Λούις Σεπούλβεδα, ένας
υπέροχος συγγραφέας, δημοσιογράφος αλλά και ακτιβιστής από τη Χιλή που
δεν μένει πια εκεί, ταξιδεύει 
χρόνια και ζει σε όλο τον κόσμο. Μάλιστα
λατρεύει την Ελλάδα και 30 χρόνια πριν είχε ταξιδέψει στην Κρήτη, πήγε
στον τάφο του Καζαντζάκη και όπως έχει αναφέρει έκλαψε από συγκίνηση
διαβάζοντας τον "Ζορμπά". Μάλιστα το συγκεκριμένο όνομα έγινε και ήρωας
ενός δικού του μυθιστορήματος που απόσπασμά του έχει επιλεγεί και για
εκπαιδευτικό βιβλίο στα Ελληνικά σχολεία.
Γεννήθηκε στη Χιλή, σπούδασε στο Πανεπιστήμιο θεατρική παραγωγή και μετά το πραξικόπημα του Πινοσέτ το 1973 φυλακίστηκε για 2,5 χρόνια και στη συνέχεια αποφυλακίστηκε και κρατήθηκε σε κατ΄ οίκον περιορισμό. Κατάφερε να δραπετεύσει και έζησε υπόγεια για ένα χρόνο περίπου και κατάφερε και έστησε μια θεατρική ομάδα που έγινε η πρώτη πολιτιστική εστία αντίστασης. Συνελήφθη εκ νέου και καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη! Μετά από 2 χρόνια παρενέβη η Διεθνής Αμνηστία και η ποινή μετατράπηκε σε 8 χρόνια εξορίας. Έφυγε από τη Χιλή για να πάει στην Σουηδία όπου υποτίθεται θα παρακολουθούσε μαθήματα Ισπανικής λογοτεχνίας. Στην πρώτη του στάση στο Μπουένος Άιρες δραπέτευσε και άρχισε μια σειρά ταξιδιών σε όλες τις χώρες της λατινικής Αμερικής που ζούσαν παρόμοιες καταστάσεις με την χώρα του.
Εκεί αρχίζει μια ζωή γεμάτη ταξίδια που τον έκαναν να ασπαστεί την φράση "πατρίδα μου είναι η γη". Συμβίωση με φυλές Ινδιάνων στον Αμαζόνιο, συμμετοχή στη Διεθνή ταξιαρχία Σιμόν Μπολίβαρ για την απελευθέρωση της Νικαράγουας, ενεργή δράση στο οικολογικό κίνημα: Πρόκειται για λίγους μόνο απ’ τους σταθμούς της ζωής του Χιλιανού συγγραφέα, που διαμόρφωσαν την πνευματική του συγκρότηση και επηρέασαν το πλούσιο έργο του. Κι έπειτα ταξίδια μακριά από την Λατινική Αμερική. Σε όλο τον κόσμο και πάντα γεμάτος με την ενέργεια ενός πολιτικού ακτιβιστή. Για παράδειγμα την δεκαετία του '80 έγινε μέλος της Greenpeace και εργάστηκε για πέντε χρόνια ως μέλος πληρώματος σε ένα από τα πλοία τους.
Ας διαβάσουμε λίγες από τις σκέψεις του. "Άρχισα να ταξιδεύω από πολύ μικρός ξεκινώντας να ανακαλύπτω πρώτα τη χώρα μου με οτοστόπ και δουλεύοντας όπου έφτανα κάθε καλοκαίρι. Έτσι το πρώτο πράγμα που έμαθα ήταν πόσο σημαντικό είναι να κερδίζεις το ψωμί που τρως. Έφτασα μέχρι την Παταγονία και σε μέρη πρωτόγονα αλλά με μεγάλη ομορφιά και εκεί ανακάλυψα την χαρά του ίδιου του ταξιδιού. Αισθάνθηκα την ανάγκη να είμαι νομάδας, να μην μείνω δηλαδή όλη μου τη ζωή στο ίδιο μέρος. Ήθελα η ζωή μου και τα πόδια μου να έχουν περπατήσει πολύ δρόμο....
Και περπάτησα. Έφτασα μέχρι τον Αμαζόνιο και έζησα με μια φυλή που λέγεται Σουάρ και έμαθα πολλά πράγματα που δεν έχουν καμία χρησιμότητα στη ζωή μου στην πόλη. Έμαθα να κυνηγάω όπως κυνηγούν αυτοί, να ψαρεύω με τους δικούς τους τρόπους, να αναγνωρίζω τους καρπούς που τρώγονται από αυτούς που είναι δηλητηριώδεις. Επίσης όμως έμαθα και κάτι που ήταν πολύ σημαντικό: την αναζήτηση της αρμονίας με τον τόπο στον οποίο ζούσαν. Και γι' αυτούς τους ανθρώπους ήταν τόσο απλό όσο το να αναπνέουν. Γιατί αυτό που με έκαναν να καταλάβω είναι ότι η ζωή ή θα είναι αρμονική ή δεν θα υπάρχει ζωή. Αυτό με έκανε να αλλάξω σαν άνθρωπος.
Μέχρι εκείνη τη στιγμή πίστευα κι εγώ ότι ο άνθρωπος είναι ο ανώτατος μεταμορφωτής της φύσης. Μετά από αυτή την εμπειρία και από άλλες που έζησα αργότερα κατάλαβα ότι ο άνθρωπος δεν έχει αυτό το δικαίωμα. Ποιος έδωσε στον άνθρωπο αυτό το δικαίωμα; O άνθρωπος θα πρέπει να είναι ο φύλακας και όχι ο μεταμορφωτής της φύσης. Έτσι λοιπόν αλλάζει και ο συγγραφέας τον τρόπο που βλέπει τον κόσμο και αυτή η αλλαγή αποτυπώνεται στα βιβλία μου. Γιατί η τεράστια δύναμη που έχει η λογοτεχνία είναι να μοιραζόμαστε όχι μόνο τις αλλαγές των ηρώων αλλά και την αλλαγή του ίδιου του συγγραφέα.
Στη ζωή μου είδα πολλές επαναστάσεις. Όμως υπάρχει μια επανάσταση που δεν έχει γίνει ακόμα. Μια επανάσταση σε εκκρεμότητα. Και αυτή είναι η επανάσταση της φαντασίας. Σε αυτήν το θέμα είναι να θέσει κάποιος ένα επαναστατικό ερώτημα και να φτάσει σε μια επαναστατική απάντηση. Και η ερώτηση είναι: Τι θέλουμε να είμαστε; Πολίτες ή καταναλωτές; Να είμαστε άνθρωποι ελεύθεροι ή άνθρωποι αναλωμένοι, που τους έχουν καταναλώσει κι αυτούς; Όταν η ανθρωπότητα απαντήσει σε αυτό το ερώτημα θα είναι μια μέρα πολύ σημαντική. Και γιατί την λέω επανάσταση της φαντασίας; Γιατί κάθε συζήτηση είναι μια άσκηση για την φαντασία μας. Και αν κάτι λείπει στον κόσμο σήμερα είναι αυτό. Η συζήτηση και η άσκηση της φαντασίας. Η φαντασία που μας επιτρέπει να φανταζόμαστε και να βλέπουμε την ζημιά που γίνεται στον κόσμο αλλά επίσης μας επιτρέπει να φανταζόμαστε και να βρίσκουμε μια λύση. Οι συζητήσεις που κάνουμε σήμερα είναι φτωχές ως ανύπαρκτες. Ο κόσμος μας σήμερα έπαψε να είναι ευφάνταστος. Του λείπει η φαντασία που θα του δώσει τη δύναμη να βρει τη λύση.
Γι' αυτό λέω πως κάποιος μπορεί να είναι διανοούμενος –συγγραφέας, μουσικός, ζωγράφος– αλλά πρώτα απ’ όλα είναι πολίτης. Και πρέπει να συμμετέχει ως πολίτης σε όλα τα επείγοντα ζητήματα στην κοινωνία. Διότι, όταν εγώ, για παράδειγμα, συμμετέχω σε επείγοντα ζητήματα, με αναγνωρίζει πολύς κόσμος που λέει «εσύ είσαι συγγραφέας, γράφεις μυθιστορήματα» και κάθεται μαζί μου για να συζητήσουμε, αισθάνεται να συνοδεύεται περισσότερο, αισθάνεται ότι έχει δίκιο, αφού ένας συγγραφέας, ένας διανοούμενος, ένας μουσικός είναι μαζί του σε αυτό το έργο. Η λογοτεχνία, η μουσική, η ζωγραφική, η πνευματική δημιουργία από μόνες τους δεν μπορούν να αλλάξουν απολύτως τίποτα. Αλλά, αν οι διανοούμενοι, οι συγγραφείς, οι ζωγράφοι και οι μουσικοί ενσωματωθούν ενεργά με τους πολίτες, εκεί ναι, μπορούν να αλλάξουν τα πράγματα..."
Μουσική - στίχοι - τραγούδι: Χάρις Αλεξίου
Έλα κοντά μου απόψε
πάλι με ξένους θα πιω
Έλα κοντά μου για λίγο
Να ’χω ένα λόγο να φύγω
Που ’χει ριζώσει το σώμα
μέσα σε γκρίζους καπνούς
Για να μη πέφτω σε στρώμα
που δε μ’ αγάπησε ακόμα
Έλα κοντά μου απόψε
Έλα στο φως του φεγγαριού
να φέξει η ψυχή μου
Στις παρυφές του σκοταδιού
έφτασα τη ζωή μου
Πιάνω κουβέντα με ξένους
με ξένους πόνους μεθώ
Και σαν κρυμμένο χρυσάφι
πάνε τα νιάτα μου στράφι
Έλα κοντά μου απόψε
Έλα στο φως του φεγγαριού
να φέξει η ψυχή μου
Στις παρυφές του σκοταδιού
έφτασα τη ζωή μου
χρόνια και ζει σε όλο τον κόσμο. Μάλιστα
λατρεύει την Ελλάδα και 30 χρόνια πριν είχε ταξιδέψει στην Κρήτη, πήγε
στον τάφο του Καζαντζάκη και όπως έχει αναφέρει έκλαψε από συγκίνηση
διαβάζοντας τον "Ζορμπά". Μάλιστα το συγκεκριμένο όνομα έγινε και ήρωας
ενός δικού του μυθιστορήματος που απόσπασμά του έχει επιλεγεί και για
εκπαιδευτικό βιβλίο στα Ελληνικά σχολεία. Γεννήθηκε στη Χιλή, σπούδασε στο Πανεπιστήμιο θεατρική παραγωγή και μετά το πραξικόπημα του Πινοσέτ το 1973 φυλακίστηκε για 2,5 χρόνια και στη συνέχεια αποφυλακίστηκε και κρατήθηκε σε κατ΄ οίκον περιορισμό. Κατάφερε να δραπετεύσει και έζησε υπόγεια για ένα χρόνο περίπου και κατάφερε και έστησε μια θεατρική ομάδα που έγινε η πρώτη πολιτιστική εστία αντίστασης. Συνελήφθη εκ νέου και καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη! Μετά από 2 χρόνια παρενέβη η Διεθνής Αμνηστία και η ποινή μετατράπηκε σε 8 χρόνια εξορίας. Έφυγε από τη Χιλή για να πάει στην Σουηδία όπου υποτίθεται θα παρακολουθούσε μαθήματα Ισπανικής λογοτεχνίας. Στην πρώτη του στάση στο Μπουένος Άιρες δραπέτευσε και άρχισε μια σειρά ταξιδιών σε όλες τις χώρες της λατινικής Αμερικής που ζούσαν παρόμοιες καταστάσεις με την χώρα του.
Εκεί αρχίζει μια ζωή γεμάτη ταξίδια που τον έκαναν να ασπαστεί την φράση "πατρίδα μου είναι η γη". Συμβίωση με φυλές Ινδιάνων στον Αμαζόνιο, συμμετοχή στη Διεθνή ταξιαρχία Σιμόν Μπολίβαρ για την απελευθέρωση της Νικαράγουας, ενεργή δράση στο οικολογικό κίνημα: Πρόκειται για λίγους μόνο απ’ τους σταθμούς της ζωής του Χιλιανού συγγραφέα, που διαμόρφωσαν την πνευματική του συγκρότηση και επηρέασαν το πλούσιο έργο του. Κι έπειτα ταξίδια μακριά από την Λατινική Αμερική. Σε όλο τον κόσμο και πάντα γεμάτος με την ενέργεια ενός πολιτικού ακτιβιστή. Για παράδειγμα την δεκαετία του '80 έγινε μέλος της Greenpeace και εργάστηκε για πέντε χρόνια ως μέλος πληρώματος σε ένα από τα πλοία τους.
Ας διαβάσουμε λίγες από τις σκέψεις του. "Άρχισα να ταξιδεύω από πολύ μικρός ξεκινώντας να ανακαλύπτω πρώτα τη χώρα μου με οτοστόπ και δουλεύοντας όπου έφτανα κάθε καλοκαίρι. Έτσι το πρώτο πράγμα που έμαθα ήταν πόσο σημαντικό είναι να κερδίζεις το ψωμί που τρως. Έφτασα μέχρι την Παταγονία και σε μέρη πρωτόγονα αλλά με μεγάλη ομορφιά και εκεί ανακάλυψα την χαρά του ίδιου του ταξιδιού. Αισθάνθηκα την ανάγκη να είμαι νομάδας, να μην μείνω δηλαδή όλη μου τη ζωή στο ίδιο μέρος. Ήθελα η ζωή μου και τα πόδια μου να έχουν περπατήσει πολύ δρόμο....
Και περπάτησα. Έφτασα μέχρι τον Αμαζόνιο και έζησα με μια φυλή που λέγεται Σουάρ και έμαθα πολλά πράγματα που δεν έχουν καμία χρησιμότητα στη ζωή μου στην πόλη. Έμαθα να κυνηγάω όπως κυνηγούν αυτοί, να ψαρεύω με τους δικούς τους τρόπους, να αναγνωρίζω τους καρπούς που τρώγονται από αυτούς που είναι δηλητηριώδεις. Επίσης όμως έμαθα και κάτι που ήταν πολύ σημαντικό: την αναζήτηση της αρμονίας με τον τόπο στον οποίο ζούσαν. Και γι' αυτούς τους ανθρώπους ήταν τόσο απλό όσο το να αναπνέουν. Γιατί αυτό που με έκαναν να καταλάβω είναι ότι η ζωή ή θα είναι αρμονική ή δεν θα υπάρχει ζωή. Αυτό με έκανε να αλλάξω σαν άνθρωπος.
Μέχρι εκείνη τη στιγμή πίστευα κι εγώ ότι ο άνθρωπος είναι ο ανώτατος μεταμορφωτής της φύσης. Μετά από αυτή την εμπειρία και από άλλες που έζησα αργότερα κατάλαβα ότι ο άνθρωπος δεν έχει αυτό το δικαίωμα. Ποιος έδωσε στον άνθρωπο αυτό το δικαίωμα; O άνθρωπος θα πρέπει να είναι ο φύλακας και όχι ο μεταμορφωτής της φύσης. Έτσι λοιπόν αλλάζει και ο συγγραφέας τον τρόπο που βλέπει τον κόσμο και αυτή η αλλαγή αποτυπώνεται στα βιβλία μου. Γιατί η τεράστια δύναμη που έχει η λογοτεχνία είναι να μοιραζόμαστε όχι μόνο τις αλλαγές των ηρώων αλλά και την αλλαγή του ίδιου του συγγραφέα.
Στη ζωή μου είδα πολλές επαναστάσεις. Όμως υπάρχει μια επανάσταση που δεν έχει γίνει ακόμα. Μια επανάσταση σε εκκρεμότητα. Και αυτή είναι η επανάσταση της φαντασίας. Σε αυτήν το θέμα είναι να θέσει κάποιος ένα επαναστατικό ερώτημα και να φτάσει σε μια επαναστατική απάντηση. Και η ερώτηση είναι: Τι θέλουμε να είμαστε; Πολίτες ή καταναλωτές; Να είμαστε άνθρωποι ελεύθεροι ή άνθρωποι αναλωμένοι, που τους έχουν καταναλώσει κι αυτούς; Όταν η ανθρωπότητα απαντήσει σε αυτό το ερώτημα θα είναι μια μέρα πολύ σημαντική. Και γιατί την λέω επανάσταση της φαντασίας; Γιατί κάθε συζήτηση είναι μια άσκηση για την φαντασία μας. Και αν κάτι λείπει στον κόσμο σήμερα είναι αυτό. Η συζήτηση και η άσκηση της φαντασίας. Η φαντασία που μας επιτρέπει να φανταζόμαστε και να βλέπουμε την ζημιά που γίνεται στον κόσμο αλλά επίσης μας επιτρέπει να φανταζόμαστε και να βρίσκουμε μια λύση. Οι συζητήσεις που κάνουμε σήμερα είναι φτωχές ως ανύπαρκτες. Ο κόσμος μας σήμερα έπαψε να είναι ευφάνταστος. Του λείπει η φαντασία που θα του δώσει τη δύναμη να βρει τη λύση.
Γι' αυτό λέω πως κάποιος μπορεί να είναι διανοούμενος –συγγραφέας, μουσικός, ζωγράφος– αλλά πρώτα απ’ όλα είναι πολίτης. Και πρέπει να συμμετέχει ως πολίτης σε όλα τα επείγοντα ζητήματα στην κοινωνία. Διότι, όταν εγώ, για παράδειγμα, συμμετέχω σε επείγοντα ζητήματα, με αναγνωρίζει πολύς κόσμος που λέει «εσύ είσαι συγγραφέας, γράφεις μυθιστορήματα» και κάθεται μαζί μου για να συζητήσουμε, αισθάνεται να συνοδεύεται περισσότερο, αισθάνεται ότι έχει δίκιο, αφού ένας συγγραφέας, ένας διανοούμενος, ένας μουσικός είναι μαζί του σε αυτό το έργο. Η λογοτεχνία, η μουσική, η ζωγραφική, η πνευματική δημιουργία από μόνες τους δεν μπορούν να αλλάξουν απολύτως τίποτα. Αλλά, αν οι διανοούμενοι, οι συγγραφείς, οι ζωγράφοι και οι μουσικοί ενσωματωθούν ενεργά με τους πολίτες, εκεί ναι, μπορούν να αλλάξουν τα πράγματα..."
Μουσική - στίχοι - τραγούδι: Χάρις Αλεξίου
Έλα κοντά μου απόψε
πάλι με ξένους θα πιω
Έλα κοντά μου για λίγο
Να ’χω ένα λόγο να φύγω
Που ’χει ριζώσει το σώμα
μέσα σε γκρίζους καπνούς
Για να μη πέφτω σε στρώμα
που δε μ’ αγάπησε ακόμα
Έλα κοντά μου απόψε
Έλα στο φως του φεγγαριού
να φέξει η ψυχή μου
Στις παρυφές του σκοταδιού
έφτασα τη ζωή μου
Πιάνω κουβέντα με ξένους
με ξένους πόνους μεθώ
Και σαν κρυμμένο χρυσάφι
πάνε τα νιάτα μου στράφι
Έλα κοντά μου απόψε
Έλα στο φως του φεγγαριού
να φέξει η ψυχή μου
Στις παρυφές του σκοταδιού
έφτασα τη ζωή μου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου