ΣΕ ΘΕΜΑΤΑ ΟΡΘΟΔΟΞΗΣ ΑΚΡΙΒΕΙΑΣ ΕΙΝΑΙ ΑΠΑΡΑΔΕΚΤΗ Η ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ‘’ΨΗΦΟΥ ΤΩΝ ΠΛΕΙΟΝΩΝ’’

Του Β. Χαραλάμπους, θεολόγου

Στο κείμενο του  Αριστείδη Πανώτη που τιτλοφορείται ‘‘Μετασυνοδικές σκέψεις: Η παραβολή των κακόπιστων Αμπελουργών’’ (amen),  αναφέρει μεταξύ άλλων τα εξής: ‘’Ανάλογη εξέλιξη είχε και το θέμα της ψήφου των επισκόπων μέσα σε Σύνοδο γιατί το αποτέλεσμα της κρίσεως τους συνδέεται με τη λήψη αποφάσεως που έχει κανονική και νομική ισχύ. Η απόλυτα ιδανική βέβαια λύση για τη λήψη αποφάσεων είναι η ομόψυχη «ομοφωνία» των παρόντων! Η αρχαιότατη βιβλική μαρτυρία του Νόμου που υπάρχει στην Έξοδο (κγ΄2) βεβαιώνει πως η ομοφωνία των παρόντων διασφαλίζεται ομαλά και όταν εκφράζεται με τη «κοινή πάντων ψήφο». Την αρχή αυτή υιοθέτησε και η Εκκλησία στον επίλογο του 6^ου κανόνα της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου, σε περίπτωση αδιεξόδου «δι’ οικείαν φιλονικίαν αντιλεγόντων». Τότε οφείλει να θεραπεύεται η διαφωνία κατά παρέκκλιση εκ της ομοφωνίας δια της «ψήφου των πλειόνων».  Όσοι από πεισματώδη αγκύστρωση σε «προσωπικά και ιδιοτελή κίνητρα» είναι αντίθετοι με την ομαλή λειτουργία της συνοδικότητας, είναι και υπεύθυνοι της παρεκκλήσεως εκ της «ομόφωνης ακρίβειας». Ο Γρηγόριος Νανζιανζηνός, με την πικρή συνοδική εμπειρία που είχε, συμβουλεύει η υπέρβαση κάθε αδιεξόδου που υποθάλπει τη συγκρουσιακή ατμόσφαιρα στις Συνόδους πρέπει να γίνεται με τη χρήση «της ψήφου των πλειόνων» (Migne P. G. t.49.B.225)’’. 

Δεν συμβουλεύει κάτι τέτοιο ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος. Είναι απαράδεκτο ‘’να θεραπεύεται η διαφωνία κατά παρέκκλιση εκ της ομοφωνίας δια της «ψήφου των πλειόνων» ’’για θέματα που σχετίζονται με την Ορθόδοξη ακρίβεια. Σε θέματα που αφορούν την Ορθόδοξη ακρίβεια, δεν μπορεί να γίνει παρέκκλιση εκ της ομοφωνίας δια της «ψήφου των πλειόνων». Δεν πρέπει να γίνεται χρήση της ‘’ψήφου των πλειόνων’’ για “υπέρβαση κάθε αδιεξόδου που υποθάλπει τη συγκρουσιακή ατμόσφαιρα στις Συνόδους’’, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο κ. Πανώτης.  Θα μπορούσε η «ψήφος των πλειόνων» να εφαρμοσθεί για παράδειγμα σε διοικητικά θέματα. 

Πώς μπορούμε να καταλογίσομε στον μεγάλο αυτόν Άγιο της Εκκλησίας μας, το «κλέος Ορθοδοξίας το πανθαύμαστον» και το «θέριστρον των αιρέσεων», ότι θα δεχόταν να εφαρμοσθεί η ‘’των πλειόνων αρχή’’ σε θέματα αληθειών της Ορθόδοξης Πίστης μας;  Ο Άγιος αυτός ο «μύστης των δογμάτων» και «Θεολογίας πηγή», που γνώρισε τι θα πει Ορθόδοξη ‘’μειοψηφία’’ σε θέματα αλήθειας, δεν μπορεί να θεωρείται ότι συνηγορεί στη χρήση της αρχής των πλειόνων σε θέματα Ορθόδοξης ακρίβειας. Δεν μπορεί να  χρησιμοποιείται αδιακρίτως ο λόγος αυτός του Αγίου Γρηγορίου.

Όταν το έτος 379 οι λιγοστοί Ορθόδοξοι κάλεσαν τον Άγιο Γρηγόριο τον Θεολόγο στην Κωνσταντινούπολη, δεν βρήκε ούτε ένα μικρό ναό και κατέληξε σε ευκτήριο οίκο όπου λειτουργούσε και κήρυττε, τον οποίο ονόμασε μάλιστα ‘’αγία Αναστασία’’, σημαίνοντας με αυτή την ονομασία την ανάσταση της Ορθόδοξης Πίστης. Γνώρισε ο μεγάλος αυτός Άγιος, τι θα πεί Ορθόδοξη ‘’μειοψηφία’’ σε θέματα αλήθειας της Πίστης μας.

Η αναφορά αυτή στην ‘’αρχή των πλειόνων’’, αναιρείται και από την αναφορά του ιδίου κ. Α. Πανωτή, σε άλλο κείμενό του που τιτλοφορείται ‘‘Η προϊστορία της Διορθοδόξου Συνόδου. Προς καταλαλούντες την Αγία Σύνοδο’’ (amen).  Στο κείμενο αυτό αναφέρει μεταξύ άλλων τα εξής: ‘’Και τα μεν ζητήματα που απειλούν την ενότητα της επιλύονται με ειλικρίνεια «συλλογικά», τα μεν θεολογικά με «συμφωνία», τα δε κανονικά διοικητικά με την «ψήφο των πλειόνων» και όλα στερεώνονται με αγάπη στη συνείδηση του Λαού του Θεού’’. Ο σχολιασμός πιστεύω είναι περιττός.