Η σιωπή ήταν εκκωφαντική στον χώρο του Μνημείου του Ολοκαυτώματος στον Χορτιάτη. Εκεί όπου στις 2 Σεπτεμβρίου του 1944, προτού οι ναζί αποχωρήσουν από το χωριό, σκότωσαν 149 γυναικόπαιδα. Μπροστά στο μνημείο στάθηκαν χθες το πρωί είκοσι Γερμανοί τουρίστες. Σκοπός της επίσκεψής τους να ενημερωθούν και να μεταφέρουν στην πατρίδα τους αυτά που έμαθαν από μια άλλη Ελλάδα, που δεν προσφέρει μόνο τζατζίκι, ήλιο και καλοκαίρι.
Οι περισσότεροι έμειναν άφωνοι. Στον μικρό χώρο τούς υποδέχτηκε ένας από τους διασωθέντες, που το 1944 ήταν μόλις επτά χρόνων. Ο Μανόλης Γκουραμάνης, πρόεδρος του Συλλόγου Θυμάτων του Ολοκαυτώματος, ήταν μάλλον ο πιο ψύχραιμος τη χθεσινή ημέρα. Ισως γιατί στο παρελθόν είχε διηγηθεί αυτές
τις
φρικτές ιστορίες ξανά και ξανά. Παρ' όλα αυτά, κρύος ιδρώτας έτρεξε
στις πλάτες των περισσότερων Γερμανών τουριστών όταν τον άκουσαν να λέει
με απόλυτη ψυχραιμία «Από τύχη ζω» και να διηγείται τα τραγικά
περιστατικά της εποχής.Οι Γερμανοί έδειχναν σαστισμένοι. Ρωτούσαν τι σημαίνουν όλα αυτά τα γράμματα και οι αριθμοί πάνω στην άσπρη πλάκα. Οταν αντιλήφθηκαν ότι επρόκειτο για τα ονόματα και τις ηλικίες των θυμάτων, άρχισαν να κουνούν το κεφάλι τους με συγκατάνευση και αυτοκριτική. Στα πρόσωπά τους καθρεφτίστηκε μια άλλη Γερμανία, διαφορετική από αυτήν που βλέπουμε στους πολιτικούς, τη Μέρκελ, τον Σόιμπλε, αλλά και στα πρωτοσέλιδα της «Bild», όταν αρνούνται να αναλάβουν τα χρέη του παρελθόντος.
«Δεν ξέραμε τίποτα»
«Δεν βρίσκω λόγια να περιγράψω τα αισθήματά μου» λέει η 85χρονη Καρόλα Πάουλσεν. «Στο σχολείο δεν μάθαμε σχεδόν τίποτα για όλα αυτά. Μόνο αν είχαμε κάποιον καλό καθηγητή θα μας έλεγε κάτι» τονίζει. «Είναι ένας ατελείωτος πόνος για τα παιδιά, τους νέους, αλλά και τους ηλικιωμένους. Ηξερα κάποια πράγματα, αλλά δεν γνώριζα τις λεπτομέρειες» σημειώνει η Κριστίνε Ντόσελτ. Οταν τη ρωτάμε τι πρέπει να κάνει η Γερμανία, απαντά άμεσα. «Πρέπει να κινηθεί η Γερμανία. Ιδιαίτερα φροντίζοντας τους νέους ανθρώπους. Και αν δεν κάνει κάτι το επίσημο κράτος, χρειάζεται μια πρωτοβουλία πολιτών για να υπάρξει μια ηθική κίνηση» τονίζει.
Η ομήγυρη έχει φτάσει πια στο καφενείο «Περικλήδες», όπου στη συζήτηση μπήκε και ο Θόδωρος Βαλαχάς, που ήταν νεαρότερος κρατούμενος εκείνης της εποχής. «Οι βαρβαρότητες που έγιναν οφείλονται στον πόλεμο και όχι στους ανθρώπους» σημειώνει κατευναστικά. Η Ρενάτα Σνάιντερ επισημαίνει ότι τα περισσότερα από αυτά που άκουσε δεν τα ήξερε. «Δεν ήξερα τι έγινε στον Χορτιάτη» τονίζει στη «δημοκρατία», ενώ, όταν ερωτάται για το τι πρέπει να κάνει η Γερμανία, απαντά αυθόρμητα.
«Πρέπει οπωσδήποτε να αναλάβει τις ευθύνες της. Εστω και μέσω κάποιου φιλανθρωπικού ιδρύματος που θα βοηθήσει τους κατοίκους των περιοχών που καταστράφηκαν». Τέλος, η Ούλα Χεγκεμάιστερ -παρά το γεγονός ότι έρχεται στην Ελλάδα για τρίτη φορά- έμεινε με ανοιχτό το στόμα με όσα άκουσε. «Δεν ξέρω νομικά τι συμβαίνει με το θέμα των αποζημιώσεων. Αλλά, αν παραμένει ανοιχτό, η Γερμανία θα πρέπει να πληρώσει» μας είπε λίγο πριν η γερμανική ομήγυρη αναχωρήσει από το χωριό. Ηταν μια επίσκεψη την οποία θα θυμούνται όλα τα μέλη της για πολλά χρόνια!
Νίκος Οικονόμου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου