Δύο αδελφές μιας πλούσιας και αρχοντικής ρωσικής οικογένειας είχαν εντελώς διαφορετικό χαρακτήρα. Η μία ήταν ευσεβής και ήσυχη. Η άλλη, η Βέρα, ήταν εγωίστρια και ανήσυχη. Πολλές φορές την παρακάλεσε η αδελφή της να πάνε μαζί στην Όπτινα, στον όσιο Αμβρόσιο, αλλά εκείνη πάντοτε αρνιόταν πεισματικά. Αριστοκράτισσα αυτή και φοιτήτρια στο Πανεπιστήμιο της Μόσχας, να επισκεφθεί έναν γέρο λιτσιμέρα (: υποκριτή, πλάνο) έτσι αποκαλούσαν τον στάρετς, το θεωρούσε υποτιμητικό!
Κάποτε, όμως, για να δείξει την “ανωτερότητά” της, συγκατένευσε να συνοδεύσει την αδελφή της ως την Όπτινα. Στον δρόμο, όλο και κάτι ειρωνικό είχε να πει σε βάρος των ανθρώπων που ευλαβούνταν τον όσιο. Είχε μάθει και κάτι το “φοβερό” κατά τη γνώμη της: Όταν ο στάρετς έβγαινε για να ευλογήσει τους χριστιανούς, εκείνοι γονάτιζαν. Αυτό της έδινε πολύ στα νεύρα.
Εγώ, έλεγε, δεν πρόκειται για κανέναν λόγο να γονατίσω. Ποτέ δεν θα δεχθώ τέτοιον υποβιβασμό!
Πράγματι, όταν εμφανίστηκε ο σεβάσμιος γέροντας, όλοι γονάτισαν εκτός μόνο από τη Βέρα, που στεκόταν πλάι στην πόρτα. Καθώς, μάλιστα, άνοιξε η πόρτα, την κάλυψε, κι έτσι δεν φαινόταν. Ωστόσο, ο όσιος γύρισε προς το μέρος της και, βλέποντάς την όρθια, τη ρώτησε με πρόσχαρο ύφος:
Μα ποιος γίγαντας στέκεται εδώ;
Ύστερα πλησίασε πιο κοντά και συνέχισε με σιγανή φωνή:
Α, ναι! Είναι η Βέρα, που ήρθε να δει τον λιτσιμέρα!
Τα αναπάντεχα λόγια του με την επιτυχημένη ομοιοκαταληξία προκάλεσαν στη νεαρή φοιτήτρια τα πιο αντίθετα αισθήματα θαυμασμό και ντροπή! Από τη μια θαύμασε το διορατικό χάρισμα του στάρετς, κι από την άλλη ντράπηκε, διαπιστώνοντας ότι εκείνος γνώριζε πόσο τον είχε υποτιμήσει. Ποτέ δεν φανταζόταν ότι θα της τύχαινε κάτι τέτοιο. Από τη στιγμή εκείνη, όμως, άρχισε να τον σέβεται βαθιά.
Φεύγοντας από την Όπτινα, σκέφτηκε να πάρει μαζί της ένα πορτρέτο του, που θα το έβρισκε στο περίπτερο της μονής από ‘κει το αγόραζαν όλοι σχεδόν οι προσκυνητές. Όταν πήγε στο περίπτερο και ρώτησε την τιμή, της είπαν πως ήταν είκοσι καπίκια. «Είκοσι καπίκια!» είπε με τον νου της. «Τόσο λίγο! Εγώ ήμουν έτοιμη να πληρώσω μερικά ρούβλια. Πόσο φτηνός είναι ο παππούλης!»
Την ίδια μέρα την περίμενε κι άλλη έκπληξη. Την ώρα που ο όσιος ευλογούσε τους προσκυνητές, περνώντας από μπροστά της, την ακούμπησε απαλά στο κεφάλι και της ψιθύρισε:
Πόσο φτηνός είναι ο παππούλης! Πόσο φτηνός!
Εκείνη λίγο έλειψε να χάσει το μυαλό της. Δεν μπορούσε να το χωνέψει ότι ο στάρετς διάβαζε τις σκέψεις της!
Ύστερ’ από λίγα χρόνια η Βέρα έγινε μοναχή στο Σαμορντίνο, το γυναικείο μοναστήρι που ίδρυσε ο όσιος Αμβρόσιος, και συχνά διηγόταν το δύο αυτά εντυπωσιακά περιστατικά.
Κάποιος άθεος βρέθηκε τυχαία στην περιοχή της Όπτινα και αναγκάστηκε να διανυκτερεύσει στον ξενώνα που υπήρχε έξω από τη μονή. Ο αρχοντάρης κατάφερε την άλλη μέρα να τον οδηγήσει στο κελί του οσίου Αμβροσίου.
Μόλις βγήκε ο στάρετς, και όλοι, όσοι τον περίμεναν, ετοιμάστηκαν να πάρουν την ευλογία του, ο άθεος αποτραβήχτηκε. Ο στάρετς του έριξε μιαν επίμονη ματιά και προχώρησε προς το μέρος του. Τον ευλόγησε, τον έπιασε από το χέρι και τον πήρε παράμερα.
Άρχισε να του μιλάει. Ο άθεος δεν πίστευε στ’ αυτιά του. Ο όσιος γνώριζε γι’ αυτόν τα πάντα! «Μα», έλεγε μέσα του, «και χρόνια να είχα ζήσει μαζί μ’ αυτόν τον άνθρωπο, δεν θα γνώριζε τόσο καλά τη ζωή μου!»
Συζήτησαν για πολλή ώρα. Η συζήτηση εκείνη ήταν αρκετή για να φέρει το φως της πίστεως στην ψυχή του αθέου. Εξομολογήθηκε, κοινώνησε είχε δεκαέξι χρόνια να πλησιάσει στα άγια Μυστήρια− και παρέμεινε δύο μήνες στην Όπτινα. Από τότε ο όσιος Αμβρόσιος έγινε ο πιο αγαπητός και ο πιο σεβαστός του άνθρωπος.
Από το βιβλίο: Πνευματική Ανθολογία από τους βίους και τους λόγους των Αγίων της Ρωσίας. Ιερά Μονή Παρακλήτου, Ωρωπός Αττικής 2018, σελ. 393.
Όσιος Αμβρόσιος της Όπτινα
«Όταν έχουμε ταπεινό φρόνημα, δεν μπορούμε να είμαστε υποκριτές».
«Πρέπει να ζούμε με ευθύτητα, χωρίς υποκρισίες και φαρισαϊσμούς».
«Να ομοιάζη η πορεία της ζωής μας με την πορεία της ρόδας. Στην ρόδα ένα σημείο εγγίζει στην γη και το υπόλοιπο μέρος της βρίσκεται ανυψωμένο. Έτσι ας συμβαίνη και στην ζωή μας, και όχι να βυθιζώμεθα ολοσχερώς στα γήινα».
«Πρέπει να θεωρούμε τον εαυτό μας χειρότερον απ’ όλους».
«Ιδιαίτερα επέμενε στην απόκτησι ταπεινού φρονήματος. Σαν βοσκός λογικών προβάτων που ήταν, έψαλλε συχνά με την ποιμενική του φλογέρα τα εγκώμια της ταπεινοφροσύνης. Με παροιμίες, με πατερικά ρητά, με διαφόρων ειδών ιστορίες, με τρόπο ήπιο, με ύφος ελεγκτικό, «πολυμερώς και πολυτρόπως» ωδηγούσε το ποίμνιό του στον δρόμο της ταπεινώσεως.
—Χωρίς την ταπείνωσι, έλεγε, δεν σώζεται ο άνθρωπος. Αν πιστεύσουμε πως από δική μας αξία σωζόμεθα, έχουμε απατηθή.
—Παιδί μου, φρόντισε να περιτυλίξης τον εαυτό σου με την ταπείνωσι, και τότε δεν έχεις να φοβηθής τίποτε, έστω και αν ο ουρανός πέση επάνω στην γη. Τα λόγια αυτά του στάρετς μας δείχνουν πόσο καλά κατείχε τα πατερικά κείμενα. Να τι γράφει σχετικώς ο Αββάς Ισαάκ: «Εάν κολληθή ο ουρανός τη γη, ο ταπεινόφρων ού θροείται» (Λόγος 81ος). Ο ποιμενικός του αυλός απέδιδε πιστά τις μελωδίες των μεγάλων διδασκάλων της Εκκλησίας.
Την ώρα που έδινε την κοινή ευλογία στα
πλήθη συνήθιζε πάντοτε να τους προσφέρη κάποια σύντομη και επιγραμματική
διδασκαλία. «Ο Θεός», είπε κάποτε, «στέλνει το ελεός του μόνο στους
ταπεινούς».
Πηγή: Ο Στάρετς Αμβρόσιος, σελ.156-157, Έκδοσις Ιεράς Μονής Παρακλήτου, Ωρωπός Αττικής.
Μέχρι να έρθη η 10η Οκτωβρίου του 1891, οπότε η ψυχή του απολυτρώθηκε από τα δεσμά του «γεώδους σκήνους», η μία θλίψις διαδεχόταν την άλλη. Δεν προλάβαινε να κλείση η μία πληγή και αμέσως άνοιγε δεύτερη και τρίτη. Την περίοδο αυτή βγήκαν από τα χείλη του λόγια συνταρακτικά: «Μητέρες και αδελφές! Εδώ ανάμεσά σας που βρίσκομαι αισθάνομαι σαν καρφωμένος στον Σταυρό». «Τώρα, πάτερ Θεοδόσιε (ο π. Θεοδόσιος ήταν Ηγούμενος κάποιας Μονής που τον επισκέφθηκε στο Σαμορτίνο), όλος ο άδης έχει επαναστατήσει εναντίον μου»!
Αλλα τίποτε δεν γίνεται που να μη πηγάζη από την αγάπη του Θεού, και ότι «τοις αγαπώσι τον Θεόν πάντα συνεργεί εις αγαθόν» (Ρωμ. Η΄: 28).
Έλεγε :
Αποστασία
Στις έσχατες μέρες θα έρθουν σκληροί καιροί. Και καθώς ο Απόστολος λέγει, να είσθε προσεκτικοί, διότι από το φτώχεμα στην αρετή, αιρέσεις και σχίσματα θα εμφανισθούν στις Εκκλησίες. Και καθώς προείπαν οι άγιοι Πατέρες, τότε στους θρόνους των ιεραρχών και στα Μοναστήρια δεν θα μπορούν να βρεθούν άνθρωποι που να είναι δοκιμασμένοι και πεπειραμένοι στην πνευματική ζωή. Γι’ αυτό το λόγο θα διαδοθούν παντού αιρέσεις, και θα πλανήσουν πολλούς. Ο εχθρός του ανθρωπίνου γένους θα δρα επιδέξια, και αν είναι δυνατόν θα οδηγήσει τους εκλεκτούς στην αίρεση…
Απολυτίκιον Οσίου Αμβροσίου της Όπτινα.
Ήχος πλ. α´. Τον συνάναρχον Λόγον.
Αρετών εν σταδίω αγωνισάμενος, και τραφείς αμβροσία του θείου Πνεύματος, το κελλίον σου ψυχών εργαστήριον, και πικρών ασθενειών ιατρείον θαυμαστόν, Αμβρόσιε, απειργάσω. Καί νυν τω Κτίστη πρεσβεύεις, υπέρ ημών των ανυμνούντων σε.
Ήχος πλ. δ´. Ω του παραδόξου θαύματος.
Μύστης, αληθώς γενόμενος, των υπέρ νούν δωρεών, και αύλων εμφάσεων, θεωρός θεσπέσιε, αρετών ανερχόμενος, κλίμακα θείαν ης το ακρότατον, έφθασας όντως πάτερ Αμβρόσιε, και κατοπτεύων νυν, κάλλος το αμήχανον του Ιησού, πρέσβυς πέλεις ένθερμος, των ανυμνούντων σε.
ΔΌΞΑ. ΉΧΟΣ ΠΛ. Δ´.
Εις οσμήν μύρων του Νυμφίου σου, έδραμες θεομακάριστε Αμβρόσιε, και εκράτησας αυτόν, έως ου εισήγαγες, εις το ταμείον της καρδίας σου. Ημείς δε τη πανεόρτω μνήμη σου, συνελθόντες εν τω ναώ σου, εκ της οσμής των ιματίων σου, οσμής πλήρους αρωμάτων, ευφροσύνης πληρούμεθα και χαράς, αίνον αναπέμποντες, τω Παντοκράτορι Χριστώ, ον ικέτευε οσιώτατε πάτερ, οσμήν ζωής δωρήσασθαι ημίν, και σωτηρίαν ταίς ψυχαίς ημών.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου