Τετάρτη 18 Απριλίου 2018

Ο ΑΓΙΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ

Φωτογραφία του χρήστη Μουσείο Χριστιανικής Τέχνης "Αγία Αικατερίνη" / Museum of Christian Art.
Ερημώνονταν οι πόλεις και τα χωριά όταν ξεσπούσαν οι πολύνεκρες επιδημίες της πανούκλας. Το τίμημα που έχει πληρώσει το νησί μας ήταν ακριβό. Εκατόμβες νεκρών! Και εκείνες τις δύσκολες ώρες θυμούνταν πάντα τον Άγιο - προστάτη από τη φοβερή μάστιγα. Έχτιζαν εκκλησίες και αφιέρωναν εικόνες του. 

Η εικόνα του Μουσείου μας φιλοτεχνήθηκε σε μια δύσκολη εποχή, κατά τη διάρκεια της μεγάλης επιδημίας πανούκλας του 1738 - 1741. Ήταν αφιέρωμα των πιστών που ζητούσαν τη βοήθεια του Αγίου προκειμένου να σταματήσει η εξάπλωση του λοιμού. Σήμερα, γιορτή του Αγίου Χαραλάμπη, φέρνουμε στο νου μας αυτή τη φοβερή εποχή, το μικρό τουρκοκρατούμενο Ηράκλειο που τότε ονομαζόταν Μεγάλο Κάστρο, τον χριστιανικό και μουσουλμανικό πληθυσμό που αποδεκατιζόταν και τις ελπίδες που εναπόθεταν οι πιστοί στη σεπτή μορφή του Αγίου.


Η πανώλης ήταν φόβος και τρόμος των ανθρώπων αφού είχε προκαλέσει ίσως τις πιο σοβαρές πληθυσμιακές καταστροφές που γνώρισε ποτέ η χριστιανική Δύση κατά τον Μεσαίωνα. 


Υπολογίζεται ότι αποδεκατίστηκε το 1/3 του πληθυσμού της Ευρώπης κατά τον 14ο αιώνα, ενώ αντίστοιχες επιδημίες εμφανίστηκαν και τους επόμενους αιώνες.
Απανωτές επιδημίες πανούκλας έπληξαν και τον ελλαδικό χώρο με χιλιάδες ανθρώπινα θύματα. 



Ειδικότερα στην Κρήτη μάς είναι γνωστές δώδεκα επιδημίες, ανάμεσα στις οποίες ήταν και εκείνη του 1738-1741. 


Τότε φιλοτεχνήθηκε η εικόνα του Αγίου Χαραλάμπη που εκτίθεται στο Μουσείο μας. 
Η εικόνα προέρχεται από τον παλαιό Μητροπολιτικό ναό του Αγίου Μηνά Ηρακλείου και έχει φιλοτεχνηθεί από τον σημαντικό ζωγράφο Γεώργιο Καστροφύλακα.
Η επιγραφή που βρίσκεται στο ανοικτό ειλητάριο του Αγίου Χαραλάμπη αποκαλύπτει τις συνθήκες που επικρατούσαν την εποχή που φιλοτεχνήθηκε, λίγο πριν από τα μέσα του 18ου αιώνα:
ΛΟΙΜΗΣ ΟΛΕΘΡΟΥ ΛΙΣΣΟΜΑΙ ΣΟΙ ΠΑΜΜΕΔΩΝ ΤΟΥΣ ΤΙΜΩΝΤΑΣ ΜΕ ΤΗΡΕΕΙΝ ΑΝΩΤΕΡΟΥΣ.


Πρόκειται για παράκληση προς τον Θεό να διαφυλάττει τους πιστούς άτρωτους από τη συμφορά της πανούκλας. Γύρω από την μορφή του Αγίου εικονίζονται σκηνές από τον βίο του.


 Το Μουσείο Χριστιανικής Τέχνης «Αγία Αικατερίνη Σιναϊτών» στεγάζεται στον σταυροειδή ναό της Αγίας Αικατερίνης, στο κέντρο του Ηρακλείου.

Δεν υπάρχουν σχόλια: