Δευτέρα 18 Ιανουαρίου 2010

Κρύα πόδια: Ένα σύνηθες σύμπτωμα του χειμώνα


Της Αναστασίας Μοσχοβάκη

Το αίσθημα του κρύου ανήκει στους ομοιοστατικούς μηχανισμούς που το ανθρώπινο σώμα έχει στην διάθεσή του για την διατήρηση φυσιολογικής θερμοκρασίας του σώματος.

Η θερμοκρασία του ανθρώπινου σώματος ρυθμίζεται σε στενά επίπεδα. Συγκεκριμένα σε υγιή άτομα ηλικίας 18 έως 40 ετών, η μέση θερμοκρασία του στόματος είναι 36,8 +_ 0,4 βαθμοί Κελσίου, με χαμηλότερα επίπεδα στις έξι το πρωί και υψηλότερα το απόγευμα στις τέσσερις με έξι το απόγευμα, όπως μετράται με ειδικά ιατρικά θερμόμετρα στόματος.

Όταν η θερμοκρασία του περιβάλλοντος είναι χαμηλή, με αποτέλεσμα ο οργανισμός να κινδυνεύει να χάσει θερμότητα, κινητοποιούνται τα υποθαλαμικά θερμορυθμιστικά κέντρα, αυτόνομες νευρικές οδοί και ειδικές ορμόνες όπως η θυρεοειδοτρόπος ορμόνη, έτσι ώστε να αυξηθεί ο μυϊκός τόνος, να παραχθεί ρίγος, να αυξηθεί ο μεταβολικός ρυθμός και να γίνουν αλλαγές συμπεριφοράς (επί παραδείγματι το άτομο νοιώθει ότι κρυώνει και ντύνεται ζεστά) που βοηθούν το σώμα να εξοικονομήσει την απαιτούμενη θερμότητα. Στα τοπικά αισθήματα της θερμοκρασίας συμμετέχουν επιπλέον σύνθετοι νευρικοί αγγειακοί και ορμονικοί παράγοντες.

Η συμπλοκή των παραπάνω παραγόντων έχει ως αποτέλεσμα, ορισμένοι άνθρωποι να αισθάνονται συχνά ότι έχουν κρύα άκρα κατά την διάρκεια του χειμώνα, χωρίς αυτό να οφείλεται σε παθολογικό οργανικό παράγοντα.

Οι γυναίκες λόγω των έντονων ορμονικών αλλαγών κατά την διάρκεια του εμμηνορυσιακού κύκλου, παρουσιάζουν μεγαλύτερη θερμορυθμιστική αστάθεια. Εκτός από την περίπτωση των γυναικών, άτομα στα οποία το αίσθημα του ψύχους και των κρύων άκρων εμφανίζεται με αυξημένη συχνότητα είναι :

· Οι ηλικιωμένοι

· Οι εργαζόμενοι σε ψυχρό περιβάλλον (π.χ. ναύτες)

· Οι ασχολούμενοι με ορισμένα αθλήματα (π.χ. σκιέρ, ορειβάτες)

· Τα άτομα με ειδικές ανάγκες

Η συστηματική άσκηση βοηθάει τον μηχανισμό της φυσικής θερμογένεσης. Οι στερητικές δίαιτες, η υπερκατανάλωση αλκοόλ, η κακή ψυχολογία αυξάνουν την θερμορυθμιστική αστάθεια και επιδεινώνουν τα συμπτώματα.

Είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι τα αισθήματα του κρύου δεν έχουν πάντα σχέση με απλούς παράγοντες που συνδέονται με την ιδιοσυγκρασία, το φύλο, την ηλικία, τον τρόπο διαβίωσης, την κατασκευή του σώματος ή την περιβαλλοντική θερμοκρασία. Υπάρχουν μία σειρά από νοσήματα και παθολογικές καταστάσεις που είτε δημιουργούν, είτε επιδεινώνουν φυσιολογικώς παραγόμενα αισθήματα. Τέτοια νοσήματα και παθολογικές καταστάσεις είναι :

· Η αναιμία

· Η υπόταση

· Οι λοιμώξεις

· Ο διαβήτης

· Διαταραχές ενδοκρινών αδένων

· Νευρολογικά νοσήματα ( π.χ. εγκεφαλικά επεισόδια, νόσος Parkinson)

· H ηπατική ανεπάρκεια

· Η νεφρική ανεπάρκεια

· Τα εγκαύματα

· Δερματικά νοσήματα (π.χ. ψωρίαση)

· Παθήσεις αγγείων

· Ο υποσιτισμός

· Καρδιακά νοσήματα

· Αυτοάνοσα νοσήματα

· Οι παρενέργειες φαρμάκων (π.χ. βενζοδιαζεπίνες, τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά).

Η σωστή ιατρική αιτιολογική θεραπεία, μετά από άμεση και σοβαρή ιατρική εξέταση, είναι επιβεβλημένη όταν τα συμπτώματα προκαλούνται ή επιδεινώνονται από υποκείμενο παθολογικό οργανικό παράγοντα.


Η. Αναστασία Μοσχοβάκη είναι Ιατρός, Ειδική Παθολόγος




Δεν υπάρχουν σχόλια: