Χωρίς ρεύμα και σήμα στο κινητό, στον Άσπρο Ποταμό, ένα μετόχι από τον καιρό των Ενετών που διαθέτει φωτοβολταϊκό σύστημα από το 1989, λίγο έξω από τον Μακρύγιαλο Λασιθίου, θα βρείτε την ευκαιρία για ξεκούραση και περισυλλογή.
Mια φορά κι έναν καιρό ήταν ένα κρητικό μετόχι, που για καλή του τύχη έπεσε στα… σωστά χέρια! Ηταν καλοκαίρι του 1985 όταν η Αλέκα Χαλκιά, κάνοντας διακοπές στην Κρήτη, αντίκρισε τυχαία το ερειπωμένο μετόχι του χωριού Πεύκοι δίπλα σε ένα μικρό ποτάμι: τον Ασπρο Ποταμό! «Από την αρχή με γοήτευσαν αυτά τα ερειπωμένα σπιτάκια των βοσκών», διηγείται, «και σαν έμαθα ότι επρόκειτο να πουληθούν, πήρα τη μεγάλη απόφαση». Την εποχή εκείνη όλοι στρέφονταν στον μαζικό τουρισμό. Στο χωριό Μακρύγιαλος κτίζεται το πρώτο μεγάλο ξενοδοχειακό συγκρότημα και γύρω από αυτό οργανώνεται μια εκτεταμένη τουριστική ζώνη. Ακόμα και οι κάτοικοι των ορεινών περιοχών εγκαταλείπουν τα χωράφια και τα σπίτια τους και κατηφορίζουν προς την παραλία. «Οι ντόπιοι δεν καταλάβαιναν τι έκανα εγώ εδώ! Με θεωρούσαν ψώνιο!», θυμάται γελώντας η κ. Χαλκιά.
To χωριό Πεύκοι συμπεριλαμβάνεται στα κατάστιχα της εποχής ως μέρος ενετικής κατοχής. Βάσει αυτού και άλλων στοιχείων χρονολογείται περίπου από το 1700. «Εκτιζαν ένα σπιτάκι απλώς για να κοιμούνται την περίοδο που μάζευαν τις ελιές ή έφερναν τα ζώα τους για βοσκή. Με λίγη φαντασία καταλάβαινες ότι με μερικές επιδιορθώσεις, τα σπιτάκια θα μπορούσαν να μεταμορφωθούν σε κάτι τελείως ξεχωριστό!» Φαίνεται ότι και φαντασία, αλλά και πολλή υπομονή διέθετε η Αλέκα, που με περιορισμένα οικονομικά ξεκινά την αναστήλωση δέκα σπιτιών. «Eγώ απλώς διόρθωσα ή ένωσα, για παράδειγμα, δύο σπίτια, για να γίνει ένας χώρος μεγαλύτερος. Οι εξωτερικοί τοίχοι, όμως, δεν έχουν πειραχτεί καθόλου. Χώμα, καλάμι και ξύλα συνθέτουν μια στέρεη σκεπή.» Οι επισκευές κράτησαν χρόνια. «Ηταν μια τρέλα, αλλά δεν το μετάνιωσα! Θα το ξαναέκανα παρά τον κόπο και τα έξοδα!», μας εξομολογείται η Αλέκα. Η ίδια και η κόρη της, Μυρτώ, με τον σύντροφό της ζουν χειμώνα - καλοκαίρι στον οικισμό. Στο κτήμα τους έχουν ελιές, πορτοκαλιές, λεμονιές και αμυγδαλιές που καλύπτουν τις ανάγκες της οικογένειας.
Οταν η Αλέκα αγόρασε τα σπίτια, στην περιοχή δεν υπήρχε ηλεκτροδότηση. Δεν ήταν όμως αυτός ο λόγος που επέλεξε να μη βάλει συμβατικό ηλεκτρισμό στον οικισμό της. «Δεν με ενδιέφερε μόνο το φυσικό περιβάλλον, αλλά και το πολιτισμικό. Ηθελα να μείνουν όλα όπως τότε», λέει η Αλέκα, που κάνει «παραχωρήσεις» μόνο εκεί που κρίνεται απαραίτητο. «Oι άνθρωποι μαγείρευαν στο τζάκι ή στην γκαζιέρα. Δεν μπορείς όμως τώρα να φέρεις έναν τουρίστα και να του πεις, «μαγείρεψε στο τζάκι»! Η κουζίνα, όπως και η τουαλέτα, ήταν μια παραχώρηση, αλλά όσο γίνεται πιο διακριτική. Δεν έχουμε βάλει πλακάκια για να μην απομακρυνθούμε από το παλιό στυλ!» Για να καλύψει τις ενεργειακές ανάγκες του οικισμού, η Αλέκα εγκαθιστά το 1989 φωτοβολταϊκό σύστημα, ένα από τα πρώτα στην Ελλάδα! Ετσι, το τουριστικό της συγκρότημα αποσπά το πρώτο ευρωπαϊκό και ελληνικό βραβείο ως πρώτη τουριστική μονάδα με εναλλακτική πηγή ενέργειας!
Σε ποιο κοινό απευθυνόταν ο οικισμός Ασπρος Ποταμός τη δεκαετία του '90; «Οι πελάτες μας ήταν αποκλειστικά ξένοι. Γερμανοί, Αυστριακοί και σπανιότερα Αγγλοι. Το είχα παράπονο τότε ότι οι Ελληνες δεν μας καταδέχονταν…» Ο Ασπρος Ποταμός γίνεται γνωστός από στόμα σε στόμα και αποκτά θαμώνες που τον τιμούν κάθε καλοκαίρι. «Οι ξενώνες μας ήταν ορατοί από όσους έκαναν πεζοπορία και αναβάσεις. Αυτοί άλλωστε είναι οι άνθρωποι που συγκινούνται από τέτοιου είδους καταλύματα. Οι επισκέπτες που κάθονται όλη μέρα στο ξενοδοχείο και παίζουν χαρτιά δεν μπορούν να προσαρμοστούν εδώ.»
Τα τελευταία πέντε χρόνια τη διεύθυνση του οικισμού έχει αναλάβει η Μυρτώ. Εκείνη έχει οργανώσει πλήρη ιστοσελίδα, όπου κανείς μπορεί να βρει λεπτομέρειες για τον οικισμό και να κάνει κρατήσεις. Ετσι τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότεροι Ελληνες τον προτιμούν. Τον χειμώνα έχουν κυρίως Κρητικούς που θέλουν να αποδράσουν τα Σαββατοκύριακα. «Τώρα πια έχουμε Ελληνες επισκέπτες μέχρι και σαράντα ετών», λέει η Μυρτώ. «Είναι λογικό», συμπληρώνει η μητέρα της. «Οι άνθρωποι της γενιάς μου είχαν μεγαλώσει σε παραπλήσια σπίτια, αλλά δεν είχαν περάσει καλά. Μόνο η όψη ενός τέτοιου οικισμού τούς γύριζε στα παλιά και τους απωθούσε. Για τη νέα γενιά είναι κάτι εξωτικό.»
Πρωτόγνωρη εμπειρία
Η αλήθεια είναι ότι και για εμάς η παραμονή στον Ασπρο Ποταμό ήταν μια πρωτόγνωρη εμπειρία. Χρειαστήκαμε χρόνο για να μάθουμε να ανοίγουμε τον θερμοσίφωνα με το πετρογκάζ και να διαβάζουμε στο φως της λάμπας πετρελαίου. Και ενώ στην αρχή παραξενευτήκαμε που δεν είχαμε σήμα στο κινητό, όσο περνούσε η ώρα άρχισε να μας αρέσει. Χαλαρώσαμε στην αυλή του δωματίου, χαζέψαμε την πλαγιά και τη νύχτα είχαμε την πολυτέλεια να απολαύσουμε τον ουράνιο θόλο. Απολαύσαμε τη βραδιά και τον ύπνο χάρη στη δροσιά που η κατασκευή προσδίδει στο δωμάτιο. Ξυπνήσαμε με τα κοκόρια. Μας κακοφάνηκε βέβαια που αναγκαστήκαμε να κουβαλήσουμε υλικά από το σούπερ μάρκετ για το πρωινό, το οποίο ετοιμάσαμε οι ίδιοι. Φαίνεται όμως ότι όταν κάνουμε εναλλακτικό τουρισμό, θα πρέπει να ξεχάσουμε τέτοιου είδους υπηρεσίες…
Ευτυχώς ο Μακρύγιαλος απέχει μόλις οκτώ λεπτά με το αυτοκίνητο. Οι πραγματικά γυμνασμένοι πηγαίνουν με τα πόδια στο χωριό και στη θάλασσα. Είστε ένας από αυτούς; Εχετε υπάρξει πρόσκοπος ή κατασκηνωτής; Αν ναι και αν θέλετε για λίγο να αφήσετε πίσω την πολύβουη ζωή σας, ξεκινήστε για τον Ασπρο Ποταμό. Θα είναι μια εξαιρετική ευκαιρία για περισυλλογή και ξεκούραση σε ένα παρθένο μέρος.
Πάρτε μαζί σας καλή παρέα και βιβλία…
πυθαρακι
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου