγγελμα, αν και οι δυσκολίες είναι πολλές, όπως μας λέει.
«Αν και αποτελεί ένα παραδοσιακό επάγγελμα δεν επιδοτείται, δεν ενισχύεται, ούτε προστατεύεται αρκετά», μας λέει ο κ. Θυμαράς. «Θα μπορούσαν να μας ρωτούν τι τρώνε τα αλογάκια. Και αυτά να μας δίνουν, πότε βρώμη και πότε σανό. Να ενισχύουν την προσπάθεια που καταβάλλουμε για να διατηρήσουμε το επάγγελμα ζωντανό, παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε. Εξάλλου, όπως ξέρετε 8 με 9 μήνες τον χρόνο σταβλίζονται χωρίς να αποδίδουν.
»Κτηνίατρο στο νησί δεν έχουμε. Εχουμε μάθει πέντε βασικά σε περίπτωση ανάγκης και αυτά εφαρμόζουμε. Αυτό που επείγει όμως είναι να κάνουν πράξη τη δέσμευση που έδωσαν προ πέντε ετών περίπου. Το σκέπαστρο στο λιμάνι. Για να προστατεύονται τα αλογάκια κι εμείς. Αυτό θα θέλαμε να κάνει η Πολιτεία για μας. Να υλοποιήσει η νομαρχία σε συνεργασία με τον Δήμο Σπετσών το σκέπαστρο που χρειαζόμαστε».
«Η τέχνη του αμαξηλάτη περνά από γενιά σε γενιά, κυρίως από τους πατεράδες στους γιους, χωρίς όμως να αποκλείονται οι γυναίκες», μας λέει, αφού «εδώ, στο νησί μας, υπάρχει και γυναίκα οδηγός, η Φωτεινή Γιαμαλή».
Η ίδια μιλάει με αγάπη για το επάγγελμα. «Από μικρή θυμάμαι τη βολτούλα που με πήγαινε ο πατέρας μου και μετά καθώς μεγάλωνα κατέβαζα τα άλογα μόνη μου στο λιμάνι για να τα παραλάβει στη συνέχεια εκείνος. Ετσι, σταδιακά, μπήκα στο επάγγελμα», θυμάται η 30χρονη Φωτεινή Γιαμαλή.
Στον Πόρο πριν από δύο χρόνια απεβίωσε ο μοναδικός αμαξηλάτης του νησιού, οπόταν και σταμάτησε η παράδοση αφού ουδείς ενδιαφέρθηκε να τη συνεχίσει.
Στη Σαλαμίνα, τα τελευταία χρόνια, μια άμαξα τύπου «λαντό» κυκλοφορεί περιστασιακά, προσκαλώντας ντόπιους και επισκέπτες σε καλοκαιρινό σεργιάνι.
...και οι αγωγιάτες
Στην Υδρα οι αγωγιάτες του νησιού με τα συμπαθή γαϊδουράκια είναι στυλοβάτες της ντόπιας οικονομίας. «Από το 1995», όπως μας λέει ο δήμαρχος της Υδρας Κώστας Αναστόπουλος, «που απαγορεύτηκε πλήρως η κυκλοφορία των οχημάτων, η παρουσία τους κρίνεται αναγκαία. Καμία μεταφορά δεν μπορεί να γίνει χωρίς τη συμμετοχή τους. Δεν μπορείς να χτίσεις οικοδομή ή να πας σουπερμάρκετ χωρίς αυτά...».
Σήμερα στο νησί υπάρχουν περίπου 1.000 ζώα. Κτηνίατρο, όμως, το νησί δεν διαθέτει, γεγονός που απασχολεί έντονα τους αγωγιάτες που καλούνται να λύσουν τα ιατρικά τους ζητήματα μέσω... Πειραιά.
**Μια βολτούλα με το γαϊδουράκι ή με την άμαξα στοιχίζει ανάλογα με τη διαδρομή. Για παράδειγμα, στην Αίγινα, μια βολτούλα με την άμαξα, διανύοντας απόσταση 3,5 χλμ. και με χρονική διάρκεια 25 λεπτών κοστίζει περίπου 25 ευρώ . Στην Υδρα οι μετακινήσεις με το γαϊδουράκι κυμαίνονται από 5 ώς 15 ευρώ .
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου