Η λέξη "καμάρα" και η γλωσσική της οικογένεια ~ Μια λέξη με βαθιές ρίζες και πλούσιες σημασιολογικές διαδρομές.

Η λέξη "καμάρα" σήμαινε αρχικά «ημικυκλική αψίδα» ή «καμπύλη τού πέλματος τού ποδιού». Είναι τεχνικός όρος ήδη γνωστός από τον 5ο αιώνα π.Χ., όπως φαίνεται στον "Ηρόδοτο". Η ετυμολογία της τη συνδέει με τη γλώσσα των Ινδοευρωπαϊκών:
🙠 αβεστ. "kamāra" = «ζώνη»
🙠 λατ. "camurus" = «κυρτός, καμπύλος» 

Ησύχιος: καταγράφει τη λέξη στον πληθυντικό ως "καμάραι" με τη σημασία «στρατιωτικές ζώνες».

Από τον 1ο αιώνα π.Χ., η "καμάρα" δηλώνει και το «θολωτό δωμάτιο». Έτσι, φτάνει μέσω της λατινικής "camera" στη σημασία του δωματίου, που κληροδοτεί λέξεις σε πολλές ευρωπαϊκές γλώσσες:
🙠 γαλλ. "chambre"
🙠 ισπ. "cámara"
🙠 ιταλ. "camera"

► Η ελληνική γλώσσα την «υποδέχεται» ξανά, αυτή τη φορά ως "κάμαρα", με την ίδια έννοια. Από εκεί, προέρχονται και οι λέξεις "καμαρίνι", "καμάρι", "καμαρωτός", "καμαρώνω".

Από τη μορφή στην αξία:
Η "καμάρα", ως αρχιτεκτονικό στοιχείο (αψίδα, θολωτή κατασκευή), εκλαμβανόταν ως εντυπωσιακό και περίτεχνο. Γι’ αυτό και αποδόθηκε στα σπουδαία δημόσια και ιδιωτικά κτίρια — σε αντίθεση με τα χαμηλά "χαμόσπιτα".

Έτσι, ο χαρακτηρισμός "καμαρωτός" εξελίχθηκε σημασιολογικά:
🙠 από το «με καμάρες» →
🙠 στο «αξιοζήλευτος», «θαυμαστός» →
🙠 και τελικά: «περήφανος».

► Το ρήμα "καμαρώνω", που αρχικά σήμαινε «διακοσμώ με καμάρες», πήρε επίσης τη σημασία «υπερηφανεύομαι», «καυχιέμαι» — επειδή κάποιος "ξεχωρίζει", προκαλεί τον θαυμασμό.

Χρήσεις στη λαϊκή και μεσαιωνική γλώσσα:
🙠 Το μεσαιωνικό "καμαρώνω" σήμαινε ακόμη: «χαίρομαι», «θαυμάζω», «έχω εορταστική όψη»
🙠 Για τα άλογα: «κυρτώνω τον τράχηλο», σχηματίζοντας "καμάρα"
🙠 Ο "καμαρωτός" ακολουθεί κι αυτός: από «αψιδωτός» → «αξιοθαύμαστος»

Από όλα αυτά γεννήθηκε και το "καμάρι", πιθανό υποκοριστικό του "καμάριον" (μικρό θολωτό δωμάτιο), αλλά και σημασιολογική υποχώρηση από το "καμαρώνω", όταν πια αυτό είχε λάβει τη σημασία «καύχηση».

◆ ⅰ) Ετυμολογικά:
Το "καμάρι" συνδέεται με το "καμαρώνω" και αυτό με το αρχ. "καμαρόω".
◆ ⅱ) Σημασιολογικά:
Η πορεία από το υλικό – καμάρα/αψίδα – οδηγεί στο αφηρημένο – υπερηφάνεια, θαυμασμός.

Μια εναλλακτική (και όχι λιγότερο πειστική) εκδοχή:
Η σημασία "υπερηφανεύομαι" ίσως δεν ξεκινά από την αρχιτεκτονική «καμάρα», αλλά από την κίνηση του κυρτώματος, όπως αυτή που γίνεται στον ευγενικό χαιρετισμό με ελαφρά υπόκλιση – κάτι που θύμιζε τη στάση των ευγενών αλλά και το κύρτωμα του λαιμού των αλόγων.

"τράχηλον ἐκαμάρωσεν, ἐτίναξεν τὴν χήτην"

❧ Η "καμάρα" λοιπόν — από οικοδομικό στοιχείο σε λέξη συναισθηματικού φορτίου — μάς θυμίζει πώς οι μορφές εμπνέουν αξίες. Από τη δομή των κτηρίων, μέχρι τον τρόπο που στεκόμαστε και εκφραζόμαστε με περηφάνεια.

꧁ Καμάρα → καμαρωτός → καμάρι → καμαρώνω ꧂

Μια εντυπωσιακή αψίδα λέξεων στην Ιστορία της Ελληνικής.