Φραγκίσκος: Πάπας Woke;

 

Η ερώτηση μπορεί να φαίνεται αναιδής, ακόμη και προσβλητική, και ωστόσο υπάρχουν πολλά στοιχεία που υποστηρίζουν μια καταφατική απάντηση.
Σύμφωνα με το διαδικτυακό λεξικό Le Robert, ο όρος γουοκισμός, εκτός από την ιστορική χροιά, πρέπει να μεταφραστεί, σύμφωνα με επίσημη σύσταση, ως «κουλτούρα αποδόμησης»: ένας τρόπος να πούμε «ας κάνουμε μια καθαρή εικόνα του παρελθόντος»(δηλ. σβήνουμε εντελώς το παρελθόν).

Ένα πρώτο στοιχείο απάντησης βρίσκεται στην πιο πρόσφατη αυτοβιογραφία του Πάπα Φραγκίσκου -η τρίτη σε δύο χρόνια- που περιέχει ένα βιτριολικό απόσπασμα εναντίον εκείνων που προσελκύονται από τον εορτασμό της Λειτουργίας «κατά το προσυνοδικό λειτουργικό», στις σελίδες 268 και 269 της γαλλικής έκδοσης, διαθέσιμη από τις 15 Ιανουαρίου 2025 [διαθέσιμο από τις 14 Ιανουαρίου στην ιταλική έκδοση «Francesco – Spera – l’Autobiografa – ed. Mondadori].

Χρησιμοποιώντας μια ψυχαναλυτική ανάλυση που είναι τουλάχιστον αμφίβολη, το κείμενο κατηγορεί αυτή τη γιορτή ως «ιδεολογία». Αρκεί να γνωρίζει κανείς τη γένεση του Novus Ordo Missae, και την επακόλουθη αναρχική ανάπτυξή του, για να γνωρίζει πού βρίσκεται η ιδεολογία. Ακόμη και οι ισχυρότεροι υποστηρικτές, τουλάχιστον αρχικά, το αναγνώρισαν χωρίς δισταγμό.
Αλλά ας προχωρήσουμε.

Η επακόλουθη κατηγορία αφήνει ακόμη μεγαλύτερη απογοήτευση: ο Πάπας βρίσκει περίεργη «αυτή τη γοητεία για ό,τι δεν γίνεται κατανοητό, που έχει έναν κάπως απόκρυφο αέρα».
Θα ήταν λοιπόν ένα είδος αποκρυφισμού η Λειτουργία που μπορεί να καυχηθεί ότι έλαβε τον τίτλο της «Λειτουργία όλων των εποχών» χωρίς υπερβολές; Και πολύ περισσότερο, σαγηνεύει «ακόμα και τις νεότερες γενιές».

Επομένως είναι απόκρυφη. Όσοι τήν παρακολουθούν δεν θα το καταλάβαιναν, αναμφίβολα γιατί δεν καταλαβαίνουν λατινικά.
Αλλά ποιον κοροϊδεύει; Οι πιστοί που αγιάστηκαν για αιώνες και βοήθησαν με την ευσέβεια και βρήκαν σε αυτήν την τροφή της πίστης τους; Πάπες, επίσκοποι και ιερείς που τή γιόρτασαν για τη δόξα του Θεού και τη σωτηρία της ψυχής τους;

Η συνέχεια είναι οδυνηρή, γιατί προέρχεται από ένα παπικό χέρι, έστω και με ιδιωτική ιδιότητα: «Αυτή η ακαμψία συνοδεύεται συχνά από εκλεπτυσμένα και ακριβά ρούχα, δαντέλες, κορδέλες, στολές».
Διστάζουμε να σχολιάσουμε: η περιφρόνηση που επιδεικνύεται προς τους πιστούς, προς την ομορφιά της λειτουργίας (λατρείας) που ήταν πάντα έκδηλη ανησυχία της Εκκλησίας... είναι απύθμενη.

Όμως η ψυχολογία βάθους συνεχίζει: «Δεν είναι μια γεύση για παράδοση, αλλά μια επίδειξη κληρικαλισμού, που δεν είναι τίποτα άλλο από την εκκλησιαστική εκδοχή του ατομικισμού».
Ο Ιερός Θεραπευτής του Αρς, που ζούσε στη φτώχεια – και πολλοί από τους μιμητές του σήμερα – έδωσαν στο σκευοφυλάκιό του λειτουργικά έπιπλα που δεν ήταν ποτέ αρκετά όμορφα για αυτόν.
Αυτό θα το αγνοεί ο Πάπας;

Το εν λόγω απόσπασμα ολοκληρώνεται με μια νέα ψυχαναλυτική ώθηση: «δεν είναι μια επιστροφή στο ιερό, αλλά το αντίθετο, μια σεχταριστική τροπικότητα. Μερικές φορές αυτές οι μεταμφιέσεις κρύβουν ανισορροπίες, συναισθηματικές αποκλίσεις, προβλήματα συμπεριφοράς, μια προσωπική αδιαθεσία που μπορεί να τήν εκμεταλλευτεί κάποιος».

Με άλλα λόγια, οι ιερείς που γιορτάζουν σύμφωνα με το παραδοσιακό έθιμο θα ανήκαν σε μια κοσμική «αίρεση». Και πίσω από τις «μεταμφιέσεις» των στολιδιών τους -ήταν ακόμα απαραίτητο να τολμήσουμε να χρησιμοποιήσουμε αυτή τη λέξη- υπήρχαν μερικές φορές ανισορροπίες, αποκλίσεις, νευρώσεις και ποιος ξέρει τι άλλο.

Ο Φραγκίσκος συνεχίζει με την αντίληψή του για τη λειτουργία που «δεν μπορεί να είναι μια ιεροτελεστία από μόνη της, στο περιθώριο της ποιμαντικής φροντίδας. Ούτε μια άσκηση αφηρημένου πνευματισμού, περιτυλιγμένη σε μια αίσθηση μυστηρίου». Η λειτουργία είναι συνάντηση και επιστροφή στους άλλους».

Που σημαίνει να ορίζεις τη λειτουργία αποκλειστικά μέσω της «κατερχόμενης» της όρασης, από την «καθοδική» διάστασή της, παραλείποντας την πιο σημαντική διάσταση: την «ανερχόμενη»· μία χαρακτηριστική παράλειψη όσων βυθίζονται στη νέα ιεροτελεστία, που έχει σβήσει, εξαφανίσει και κρύψει την ανοδική διάσταση. Σύμφωνα με τον Πάπα, η λειτουργία δεν είναι μια προσευχή που απευθύνεται στον Θεό, αλλά μια «επιστροφή στους άλλους».

Σε μια νέα παράγραφο στην οποία ο Πάπας τοποθετεί τον Άγιο Βικέντιο της Λερίνης... τον 15ο αιώνα, κάνοντάς τον 1000 χρόνια νεότερο, μπορούμε να δούμε αυτή τη δήλωση: «Η ροή της ιστορίας και της χάρης πηγαίνει από κάτω προς τα πάνω».
Για την ιστορία, μένει να φανεί, αλλά για τη χάρη, η Αγία Γραφή λέει επίσημα το αντίθετο. Ο Άγιος Ιάκωβος στην κανονική του επιστολή γράφει: «Κάθε άριστο δώρο, κάθε τέλεια χάρη, κατέρχεται από ψηλά, από τον Πατέρα των φώτων».
Πώς θα μπορούσε να έρθει από κάτω;

Αυτή η έλλειψη υπέρβασης, τόσο χαρακτηριστική για τη νέα λειτουργία, είναι ακριβώς το αντίθετο της παραδοσιακής Λειτουργίας, που εκφράζει αυτή την αλήθεια με πολλούς τρόπους: στα κείμενα, στις χειρονομίες, στις τελετές, δηλαδή σε όλα όσα αποτελούν ιεροτελεστία. Η αντιστροφή του θυσιαστηρίου, η ριζική εξαθλίωση του λειτουργικού πνεύματος, η Κοινωνία στα χέρια και η ορθοστασία, είναι όλα εξαθλίωση που φέρνουν την ιεροτελεστία πιο κοντά στο Προτεσταντικό Δείπνο.

Κουλτούρα αποδόμησης; Αυτό ακριβώς είδαμε μετά τη Σύνοδο, ιδιαίτερα στη λειτουργία, και το οποίο ο Φραγκίσκος υπερασπίζεται ζηλότυπα, δείχνοντας στο τελευταίο του βιβλίο πόσο περιφρονεί τον «προσυνοδικό λειτουργικό», ξεκαθαρίζοντας ότι θα ήθελε να εξαφανιστεί.

Σε μια εποχή που το Wokism έχει δεχτεί σοβαρά πλήγματα, ειδικά στην αμερικανική ήπειρο: τόσο στη Νότια Αμερική από τον Αργεντινό Πρόεδρο Javier Milei, στην ομιλία του στο φόρουμ του Νταβός, όσο και με την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο, παρατηρούμε ότι ο Πάπας Φραγκίσκος έχει μια συγκεκριμένη κλίση προς την αφυπνιστική woke σκέψη.

Πρώτα σημειώσαμε -για πολλοστή φορά- ότι ο Φραγκίσκος απορρίπτει ενδόμυχα τη λατινική λειτουργική παράδοση, που ενσαρκώνεται στο «προσυνοδικό λειτουργικό», σύμφωνα με την έκφρασή του.
Απόρριψη που συνοδεύεται από επιδεικτική και συγκαταβατική περιφρόνηση για όσους «παρασύρονται» από αυτό που έχει «απόκρυφο αέρα». Ενώ είναι γνωστή η προσκόλλησή του στη μετασυνοδική λειτουργία, μια αληθινή «αποδόμηση» της παράδοσης.

Τώρα θα δούμε την προσκόλλησή του σε μερικές από τις πιο γνωστές και πιο εμφανείς εκδηλώσεις του Wokism ή της «κουλτούρας της αποδόμησης», που θα συμπληρώσουν τις ενδείξεις που θα μας επιτρέψουν να δώσουμε μια καταφατική απάντηση στο ερώτημα που θέσαμε ως τίτλο αυτού του άρθρου.

Το ζήτημα του περιβαλλοντισμού είναι ένας ουσιαστικός τομέας για τον γουοκισμό και είναι το κύριο μέλημα του Πάπα Φραγκίσκου, στον οποίο αφιέρωσε δύο Εγκυκλίους.
Ο Πάπας επινόησε την έκφραση «ολοκληρωμένη οικολογία» στην πρώτη του Εγκύκλιο Laudato si'. Φυσικά, τα επιχειρήματα που χρησιμοποιεί εδώ είναι εν μέρει διαφορετικά από αυτά που μπορεί κανείς να βρει αλλού.
Αλλά το γεγονός παραμένει ότι η οικολογία αντιπροσωπεύει το κύριο μέλημά του, ακόμα κι αν προσπαθεί να τη συνδέσει με το δόγμα της κοινωνικής δικαιοσύνης καθολικής καταγωγής.
Αυτή η εμμονή τον οδηγεί να έρθει σε επαφή ή να απευθύνεται σε πρωταγωνιστές που χρησιμοποιούν επιχειρήματα ειλικρινά αντίθετα με την καθολική πίστη.

πηγή