Η ΛΑΥΡΑ ΤΩΝ ΣΠΗΛΑΙΩΝ ΤΟΥ ΚΙΕΒΟΥ ΠΡΟΣΜΕΤΡΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΟΥΝΙΤΙΚΕΣ ΕΠΙΔΡΟΜΕΣ

Του Β. Χαραλάμπους, θεολόγου  

Η Λαύρα των Σπηλαίων του Κιέβου, γνωστή ως Πετσέρσκαγια Λαύρα, προσμετρά στην ιστορία της πολλές επιδρομές από αλλοθρήσκους και αλλοδόξους. Ανάμεσα σ’ αυτές σημειώνομε την επιδρομή των Μογγόλων (1240), την επιδρομή από τους Χάνους των Τατάρων (1399) και την πυρπόλησή της από αυτούς (1484). Σε αυτές πρέπει να προσμετρήσομε και τη διαχρονική ουνιτική μάνητα, η οποία ούτε στις μέρες μας δεν εξέλιπε.

Θα σταθούμε στο ουνίτικο ‘’ενδιαφέρον’’ του ‘’άλλου πνεύμονος’’, κατά την οικουμενιστική ‘’ορολογία’’, για τη Μονή της Λαύρας των Σπηλαίων του Κιέβου. Πολύ ορθά το Πατριαρχείο Μόσχας χαρακτήρισε την ουνία ως ‘’αιμορραγούσα πληγή’’.  

Το πρόβλημα με την ουνίτικη δολιότητα και μάνητα, κατά της Μονής της Λαύρας των Σπηλαίων του Κιέβου, είναι πολύ παλαιό. Το πρόβλημα αρχίζει από τότε που ο Πάπας Κλήμης ο Ζ’ στην ουνιτική “Σύνοδο” του 1596, συμφώνησε με τον βασιλιά της Πολωνίας Σιλίσμο τον Γ΄, για εκδίωξη του Ηγουμένου της Μονής Νικηφόρου και της υπαγωγή της Λαύρας των Σπηλαίων του Κιέβου, στους αιρετικούς ουνίτες.

Η Λαύρα των Σπηλαίων του Κιέβου (Πετσέρσκαγια Λαύρα), υπαγόταν τότε στη δικαιοδοσία του Πατριαρχείου της Κωνσταντινούπολης. Τότε επιχειρήθηκε με τη βοήθεια του βασιλιά της Πολωνίας, να περιέλθει η Μονή αυτή στη ‘’δικαιοδοσία’’ του  ουνίτη ‘’μητροπολίτη’’ του Κιέβου και να εκδιωχθεί ο Ηγούμενος της Λαύρας των Σπηλαίων του Κιέβου Αρχιμανδρίτης Νικηφόρος Τουρά. Προς τούτο στάληκαν απεσταλμένοι του βασιλιά της Πολωνίας.

Οι απεσταλμένοι του Πολωνού βασιλιά πήγαν στην Πετσέρσκαγια Λαύρα για να εκδιώξουν τον Ηγούμενο Νικηφόρο, αλλά οι πατέρες της Μονής σχημάτισαν κλοιό γύρω από τον Ηγούμενό τους και έτσι δεν έγινε κατορθωτή η εκδίωξη του Ηγουμένου Νικηφόρου. Έγινε και πάλι το έτος 1598 παρόμοια προσπάθεια από τον Πολωνό βασιλιά σε συμφωνία με τους ουνίτες, αλλά και αυτή  φορά πλήθος Κοζάκων φρουρούσαν την κλειστή πόρτα της Μονής και έτσι δεν έγινε κατορθωτή απομάκρυνσή του.

Πολλές επιδρομές έγιναν από τότε, από τους αιρετικούς ουνίτες του ‘’άλλου πνεύμονος’’. Αρκεί όμως η επιλογική αναφορά του π. Ηλία Τσιβίκη για τις ουνίτικες ‘’προσπάθειες’’, στην οποία σημειώνονται τα εξής: «Δεν είναι δυνατόν να περιλάβωμεν εδώ τας λυπηράς και καταστρεπτικάς επιδρομάς εις την Μονήν και εν γένει εις την χώραν της Ρωσίας»*.

Αλήθεια πόσους Ουκρανούς Ορθόδοξους Χριστιανούς, παρέσυραν και παρασύρουν εκτός Εκκλησίας οι αιρετικοί ουνίτες, είτε με βία είτε με δόλο; Αλήθεια πόσες λύπες προσμετρά, η ιστορία της Μίας, Αγίας Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας, δηλαδή της Ορθόδοξης Εκκλησίας, από την αλλόκοτη ‘’συνοδοιπορία’’ με τον ‘’άλλο πνεύμονα’’;

*Τόσο αυτή η αναφορά αλλά και άλλες πληροφορίες έχουν παρθεί από το κείμενο ‘’Η υπό του Αγίο Αντωνίου Πετσέρσκι ιδρυθείσα (πρώτη) μονή της Ρωσσίας – και αι σχέσεις αυτής μετά του βυζαντινού μοναχισμού’’ (Πρεσβυτέρου Ηλία Τσιβίκη), από το επιστημονικό περιοδικό ‘’Θεολογία’’ (Αθήναι 1972).