Η "ευλογία" του κομπολογιού

Ο κόσμος του κομπολογιού είναι πραγματικά μαγικός. Και αυτή η μαγική αίσθηση επαυξάνεται στο μέγιστο στο «Κομπολογάδικο», έναν παράδεισο των κομπολογιώνΤο κομπολόι θεωρείται η εξέλιξη του προσευχηταρίου, του κομποσκοινιού, όπως το γνωρίζουμε εμείς σήμερα. Η ιστορία του κομπολογιού, όπως μας μεταφέρεται από τα χείλη των πρόθυμων υπαλλήλων των «Κομπολογάδικων», έχει κάπως έτσι: λέγεται ότι έλκει την καταγωγή του από την Ανατολή, αλλά αναφορές θέλουν και τους Αρχαίους Ελληνες να χρησιμοποιούν κάποιο είδος κομπολογιού. Επισήμως στην Ελλάδα εμφανίστηκε επί οθωμανικής κατοχής, μετά την πτώση της Κωνσταντινούπολης, το 1453.



Αρχικά ήταν σύμβολο κύρους και το χρησιμοποιούσαν οι άρχοντες και οι κοτζαμπάσηδες. Αργότερα η χρήση του διαδόθηκε σε όλα τα κοινωνικά στρώματα, ενώ στην 20ετία 1950-1970 θεωρούνταν σύμβολο μαγκιάς. Σήμερα δεν είναι ταξικό και δεν κουβαλάει χαρακτηρισμούς. Είναι απλώς ένα μέσο απασχόλησης που μας βοηθάει, για παράδειγμα, στο κόψιμο του τσιγάρου και σίγουρα είναι ένα πρακτικό αγχολυτικό που μας δίνει και χρόνο για περισυλλογή. Τα πιο πολύτιμα κομπολόγια είναι αυτά που κατασκευάστηκαν από τα τέλη του 18ου αιώνα μέχρι το 1940 και θεωρούνται συλλεκτικά.




Μία από τις πλέον ιδιαίτερες κατηγορίες παλαιών κομπολογιών είναι τα Faturan. Και όπου Faturan, σημειώστε βιομηχανοποιημένο υλικό με μεγάλη περιεκτικότητα σε κεχριμπάρι, σε υπέροχο μπορντό χρώμα. Το πιο δημοφιλές υλικό για κατασκευή κομπολογιών είναι το κεχριμπάρι, δηλαδή ένα είδος ρυτίνης. Το παλαιότερο κεχριμπάρι είναι το ορυκτό από την Υεμένη (παλαιό βασιλικό κεχριμπάρι Βαλτικής παιγμένο) με το όνομα Καχραμάν. Από τα σπανιότερα στον κόσμο είναι το ορυκτό κεχριμπάρι από τον Αγιο Δομίνικο, με απίστευτες αποχρώσεις του μπλε, του πράσινου και του κόκκινου.

Σε κάθε κατάστημα «Κομπολογάδικο» φιλοξενείται μια τεράστια συλλογή κομπολογιών, που καλύπτει κάθε βαλάντιο και ικανοποιεί τα γούστα και των πιο απαιτητικών πελατών, ακόμα και των συλλεκτών. Κομπολόγια από διάφορα υλικά, όπως ημιπολύτιμους λίθους, κόκαλα, κέρατα, ξύλα, κεχριμπάρι, κοράλλια και ένα σωρό άλλα σε εμπνευσμένα σχέδια.



Η ιστορία του «Κομπολογάδικου» αρχίζει από τη Ρωσία. Εκεί στα παζάρια της Μόσχας, ο Χρόνης Ιερόπουλος μαγεύτηκε από το κεχριμπάρι της Βαλτικής. Η χρωματική του διαύγεια, αλλά και η αίσθηση ζεστασιάς του κεχριμπαριού τον οδήγησαν στο να αγοράσει μεγάλες ποσότητες και επιστρέφοντας στο Ναύπλιο να προχωρήσει στη δημιουργία κομπολογιών. Αρχικά τα κομπολόγια συνυπήρχαν με τα παλαιά αντικείμενα του υπάρχοντος καταστήματος. Το 1999, όμως, τα κομπολόγια απέκτησαν δική τους στέγη.



Ετσι δημιουργήθηκε το πρώτο «Κομπολογάδικο», που έμελλε να μας αιχμαλωτίσει με τον πλούτο των προσφερόμενων κομπολογιών. Υστερα από μια επιτυχημένη πορεία και βλέποντας ότι η ζήτηση του κόσμου για το κομπολόι ήταν μεγάλη, η επιχείρηση εξαπλώθηκε και στην Αθήνα δημιουργώντας άλλα τέσσερα καταστήματα, καθώς και στη Μύκονο.



Ενώ η νέα «χάντρα» στην αλυσίδα των κομπολογάδικων, ένα ακόμα κατάστημα, άνοιξε πρόσφατα στην Κύπρο. Σε κάθε «Κομπολογάδικο» κρύβεται ένας θησαυρός από κομμάτια εξαιρετικά φίνα, καλοδουλεμένα, με χάντρες από διάφορα υλικά. Απλώς επισκεφτείτε «ένα Κομπολογάδικο» και ανακαλύψτε χάντρα-χάντρα το μαγικό κόσμο του.


πηγή

Ο άγιος  Κοσμάς  ο Αιτωλός για το  κομπολόγι
ΑΠΟ την Αθωνική Πολιτεία η χρήση τού κομποσχοινίου επεκτάθηκε και στους λαϊκούς. Χαρακτηριστικές είναι οι συμβουλές τού γνωστού Αγιου Ισαπόστολου και Εθνομάρτυρα Κοσμά τού Αιτωλού, ο οποίος στις Διδαχές του προτρέπει τούς Χριστιανούς, κυρίως τους λαϊκούς να χρησιμοποιούν το κομποσχοίνι όταν προσεύχονται. 

Λέγει χαρακτηριστικά: «Τώρα εις το τέλος σας συμβουλεύω να κάμετε όλοι σας από ένα κομπολόγι, μικροί και μεγάλοι, ανδρες και γυναίκες, παιδιά και κορίτσια και να έχει εκατόν τρία σπυριά και να το κρατήτε με το αριστερόν χέρι και με το δεξιόν να σμίγης τα τρία σου δάκτυλα, να κάνης τον σταυρόν σου και να λέγης: Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ και Λόγε τού Θεού τού ζώντος, διά της Θεοτόκου και πάντων των Αγίων, ελέησόν με τον αμαρτωλόν και ανάξιον δούλόν σου. Μέσα εις το Κύριε Ιησού Χριστέ θεωρείται η Αγία Τριάς, ο Θεός, η ένσαρκος Οικονομία τού Χριστού μας, η Δέσποινά μας η Θεοτόκος και πάντες οι Άγιοι»

. Ο Άγιος Κοσμάς τούς προτρέπει μάλιστα: «Και αν ημπορήτε, το ημερόνυκτο να κάμετε και πενήντα και εκατό κομποσχοίνια, καλόν και άγιον είναι έργον. Και να προσεύχεσθε πάντοτε την αυγήν και το βράδυ και μάλιστα το μεσόνυκτον όλον οπού είναι ησυχία». 

Στις προτροπές του προς τούς λαϊκούς να χρησιμοποιούν το κομποσχοίνι, φαίνεται ο  άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός να προτιμά τον όρο «κομπολόγι - κομβολόγι» από τον όρο «κομποσχοίνι». Αυτό φαίνεται, εκτός από τις προηγούμενες παραθέσεις των Διδαχών του, και στους ακόλουθους λόγους, μέ τούς οποίους ο Άγιος καλεί τούς Χριστιανούς να προσευχηθούν: «Τώρα τί έχομε να κάμωμε, Χριστιανοί μου; Έχετε σταυρούς, κομβολόγια; Σηκωθήτε επάνου και κρατείτε τα υψηλά εις τα χέρια σας να παρακαλέσωμεν τον Χριστόν να τα ευλογήση...». Σε άλλο σημείο: «Φυλάττετε τούς σταυρούς, Χριστιανοί μου, και βάλετε τα κομπολόγια εις τον λαιμό σας, εις βοήθειαν ψυχικά και σωματικά...». 

Ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, λοιπόν, δίνει την εντύπωση, ότι συνδέει τον όρο «κομπολόγι» με τούς λαϊκούς, και επιφυλάσσει τον όρο «κομποσχοίνι» για τούς Μοναχούς. Δίδεται έτσι η εντύπωση ότι θεωρεί αυτά τα αντικείμενα διαφορετικά. Αντίθετα, όταν αναφέρεται στην χρήση των δύο αυτών αντικειμένων, τα θεωρεί ότι είναι ίδια. Γι αυτό, όταν θέλει να προτρέψει τούς λαϊκούς να επαναλαμβάνουν πολλές φορές την προσευχή με το «κομβολόγι - κομπολόγι», χρησιμοποιεί την έκφραση «κάνω τόσα κομποσχοίνια», μια έκφραση πού είναι περισσότερο γνωστή και οικεία στους Μοναχούς. 

Η επέκταση της χρήσης του κομβοσχοινίου και στους λαϊκούς, όπως επισημάναμε στην αρχή, αν συνδυαστεί και με την επίκληση τού Κυρίου για άμεση βοήθεια στα ποικίλα προβλήματά τους, θα βοηθήσει ασφαλώς τον άνθρωπο της εποχής μας να έλθει ακόμη πιο κοντά στον Θεό, στον συνάνθρωπο και στον κόσμο ολόκληρο.