Τό Ἱερό Ἡσυχαστήριο τοῦ Ἁγίου Νικολάου στό Rättvik τῆς Σουηδίας

Εκοιμήθη ο ασκητικός Ιερομόναχος, ο ακαταπόνητος συγγραφέας, ο γνώστης πολλών ξένων γλωσσών και μεταφραστής ξένόγλωσσων ασκητικών κειμένων, ο σεβαστός εξομολόγος, ο ησυχαστής του Σιδηρόκαστρου, ο εραστής της ησυχίας και της πατερικής μελέτης, ο μεγάλος ''θεολόγος,'' ο π. Ευσέβιος Βίττης.
Επί τη κοιμήσει του μακαριστού Αρχιμ. π. Ευσεβίου Βίττη λίγα σχετικά με μια πτυχή της ασκητικής του βιοτής :το Ησυχαστήριό του!!!

Τό τέμπλο τοῦ Ἁγίου Νικολάου.

Τό Ἱερό Ἡσυχαστήριο τοῦ Ἁγίου Νικολάου στό Rättvik τῆς Σουηδίας εἶναι ἐξ ὁλοκλήρου ἒργο τοῦ Ἱερομονάχου π. Εὐσεβίου Βίττη. Εἶχε ἀποσυρθεῖ σ’ αὐτό ἀρχές τοῦ ἒτους 1973, μέ σκοπό νά ἀφιερωθεῖ στήν προσευχή, στήν περισυλλογή καί στήν συγγραφή. Ὃ π. Εὐσέβιος ἐργάστηκε χειρωνακτικά στό χριστιανικό Ἳδρυμα” Berget” τοῦ Rättvik τόσο γιά τήν ἐξασφάλιση τῶν πρός τό ζῆν, ὃσο καί γιά τήν ἀγορά τοῦ οἰκήματος, τό ὁποῖο ἀποτέλεσε τό Ἱερό Ἡσυχαστήριο. Τόν ἐπάνω ὂροφο τόν διαμόρφωσε μέ τά ἲδια του τά χέρια σ΄ἒνα πανέμορφο ἐκκλησάκι, ἀφιερωμένο στόν Ἃγιο Νικόλαο. Ὃ π. Ευσέβιος τηροῦσε τό τυπικό τοῦ Ἁγίου Ὂρους, καί ὃπως πολύ σωστά ἀναφέρεται στό Δελτίον τῆς Μητροπόλεως Σουηδίας καί Πάσης Σκανδιναβίας (τεῦχος 27, Σεπτέβριος 1979) , ἀποτελοῦσε αὐτό ἐπί σειρά ἐτῶν ”τήν ἀκοίμητον λυχνίαν τῆς Μητροπόλεως Σουηδίας καί τό ψυχικόν θεραπευτήριον τῶν πιστῶν”. Οἱ ἐπισκέπτες τοῦ Ἱεροῦ Ἡσυχαστηρίου εὓρισκαν σ’αυτό ἀνάπαυση ψυχῆς, παρηγορία καί τόν δρόμο τῆς σωτηρίας.Ὃταν ὁ π. Εὐσέβιος, κατόπιν προτροπῆς τοῦ Πνευματικοῦ του ἀποφάσισε νά ἐπιστρέψει στήν Ἑλλἀδα, προσφέρθηκε νά χαρίσει τό Ἱ. Ἡσυχαστήριο στήν Ἱερά Μητρόπολη Σουηδίας. Ἒπειτα ἀπό ἂρνηση τοῦ Μητροπολίτη νά τό ἀποδεχθεῖ, θεώρησε τόν ἑαυτό του ὑποχρεωμένο νά τό παραχωρήσει στό Ἳδρυμα, τό ὁποῖο εἶχε δείξει μεγάλο σεβασμό στό χῶρο. Ἂς σημειωθεῖ πώς τό Ἱ. Ἡσυχαστήριο βρίσκεται ἀπομονωμένο μέσα στό δάσος, μακριά ἀπό κατοικημένη περιοχή καί ὁ κίνδυνος βανδαλισμοῦ εἶναι μεγάλος.Τότε συντροφιά Ἑλλήνων ἀπό τἠν Στοκχόλμη ἀποφάσισε αὐθόρμητα νά τό ἀγοράσει ἀπό τό σουηδικό Ἳδρυμα μέ δικά της χρήματα καί νά ἀναλάβει τήν φροντίδα του. Κατ’ αὐτόν τόν τρόπο ἐπανῆλθε τό Ἱ. Ἡσυχαστήριο σέ χέρια Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν.Τήν ἀρχική έκείνη συντροφιά ἒχει πλαισιώσει κατά τήν διάρκεια τῶν ἑτῶν πού μεσολάβησαν μέχρι σήμερα περί τίς διακόσιες οἰκογένειες ἀπό τήν Σουηδία, τήν Ἑλλάδα καί τήν Κύπρο, καί ὃλοι αὐτοί συναποτελοῦν τήν ἀναγνωρισμένη ἀπό τήν σουηδική Πολιτεία μή κερδοσκοπική Ἀδελφότητα ”Ἃγιος Νικόλαος” μέ ἒδρα τήν Στοκχόλμη. Ὁποιοσδήποτε ὀρθόδοξος χριστιανός, ἀνεξαρτήτως ἐθνικότητος, μπορεῖ νά γίνει μέλος τῆς Ἀδελφότητας καταβάλλοντας τήν καταστατικῶς καθορισμένη ἐτήσια συνδρομή τῶν 30 (τριάντα) ευρώ.

Ἡ καταβολή τῆς συνδρομῆς γίνεται στούς ἑξῆς λογαριασμούς:

ΣΟΥΗΔΙΑ….. PG…..555 49-0.

ΕΛΛΑΔΑ……. Ἐθνική Τράπεζα, ἀριθμ. λογμοῦ……745 315 88 106

Ένα γράμμα τοῦ πατρός Εὐσεβίου.

ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΟΥ ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ ΕΥΣΕΒΙΟΥ ΒΙΤΤΗ ΣΕ ΦΗΜΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΟΡΘΟΔΟΞΟ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΣΤΟ RÄTTVIK.

Μέ πολλή θλίψη πληροφοροῦμαι ἐδῶ καί χρόνια, ὃτι ἀπό τήν Ἱερά Μητρόπολη Σουηδίας καί πάσης Σκανδιναβίας διαδίδεται, μέχρι και σήμερα ἀκόμη, μέ πολλή ἒμφαση, ὃτι φεύγοντας τό 1980 από τήν Σουηδία δέν ἂφησα τό Ἡσυχαστήριό μου στήν Ἱερά Μητρόπολη, στήν ὁποία διακόνησα ἐπί σειράν ἐτῶν, ἀλλά, ὃπως τονίζεται, τό ἂφησα στούς Προτεστάντες!
Δέν μοῦ εἶναι καθόλου εὐχάριστο νά ἒρχωμαι σέ ἀντιπαράθεση μέ τίς Ἐκκλησιαστικές μας Ἀρχές, πρός τίς ὁποῖες αἰσθάνομαι βαθύτατο σεβασμό. Γιά τόν λόγο αὐτό ἂφηνα νά λησμονηθῆ ἡ ἀστήρικτη αὐτή φήμη μέ τόν χρόνο. Ἐπειδή ὃμως καί μέχρι σήμερα, ἀπό ὃ,τι πληροφοροῦμαι, διαδίδεται, μέ πολύ ἀρνητικά χρώματα μάλιστα, ἡ πληροφορία αὐτή, καί ἐπειδή ἀσφαλῶς σκανδαλίζονται κάποιες ψυχές, ἀναγκάζομαι νά ἀναφερθῶ μέ πολλή μου λύπη στά πράγματα, ὃπως αὐτά ἒγιναν. Ὃ,τι θά ἀναφέρω δέν ἀποτελεῖ ἀπολογία, ἀλλά κατάθεση τοῦ γεγονότος βάσει τῆς ἀληθείας, χωρίς προσθῆκες ἢ ἀλλοίωση τῆς πραγματικότητος.
Οἱ πνευματικοί μου Πατέρες στό Ἃγιον Ὂρος μοῦ ὑπέδειξαν τότε νά ἀφήσω τήν Σουηδία, στήν ὁποία εἶχα μείνει περίπου εἲκοσι χρόνια (μαζί μέ τήν παραμονή μου ἐπί μικρά διαστήματα καί σέ κάποιες ἂλλες εὐρωπαϊκές χῶρες). Καί αὐτό, γιά πνευματικούς λόγους καθαρά προσωπικούς μου. Ὃσο κι ἂν μοῦ ἦταν δύσκολη ἡ ἀπόφαση νά ἀφήσω τόν τόπο ὃπου ἒζησα τόσα χρόνια, καί μάλιστα τούς ἀγαπητούς ἐν Χριστῷ ἀδελφούς μου, ὢφειλα νά ὑπακούσω στίς ὑποδείξεις τῶν ἁγίων Πατέρων. Καί αὐτό, παρά τίς δυσκολίες πού θά ἀντιμετώπιζα μέ τήν μετεγκατάστασή μου καί παρά τήν φανερή δυσαρέσκεια τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησιαστικῆς Ἀρχῆς τῆς Σουηδίας (τήν ὁποία ἐξακολουθῶ νά σέβωμαι εἰλικρινῶς) γιά τήν ἀπόφασή μου αὐτή. Τό μεμονωμένο οἲκημα πού ἀγόρασα καί χρησιμοποίησα ὡς ἐρημητήριό μου βρίσκεται ἒξω ἀπό κατοικημένη περιοχή, σέ κάποια γωνιά ἑνός δάσους τῆς πόλεως Rättvik, πολύ βορειότερα ἀπό τήν Στοκχόλμη, τήν πρωτεύουσα τῆς χώρας. Ἀρκετό χρόνο πρίν ἀπό τήν ἀναχώρησή μου, ἐπειδή πρακτικῶς δέν εἶχα τήν εὐχέρεια γιά μετάβασή μου στήν πρωτεύουσα, ἐπικοινώνησα τηλεφωνικῶς μέ τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη καί τοῦ ἀνέφερα ὃτι θά ἢθελα νά ἀφήσω τό ἐρημητήριό μου στήν Ἱερά Μητρόπολη, ἀφοῦ μάλιστα δέν ἧταν ἁπλῶς μιά κατοικία μέ μερικά δωμάτια ἀλλά εἶχε μέσα του καί διαμορφωμένο ὀρθόδοξο Παρεκκλήσιο. Μέ πολλή μου λύπη ἡ ἁπάντηση πού δόθηκε ἦταν ἀπολύττως ἀρνητική: (Δέν μπορῶ νά δεχθῶ τήν προσφορά σου αὐτή καί νά φροντίζω καί γιά τόν χῶρο αὐτό, γιατί καί πολύ μακριά ἀπό τό κέντρο εἶναι καί μοῦ λείπει τό ἀναγκαῖο προσωπικό γιά τήν ἐπιμέλειά του. Περιμένω κάποιον Διάκονο ἀπό εὐρωπαϊκή χώρα, ὁ ὁποῖος θά μποροῦσε ἲσως νά ἀναλἀβη τή φροντίδα τοῦ οἰκήματος αὐτοῦ). Ἡ πληροφορία ὃμως αὐτή ἦταν ἐντελῶς ἀόριστη (ἐξ ὃσων γνωρίζω μάλιστα, ὁ Διάκονος τελικά δέν ἦλθε).

Στό μεταξύ ἒπρεπε νά τακτοποιηθῆ τό ζήτημα τοῦ Ἐρημητηρίου, γιά τούς ἑξῆς λόγους:

α. Ἂν παρέμενε ἐγκαταλελειμμένο τό οἲκημα στό δάσος, θά γινόταν ὁπωσδήποτε ἀντικείμενο λεηλασίας καί καταστροφῆς ἀπό κακοποιούς ἀνθρώπους, πού δέν λείπουν δυστυχῶς καί ἀπό τήν Σουηδία. Ἢδη ἒχει γίνει μία ἀπόπειρα, ἂν πληροφορήθηκα σωστά.

β. Τό οἲκημα αύτό δέν τό εἶχα ἐξαγοράσει ἀκόμη πλήρως. Ὢφειλα ἀκόμη περίπου τά δύο τρίτα τῆς ἀξίας του. Μέχρι τότε πλήρωνα στήν Τράπεζα τήν μηνιαία δόση γιά τήν ἐξώφληση τοῦ δανείου πού εἶχα κάνει, ἀπό τόν μισθό πού μοῦ ἒδινε τό κράτος (γιά ὑπηρεσίες σέ διάφορα κρατικά ἱδρύματα, στίς ὁποῖες διώριζε ἀποφοίτους Πανεπιστημίου). Ἑπομένως, ἦταν ἀδύνατον νά πληρώσω ὃλο τό ὑπόλοιπο χρέος χωρίς νά παραμείνω κάποια χρόνια ἀκόμη. Στήν Σουηδία ὃμως ὑπῆρχε ἡ ἑξῆς δυνατότητα, πού ἀσφαλῶς ἰσχύει ἀκόμη: Μπορεῖ κάποιος νά πωλήση ἓνα ἀκίνητο (ἀκόμη καί ἂν χρωστᾶ κάποιο ποσό γιά τήν ὁριστική ἀπόκτησή του) σέ ἂλλον, ὁ ὁποῖος θά ἢθελε νά τό ἀγοράση ἀναλαμβάνοντας τό χρέος στήν Τράπεζα. Ὁ ἀγοραστής πληρώνει ἐπίπλέον τό ποσό πού ὀφείλει ὁ προηγούμενος ἰδιοκτήτης, δηλαδή ἀγοράζει τό ἀκἰνητο μαζί μέ τό χρέος πού τό βαραίνει.

γ. Δέν ἢθελα μέ κανέναν τρόπο νά πωλήσω τό Ἐρημητήριό μου στόν ὁποιονδήποτε, διότι ὑπῆρχε τό Παρεκκλήσιο μέσα σ’ αὐτό. Μετά τήν ἂρνηση λοιπόν τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως νά ἀναλάβη τό Ἑρημητήριο, σκέφθηκα μήπως τό Ἳδρυμα στό ὁποῖο ἐργαζόμουν (πού εἶχε δείξει σεβασμό γιά τό Ἑρημητήριό μου ), ἐνδιαφερόταν γιά τά δωμάτια, τά ὁποῖα ὡς χῶρος φιλοξενίας θά μποροῦσαν νά φανοῦν χρήσιμα, μέ τή συμφωνία ὃμως νά μήν γίνη καμμιά πρόσβαση στό Παρεκκλήσιο, μέ κανένα τρόπο.Ἒτσι θά ἢμουν βέβαιος, ὃτι ὁ χῶρος ἐκεῖνος δέν θά καταστρεφόταν καί ὃτι τό Παρεκκλήσιο θά παρέμενε ἂθικτο μέχρις ὃτου βρεθῆ κάποια πρόσφορη λύση. Πρότεινα λοιπόν στόἻδρυμα νά τοῦ προσφέρω χωρίς πληρωμή τό Ἑρημητήριό μου, μέ τήν ὑποχρέωση νά ἀναλάβη τήν ἀποπληρωμή τοῦ χρέους του . Τό Ἳδρυμα δέν δεχόταν νά γίνη δωρεά, καί ἒτσι ἀναγκάστηκα νά τό πωλήσω σ’ αύτό άντί μιᾶς κορώνας (στήν Ἑλλάδα θά λέγαμε, ἀντί μιᾶς δραχμῆς), πράγμα δεκτό ἀπό τόν νόμο, χωρίς καμμιά ἂλλη ἀπαίτηση ἐκ μέρους μου. Ἡ συμφωνία ἒγινε, και τό Ἳδρυμα τήρησε πιστά τόν ὃρο σχετικά μέ τό Παρεκκλήσιο.
Αυτή εἶναι ἡ ἀληθινή ἱστορία τοῦ τότε Ἑρημητηρίου μου. Δέν ἒχω κανέναν λόγο νά παραποιήσω τήν ἀλήθεια, ἂλλωστε ὑπάρχει καί Θεός δικαιοκρίτης. Καί ἐγώ πού σημειώνω τά παραπάνω, περιμένω σύντομα νά βρεθῶ μπροστά στό κριτήριό Του γιά νά κριθῶ.
Μέ τήν εὐκαιρία τοῦ παρόντος, ὀφείλω νά σημειώσω, εὑρισκόμενος ἢδη στήν Ἑλλάδα, ὃτι μέ πρωτοβουλία κάποιων πιστῶν Ὀρθοδόξων Ἑλλήνων ἱδρύθηκε στήν Σουηδία μιά Ὀρθόδοξη Ἀδελφότητα μέ τήν ὀνομασία «Ὁ ἃγιος Νικόλαος». Κάποια πρόσωπα μέ πληροφόρησαν γιά τήν σύστασή της γιά νά μοῦ προκαλέσουν εὐχάριστη ἐκπληξη. Προσωπικά εἶχα πλήρη ἂγνοια τοῦ γεγονότος. Δέν ἐρωτήθηκα προηγουμένως, ἂν θά ἒπρεπε νά προχωρήσουν στήν ἳδρυσή της, ἂλλωστε δέν εἶχαν καμμιά ὑποχρέωση νά ζητήσουν τήν γνώμη μου.
Μέ πληροφόρησαν ὃτι σκοπός τῆς ἱδρύσεως τῆς Ἀδελφότητος ἦταν ὁ ἀγώνας γιά νά μένουν πιστά τέκνα τῆς Ἐκκλησίας μας καί ἡ ἐν Χριστῷ πνευματική καί κοινωνική δραστηριότητα, πάντοτε μέσα στούς κόλπους τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως, ὣστε νά μήν ἀφομοιωθοῦν ἀπό τό ἀρνητικό κοινωνικό περιβάλλον. Ἑπίσης μέ δικά τους ἒξοδα καί οἰκονομίες φρόντισαν νά ἀγοράσουν τό Ἐρημητήριό μου ἀπό τό ἳδρυμα, ὁπότε αὐτό γύρισε πάλι σέ ὀρθόδοξα χέρια.
Δυστυχῶς ὃμως, ποτέ δέν τούς δόθηκε ἂδεια νά κάνουν κάποια θεία Λειτουργία στόν χῶρο ἐκεῖνο. Καί διερωτᾶται κανείς: ”Γιατί; Εἲχαν γίνει τόσες θεῖες Λειτουργίες ἐκεῖ. Γιατί ὂχι καί τώρα; Αὐτό τό ἐρωτηματικό βασανίζει πολλές ψυχές ἀπό ὃ,τι κατά καιρούς μαθαίνω, καί μένω κατάπληκτος…Ποτέ ὃμως δέν εἶναι ἀργά: Εἶναι δυνατόν, μέ λίγη καλή διάθεση, νά πάψη νά ὑπάρχη αὐτή ἡ δυσάρεστη κατάσταση. Τό εὒχομαι ὁλόψυχα γιά τόν ἐκεῖ ἐκκλησιαστικό χῶρο, πρός καταισχύνην τοῦ Πονηροῦ, πού θέλει πάντοτε τό κακό τῆς Ἐκκλησίας. Εὒχομαι ταπεινά καί στήν τοπική Ἐκκλησία τῆς Σουηδίας τήν ἀρραγῆ ἑνότητα ἐν «ἑνί πνεύματι καί μιᾶ καρδίᾳ» ὃλων, πρός δόξαν τῆς κεφαλῆς τῆς ὃλης Ἐκκλησίας, τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἐν Θεῷ Πατρί καί Παναγίῳ Πνεύματι.

Ἀμήν.

Ἱερομόναχος Εὐσέβιος Βίττης
Θεσσαλονίκη 19 06 2009

E-mail:

agiosnikolaos.rattvik@gmail.com

Ταχυδρομική διεύθυνση:

S:t Nikolai Ortodoxa Brödraskap

BOX 3197S-103 63

Stockholm - SWEDEN