Μνημόνια ή… μνημόσυνα

Νατσιός Δημήτρη
δάσκαλος-Κιλκίς

«Παλιόφραγκοι, που πέφτετε
σαν όρνια στο ψοφίμι
εσείς πάντοτε κυνηγοί
και πάντα εμείς αγρίμι»
Ακόμη δεν μπόρεσα να καταλάβω γιατί ονομάζονται μνημόνια, οι κανιβαλικού τύπου διαταγές των γνωστών οικονομικών συμμωριών (= συν + μώρα. «Μώρα» σημαίνει προσωρινή πνευματική αδράνεια, διανοητική νωθρότητα, ενώ ως δεύτερη ερμηνεία, την οποία και προκρίνω για την παρούσα λεξιλογική σύνθεση, είναι εφιάλτης. Αυτά από το εγκυρότατο λεξικό του Δημητράκου).
Τα κελεύσματα, λοιπόν, της αλλοδαπής συμμωρίας (οι εφιάλτες), στα οποία, κοκαλιασμένοι σαν νεοσύλλεκτοι, υπακούουν τα ημέτερα πειθήνια ενεργούμενα ονομάζονται μνημόνια.
Γιατί; ιδού η απορία.
Η λέξη μνημόνιο, με σαφή ετυμολογική καταγωγή από τη μνήμη, σημαίνει αυτό που υποβοηθεί την μνήμη, η υπενθύμιση τρόπον τινά για κάτι που δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάς.

Μας έδεναν οι μάνες μας στο χέρι μια κλωστή, για να μην ξεχάσουμε την ζάχαρη από τον μπακάλη της γειτονιάς. Η κλωστή ήταν μνημόνιο, λειτουργούσε υπομνηματικά. Αυτό το καταλαβαίνουμε όλοι.

Τα σουλτανικά όμως φιρμάνια της συμμωρίας, που εξοντώνουν βαθμιαία τον λαό μας και καταστρέφουν την εναπομείνασα κοινωνική συνοχή, τι σχέση έχουν με τα μνημόνια;

Και για να μην ξεφύγουμε από την γενέθλια λέξη (μνήμη) δεν θα ήταν καλύτερα να ονομάζονται μνημόσυνα; Εξ’ άλλου τηρούνται όλες οι προϋποθέσεις για να αποκληθούν μνημόσυνα. Και νεκρός αλήστου μνήμης, αναπαυόμενος εις τόπον χλοερόν και αναψύξεως, υπάρχει (το κράτος, η δημόσια διοίκηση) και θρηνόμενοι και οδυρόμενοι οικείοι, συγγενείς και φίλοι παρίστανται (ο λαός) και νεκροθάφτες προηγήθηκαν. Ποιοι είναι αυτοί; Παραπέμπω στον Παπαδιαμάντη, που γράφει σε άρθρο του με τίτλο «οιωνός» το 1896. (Το «οιωνός» ανήκει στο γνωστό ομηρικό «εις οιωνός άριστος αμύνεσθαι περί πάτρης»).

«Άμυνα περί πάτρης δεν είναι οι σπασμωδικαί, κακομελέτηται και κακοσύντακται επιστρατείαι, ουδέ τα σκωριασμένης επιδεικτικότητος θωρηκτά. Άμυνα περί πάτρης θα ήτο η ευσυνείδητος λειτουργία των θεσμών, η εθνική αγωγή, η χρηστή διοίκησις, η καταπολέμησις του ξένου υλισμού και του πιθηκισμού, του διαφθείροντος το φρόνημα και εκφυλίσαντος σήμερον το έθνος, και η πρόληψις της χρεωκοπίας. Τις ημύνθη περί πάτρης; Και τι πταίει η γλαυξ, η θρηνούσα επί ερειπίων; Πταίουν οι πλάσαντες τα ερείπια. Και τα ερείπια τα έπλασαν οι ανίκανοι κυβερνήται της Ελλάδος…».

Το κακό είναι ότι αντί να γίνεται το μνημόσυνο των πλασάντων τα ερείπια ανίκανων κυβερνητών, αναπέμπουμε μνημόσυνες δεήσεις για τους εαυτούς μας.



Τον Σεπτέμβριο τίθεται σε εφαρμογή και άλλο μνημόνιο- «επικαιροποιημένο» αυτό- μνημόσυνο: φοροεπιδρομή επί δικαίων και αδίκων. («επικαιροποιημένο»: αθλιότατος νεολογισμός, της κακιάς ώρας).

Επαναλαμβάνω: Τα μνημόνια θυμίζουν σουλτανικά φιρμάνια για χαράτσι. Πλήρης αναβίωση της Τουρκοκρατίας. Είναι γνωστό πως τους Έλληνες της «θαυμαστής τάξης», της φρικτής σκλαβιάς στους «Ρωμαιοβόρους» Τούρκους, τους αποδεκάτιζαν, πλην της χατζάρας και οι ποικιλώνυμοι εξοντωτικοί φόροι. Για παράδειγμα υπήρχε φόρος με την ονομασία «κρεβατιάτικα». Όσα κρεβάτια για ύπνο υπήρχαν σε μια κατοικία επιβαρύνονταν το καθένα με 50 γρόσια. Οι αγαθοί όμως Οθωμανοί συμπολίτες μας εφηύραν κι έναν φόρο, που μόνο τουρκομυαλό θα τον είχε επινοήσει. Φόρος «των οδόντων κόπος».

Όταν κάποιος Τούρκος «φιλοξενούνταν» σε σπίτι χριστιανού και αφού καταβρόχθιζε ό,τι καλύτερο είχε το έρημο σπίτι, λάμβανε και «άσπρα» και τον κόπο που κατέβαλαν τα δόντια του μασώντας την τροφή. (Δ. Σούτζου, «Αγώνες για τη λευτεριά», Αθήνα 1978, σελ. 6).

Έτσι ακριβώς: πλήρωναν οι ραγιάδες και τα σαπιόδοντα των Τούρκων.

Να περιμένουμε σε ένα νέο μνημόνιο – μνημόσυνο να επιβληθεί, συν τοις άλλοις, και κάποιος παρεμφερής με τον οθωμανικό φόρο; Θα πρότεινα φόρο «προγαστορίας». Πλείστοι των Νεοελλήνων, λόγω της προηγηθείσης καλοπέρασης, παλυφαγίας και καλοφαγίας, προικίστηκαν με προεξέχουσα κοιλία – στομάχι (αρχαϊστί γαστήρ, εξ ου και προγαστορία). Ένα λογικό ποσό για κάθε προεξέχον εκατοστό περιττής γαστρός, είναι νομίζω ένας καθ’ όλα λογικός φόρος. Οι συνέπειες αυτού του μέτρου θα είναι ευεργετικές και για την υγεία του λαού. Άπαντες θα αποκτήσουμε ιδανική σιλουέτα.

Θυμίζω ότι η λέξη σιλουέτα είναι εξελληνισμένο δάνειο εκ της γαλλικής γλώσσας. Ο Ντε Σιλουέτ ήταν, Γάλλος υπουργός των Οικονομικών που έδρασε κατά τον 18ο αι. και πήρε μέτρα που εξυγίαναν την γαλλική οικονομία, εξαΰλωσαν όμως τον γαλλικό λαό.

Κάτι παρόμοιο προβλέπω να συμβεί, αν υλοποιηθούν όλες οι απειλές του Έλληνα Ντε Σιλλουέτ, οπότε όλοι μας, «ομοθυμαδόν», θα ψελλίζουμε τους στίχους του Καρυωτάκη:

«Κι αν πειναλέοι γυρνάμε ολημερίς
κι αν ξενυχτούμε κάτου απ’ τα γεφύρια
επέσαμε θύματα εξιλαστήρια
του περιβάλλοντος της εποχής».

(Ζητώ συγνώμη για την φαιδρολογία και το σκωπτικό ύφος, αλλά πώς αλλιώς μπορείς να αντέξεις την περιρρέουσα ασχήμια. Ευημερούν λήσταρχοι και σαλταδόροι του πολιτικοοικονομικού βίου και καταδικάζονται τα φτωχότερα στρώματα του λαού μας σε «διά βίου» απόγνωση).

Για να μην ξεφύγω από το ευτράπελον ύφος του κειμένου κλείνω με έναν χαριτωμένο και παρήγορο μύθο του Αισώπου. Τίτλος του: «λαγοί και βάτραχοι».

«Οι λαγοί, γνωρίζοντας τη δειλία τους, αποφάσισαν να πέσουν σε γκρεμό. Όταν έφτασαν πάνω από τον γκρεμό που είχε κάτω μια λίμνη, οι βάτραχοι που ήταν εκεί, όταν άκουσαν τα ποδοβολητά, βυθίστηκαν από το φόβο τους στα βάθη της λίμνης. Ένας λαγός που τους είδε, είπε στους άλλους. Ας μην πέσουμε στον γκρεμό, υπάρχουν ζώα πιο δειλά, σε χειρότερη μοίρα από μας».

Είμαστε σε δεινή θέση σίγουρα. Οι παππούδες μας ήταν σε χειρότερη οικονομική κατάσταση, όμως δεν έλειπε από τα χείλη τους το «έχει ο Θεός», εν παντί ευχαριστούσαν, δεν έκαναν την ζωή τους άχαρη, δεν τους έτρωγε τα σωθικά η μιζέρια και η θλίψη. «Ημείς λήξομεν δαίμονα ου δαίμων λήξει ημάς».

πηγή