Στην πόλη των κύκνων

Απλωμένη στον λαιμό μιας κατάφυτης χερσονήσου η αρχοντική πολιτεία της Καστοριάς αγκαλιάζεται από την ομώνυμη λίμνη. Τα χειμωνιάτικα πρωινά μοιάζει να αναδύεται μέσα από τα γαλήνια νερά της, καθώς τυλίγεται στην αχλύ, ενώ άλλοτε πάλι

Η πόλη ξεδιπλώνει τα κάλλη της πάνω σε έναν υδάτινο καμβά. Σπίτια με κεραμοσκεπές και άρωμα παράδοσης, πέτρινα αρχοντικά με εξώστες για αγνάντεμα, καλντερίμια λιθόστρωτα και παμπάλαιες εκκλησίες ζωντανεύουν στα ακύμαντα νερά της λίμνης Καστοριάς (και λίμνη Ορεστιάς). Χτισμένη αμφιθεατρικά στα 627 μ. από την κορυφή της χερσονήσου μέχρι τις όχθες της λίμνης η Καστοριά κατέχει δικαιολογημένα τον τίτλο μιας από τις ομορφότερες πόλεις της Ελλάδας. Στην παρόχθια Λεωφόρο των Κύκνων, μπροστά από το δημοτικό πάρκο, θα περπατήσετε στην προκυμαία για να ανακαλύψετε ότι η κεντρική οδός δικαιολογεί απόλυτα το όνομά της. Δεκάδες πανέμορφοι κύκνοι διασχίζουν τα ήρεμα νερά της λίμνης, καθώς πελεκάνοι, ερωδιοί και πάπιες ξεπροβάλλουν μέσα από τους πυκνούς καλαμιώνες της.

Οι χαρακτηριστικές ψαρόβαρκες των Καστοριανών, τα επονομαζόμενα Καράβια, συμπληρώνουν το σκηνικό. Στο τέρμα της Λεωφόρου των Κύκνων αξίζει να ανηφορίσετε την Διοικητηρίου για να ανακαλύψετε το μεντρεσέ, τη μουσουλμανική ιερατική σχολή του 13ου αιώνα. Πιο πάνω θα δείτε τα λείψανα του Ιουστινιάνειου Τείχους, κοντά στο Δημαρχείο, καθώς και τις Πλατείες Βαν Φλιτ και Μακεδονομάχων. Κατηφορίζετε στην παραλίμνια Λεωφόρο Μεγάλου Αλεξάνδρου, όπου το εντυπωσιακό θέαμα των κωπηλατών σας προσκαλεί να ξαποστάσετε στα δεκάδες καφέ και εστιατόρια που εκτείνονται κατά μήκος της οδού. Αφού πάρετε μια γεύση από τη διασκέδαση της πόλης στρίψτε στην οδό Ορέστου και συνεχίστε την ανηφορική πορεία με προορισμό τον λόφο της πάλαι ποτέ βυζαντινής ακρόπολης, όπου βρίσκεται το Βυζαντινό Μουσείο, στην Πλατεία Δεξαμενής .

Στον λόφο, αλλά και διάσπαρτες σε όλη την πόλη, βρίσκονται οι περίφημες βυζαντινές και μεταβυζαντινές Εκκλησίες της Καστοριάς (ξεπερνούν τις 75), στις οποίες οφείλεται και το έντονο βυζαντινό χρώμα της πόλης. Πιο κάτω από το μουσείο ξεχωρίζει η μικρή Εκκλησία της Παναγίας της Κουμπελίδικης (ή Σκουταριώτισσα), που οφείλει το όνομά της στον ψηλό τρούλο της, που στα τούρκικα λέγεται κουμπές. Πρόκειται για τη μοναδική εκκλησία της πόλης με τρούλο, αλλά και μία από τις παλιότερες, αφού χρονολογείται από τον 10ο-11ο αιώνα. Το εσωτερικό της κοσμούν υπέροχες τοιχογραφίες, όπως η Κοίμηση της Θεοτόκου και η Αγία Τριάδα του 13ου αιώνα. Αν αντέχετε στο περπάτημα αξίζει να ακόμα να δείτε τους Αγίους Αναργύρους, τον Άγιο Νικόλαο του Κασνίτζη και τον Ταξιάρχη Μητροπόλεως νότια του λόφου και στη συνέχεια να διασχίσετε τα σοκάκια της αρχοντικής γειτονιάς Ντολτσό για να φτάσετε μέχρι τον Άγιο Στέφανο (10ου αι.) πάνω από τη συνοικία. Από εκεί μπορείτε να ακολουθήσετε βόρεια πορεία προς το Απόζαρι , την άλλη παλιά γειτονιά της Καστοριάς, που απλώνεται αμφιθεατρικά πάνω από τη βόρεια παραλία.