Η «ελληνική» λέξη μάγος είναι η αρχαία περσική maguŝ, που προέρχεται από τον αβεστικό όρο magâunô, ο οποίος υποδηλώνει τη θρησκευτική κάστα στην οποία γεννήθηκε ο Ζωροάστρης και εξελίχθηκε στην ιερατική περσική κάστα της θρησκείας του Ζωροαστρισμού.Ως μέρος της θρησκείας τους, αυτοί οι ιερείς έδιναν ιδιαίτερη προσοχή στα άστρα και είχαν διεθνώς φήμη για τις αστρολογικές τους προγνώσεις, σε μια εποχή που εκτιμούσε πολύ την αστρολογία ως επιστήμη. Οι θρησκευτικές πρακτικές τους και η χρήση της αστρολογίας προκάλεσαν την αλλαγή σημασίας των παραγώγων της λέξεως «μάγοι», ώστε να υποδηλώνουν αυτό που σήμερα εννοούμε ως «μαγικό» και «μαγεία», παρά το ότι ο Ζωροαστρισμός στην πραγματικότητα ήταν ισχυρά αντίθετος στη μαγεία.
Παρά το ότι οι Μάγοι αναφέρονται πολλές φορές ως «βασιλείς», δεν υπάρχει κάποιο στοιχείο στη διήγηση του Ευαγγελιστή Ματθαίου που να υποδεικνύει ότι ήταν φορείς κάποιας εκτελεστικής εξουσίας. Ο χαρακτηρισμός τους αυτός σε μεταγενέστερα χριστιανικά κείμενα οφείλεται μάλλον στις προφητείες της Παλαιάς Διαθήκης, που περιγράφουν τον Μεσσία ως δεχόμενο δώρα ή προσκυνούμενο από βασιλείς προσελκυόμενους από κάποιο φως σε τρία τουλάχιστον χωρία: Στο Βιβλίο του Ησαΐα (ξ΄ 3: «καὶ πορεύσονται βασιλεῖς τῷ φωτί σου»), στον 67ο Ψαλμό του Δαβίδ (στ. 29: «σοὶ οἴσουσι βασιλεῖς δῶρα») και ιδίως στον 71ο Ψαλμό (στ. 11), όπου διαβάζουμε: «καὶ προσκυνήσουσιν αὐτῷ πάντες οἱ βασιλεῖς τῆς γῆς».Οι πρώτοι Χριστιανοί επανερμήνευσαν το Ευαγγέλιο υπό το φως αυτών των προφητειών και έτσι αναβάθμισαν τους Μάγους σε βασιλείς. Μετά τον 4ο αιώνα σχεδόν όλοι οι σχολιαστές υιοθετούσαν αυτή την παράδοση. Οι μεταγενέστερες χριστιανικές ερμηνείες τονίζουν την προσκύνηση των Μάγων μαζί με την προσκύνηση των ποιμένων ως την πρώτη αναγνώριση από τους ανθρώπους πάνω στη γη του Ιησού ως Μεσσία.
Ο αριθμός των Μάγων είναι απροσδιόριστος στο Ευαγγέλιο και προτάθηκαν πολλοί ιεροί αριθμοί, όπως το 12. Η παράδοση όμως τους θέλει τρεις. Αυτό έχει ως προέλευση την αναπαράσταση Τριών μόνο Μάγων στην αρχαία βασιλική της Γεννήσεως στην Βηθλεέμ ,αλλά και βασίζεται στον αριθμό των δώρων τους.
Παρά το ότι η Αγία Γραφή δεν δίνει τα ονόματα των Μάγων, η παράδοση και οι θρύλοι τούς αποδίδουν ποικιλία ονομάτων.Η Εκκλησία τους αγιοποίησε και τους δίνει παραδοσιακά τα εξής ονόματα:
Μελχιόρ ή Μελιχιόρή Μελκούμ ], ένας Πέρσης σοφός
Κασπάρ ή Γ(κ)ασπάρ ή Γκαθάσπα, ένας Ινδός ή Άραβας σοφός
Βαλτάσαρ ή Βαλθάσαρ ή Βιθισάρεα, ένας Βαβυλώνιος σοφός.1.
Τα ονόματα των Μάγων ποικίλλουν από παράδοση σε παράδοση και από λαό σε λαό, ενώ πολλοί τους θέλουν Κινέζους και Μογγόλους ακόμα.
Βγήκαν λοιπόν οι Μάγοι από τα Ιεροσόλυμα και έφθασαν στον προορισμό τους, ενώ το άστρο τους υπεδείκνυε το Δεσποτικό Βρέφος, και είδαν και την μητέρα και το παιδί. Άνοιξαν τις θήκες τους, γονάτισαν στην γη και του προσέφεραν δώρα: χρυσό, στον βασιλέα, λιβάνι στον Θεό, και σμύρνα στον θνητό. Και είπαν οι Μάγοι στην Παρθένο:
— Πώς ονομάζεσαι, ξακουστή Παρθένε; — Μαρία, λέει εκείνη. — Από πού είσαι; — Από εδώ, από την Βηθλεέμ. — Και λοιπόν, δεν πήρες κανένα άνδρα; — Μνηστεύθηκα μόνο και έγιναν αρραβώνες. — Από ποιο γένος κατάγεσαι και γέννησες τέτοιο παιδί; — Κατάγομαι από γένος βασιλικό και ιερατικό, δηλ. του Δαυίδ και του Ααρών, και από την ρίζα του Ιούδα. Κι είμαι κόρη του Ιωακείμ και γέννημα της Άννας. — Μήτηρ μητέρων, εσένα εμακάρισαν όλοι οι θεοί των εθνών. Μεγάλο σου το καύχημα. Ξεπέρασες όλες τις γυναίκες και αναδείχθηκες βασιλικώτερη από όλες τις βασίλισσες.
Το παιδί πάλι καθόταν κάτω στη γη. Μόλις είχε μπη στο δεύτερο χρόνο. Στο πρόσωπο έμοιαζε αρκετά με την μητέρα του. Αυτή ήταν ελαφρώς ψηλή, με σώμα τρυφερό. Το χρώμα του δέρματός της σαν του σταριού, τα μαλλιά της δεμένα ωραία στο κεφάλι της. Είχαν μαζί τους ένα δούλο ζωγράφο που έφτιαξε μία εικόνα τους, την οποία έφεραν κατόπιν στην πατρίδα τους και την έστησαν στο ιερό να προσκυνήται από όλους, γράφοντας σε χρυσά πέταλα την εξής επιγραφή: «Μέσα στο ουρανοποίητο ιερό, το Περσικόν κράτος αφιέρωσε αυτό το ανάθημα στον εν μέσω ηλίων Θεό και μεγάλο βασιλέα Ιησού».
Έπειτα σήκωσαν ο καθένας στα χέρια του το παιδί Ιησού και το προσκύνησαν, προφητεύοντας για τον σωτηριώδη σκοπό της ενσαρκώσεώς Του. Το παιδί γελούσε και σκιρτούσε με τα χαϊδέματα των Μάγων. Έπειτα αποχαιρέτησαν και την μητέρα, η οποία τους τίμησε και αυτούς πρεπόντως, και επέστρεψαν στο κατάλυμά τους.
Σχολιάζοντας αυτά που είδαν έλεγε ο πρώτος: «εγώ το έβλεπα νήπιο». Ο δεύτερος: «εγώ το είδα τριαντάχρονο νέο». Ενώ ο τρίτος: «εγώ το έβλεπα υπερήλικα γέροντα». Κι απόμειναν να θαυμάζουν.2.
Τα δώρα των Μάγων τα εξής εικόνιζον· το μεν χρυσίον εδείκνυεν, ότι είναι Βασιλεύς, διότι μόνον εις τον βασιλέα αρμόζει ο πολύς πλούτος και το χρυσίον. Τούτ΄ αυτό και ο Προφήτης Δαβίδ προεφήτευσε λέγων· «Βασιλείς Θαρσίς και αι νήσοι δώρα προσοίσουσι, βασιλείς Αράβων και Σαβά δώρα προσάξουσι, και προσκυνήσουσιν αυτώ πάντες οι βασιλείς της γης» (Ψαλμ. οα: 10). Και κατωτέρω πάλιν λέγει εις τον αυτόν Ψαλμόν· «και ζήσεται, και δοθήσεται αυτώ εκ του χρυσίου της Αραβίας» (αυτόθ. 15). Δια τούτο λοιπόν επήγαν εις τον Χριστόν δώρον το χρυσίον. Τον δε λίβανον τον επήγαν ως Θεόν, διότι εις άλλον δεν αρμόζει ο λίβανος, ειμή εις τον Θεόν. Ο Προφήτης Δαβίδ το μαρτυρεί και αυτό λέγων· «Κατευθυνθήτω η προσευχή μου ως θυμίαμα ενώπιόν σου» (Ψαλμ. ρμ: 2). Πάλιν δε την σμύρναν επήγαν ως τριήμερον νεκρόν, όπου έμελλε να γίνη, διότι τον Χριστόν με σμύρναν τον ήλειψαν και τον έθηκαν εις τον τάφον, καθώς το θείον και ιερόν Ευαγγέλιον μαρτυρεί. Αυτά προεσήμαινον τα δώρα των Μάγων. 2.Η δε κίνηση τους να προσφέρουν Δώρα, από αυτά ακριβώς τα οποία χρησιμοποιούσαν σαν εργαλεία στην λατρεία και τους χρησμούς τους, σήμαινε την υποταγή τους στον νέο Βασιλιά, κατά τις αρχαίες παραδόσεις της Ανατολής. Κάθε βασιλιάς ο οποίος δήλωνε υποταγή σε άλλον μεγάλο Βασιλέα του πρόσφερε δώρα σύμβολα της εξουσίας του και προϊόντα του Βασιλείου του, δείχνοντας με αυτό τον τρόπο ότι τα έθετε το κράτος και τον εαυτον του κάτω από την κυριαρχία του.
Η επικρατέστερη παράδοση θέλει τους Μάγους να γίνονται ιεραποστολοι στις πατρίδες τους και αργότερα να βαπτίζονται από τον Απόστολο Θωμά, στον δρόμο προς την Ινδία.
Μία άλλη παράδοση γνώρισε ιδιαίτερη αποδοχή στην Ισπανία τον 17ο αιώνα και είναι καταγεγραμμένη σε ένα έργο που ονομάζεται Χρονικόν του Ντέξτερ, καθώς αποδίδεται στον Φλάβιο Λούκιο Ντέξτερ (Flavius Lucius Dexter), επίσκοπο της Βαρκελώνης κατά τη βασιλεία του Θεοδοσίου του Μεγάλου. Η παράδοση εμφανίζεται με τη μορφή ενός απλού μαρτυρολογίου ως εξής: «Στην Ευδαίμονα Αραβία, στην πόλη Σησανία, το μαρτύριο των αγίων βασιλέων, των τριών Μάγων Γκασπάρ, Βαλθάσαρ και Μελχιόρ, που λάτρευαν τον Χριστό.»Το Χρονικό πρωτοεμφανίσθηκε το 1610 και γνώρισε μεγάλη δημοφιλία μαζί με τις παραδόσεις που περιείχε καθ' όλο τον 17ο αιώνα. Αργότερα αμφισβητήθηκε, όταν ιστορικοί και η Ρωμαιοκαθολική Ιεραρχία στη Ρώμη απεκήρυξαν το έργο ως μία ευσεβή απάτη.
Μια άλλη παράδοση βεβαιώνει ότι οι βιβλικοί Μάγοι «μαρτύρησαν για την Πίστη και τα σώματά τους ανευρέθηκαν από την Αγία Ελένη και μεταφέρθηκαν στην Κωνσταντινούπολη, από όπου μεταφέρθηκαν στο Μιλάνο το 344. Είναι βέβαιο ότι όταν ο Φρειδερίκος Α΄, ο επιλεγόμενος Βαρβαρόσσα, κυριάρχησε στο Μιλάνο, τα λείψανα αυτά στάλθηκαν στη Γερμανία» (το 1164) και σήμερα βρίσκονται μέσα στην Οστεοθήκη «των Τριών Βασιλέων», η οποία φυλάσσεται στο ιερό του Καθεδρικού Ναού της Κολωνίας.1.
1.Βικιπέδια
2.ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΣ
3.ΘΗΣΑΥΡΟΣ ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΥ ΣΤΟΥΔΙΤΟΥ
