Χιροσίμα…. αγάπη μου. (Αλέν Ρενέ)

Χιροσίμα….

Ο ίδιος  ο  Οπενχάιμερ, ο «πατέρας» της  ατομικής βόμβας της Χιροσίμα,
βλέποντας τον όλεθρο που σκόρπισε το… έργο του,
αντιγράφοντας τον  ποιητή,  θα πει μπροστά στις κάμερες:

«Αν οι ακτίνες του ήλιου λάμψουν αναπάντεχα μια μέρα στον ουρανό, τότε να ξέρεις πως θα φανεί ο Πανίσχυρος… Εγώ, ο Θάνατος, αυτός  που καταστρέφει τους κόσμους…»  (ο καταστροφέας
των κόσμων).

Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε, εάν αυτή, η εξ αντιγραφής έστω, δυνατή άποψη του μεγάλου Αμερικανού Επιστήμονα, «έκρυβε» προβληματισμό, φόβο ή  την… οίηση  ισχύος.

Ο Γάλλος σκηνοθέτης πάντως, Αλέν  Ρενέ, στέκεται σαφώς προβληματισμένος, μπροστά στα πρωτοφανή δεδομένα:

Αλέν  Ρενέ:  Χιροσίμα, αγάπη μου:

Ο  Ρενέ, και η  σεναριογράφος του, Μαγκερίτ Ντυράς, στο  λυρικό τους αριστούργημα «Χιροσίμα, αγάπη μου» θα αντιτάξουν  τα δικά τους  (αλλά ΚΑΙ δικά μας)  «Αν»:

«Αν η ατομική βόμβα, αξίζει όσο 20.000 κοινές βόμβες, 18.000 τόνους  ΤΝΤ (!!!) και Αν η πυρηνική βόμβα, αξίζει όσο 1.500 ατομικές….
αυτό τιμά την επιστήμη του ανθρώπου,     αλλά

η πολιτική ευφυία του,

πολύ λιγότερο ανεπτυγμένη, ελαχιστοποιεί τον θαυμασμό μας»

και προφανώς  μεγιστοποιεί το… δέος μας (!), να προσθέσουμε εμείς.

Από τότε (1962, χρονιά που γυρίστηκε το φιλμ), έτρεξε πολύ νερό στο αυλάκι της Επιστήμης.
Τα σημερινά  (μισό αιώνα μετά)  «Αν»  ποια θα μπορούσε να είναι άραγε;
Αυτά έγραφα πριν ένα χρόνο (Ιανουάριο 2013, στην ιστοσελίδα μου) σε ένα  σημείωμα  με θέμα τους σύγχρονους  μύθους (Κέννεντυ, Άιφελ, Νυρεμβέργη, Τιτανικός…. κλπ).
Μέσα στους σύγχρονους μύθους  θεώρησα ότι ανήκει και το φιλμ  “Χιροσίμα, αγάπη μου”
των  Αλέν Ρενέ και  Μαργκερίτ Ντυράς (ας μην αγνοούμε την σεναριογράφο, σημαντικότατη συγγραφέα  Ντυράς).
“Πλήρης ημερών” λοιπόν ο Ρενέ, αφήνει, μέσω της  σεναριογράφου του Μ. Ντυράς, στους επιζώντες, τις ίδιες  αμφιβολίες ή μήπως βεβαιότητες τώρα πλέον.


Μια και ο λόγος για  Γαλλικούς  “μύθους”……
(από το παραπάνω σημείωμα)  και….

  Πύργος του Άιφελ

Όπως τον γνωρίζω από  φωτογραφίες και  Ντοκυμαντέρ:

Χωρίς «υπόγεια» και δαιδαλώδεις «καταπακτές»,
επετειακός μιας μεγάλης Επανάστασης,

ολόκληρος στο φως του Παρισινού ουρανού, ο Πύργος του Άιφελ,

θα περάσει στην Παγκόσμια συνείδηση,

σαν η πιο αναγνωρίσιμη ανθρώπινη κατασκευή.

Ύψος 300 μέτρα.

Με τον κανόνα του ιδεώδους του  Ελληνικού Μέτρου, σε… μνημειακή κλίμακα,

ο Άιφελ, τον «ταπεινό»…. εξαρτημένο και  για αιώνες,

μόνο χρηστικό, σίδηρο,

τον  μετουσιώνει (!!!)

σε ελεύθερη, αυτοπροσδιοριζόμενη  πλέον, περήφανη και περιφανή

αρχιτεκτονική μορφή.

Κάνει όμως  ο  Άιφελ και μια πολύ-πολύ ενδιαφέρουσα υπόδειξη:

Η αισθητική έννοια του «Ελληνικού Μέτρου», δεν  αντιστρατεύεται  την μνημειακότητα.

Και ότι η μνημειακότητα  καθορίζεται από τις δυνατότητες του υλικού κατασκευής και την σκοπιμότητα…

Ακόμη και από την  αρχαιότητα.

Να θυμηθούμε τα  15μετρα  αγάλματα της Αθηνάς και του Δία.

Όπως  φαντάζομαι ότι θα συνέβαινε και με τον Κολοσσό της Ρόδου ή τον Φάρο της Αλεξάνδρειας….!

 Αλλά  κυρίως να  θυμηθούμε  την «προοπτική»  μνημειακής σύγκλισης

(στο ύψος των 1700 μέτρων  !!!) των κιόνων του  Παρθενώνα.

Ο εμπνευστής-κατασκευαστής του Πύργου, Γουσταύος   Άιφελ, τίμησε με μια όντως ελεύθερη ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ (!), το υλικό που τον έκανε μεγάλο, πετυχαίνοντας έναν κατασκευαστικό και αισθητικό σύγχρονο μύθο, που εξακολουθεί να  μαγνητίζει εκατομμύρια επισκεπτών κάθε χρόνο!

Χρυσόστομος Τ.