Ὁ ὕπουλος Χριστιανισμὸς τῆς Νέας Ἐποχῆς

Ἡ περιφρόνηση τῆς νηπτικῆς-ἀσκητικῆς πρακτικῆς πάντα ἔθελγε τὸν ἀνθρώπινο νοῦ· πάντα ὅμως ὁδηγοῦσε σὲ διαστρέβλωση τῆς ὀρθόδοξης παράδοσης. Θὰ λέγαμε ὅτι ἀπὸ ἐκεῖ ξεκίνησαν ἢ ἐκεῖ κατέληξαν οἱ περισσότερες αἱρέσεις ἢ κακοδοξίες (π.χ. γνωστικισμός, προτεσταντισμὸς κτλ). Στὴ σύγχρονη ἐποχὴ τῆς συγχύσεως καὶ τοῦ θρησκευτικοῦ συγκρητισμοῦ  ὁ ὁδηγὸς γιὰ τὸν ἐντοπισμὸ τῆς κακοδοξίας βρίσκεται σ΄ αὐτὸ ἀκριβῶς τὸ σημεῖο. Γιὰ ἐμᾶς τοὺς Ὀρθοδόξους τὰ κριτήρια τῆς ἀλήθειας καὶ τῆς ἐγκυρότητας τοῦ θεολογικοῦ λόγου καὶ τῆς ἐκκλησιαστικῆς πράξης βρίσκονται στὴ νηπτικὴ πατερικὴ παράδοση καὶ στοὺς κανόνες τῆς Ἐκκλησίας, καὶ ὄχι σὲ αὐθαίρετους ἀναστοχασμοὺς ποὺ προβάλλουν τὸν ἀνθρώπινο νοῦ ὡς παντοδύναμο κριτὴ τῶν πάντων.

Ὁ ἱερομόναχος Σεραφεὶμ Ρόουζ στὸ προφητικὸ σύγγραμμά του «Ἡ ὀρθοδοξία καὶ ἡ θρησκεία τοῦ μέλλοντος» κάνει μία συγκλονιστικὴ ἀνατομία “τῆς Νέας Ἐποχῆς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος”, ἀναφερόμενος στὸν Νικολάι Μπερντιάγεφ: …Ὁ Νικολάι Μπερντιάγεφ (1874-1949) σὲ ὁποιαδήποτε φυσιολογικὴ ἐποχὴ δὲν θὰ ἐθεωρεῖτο Ὀρθόδοξος Χριστιανός. Μπορεῖ καλύτερα νὰ περιγραφεῖ ὡς ἕνας γνωστικιστὴς-οὐμανιστὴς φιλόσοφος πού ἀντλοῦσε τὴν ἔμπνευσή του περισσότερο ἀπὸ Δυτικοὺς αἱρετικοὺς καὶ «μυστικιστὲς» παρὰ ἀπὸ ὁποιαδήποτε Ὀρθόδοξη πηγή. Τὸ ὅτι σὲ κάποιους Ὀρθόδοξους κύκλους καλεῖται ἀκόμα καὶ σήμερα «Ὀρθόδοξος φιλόσοφος» καὶ ἀκόμα «θεολόγος», εἶναι μιὰ θλιβερὴ ἀντανάκλαση τῆς θρησκευτικῆς ἄγνοιας τοῦ καιροῦ μας. Θὰ παραθέσουμε ἐδῶ ἀποσπάσματα ἀπὸ τὰ γραπτά του: Κοιτάζοντας μὲ περιφρόνηση τοὺς Ὀρθόδοξους Πατέρες, τὸ «μοναστικὸ ἀσκητικὸ πνεῦμα τῆς ἱστορικῆς Ὀρθοδοξίας»,... ὁ Μπερντιάγεφ ψάχνει μᾶλλον τὴν...

«ἐσωτερικὴ Ἐκκλησία», τὴν «Ἐκκλησία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος», τὴν «πνευματικὴ θέαση τῆς ζωῆς ἡ ὁποία κατὰ τὸν 18ο αἰ. βρῆκε καταφύγιο στὶς μασονικὲς στοές»... προσέβλεπε στὴν ἐρχόμενη ἐποχὴ μιᾶς «οἰκουμενικῆς πίστης»,... πού θὰ ἕνωνε, ὄχι μόνο τὰ διαφορετικὰ χριστιανικὰ σώματα..., ἀλλὰ ἐπίσης «τὶς μερικὲς ἀλήθειες ὅλων τῶν αἱρέσεων» καὶ «ὅλη τὴν ἀνθρωπιστικὴ δημιουργικὴ δραστηριότητα τοῦ σύγχρονου ἀνθρώπου... ὡς μιὰ θρησκευτικὴ ἐμπειρία καθαγιασμένη μέσα στὸ Πνεῦμα».... «Ὁ κόσμος κινεῖται πρὸς μιὰ νέα πνευματικότητα κι ἕνα μυστικισμό· ἐκεῖ δὲν θὰ ὑπάρχει πιὰ ἡ ἀσκητικὴ κοσμοθεωρία».

Ὅλοι οἱ θιασῶτες τοῦ νέου αὐτοῦ θρησκευτικοῦ ρεύματος, ἐνδυόμενοι τὸν μανδύα τῆς ἀγαπητικῆς πρόσληψης τῆς οἰκουμένης καὶ τῆς σεβαστικῆς θεώρησης τοῦ σύμπαντος, καταλήγουν ὄχι μόνο στὴν ἀπόρριψη τῆς ὀρθόδοξης παράδοσης, ἀλλὰ καὶ στὴν παραθεώρηση ἀκόμα καὶ βασικῶν θεσμῶν καὶ αὐτονόητων ἀξιῶν, ποὺ ἀπὸ τὰ πρῶτα βήματα τῆς ἀνθρωπότητας συνεῖχαν τὸ κοινωνικὸ σῶμα. Ὁ Χριστιανισμὸς τῆς Νέας Ἐποχῆς ὁδηγεῖ στὴν πλήρωση τοῦ ἀνθρώπου μὲ μία ἀνθρωπογενῆ (ἢ ἴσως καὶ δαιμονιώδη) θετικὴ ἐνέργεια καὶ στὴν καλλιέργεια καλῶν σκέψεων καὶ πράξεων. Αὐτὴ ἡ κατάσταση ὅμως δὲν ἔχει καμία σχέση μὲ τὴν ἁγιοπνευματικὴ πλήρωση ποὺ δωρίζεται στὸν ταπεινὸ καὶ καθαρμένο χριστιανὸ ἀπὸ τὸν Τριαδικὸ Θεό. Μόνο ἐντός τῆς μίας καὶ ἀληθινῆς Ἐκκλησίας, καὶ μὲ τὴ δύναμη τῆς Θείας Χάρης, ὁ πιστὸς μπορεῖ νὰ ξεφύγει ἀπὸ τὴ φθαρτότητά του, καὶ νὰ ἐνεργοποιήσει θεοειδῶς τὰ ἀνθρώπινα ἰδιώματά του, ψυχικὰ καὶ σωματικὰ (σκέψεις, αἰσθήματα, αἰσθήσεις, ἐπιθυμίες κτλ), ὅπως ἀκριβῶς βλέπουμε νὰ συμβαίνει στοὺς ἁγίους τῆς Ἐκκλησίας μας μέχρι σήμερα (π. Παΐσιος, π. Πορφύριος κτλ).

Κανάκη Γεωργία,Ἱστορικὸς