Τα μοναστήρια της Μικράς Ασίας

του Χρήστου Χατζηλία,


MONH ΚΡΙΛΛΑΣ
Διαπιστώνεται πολύ έντονη παράνομη εκσκαφή. Τα τοιχώματα που ανήκουν στις κοινότητες κατασκευαστών επιλέγονται μεταξύ των κοιλοτήτων όπου ανοίγουν οι κυνηγοί θησαυρών. Έτσι τα τείχη των δομών καταστράφηκαν σε πολλά μέρη. Πλούσια αρχιτεκτονικά πλαστικά θραύσματα φαίνονται διάσπαρτα. Τα περισσότερα από αυτά τα κομμάτια από μάρμαρο (κεφαλίδες στήλης, πλάκες σκιάχτρος, τεμάχια επιστρώματος) είναι σπασμένα. Βρίσκεται στην πλαγιά δυτικά της της μονής σε όλα τα μαρμάρινα κομμάτια που απορρίπτονται από αρχαιοκάπηλους σπασμένα.

ΜΟΝΗ ΜΗΔΙΚΙΟΥ

Μονή Μηδικίου η αλλιώς Μονή των Πατέρων στην Τρίγλια της Βιθυνίας, η ιδρυσή της καταγράφεται το 780 μ.Χ και υπήρξε καταφύγιο των εικονόφιλων Πατέρων κατά την περίοδο της εικονομαχίας. Αρκετές σπουδαίες φυσιογνωμίες του Αγιολουγίου ασκήθηκαν εκεί,όπως οι Όσιοι Νικηφόρος,Νικήτας,Θεοστήρικτος και Αθανάσιος.

ΜΟΝΗ ΠΑΝΤΟΒΑΣΙΛΙΣΣΑΣ
Η Μονή χτίστηκε το 780 μ.Χ, ο λόγος είναι η ηρεμία της περιοχής και η εικονομαχία, πολλοί μοναχοί και μοναχές θέλοντας να απομακρυνθούν κατέφυγαν στην περιοχή.Τον 9^ο αιώνα, μετατρέπεται σε γυναικεία μονή.Ονομαστή είναι η μοναχή Ευδοκία Βϊανή που το 897 εγινε η τρίτη σύζυγος του αυτοκράτορα Λέοντος του 6^ου του Σοφού.Η μοναχή αυτή έχει δώσει το ονομά της στο ύψωμα όπου αντικρίζεις την Τρίγλια καθώς έρχεσαι από τα Μουδανιά.

Η ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΘΕΟΛΟΓΟΥ (Μονή Πελεκετών) 
Η Μονή Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου , γνωστή ως Μονή Πελεκετών , είναι μια ερειπωμένη  μονή κοντά στην Τριγλία στη Βιθυνία . Η μονή χρονολογείται στον 8ο αιώνα, αλλά η ακριβής ημερομηνία εγκατάστασης είναι άγνωστη. Το κοινό του όνομα, Πελεκετών», σημαίνει » χτυπημένο με τσεκούρι» και αναφέρεται στη θέση του σε έναν απότομο βράχο. Το μοναστήρι ήταν κέντρο αντιπολίτευσης της  Εικονομαχίας , και το 763/4, επιτέθηκε και κάηκε από τον εικονομάχο κυβερνήτη Μιχαήλ Λαχανοδράκων .
Ο Λαχανοδράκων βασάνιζε τον ηγούμενο και άλλους μοναχούς, 38 από τους οποίους θάφτηκαν ζωντανοί στην Έφεσο . Η μονή αποκαταστάθηκε προς το τέλος του αιώνα μετά το τέλος της πρώτης περιόδου της Εικονομαχίας και ένας Μακάριος έγινε ηγούμενος . Με την επανέναρξη της Εικονομαχίας μετά το 813, εξορίστηκε και φυλακίστηκε, αλλά οι μοναχοί του Πελεκέτου συνέχισαν να αντιτίθονται στην Εικονομαχία. 

Το μοναστήρι εξαφανίζεται στη συνέχεια από τις πηγές, αλλά αναγνωρίζεται από τους σύγχρονους μελετητές με τα ερείπια ενός μοναστηριού 5 χλμ. Δυτικά από την πόλη Τριγλία και αφιερωμένο στον Άγιο Ιωάννη τον Θεολόγο. 

ΜΟΝΗ KURUNSLU
Η Μονή Kursunlu βρίσκεται σε υψόμετρο 600μ. Και απέχει 10χλμ. Από το Νταβούτλαρ και την Νεάπολη(Kuşadası) 95 χιλιόμετρα νότια της Σμύρνης, όπου η καταπληκτική θέα που προσφέρει είναι κρυμμένη κάτω από τα μεγάλα πλατάνια. Το μοναστήρι χτίστηκε τόσο μακριά και τόσο ψηλά για άμυνα από επιθέσεις, η  δομή του πιστεύεται ότι χτίστηκε τον 11^ο αιώνα.
Διαθέτει τραπεζαρία, αποθήκη, κουζίνα, ιατρείο, παρεκκλήσι, νεκροταφείο, κελάρια και αίθουσες αμυντικών θέσεων.
Τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά του μοναστηριού είναι οι τοιχογραφίες, όπου οι συμβολικοί και γεωμετρικοί σχεδιασμοί μαζί με θρησκευτικά και προσωπικά γεγονότα απεικονίζουν τη ζωή του μοναστηριού μαζί με σκηνές από τη ζωή του Ιησού Χριστού και τη Βίβλο που μπορεί να δει κανείς στους τοίχους του παρεκκλησίου.

ΜΟΝΗ ΤΟΥ ESKI GUMUS
Βρίσκεται στο χωριό Gümüşler στην  επαρχία της Νίγδης , περίπου δέκα χιλιόμετρα ανατολικά από την πρωτεύουσα της επαρχίας Νίγδη . Είναι μια από τις καλύτερα διατηρημένες τοποθεσίες στην Καππαδοκία και βρίσκεται στο νότιο άκρο της κεντρικής περιοχής της Καππαδοκίας. Τα δωμάτια είναι ομαδοποιημένα γύρω από μια ανοιχτή, τετράγωνη πλατεία αίθρια, κομμένη σαν ελαφρύς άξονας στους γύρω βράχους. Η αυλή έχει μια σήραγγα στο νότο, η οποία είναι τεχνητά τοποθετημένη και μπορεί να υπερασπιστεί εναντίον ενός εισβολέα από ένα άνοιγμα στην κορυφή. Οι προσόψεις στην αυλή χωρίζονται, διακοσμημένες με σταυρούς, στο επάνω άκρο είναι ορατές . Προτείνουν ότι υπήρχε τουλάχιστον στέγη. Αυτό επιβεβαιώνεται και από τα ερείπια της δομής πυλώνων στο κέντρο της αυλής.
Στην αυλή βρίσκεται στο νότιο άκρο της εισόδου σε μια υπόγεια πόλη με πολλούς οικιστικούς και εμπορικούς χώρους των οποίων οι είσοδοι έκλειναν με μία μυλόπετρα . Οι εγκαταστάσεις συνεχίζονται προς τα πάνω σε δύο υπερυψωμένους ορόφους στη νοτιοδυτική πλευρά. Στη βορειοανατολική πλευρά είναι η τράπεζα και ένα παρεκκλήσι με τρεις προθάλαμους , και στη συνέχεια το νοτιοανατολικό τμήμα ενός αριθμού ταφών.

Στη βορειοδυτική πλευρά της αυλής βρίσκεται η εκκλησία της μονής. Αριστερά είναι η είσοδος στην εξωτερική δεξιά του εσωτερικού νάρθηκα , η οποία κοσμείται με τοιχογραφίες της Θεοτόκου με το Θείο βρέφος μεταξύ των αρχαγγέλων Μιχαήλ και Γαβριήλ. Ακολουθεί η σταυροειδής εκκλησία , της οποίας η αίθουσα χωρίζεται από τέσσερις πυλώνες. Δεν έχουν υποστηρικτική λειτουργία, αλλά εξυπηρετούν μόνο για να χωρίσουν το χώρο και είναι διακοσμημένα με πολύχρωμα γεωμετρικά και φυτικά μοτίβα. Στο βορειοδυτικό τμήμα είναι μια θέση με δύο σαρκοφάγους, Οι τοιχογραφίες στη βορειοδυτική πλευρά δείχνουν τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου και τη γέννηση του Χριστού. Στην κύρια αψίδα στα βορειοανατολικά του Αρχάγγελου Γαβριήλ οι τέσσερις Ευαγγελιστές, οι Απόστολοι και άλλοι Πατέρες της Εκκλησίας. Οι τοιχογραφίες χρονολογούνται στον 11ο αιώνα.

πηγή