Ο όσιος Ποιμήν ο αγαπημένος

 

Ο όσιος Ποιμήν καταγόταν από την Αίγυπτο. Τα έξι αδέλφια του ήταν μοναχοί στην έρημο της Σκήτης. Πήγε και αυτός εκεί σε ηλικία δεκα­πέντε ετών. Ο Ποιμήν πρόσεχε πολύ τους λογισμούς του και ένας Γέροντας θαυμάζοντας την έγνοια του να παρουσιάσει μια καθαρή καρδιά στον Θεό, προείπε σ’ αυτόν: «Ποιμένα, το όνομά σου θα ακουστεί σε όλη την Αίγυπτο και θα γίνεις πραγματικά ποιμένας Αγγέλων». Μετά την καταστροφή της Σκήτης από τους βάρβαρους Μάζικες τα επτά αδέλφια γλύτωσαν από την σφαγή και εγκαταστάθηκαν στην Τερενούθι της Άνω Αιγύπτου. Αφού φώτισε την έρημο για πολλά χρόνια, διδάσκοντας από τη δική του εμπειρία και με το ζωντανό παράδειγμά του για όλες τις αρετές, ο αββάς Ποιμήν κοιμήθηκε ειρηνικά στην ηλικία των 110 χρόνων, περί το έτος 450.

Ρώτησε ένας αδελφός τον αββά Ποιμένα: «Εάν δώ κάποιο σφάλμα του αδελφού μου, είναι καλό να το σκεπάσω;» Κι ο Γέροντας απάντησε: «Όποια ώρα σκεπάσουμε το σφάλμα του αδελφού μας, σκεπάζει και ο Θεός το δικό μας. Και όποια ώρα θα φανερώσουμε του αδελφού το σφάλμα, θα φανερώσει και ο Θεός το δικό μας».

Είπε πάλι (ο αββάς Ποιμήν): «Εάν ο άνθρωπος θα θυμάται το ρητό της Γραφής ότι τα λόγια σου θα σε δικαιώσουν και τα λόγια σου θα σε καταδικάσουν (Ματθ. 12,37), θα προτιμάει μάλλον να σιωπά».

Επισκέφθηκαν μερικοί γέροντες τον Αββάν Ποιμένα και του είπαν.

Ορίζεις, εάν ίδωμεν τους αδελφούς να νυστάζουν εις την ακολουθίαν να τους σκουντήσωμεν δια να είναι ξύπνιοι εις την αγρυπνίαν;

Ο δε τους λέγει΄ Εγώ πάντως εάν ιδώ τον αδελφόν μου να νυστάζη, θα βάλω την κεφαλήν του εις τα γόνατά μου και θα τον αναπαύσω.

Ηρώτησαν μερικοί πατέρες τον Αββάν Ποιμέναν, λέγοντες. Εάν ίδωμεν ένα αδελφό να αμαρτάνει, ορίζεις να τον ελέγξωμεν;

Τους λέγει ο Γέρων. Εγώ πάντως εάν έχω ανάγκην να περάσω απ’εκεί και τον ιδώ να αμαρτάνει, περνώ μακριά από αυτόν και δεν τον ελέγχω.

Είπεν μεγαλυτέραν από αυτήν την αγάπην δεν ευρίσκει κανείς, από το να βάλλη την ψυχήν του υπέρ του πλησίον του. Διότι εάν ακούση λόγον κακόν, δηλαδή λυπηρόν, και ενώ μπορεί να ειπή και αυτός το όμοιον να αγωνισθεί και να μην ειπή ή αδικηθή πλεονεκτικώς και υπομένη και δεν ανταποδώσει εις αυτόν, ο τοιούτος βάλλει την ψυχήν του υπέρ του πλησίον.

Ένας αδελφός ηρώτησε τον Αββάν Ποιμέναν, λέγων, ότι εάν ιδώ κανέναν αδελφόν, δια τον οποίον ήκουσα σφάλμα, δεν θέλω να τον βάλω στο κελλίον μου; Εάν δε ιδώ κανένα καλόν να χαίρομαι μαζί του;

Του λέγει ο Γέρων. Εάν κάμνεις εις τον καλόν αδελφόν ολίγον καλόν, κάμε διπλάσιον εις τον άλλον.

Ο Παΐσιος, ο αδελφός του αββά Ποιμένος, σχετιζόταν με κάποιον που έμενε έξω από το κελί του, πράγμα που δεν το ήθελε ο αββάς Ποιμήν. Σηκώθηκε λοιπόν ο αββάς Ποιμήν και πάει στον αββά Αμμωνά και του λέει: Ο αδελφός μου, ο Παΐσιος, έχει σχέσεις με κάποιον και αυτό δεν με αναπαύει. Και του απαντά ο αββάς Αμμωνάς: Ποιμήν, ακόμα ζεις; Πήγαινε κάθισε στο κελί σου και βάλε στα κατάβαθα της καρδιά σου ότι έχεις ήδη έναν χρόνο που είσαι μέσα στο μνήμα.

Ο αββάς Ιωσήφ διηγήθηκε ότι ο αββάς Ισαάκ είπε: «Κάποτε καθόμουν κοντά στον αββά Ποιμένα και τον είδα να πέφτει σε έκσταση. Καθώς είχα πολύ θάρρος προς αυτόν, έβαλα μετάνοια και τον παρακάλεσα• “Πες μου, πού ήσουν;” Αφού τον πίεσα, μου είπε• “Ο λογισμός μου ήταν εκεί όπου στεκόταν η αγία Θεοτόκος Μαρία και έκλαιγε δίπλα στον σταυρό τού Σωτήρα. Και εγώ θα ήθελα πάντοτε έτσι να κλαίω”».

Είπε ο αββάς Ποιμήν: «Η Γραφή λέει• “Αυτά που είδαν τα μάτια σου, γι’ αυτά να δίνεις μαρτυρία” (Παροιμ. 25:7). Εγώ όμως σας λέω ότι, και αν πιάσετε με τα χέρια σας, μη δώσετε μαρτυρία. Γιατί κάποιος αδελφός γελάστηκε σε κάτι τέτοιο. Είδε δηλαδή τον αδελφό του να αμαρτάνει τάχα με γυναίκα, και αφού αναστατώθηκε φοβερά, πήγε, νομίζοντας ότι είναι αυτοί, και τους σκούντησε με το πόδι του λέγοντας• “Σταματήστε επιτέλους, ως πότε;…” Και τότε διαπίστωσε ότι ήταν δεμάτια σιτάρι! Γι’ αυτό σας είπα ότι, και αν πιάσετε με τα χέρια σας, να μην ελέγχετε».

Ο αββάς Ποιμήν ήρθε κάποτε να κατοικήσει στα μέρη της Αιγύπτου. Κοντά του έμενε ένας αδελφός πού είχε γυναίκα, και ποτέ δεν τον ήλεγξε.

Αυτή λοιπόν (η γυναίκα) έτυχε να γεννήσει νύχτα. Το πήρε είδηση ο γέροντας και κάλεσε τον μικρότερο αδελφό (της συνοδείας) του.

Πάρε μαζί σου ένα μπουκάλι κρασί, του είπε, και πήγαινε να το δώσεις στο γείτονα, γιατί το χρειάζεται σήμερα. Εκείνος έκανε όπως τον πρόσταξε ο γέροντας. Μόλις πήρε το κρασί ο αδελφός, κατανύχθηκε. Σε λίγες μέρες απομάκρυνε τη γυναίκα, αφού της έδωσε ότι είχε. Ύστερα ήρθε στο γέροντα και του είπε:

Εγώ από σήμερα μετανοώ. Ο γέροντας του έδωσε θάρρος.

Τότε ο αδελφός πήγε κι έχτισε άλλο κελί, δίπλα στου γέροντα. Κι άπ’ αυτό ερχόταν (συχνά) στο γέροντα, πού τον καθοδηγούσε στο δρόμο του Θεού. Έτσι λοιπόν κέρδισε (ο άββάς Ποιμήν) τον αδελφό.

Ο αββάς Τιμόθεος ο πρεσβύτερος είπε στον αββά Ποιμένα:

– Είναι μια γυναίκα στην Αίγυπτο που πορνεύει, και τα χρήματα που κερδίζει τα δίνει ελεημοσύνη.

Και ο γέροντας παρατήρησε:

– Δεν θα μείνει στην πορνεία. Γιατί φαίνεται πως υπάρχει μέσα της ο σπόρος της πίστεως.

Μετά από λίγο καιρό επισκέφθηκε τον Τιμόθεο η μητέρα του, και τη ρώτησε:

– Εκείνη η γυναίκα συνεχίζει την πορνεία;

– Ναι, και μάλιστα αύξησε τους εραστές της. Πλην όμως, αύξησε και την ελεημοσύνη της.

Ο αββάς Τιμόθεος το ανακοίνωσε στον αββά Ποιμένα. Κι αυτός ξανάπε:

– Δεν θα μείνει στην πορνεία.

Λίγο αργότερα ήρθε πάλι η μητέρα του αββά Τιμόθεου και του είπε:

– Το ξέρεις, πως η πόρνη εκείνη ήθελε να έρθει μαζί μου, για να της διαβάσεις μια ευχή;

Μόλις το άκουσε ο αββάς Τιμόθεος, το είπε κι αυτό στον αββά Ποιμένα. Κι αυτός τον συμβούλεψε:

– Καλύτερα πήγαινε να τη συναντήσεις εσύ.

Σηκώθηκε τότε και πήγε.

Όταν τον είδε η γυναίκα και άκουσε από το στόμα του το λόγο του Θεού, κατανύχθηκε, έκλαψε και του είπε:

– Από σήμερα αφιερώνομαι στο Θεό και δεν ξαναπέφτω στην πορνεία.

Και αμέσως έφυγε για ένα μοναστήρι, όπου έζησε θεάρεστα.

Είπε ο αββάς Ποιμήν ότι ο μακάριος αββάς Αντώνιος έλεγε:

«Η μεγάλη δύναμη του ανθρώπου είναι το να αναλαμβάνει την ευθύνη των σφαλμάτων του ενώπιον του Κυρίου και να αναμένει πειρασμό μέχρι τελευταίας του αναπνοής».