ΕΙΝΑΙ
ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΝΑ ΚΑΤΑΛΑΒΟΥΜΕ ΟΤΙ ΠΟΛΛΟΙ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΜΠΛΕΧΤΕΙ ΣΤΑ ΔΙΧΤΥΑ ΤΗΣ
"ΝΕΑΣ ΕΠΟΧΗΣ" ΑΝΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΕΠΙΛΕΚΤΙΚΑ ΣΕ ΛΟΓΟΥΣ ΤΟΥ ΠΑΤΡΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΣΧΕΔΟΝ
ΠΑΝΤΑ ΠΑΡΕΡΜΗΝΕΥΟΝΤΑΣ ΤΟΥΣ
ΠΡΟΣΟΧΗ ΛΟΙΠΟΝ ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΜΕΙΛΙΧΙΟ ΥΦΟΣ , Η ΕΙΡΗΝΟΠΡΕΠΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΚΑΙ Η ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΟΝ ΓΕΡΟΝΤΑ ΠΑΪΣΙΟ ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΟΥ ΔΙΑΚΡΙΝΟΥΝ ΤΟΝ ΓΝΗΣΙΟ ΟΡΘΟΔΟΞΟ ΜΑΧΗΤΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΛΑΝΕΜΕΝΟ ΝΕΟΕΠΟΧΙΤΗ.
Ο Οικονομέας και ο Καμπουράκης κάλεσαν τον Μητροπολίτη Μεσογαίας και Λαυρεωτικής στην εκπομπή τους προκειμένου να "ντύσει" δια της παρουσίας του το ολιγόλεπτο αφιέρωμα στον Γέροντα Παϊσιο. Ξέχασαν φαίνεται τις τόσες απρεπείς και χυδαίες λεκτικά επιθέσεις που έχουν κάνει κατά καιρούς εναντίον της εκκλησίας ή του κλήρου και τώρα που χρειάζονται ...Ορθόδοξο "συμπλήρωμα" στο πασχαλινό ντεκόρ της εκπομπής θυμήθηκαν τον Πατέρα Παϊσιο. Για τον σεβασμιώτατο μητροπολίτη Μεσογαίας και πρόεδρο της συνοδικής επιτροπής βιοηθικής θα έλεγα ότι σαν επίσκοπος θα έπρεπε να είναι προσεκτικώτερος στην επιλογή του άμβωνα απο τον οποίο θα κηρύξει την αλήθεια όπως αυτή μας παρεδόθη απο τους Αγίους Πατέρες της εκκλησίας μας. ΤΙ ΕΛΕΓΕ Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ;
****************************************************
Σχετικά με την Τηλεόραση έλεγε :
Η τηλεόραση κάνει μεγάλο κακό, να μη την παρακολουθείτε . Τις ειδήσεις να τις μαθαίνετε από το ράδιο
Ο Χριστός θέλει ξεσαμάρωτα τα δικά του παιδιά,να περιπαίζουν και να ειρωνεύονται τον ντουνιά...
O Χριστός δεν θέλει ούτε δούλους, ούτε ευγενείς, ούτε ένδοξους, ούτε προ πάντων "αγίους".Δηλαδή δεν θέλει τα παιδιά του σαμαρωμένα απ΄το ντουνιά και τους ανθρώπους-καθ' ότι η καλή γνώμη του άλλου καταντάει ένα σαμάρι που σου φοράει και σε καβαλάει όλος αυτός ο ντουνιάς.
Διότι γίνεσαι όπως σε θέλουν,για να χεις την καλή τους γνώμη.Αφού το ξέρεις, ότι αν φερθείς ελεύθερα δεν θα σε θέλουν-δεν κάνεις γι' "άγιος". Γι' αυτό ο Χριστός θέλει ξεσαμάρωτα τα δικά του παιδιά-ελεύθερα, άνετα, όμορφα και κυρίως, να περιπαίζουν και να ειρωνεύονται τον ντουνιά και τους εν αυτώ.Γι αυτό κι όσοι έχουν εμπειρία Θεού, αντιμετωπίζουν με ειρωνία τη ζωή και τον κόσμο.Το μόνο που τους δεσμεύει,τους φρενάρει και τους σοβαρεύει είναι ο πόνος των άλλων ανθρώπων.
Διότι ο Χριστός τους κάνει πριγκιπόπουλα κι αναλαμβάνει να διευθετεί ο Ιδιος την κάθε λεπτομέρεια της ζωής τους υπό έναν όρο:'Οτι θα οικειοποιούνται πλέον οι ίδιοι τον πόνο των άλλων ταλαίπωρων και ταλαιπωρημένων της ζωής, που κάποιο κύμα του βίου αναποδογύρισε την βαρκούλα τους και τους έφερε από κάτω.
Γέρων ΠαΐσιοςΠερί μεταμοσχεύσεων ανθρωπίνων οργάνων (Γέροντας Παϊσιος ο Αγιορείτης)
(http://www.alopsis.gr/modules.php?name=News&file=article&sid=407)Και περί του θέματος αυτού, και ιδίως της όψεώς του «εγκεφαλικός θάνατος και πτωματικά μοσχεύματα», ο λόγος και ο αντίλογος, και συνεπώς και οι προβληματισμοί των πιστών, ήσαν σε πολύ μικροτέρα έντασιν προ δεκαετίας και πλέον -που ήταν μεταξύ μας ο Γέροντας- από όσον σήμερα. Αυτή είναι η αιτία που οι σχετικές μαρτυρίες περί της θέσεώς του είναι ολίγες.
Έτσι, αρχικώς σκεφθήκαμε να μη συμπεριλάβωμε το περί μεταμοσχεύσεων πρόβλημα στην αναφορά μας αυτή. Κυρίως όμως οι παρακάτω λόγοι μας ανάγκασαν τελικά να μεταβάλωμε λογισμόν: 1. Οι οξύτατες αντιπαραθέσεις μεταξύ των διαφωνούντων -μέχρι σημείου να εκτοξεύωνται, ευθέως ή πλαγίως, βαρείς χαρακτηρισμοί-, αλλά και η προσπάθεια επιβολής της μιας μερίδος επί της ετέρας δια της ισχύος της εξουσίας -ίσως και της αριθμητικής υπεροχής- και όχι βάσει επιχειρημάτων αληθείας.(*) 2. Η εξής ορθοτάτη παρατήρησις του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ναυπάκτου κ. κ. Ιεροθέου στην σχετικήν εισήγησίν του προς την Ιεράν Σύνοδον της Ιεραρχίας: Επειδή η ζωή της Εκκλησίας καθορίζεται από την δράση και την ενέργεια των αγίων και επειδή η Εκκλησία προχωρεί στην ιστορία με τα βήματα των αγίων, γι' αυτό και θα περιμένουμε και τέτοιες αντιδράσεις (δηλαδή, ως δοτών) αγιασμένων ανθρώπων, για να δώσουμε το στίγμα αντιμετωπίσεως του προβλήματος των μεταμοσχεύσεων" (Ε.κ.Μ., σ. 358). Ήδη ο Σεβ. κατέθεσε προηγουμένως μία περίπτωσιν "ενός συγχρόνου θεουμένου" αρνητικήν για το θέμα μας. Επίσης, θα δούμε κατωτέρω ότι και ο μακαριστός Γέρων Πορφύριος είχε την ιδίαν με τον πατέρα Παΐσιον αρνητικήν τοποθέτησιν. 3. Ο και κυριώτερος λόγος: Η παρερμηνεία -οπωσδήποτε, πιστεύομε, ασυνείδητη- που έγινε στην ακόλουθη φράσι του Γέροντος : "Αυτό που λέει η καρδιά μου είναι να πάρω το μαχαίρι, να την κόψω κομματάκια, να την μοιράσω στον κόσμο και υστέρα να πεθάνω " (**). Ενώ, δηλαδή, είναι ολοφάνερο ότι η φράσις ελέχθη μεταφορικά -μα πώς ήταν δυνατόν να έχη νόημα κυριολεκτικά (!)- παρερμηνευθείσα από μερικούς και συνδεθείσα με την προβληματική του «εγκεφαλικού θανάτου» και με την αυτοκτονίαν-αυτοθυσίαν, αποδίδει στον Γέροντα την ακριβώς αντίθετη τοποθέτησιν δια το εν λόγω θέμα από εκείνην που πρέσβευε, δίδασκε και εφήρμοζε. Καθόσον έχει τεραστίαν διαφοράν το: "Λέει η καρδιά μου να πάρω το μαχαίρι να την κόψω...", δηλαδή, έχω την διάθεσιν, επιθυμώ, είμαι πρόθυμος, λαχταρώ -αν θέλετε- να πεθάνω χάριν των αδελφών μου, από το: "Παίρνω το μαχαίρι και την κόβω ", δηλαδή, αυτοκτονώ-αυτοθυσιάζομαι (***).Και το μεν πρώτον ο μακαριστός Γέρων το θεωρούσε ως ύψιστον βαθμόν αγάπης, το δε δεύτερον ως ανεπίτρεπτον παρέμβασιν αντιστρατευομένην το δημιουργικόν έργον του Θεού. Γι' αυτό, το δεύτερον ουδέ καν διενοήθη να πράξη. Αντίθετα όλη η ζωή του, από νεότητος έως της κοιμήσεώς του, εχαρακτηρίζετο από το πρώτον - ως στρατιώτης, αντικαθιστώντας άλλους σε επικίνδυνες πολεμικές επιχειρήσεις ή διακινδυνεύοντας για να τους σώση από τα χέρια του εχθρού με ανθρωπίνως ελάχιστες πιθανότητες σωτηρίας· ως μοναχός, στραγγίζοντας και την τελευταία σταγόνα της αντοχής του, αρχικά δια της αιματηρής υπακοής του και στην συνέχεια παρηγορώντας και βοηθώντας πονεμένους· ως προσευχόμενος και εισακουόμενος και λαμβάνων ο ίδιος την ανίατον ασθένειαν του καρκίνου από πάσχοντα αδελφόν και, το ύψιστον πάντων, ως ποθών και ευχόμενος κατά Παύλον να κολασθή ο ίδιος «υπέρ των αδελφών του» (Βλ. Ρωμ. θ', 3).Ύστερα από τα -μακροσκελή ίσως, αλλά αναγκαία κατά τη γνώμη μας- εισαγωγικά αυτά, παραθέτομε αυθεντικήν μαρτυρίαν περί της σχετικής τοποθετήσεως του Γέροντος:Ο σεβαστός αγιορείτης Ιερομόναχος και πνευματικός Γρηγόριος, εκ του στενοτάτου περιβάλλοντός του, ερώτησε τον πατέρα Παΐσιον για το θέμα των μεταμοσχεύσεων και τα συναφή με αυτό αναφυόμενα προβλήματα. Ο Γέροντας απαντώντας επέτρεψε μεν την μεταμόσχευσιν ενός εκ των διπλών οργάνων (****), αλλ' απέκλεισε κατηγορηματικώς την αφαίρεσιν και μεταμόσχευσιν οργάνων αναγκαίων δια την επιβίωσιν, σε οποιαδήποτε περίπτωσιν (*****), αφού δι' αυτής προξενείται η θανάτωσις του δότου. Χρησιμοποίησε μάλιστα δια κατοχύρωσιν της θέσεώς του τα ακόλουθα δύο επιχειρήματα:Πρώτον, ότι αποτελεί ανεπίτρεπτον παρέμβασιν αντιστρατευομένην το δημιουργικόν έργον του Θεού, από την μια θανατώνοντας τον δότη, και από την άλλην δημιουργώντας μας την έπαρσιν για την «ζωοποίησιν» του λήπτου.Και δεύτερον, ότι θα γίνει αιτία εφευρέσεως τρόπων να σκοτώνουν τους ασθενείς, για να τους πάρουν τα όργανά τους.Θεωρούμε ότι ο μακαριστός Γέροντας με την ανωτέρω φωτισμένην και διορατικήν θέσιν του έδωσε σαφή απάντησιν προς όλους τους υποστηρικτάς των μεταμοσχεύσεων από «εγκεφαλικά νεκρούς». Καθ' όσον: Ι. Θεωρεί και τον «εγκεφαλικά νεκρό» ως ζώντα (Εφ' όσον την κάθε περίπτωσιν αφαιρέσεως οργάνων αναγκαίων δι' επιβίωσιν την χαρακτηρίζει ως θανάτωσιν του δότου). ΙΙ. Απαντά (δια του πρώτου επιχειρήματος) σε όσους -εξαναγκασμένοι από τις αντίθετες θεολογικές και ιατρικές θέσεις- «υπερέβησαν» δήθεν το πρόβλημα (αν, δηλαδή, ο «εγκεφαλικά νεκρός» είναι ζων ή νεκρός βιολογικά) -το οποίον και ονομάζουν δυτικό σχολαστικισμό (!)- και αντιπροβάλλουν την δήθεν «αγάπη» και «θυσία» του «εγκεφαλικά νεκρού» (οι οποίες όμως στην πραγματικότητα είναι και ασυνείδητες και ανύπαρκτες και μάλλον ταυτόσημες της ευθανασίας, και, κατά τον χαρακτηρισμόν του Γέροντος: "ανεπίτρεπτος παρέμβασις αντιστρατευομένη το δημιουργικόν έργον του Θεού"). ΙΙI. Προορά (δια του δευτέρου επιχειρήματος) ότι η πρακτική αυτή (των μεταμοσχεύσεων από «εγκεφαλικά νεκρούς») θα αποτελέσει κακήν αρχήν και αιτίαν εφευρέσεως και άλλων τρόπων να αφαιρούν την ζωήν των ανθρώπων, δια να λάβουν τα όργανά τους (π .χ. από ασθενείς που ευρίσκονται εις μόνιμον «φυτικήν» κατάστασιν, από ανεγκέφαλα νεογνά, δια της νομιμοποιήσεως της ευθανασίας κ.ά.)Επίσης, θα θέλαμε ν' αναφέρωμε ότι ο Γέροντας επιπλέον θεωρούσε την «δωρεά» οργάνων μετά θάνατον και ως στερουμένην ουσιαστικής ηθικής αξίας. Έτσι, όταν υψηλόβαθμος δημόσιος ανήρ δήλωσε ως δωρητής οργάνων, ο π. Παΐσιος σχολίασε απαξιωτικώς το γεγονός.Τέλος, θα πρέπει να προστεθή ότι, συμφώνως προς μαρτυρίαν του ανωτέρω ιερομονάχου, και ο μακαριστός Γέρων Πορφύριος είχε την ιδίαν τοποθέτησιν επί του θέματος των μεταμοσχεύσεων με την του πατρός Παϊσίου. Σημειώσεις:(*) Έχομε φυσικά υπ' όψιν μας τον τόμον «Εκκλησία και μεταμοσχεύσεις», που εξεπόνησε η ειδική συνοδική επιτροπή επί της Βιοηθικής, αλλά, πέραν των αντιφάσεων που υπάρχουν σ' αυτόν, παρατηρείται πολλάκις και μία σαφής επιφυλακτικότης, διαφοροποίησις και ενίοτε και αντίθεσις προς τας βασικάς θέσεις της επιτροπής, επί της ηθικής των μεταμοσχεύσεων, τις οποίες και εδέχθη σε πρώτη φάσι -όχι όμως και ως τελικήν επίσημον θέσιν και εκκλησιαστική «άποψιν» και τοποθέτησιν- η Ιερά Σύνοδος (βλ. σ. 20 του αναφερθέντος τόμου) (στο εξής Ε.κ.Μ.). Νομίζομε ότι εκ των συμπεριλαμβανομένων εις τον τόμον κειμένων ιδιαιτέραν βαρύτητα έχει η εισήγησις του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ναυπάκτου κ. κ. Ιεροθέου στην Ιερά Σύνοδον της Ιεραρχίας.Παρ' ότι αρχικώς ο Σεβασμιώτατος χαρακτήρισε το κείμενο της Επιτροπής ως «καταπληκτικό», στην συνέχεια φαίνεται τελείως το αντίθετο (Προσωπικώς εκτιμούμε ότι πρόκειται για μια τακτική του Σεβ., που εφήρμοσε και σε άλλες περιπτώσεις -λ.χ. στο ζήτημα της αναγνώσεως των Λειτουργικών ευχών εις επήκοον του λαού, στο ζήτημα της εκκλησιαστικής υποδοχής του πάπα στην χώρα μας κ.α.-, δια της οποίας με χαρακτηριστικήν ταπείνωσιν και ευγένειαν δηλώνει την αντίθεσίν του). Εκ της εισηγήσεώς του επισημαίνομε:α') Προβληματίζεται ακόμη και γενικώτερα ως προς τις μεταμοσχεύσεις (όχι, δηλαδή, μόνον «των πτωματικών μοσχευμάτων») εξ αφορμής κυρίως των εξής:(1) Μιας εμπειρίας ενός συγχρόνου θεουμένου ανθρώπου (Ε.κ.Μ., σ. 356). Εικάζομε από τα συμφραζόμενα ότι πρόκειται περί του μακαριστού γέροντος Σωφρονίου Σαχάρωφ. Υπάρχει άλλωστε περί αυτού και η πληροφορία ότι είχε απεριφράστως δηλώσει: "Ούτε δίδω όργανα, ούτε παίρνω".(2) Θεωρώντας ότι και "πολλοί σύγχρονοι άγιοι που έχουν ζωντανή κοινωνία με τον Χριστό" θα αντιμετώπιζαν ομοίως το θέμα (ενθ. αν.).β') Οξύτερος καθίσταται ο προβληματισμός του στις περιπτώσεις «εγκεφαλικά νεκρών» δοτών:(1) Υπογραμμίζει την "διάσταση μεταξύ των ιατρών γύρω από το θέμα πότε επέρχεται ο θάνατος" (Ε.κ.Μ., σ. 341)(2) Σαφώς δέχεται ότι: "Και όταν μερικά όργανα κινούνται με υποστηρικτικές ενέργειες και τότε εξακολουθεί να ενεργή η ψυχή μέσα στον άνθρωπο, εφ' όσον ενεργεί σε άλλο υγιές σωματικό όργανο. Πάντως, όσο ο νους του ανθρώπου βρίσκεται, έστω και υπολειτουργούντων των οργάνων του σώματος, μέσα στο σώμα, μπορεί να μην λειτουργή η διανοητική λειτουργία, η μνήμη ή ίσως και η αίσθηση, αλλά εφ' όσον λειτουργεί η καρδιά, λειτουργεί η νοερά ενέργεια του ανθρώπου. Αυτό σημαίνει ότι τότε ο άνθρωπος μπορεί να μην έχη συνείδηση του περιβάλλοντος κόσμου, μπορεί να μη σκέπτεται, μπορεί να μην αισθάνεται ή ακόμη μπορεί αμυδρώς να αντιλαμβάνεται, αλλ' όμως υπάρχει η ψυχή και είναι δυνατόν να έχη κοινωνία με τον Θεό. Και βέβαια, εάν έχη συνηθίσει στην ζωή του να προσεύχεται, τότε η νοερά του ενέργεια βρίσκεται σε μεγάλη ένταση, δηλαδή ο άνθρωπος έχει αδιάλειπτη προσευχή" (Ε.κ.Μ., σ. 359)(3) Θέτει μερικά καίρια ερωτήματα: "Πώς επεμβαίνουμε βίαια σε έναν άνθρωπο, του οποίου δεν λειτουργούν μερικές εγκεφαλικές λειτουργίες, αλλά επειδή λειτουργεί η καρδιά και υπάρχει ακόμη η ψυχή, ο άνθρωπος αισθάνεται;" (Ε.κ.Μ., σ. 361)"Μήπως τον βίαιο χωρισμό της ψυχής από το σώμα τον κάνουμε ακόμη βιαιότερο και επομένως μεγαλώνουμε τον πόνο της ψυχής, όταν λαμβάνουμε τα όργανα του σώματος, ενώ ακόμη ζη ο άνθρωπος;" (ενθ. αν.)"...μήπως στεκόμαστε λίγο ανάλγητοι απέναντι του ψυχορραγούντος και μήπως δεν σεβόμαστε τις πλέον συγκλονιστικές προσωπικές πλευρές της ζωής του;" (ενθ. αν.)'Μήπως η υιοθέτηση σκληρών επιλογών, έστω για την παράταση της ζωής ενός άλλου ανθρώπου, εκλαμβάνεται ως βίαιη ενέργεια και μία ιδιότυπη «δολοφονία»;" (ενθ. αν.)(4) Είναι κατηγορηματικός στο ότι: "Η Εκκλησία πρέπει να σταθή αρνητικά απέναντι σε περιπτώσεις που προϋποτίθεται η δια της αφαιρέσεως των οργάνων, θανάτωση των δοτών" (Ε.κ.Μ., σ. 364)Πέραν όμως του Σεβασμιωτάτου, δεν δίδεται ο λόγος σε πλήθος οξέως διαφωνούντων, τόσον εκ του θεολογικού όσον και εκ του ιατρικού κόσμου. Εξ όσων ενθυμούμεθα από την μικράν ενασχόλησίν μας με το θέμα, αναφέρομεν εκ μεν των πρώτων τους: π. Θεόκλητον Διονυσιάτην, π. Στυλιανόν Καρπαθίου (ο οποίος μαρτυρεί και για την αρνητικήν τοποθέτησιν έναντι του εγκεφαλικού θανάτου του Σεβ. Μητροπολίτου Αλεξανδρουπόλεως -τότε και νυν Θεσσαλονίκης- κ. κ. Ανθίμου), π. Λουκά Τσιούτσικα, π. Κωνσταντίνον Στρατηγόπουλον, καθηγητήν κ. Ιωάννην Κορναράκην κ.α. Εκ δε των δευτέρων τους καθηγητάς ιατρικής κ. Κωνσταντίνον Καρακατσάνην και κ. Εμμανουήλ Παναγόπουλον, υποστηριζομένους από αρκετούς "εγκρίτους συναδέλφους τους, πανεπιστημιακούς διδασκάλους" (κατά την ομολογίαν του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου κ.κ. Χριστοδούλου).(**) Γ. Παϊσίου Αγιορείτου, ΛΟΓΟΙ Α', Σουρωτή Θεσσαλονίκης, 1998, σ. 23(***) Νομίζομε ότι ακριβώς αυτό το σημείον δεν έχει προσεχθεί από όσους επικαλούνται παραδείγματα αγίων και αγιογραφικά χωρία δια να κατοχυρώσουν με αυτά την θέσι τους.Έτσι, τόσον η σφοδρά επιθυμία του Αββά Αγάθωνος να δώση το υγιές σώμα του και να λάβη σώμα λεπρού, όσον και η διάθεσις των Γαλατών να προσφέρουν τους οφθαλμούς των, αν ήταν δυνατόν, στον Απόστολο Παύλο -πέραν του ότι δεν πρόκειται δια θυσίαν ζωής, αλλά θυσίαν υγείας και μελών- παραμένουν επιθυμία και διάθεσις. Ομοίως παρωράθη ότι και σε όλα τα προβαλλόμενα χωρία -και στο θεωρούμενον από των επικαλουμένων αυτό ως ισχυρότατον και ακαταμάχητον: "οφείλομεν υπέρ των αδελφών τας ψυχάς τιθέναι" (Α'. Ιωαν. γ', 16)- χρησιμοποιείται το ρήμα 'τίθημι' και όχι 'θύω'. Το οποίον μπορεί να ερμηνευθή ως: προσφέρω, διαθέτω, θέτω εις κίνδυνον χάριν του πλησίον την ζωή μου· την αναθέτω με θυσιαστική διάθεσιν στην βούλησιν και στα χέρια του Θεού (ο οποίος εν τη Πανσοφία Του μπορεί να δεχθή ή όχι την προσφορά μου, ή και εν τη Παντοδυναμία Του να θαυματουργήση σώζοντας αμφοτέρους), όχι όμως και ως: θυσιάζω τελεσιδίκως, σφετεριζόμενος την θείαν εξουσίαν και βάζοντας ο ίδιος τέρμα στην ζωήν μου. (Και αν σοφιστικά παρατηρηθή ότι και ο δότης δεν βάζει ο ίδιος τέλος στην ζωήν του, αλλά την θέτει στην διάθεσιν του ιατρού, θα απαντήσωμε ότι με το σόφισμα αυτό απλώς μετατίθενται οι ευθύνες, αλλά και συγχρόνως, όχι απλώς αμνηστεύεται ο ιατρός, αλλά και εξαναγκάζεται να γίνη θύτης.)Συμφώνως προς τα ανωτέρω και ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών κ.κ. Χριστόδουλος ορθότατα προ ετών (1991, ως Μητροπολίτης Δημητριάδος), σε ομιλίαν του καταχωρισμένην εις τον προαναφερθέντα τόμον (Ε.κ.Μ., σ. 233-250), εδέχετο ότι: "...β) Επιτρέπεται η αφαίρεση μόνον διδύμων οργάνων, ώστε να μη τεθή σε κίνδυνο η ζωή του δότη και εφ' όσον το απομένον όργανον είναι υγιές" (ενθ. αν., σ. 246), ουδέ καν υποψιαζόμενος (βλ. ιδίως το τελευταίο τμήμα της ομιλίας) τα σήμερον υποστηριζόμενα περί επιτρεπομένης και εξυμνουμένης δήθεν αυτοθυσίας-αυτοκτονίας (!).(****) Υπάρχουν και άλλες 2-3 μαρτυρίες, κατά τις οποίες ο Γέροντας δεν εναντιώθη στην λήψιν ενός εκ των διπλών οργάνων (συγκεκριμένα: νεφρού και οφθαλμού) εκουσίως προσφερομένου από υγιή δότη.(*****) Εννοείται, φυσικά, και στην περίπτωση των «εγκεφαλικά νεκρών». Ή μάλλον ακριβέστερον, η σχετική απαγόρευσις του Γέροντος (δια λήψιν οργάνων αναγκαίων προς επιβίωσιν) αφορούσε αποκλειστικά περιπτώσεις μεταμοσχεύσεων από «εγκεφαλικά νεκρούς» δότας· καθόσον η σήμερον υπό τίνων υποστηριζομένη δυνατότης προσφοράς τοιούτων οργάνων (αναγκαίων δι' επιβίωσιν) από υγιείς δότας (τουτέστιν η αυτοθυσία-αυτοκτονία των δοτών αυτών) ήτο προ15ετίας (ότε περίπου εγένετο η συζήτησις) αδιανόητος και υπ' ουδενός υποστηριζομένη, και συνεπώς η απαγόρευσίς της αυτονόητος. Ούτε, δηλαδή, τότε ήτο δυνατόν ο ερωτών ιερομόναχος να ερωτήση δι' από υγιείς δότας, λήψιν οργάνων αναγκαίων δι' επιβίωσιν, ούτε και ο Γέροντας να απαγορεύση κάτι που αυτονοήτως ήτο απηγορευμένον. Άρα η απαγόρευσις στο σημείον αυτό αφορούσε αποκλειστικά περιπτώσεις «εγκεφαλικά νεκρών» δοτών.(Από το βιβλίο "Μαρτυρίες Προσκυνητών. Γέροντας Παϊσιος ο Αγιορείτης. 1924-1994", Εκδόσεις "ΑΓΙΟΤΟΚΟΣ ΚΑΠΠΑΔΟΚΙΑ", Επιμέλεια: Νικόλαος Δ. Ζουρνατζόγλου, Επισμηναγός Ε.Α., Κεφ. Δ': Μαρτυρίες Αγιορείτου Μοναχού Η., σελ. 121-126)
Ο θάνατος είναι αποχωρισμός για λίγα χρόνια (Γέροντος Παϊσίου) Πρέπει να καταλάβουμε ότι ο άνθρωπος στην πραγματικότητα δεν πεθαίνει. Ο θάνατος είναι απλώς μετάβαση από την μια ζωή στην άλλη. Είναι ένας αποχωρισμός για ένα μικρό διάστημα, Όπως, όταν πάει κάποιος, ας υποθέσουμε, στο εξωτερικό για έναν χρόνο, οι δικοί του στενοχωριούνται, γιατί θα τον αποχωρισθούν για έναν χρόνο, ή αν λείψη δέκα χρόνια, έχουν στενοχώρια για τον αποχωρισμό των δέκα χρόνων, έτσι πρέπει να βλέπουν και τον αποχωρισμό από τα αγαπημένα τους πρόσωπα με τον θάνατο. Αν πεθάνει, ας υποθέσουμε, κάποιος και οι δικοί του είναι ηλικιωμένοι, να πουν: «Μετά από καμμιά δεκαπενταριά χρόνια θα ανταμώσουμε». Αν είναι νεώτεροι, να πουν: «Μετά από πενήντα χρόνια θα ανταμώσουμε». Πονάει φυσικά κανείς για τον θάνατο κάποιου συγγενικού του προσώπου, αλλά χρειάζεται πνευματική αντιμετώπιση. Τι λέει ο Απόστολος Παύλος: «Ίνα μη λυπήσθε καθώς και οι λοιποί οι μη έχοντες ελπίδα» . Πόσες φορές λ.χ. θα τον έβλεπε εδώ στην γη; Κάθε μήνα; Να σκεφθή ότι εκεί θα τον βλέπη συνέχεια. Μόνον όταν δεν έχη καλή ζωή αυτός που φεύγει, δικαιολογούμαστε να ανησυχούμε. Αν λ.χ. ήταν σκληρός, τότε, αν πραγματικά τον αγαπάμε και θέλουμε να συναντηθούμε στην άλλη ζωή, πρέπει να κάνουμε πολλή προσευχή γιʼ αυτόν.Η ταλαιπωρία του αρρώστου και η εμπιστοσύνη στον Θεό (Γέροντος Παϊσίου) - Γέροντα, αν κάποιος έχη μια βαρειά αρρώστια και αποφασίσει να αφεθεί στον Θεό, θα κάνη καλά; - Άμα δεν έχει υποχρεώσεις, ό,τι θέλει κάνει. Άμα όμως έχει υποχρεώσεις, αυτό θα εξαρτηθεί και από τους άλλους. Και εγώ πήγα στον γιατρό «άκων και μη βουλόμενος»... Αν δεν πήγαινα για εκείνη την «απλή εξέταση» που είπε ο γιατρός, θα έκλεινε τελείως το έντερο. Οπότε θα έπινα μόνο λίγα υγρά και μετά πάει, θα τελείωναν όλα. «Μια απλή εξέταση», μου είπε, και μπήκα σε έναν τέτοιο κύκλο... Αξονικές από εδώ, καρδιολόγος από εκεί, τώρα τα λευκά αιμοσφαίρια κατέβηκαν, τώρα ανέβηκαν, κοψίματα, μπαλώματα... Και τελικά τι βγήκε; Όπως πάω, θα καθήσω εδώ... Συνήθως λέμε: «Οι άρρωστοι πρώτα να φροντίσουν να βοηθηθούν ανθρωπίνως και σε ό,τι δεν μπορούν να βοηθηθούν ανθρωπίνως θα βοηθήση ο Θεός». Αλλά δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι, για να βοηθηθούν ανθρωπίνως οι άνθρωποι που πάσχουν από κάποια βαρειά αρρώστια, περνούν μεγάλη ταλαιπωρία, ολόκληρο μαρτύριο. Πρέπει να κάνουν ένα σωρό εξετάσεις, εγχειρήσεις, μεταγγίσεις, χημειοθεραπείες, ακτινοβολίες. Τρυπήματα για τις μεταγγίσεις, τρυπήματα για τους ορούς... Να σπάζουν οι φλέβες, να τους βάζουν την τροφή από την μύτη, να μην μπορούν να κοιμηθούν... Και όλα αυτά, για να γίνει αυτό που γίνεται ανθρωπίνως. Κατάλαβες; Δεν είναι κάτι απλό, πρόκειται λ.χ. για μια πληγή που μάζεψε πύον και πρέπει να σπάσει, για να βγει το πύον, και μετά θα γίνουν καλά. Εδώ τούτα είναι ολόκληρη διαδικασία. Γιʼ αυτό δεν πρέπει να επαναπαυώμαστε και να λέμε «εντάξει, αυτός ο άρρωστος έπεσε σε καλούς γιατρούς», αλλά να έχουμε υπʼ όψιν ότι, για να βοηθηθεί ο άρρωστος ιατρικά, πρέπει να περάσει μια ολόκληρη ταλαιπωρία και να προσευχώμαστε με πόνο να του δίνει ο Χριστός υπομονή. Να φωτίζει τους γιατρούς, γιατί οι γιατροί μπορεί να κάνουν λάθη, ιδίως αν δεν έχουν ταπείνωση. Βλέπεις, όταν χαλάσει το σπίτι, ο νοικοκύρης του σπιτιού δεν μπορεί να σταθή. Έτσι και ο νοικοκύρης του σώματος, η ψυχή, δεν μπορεί να σταθή, αν χαλάσει το σπίτι της, το σώμα. Και τώρα προσπαθούν να κρατήσουν τον νοικοκύρη μέσα στο σπίτι με το σίδηρο, με το ...ατσάλι, με βιταμίνες Α, Β, C...., να βοηθήσουν δηλαδή τους αρρώστους με την επιστήμη, αλλά δεν βοηθιούνται όλοι και, με την βοήθεια που τους προσφέρουν, απλώς παρατείνεται η ζωή τους με πόνο, παρατείνεται μάλλον ο πόνος. Γιατί δεν φθάνει μόνον η επιστήμη. Χρειάζεται και πίστη και προσευχή. Καμμιά φορά βλέπω και εδώ στο μοναστήρι τις αδελφές που είναι γιατροί να θέλουν περισσότερο με την επιστήμη τους να βοηθήσουν τον άρρωστο παρά με την εμπιστοσύνη στον Θεό και με την προσευχή. Η καρδιακή όμως προσευχή θα τις δώσει ανώτερο ιατρικό πτυχίο, διότι θα σταματούν την ανθρώπινη επιστήμη. Όταν καλλιεργηθεί η αγάπη με τον πόνο γενικά για όλους τους ανθρώπους, τότε ενεργούν οι θείες δυνάμεις, αρκεί να υπάρχει βαθειά ταπείνωση στην ψυχή, για να μην υπερηφανευθεί και αδικήσει τον Θεό νομίζοντας ότι είναι δικές της αυτές οι δυνάμεις. Δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι ο Χριστός μπορεί ακόμη και αυτά που δεν θεραπεύονται από γιατρούς να τα θεραπεύση, αλλά πρέπει να υπάρχη σοβαρός λόγος και ο πιστός να είναι πολύ πιστός και πολύ δοσμένος στον Χριστό. - Δηλαδή, Γέροντα, όταν οι άνθρωποι υποφέρουν, να μη ζητούν ιατρική βοήθεια; - Δεν εννοώ αυτό, βρε παιδί! Δεν λέω «μην του βάζης λ.χ. οξυγόνο», για να σκάση ο άνθρωπος. Θέλω να πω, τι τραβάει ο άρρωστος, για να βοηθηθή ανθρωπίνως, και ότι πρέπει να κάνουμε προσευχή να βοηθάη ο Χριστός τους αρρώστους, για να μην ταλαιπωρούνται. Αν κάτι είναι σοβαρό, να παρακαλούμε τον Χριστό να το πάρη με ένα χάδι Του. Γιατί ο Χριστός, λίγο αν χαϊδεψη τους αρρώστους στο χέρι, φεύγουν όλα και γίνονται καλά! Ούτε φάρμακα χρειάζονται μετά ούτε φαρμάκια. Κι αν τους χαϊδέψη στο πρόσωπο, είναι ακόμη καλύτερα. Αν τους αγκαλιάση κιόλας, θα μαλακώση και η καρδιά τους! Καταλάβατε; Χρειάζεται όμως μεγάλη πίστη. Αν δεν έχη πίστη ο ίδιος ο άρρωστος, δεν γίνεται καλά.
******************************ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΚΡΑΤΗΣΑΜΕ ΤΟ ΚΑΛΥΤΕΡΟ.
ΤΗΝ ΑΝΑΦΟΡΑ ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΜΕΣΟΓΑΙΑΣ ΚΑΙ ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΗΣ ΣΤΙΣ ...ΘΑΥΜΑΣΙΕΣ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΤΟΥ ΑΠΟ ΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΩΝ "ΣΟΦΩΝ" ΤΟΥ ΒΑΤΙΚΑΝΟΥ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ. ******************************* 20ὸ Διεθνὲς Συνέδριογιὰ τὸ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΓΟΝΙΔΙΩΜΑ Ποντιφικὸ Συμβούλιο γιὰ τὴν Ποιμαντικὴ Μέριμνα ῾Υγείας 17-19 Νοεμβρίου 2005, Βατικανὸ ΑΝΑΦΟΡΑΜητροπολίτου Μεσογαίας & Λαυρεωτικῆς ΝΙΚΟΛΑΟΥ
Τὸ Συνέδριο ἔλαβε χώρα στὴ Νέα Συνοδικὴ Αἴθουσα τοῦ Βατικανοῦ μὲ συμμετοχὴ 700 περίπου συνέδρων ἀπὸ 80 χῶρες τοῦ κόσμου. ᾿Οργανωτὴς τοῦ Συνεδρίου ἦταν τὸ Ποντιφικὸ Συμβούλιο γιὰ τὴν Ποιμαντικὴ Μέριμνα ῾Υγείας, μὲ πρόεδρο τὸν Καρδινάλιο Javier Lozano Baraggán. Οἱ μόνοι ἐξωτερικοὶ προσκεκλημένοι ἦταν ἡ ᾿Εκκλησία τῆς ῾Ελλάδος καὶ τὸ Πατριαρχεῖο Μόσχας. ῾Η ὑποδοχὴ ἦταν ἐγκάρδια καὶ ἡ φιλοξενία ἀξιοπρεπὴς δίχως ὑπερβολές.
ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΤΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
Βασικὰ τὸ Συνέδριο εἶχε ἐνημερωτικὸ χαρακτῆρα καὶ στὸ ἐπιστημονικό του μέρος καὶ στὸ θεολογικό. Συμμετεῖχαν 32 ὁμιλητὲς (ἐκ τῶν ὁποίων δύο ᾿Ορθόδοξοι ἐπιστήμονες, ὁ ἕνας γιατρὸς ἀπὸ τὴν ᾿Αγγλία (Pr. George Fraser) καὶ ὁ ἄλλος γενετιστής, ὁ καθ. Στυλιανὸς ᾿Αντωναράκης ἀπὸ τὴν Γενεύη), οἱ ὁποῖοι καὶ παρουσίασαν ὅλο τὸ φάσμα τῆς σχετικῆς μὲ τὸ θέμα γνώσης καὶ τοῦ συναφοῦς προβληματισμοῦ. Δὲν ὑπῆρξε καθόλου διάλογος ἢ δημόσια συζήτηση. Τὸ γεγονὸς αὐτό, παρὰ τὰ μειονεκτήματά του, εἶχε καὶ τὴν θετική του πλευρά· ἀποφεύχθηκαν ἔτσι οἱ ἀτέρμονες συζητήσεις, οἱ προκλητικὰ ἄστοχες παρεμβάσεις, οἱ ἀδικαιολόγητες φορτίσεις καὶ ἐπεκράτησε μιὰ ἀτμόσφαιρα καλῆς μαθητείας. Ἀπὸ τὴν ἄλλη πλευρά, δὲν ὑπῆρχε ἡ ζωντάνια καὶ ἡ δυναμικὴ τῆς ὑγιοῦς ἀμφισβήτησης καὶ τοῦ κοινοῦ προβληματισμοῦ.Οἱ ὁμιλητὲς ἦταν προφανῶς ἐπιστήμονες, οἱ περισσότεροι μὲ ἐμφανῆ ρωμαιοκαθολικὴ εὐσέβεια, μὲ πολὺ καλὴ καὶ ἐπεξεργασμένη γνώση τοῦ ἀντικειμένου τους, προερχόμενοι ἀπὸ εὐρύτατο φάσμα ἐμπλεκομένων ἐπιστημῶν καὶ εἰδικοτήτων (βιολόγοι, γενετιστές, θεολόγοι, φιλόσοφοι, πολιτικοί, κοινωνικοὶ λειτουργοί κ.λπ.).
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
Τὸ Συνέδριο ἦταν χωρισμένο σὲ τρία μέρη. Τὸ πρῶτο ἀναφερόταν στὴν ἐπιστημονικὴ πραγματικότητα, τὸ δεύτερο στὴν θεολογικὴ καὶ θρησκευτικὴ θεώρηση τοῦ μυστηρίου τῆς ζωῆς καὶ τὸ τρίτο στὸ πρακτικό, στὸ τί δηλαδὴ θὰ ἔπρεπε ἀπὸ ἐδῶ καὶ ἐμπρὸς νὰ γίνει.Τὸ ἐπιστημονικὸ μέρος περιελάμβανε θέματα ὅπως τὶς συγχρονες διαστάσεις τῆς γενετικῆς, τὸ μέλλον καὶ τὶς προοπτικὲς τῆς γονιδιωματικῆς καὶ μετα-γονιδιωματικῆς, τὶς χρωμοσωματικὲς καὶ συγγενεῖς ἀνωμαλίες καὶ ἀσθένειες, τὶς μονογονιδιακὲς καὶ πολυγονιδιακὲς ἀσθένειες, τὴν γενετικὴ προδιάθεση τοῦ καρκίνου καὶ τῶν ἐσχάτως ἐμφανισθεισῶν ἀσθενειῶν, τὴν ἰατρικὴ βοήθεια τῶν ἀσθενῶν καὶ τῶν οἰκογενειῶν τους, τὸ ἐνδεχόμενο σφαλμάτων καὶ τὴν ἀνάγκη ὀρθοκρισίας τῶν γιατρῶν, τὶς διαγνωστικὲς ἐξετάσεις γενετικῶν νοσημάτων, τὴν γενετικὴ παρακολούθηση πληθυσμῶν, τὴν γονιδιακὴ θεραπεία, τὶς δράσεις τῆς UNESCO καὶ τὴν διεθνῆ συνεργασία στὸν τομέα τῆς γενετικῆς ἔρευνας.Στὸ δεύτερο μέρος, παρουσιάσθηκε ἡ ἱστορία τῆς ἀνθρώπινης γενετικῆς, ἡ ρωμαιοκαθολικὴ θεολογικὴ προσέγγιση, ἡ ἠθική, ὁ προβληματισμὸς τῆς εὐγονικῆς, ἡ ποιμαντική, καὶ οἱ τοποθετήσεις τῶν μεγάλων θρησκειῶν ὅπως τοῦ ᾿Ισλάμ, τοῦ ᾿Ιουδαϊσμοῦ, τοῦ ᾿Ινδουϊσμοῦ καὶ τοῦ Βουδδισμοῦ.Τὸ τελευταῖο μέρος τοποθέτησε τὴν γενετικὴ στὸ φόντο τοῦ σύγχρονου πολιτισμοῦ, παρουσίασε τὴν προβληματικὴ τῆς σχετικῆς ἔρευνας, τὸν ρόλο τῶν ᾿Επιτροπῶν Βιοηθικῆς, τὸ μέτρο, τὸν ἔλεγχο καὶ τὰ διλήμματα τῆς προληπτικῆς γενετικῆς, τὸν κοινωνικὸ διάλογο γιὰ τὶς γενετικὲς ἀσθένειες, τὴν οἰκουμενικὴ παράμετρο, τὴν ἀνάγκη παιδείας καὶ εὐρύτερης ἐνημέρωσης καὶ κατάρτισης καὶ τὴν ἠθικὴ τῆς συμβουλευτικῆς.Μετὰ τὸ τέλος τοῦ Συνεδρίου, ὅλοι οἱ σύνεδροι ὁδηγήθηκαν στὸ Apostolic Palace (τὸν τόπο διαμονῆς τοῦ Ποντίφηκος καὶ τὸ κτίριο τῶν Κεντρικῶν ῾Υπηρεσιῶν τοῦ Βατικανοῦ), ὅπου ξεναγήθηκαν καὶ στὴ συνέχεια, στὴν κεντρικὴ αἴθουσα τοῦ κτιρίου, ὁ πάπας ἀπηύθυνε δεκαπεντάλεπτο μήνυμα στὰ ᾿Ιταλικὰ περὶ τοῦ θέματος τοῦ Συνεδρίου (᾿Ανθρώπινο Γονιδίωμα) καὶ τῶν ἐπισήμων θέσεων τῆς Ρωμαιοκαθολικῆς ᾿Εκκλησίας. Κατὰ τὸν χαιρετισμό, ὁ ἐκπρόσωπος τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος συνομίλησε γιὰ λίγο μὲ τὸν πάπα Βενέδικτο XVI, τοῦ ἐξέφρασε τὶς εὐχαριστίες του γιὰ τὴν τιμητικὴ πρόσκληση, μετέφερε τὴν διάθεση συνεργασίας μας στὰ θέματα τῆς Βιοηθικῆς καὶ διεπίστωσε τὴν καλὴ ἐνημέρωση τοῦ ποντίφηκα γιὰ τὶς δραστηριότητες καὶ πρωτοβουλίες τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος καὶ τῆς Ἐπιτροπῆς τῆς Ἱερᾶς Συνόδου στὸν τομέα αὐτόν. Ὁ πάπας ζήτησε νὰ συνεχισθεῖ συντονισμένα ἡ συνεργασία καὶ ἡ κοινὴ προσπάθεια. ΣΧΟΛΙΑ - ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
1) Δεῖγμα τῆς σημασίας ποὺ δίνει τὸ Βατικανὸ στὰ θέματα τῆς Βιοηθικῆς ἦταν ὁ μεγάλος ἀριθμὸς προσκεκλημένων συνέδρων, ὁ χῶρος τοῦ Συνεδρίου, δηλαδὴ τὸ Κεντρικὸ Συνοδικὸ Χὼλ τοῦ Βατικανοῦ, ἡ μεγάλη δημοσιότητα καὶ φυσικὰ ἡ τελικὴ παρέμβαση τοῦ ἰδίου τοῦ πάπα.
2) Τὸ ἐπιστημονικὸ ἐπίπεδο τοῦ ὅλου συνεδρίου ἦταν ἱκανοποιητικό. Διέθετε μεγάλο θεματολογικὸ εὖρος, διακρινόταν γιὰ τὴν παροχὴ σύγχρονης γνώσης, ἐστερεῖτο ὅμως διαλόγου καὶ συνεπῶς ὑγιοῦς ἀντιλόγου. ῾Η ὅλη ἀτμόσφαιρα καὶ λογικὴ εἶχε τὰ χαρακτηριστικὰ τῆς σκέψης ποὺ κατευθύνεται πάνω στὸν αὐστηρὸ ἄξονα τῆς καθολικῆς ἠθικῆς καὶ θεολογικῆς ἀντίληψης. Μὲ τὸ δεδομένο αὐτό, χωρὶς νὰ ἀδικοῦμε τὴν ἀλήθεια, πιστεύω πὼς θὰ μπορούσαμε νὰ ἰσχυρισθοῦμε ὅτι ἡ ὅλη προσέγγιση τῶν θεμάτων καὶ σὲ ἐπιστημονικὸ καὶ σὲ θεολογικὸ ἐπίπεδο, τὴν ὁποία ἀκολουθοῦμε ἐμεῖς ὡς Ἐπιτροπὴ Βιοηθικῆς τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος καὶ γενικότερα ὡς Ὀρθόδοξοι, ἔχει περισσότερη ἐλευθερία, εἶναι πιὸ διεισδυτικὴ καὶ συνεπῶς πιὸ κοντὰ στὴν ἀλήθεια.
3) ῾Η συμμετοχή μας σὲ τέτοια συνέδρια θεωρῶ πὼς εἶναι ἐπιβεβλημένη διότι μᾶς πλουτίζει μὲ γνώσεις, διευρύνει τὴν γενικότερη ἀντίληψη καὶ σκέψη μας, ἀνοίγει διαύλους ἐπικοινωνίας καὶ δημιουργεῖ ἐπαφὲς καὶ γνωριμίες μὲ ἀξιόλογα πρόσωπα, διευκολύνει ἀποτελεσματικὲς καὶ συντονισμένες συνεργασίες, κρίνει καὶ στὴν οὐσία ἀξιολογεῖ τὸ δικό μας ἔργο, καταδεικνύει τὴν μοναδικότητα καὶ τὸν πλοῦτο τῆς ᾿Ορθοδόξου παραδόσεως καὶ θεολογίας καὶ τέλος συχνὰ παρέχει τὴν εὐκαιρία νὰ καταθέτουμε τὸν λόγο μας ὡς μαρτυρία.
(http://www.ecclesia.gr/greek/holysynod/commitees/bioethics/k0004.htm)
ΔΕΝ ΘΑ ΣΧΟΛΙΑΣΟΥΜΕ ΤΙΠΟΤΑ ΑΦΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ,ΤΗΝ ΒΙΟΗΘΙΚΗ,ΤΟΥΣ ΔΩΡΗΤΕΣ ΟΡΓΑΝΩΝ ΚΑΙ ΚΑΘΕ ΝΕΟΕΠΟΧΙΤΙΚΟ ΔΙΛΗΜΜΑ ΕΧΕΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙ ΜΕ ΑΠΟΛΥΤΟ ΚΑΙ ΣΑΦΗ ΤΡΟΠΟ Ο ΑΓΙΟΣ ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ.
πηγή
ΠΡΟΣΟΧΗ ΛΟΙΠΟΝ ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΜΕΙΛΙΧΙΟ ΥΦΟΣ , Η ΕΙΡΗΝΟΠΡΕΠΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΚΑΙ Η ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΟΝ ΓΕΡΟΝΤΑ ΠΑΪΣΙΟ ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΟΥ ΔΙΑΚΡΙΝΟΥΝ ΤΟΝ ΓΝΗΣΙΟ ΟΡΘΟΔΟΞΟ ΜΑΧΗΤΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΛΑΝΕΜΕΝΟ ΝΕΟΕΠΟΧΙΤΗ.
Ο Οικονομέας και ο Καμπουράκης κάλεσαν τον Μητροπολίτη Μεσογαίας και Λαυρεωτικής στην εκπομπή τους προκειμένου να "ντύσει" δια της παρουσίας του το ολιγόλεπτο αφιέρωμα στον Γέροντα Παϊσιο. Ξέχασαν φαίνεται τις τόσες απρεπείς και χυδαίες λεκτικά επιθέσεις που έχουν κάνει κατά καιρούς εναντίον της εκκλησίας ή του κλήρου και τώρα που χρειάζονται ...Ορθόδοξο "συμπλήρωμα" στο πασχαλινό ντεκόρ της εκπομπής θυμήθηκαν τον Πατέρα Παϊσιο. Για τον σεβασμιώτατο μητροπολίτη Μεσογαίας και πρόεδρο της συνοδικής επιτροπής βιοηθικής θα έλεγα ότι σαν επίσκοπος θα έπρεπε να είναι προσεκτικώτερος στην επιλογή του άμβωνα απο τον οποίο θα κηρύξει την αλήθεια όπως αυτή μας παρεδόθη απο τους Αγίους Πατέρες της εκκλησίας μας. ΤΙ ΕΛΕΓΕ Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ;
****************************************************
Σχετικά με την Τηλεόραση έλεγε :
Η τηλεόραση κάνει μεγάλο κακό, να μη την παρακολουθείτε . Τις ειδήσεις να τις μαθαίνετε από το ράδιο
Ο Χριστός θέλει ξεσαμάρωτα τα δικά του παιδιά,να περιπαίζουν και να ειρωνεύονται τον ντουνιά...
O Χριστός δεν θέλει ούτε δούλους, ούτε ευγενείς, ούτε ένδοξους, ούτε προ πάντων "αγίους".Δηλαδή δεν θέλει τα παιδιά του σαμαρωμένα απ΄το ντουνιά και τους ανθρώπους-καθ' ότι η καλή γνώμη του άλλου καταντάει ένα σαμάρι που σου φοράει και σε καβαλάει όλος αυτός ο ντουνιάς.
Διότι γίνεσαι όπως σε θέλουν,για να χεις την καλή τους γνώμη.Αφού το ξέρεις, ότι αν φερθείς ελεύθερα δεν θα σε θέλουν-δεν κάνεις γι' "άγιος". Γι' αυτό ο Χριστός θέλει ξεσαμάρωτα τα δικά του παιδιά-ελεύθερα, άνετα, όμορφα και κυρίως, να περιπαίζουν και να ειρωνεύονται τον ντουνιά και τους εν αυτώ.Γι αυτό κι όσοι έχουν εμπειρία Θεού, αντιμετωπίζουν με ειρωνία τη ζωή και τον κόσμο.Το μόνο που τους δεσμεύει,τους φρενάρει και τους σοβαρεύει είναι ο πόνος των άλλων ανθρώπων.
Διότι ο Χριστός τους κάνει πριγκιπόπουλα κι αναλαμβάνει να διευθετεί ο Ιδιος την κάθε λεπτομέρεια της ζωής τους υπό έναν όρο:'Οτι θα οικειοποιούνται πλέον οι ίδιοι τον πόνο των άλλων ταλαίπωρων και ταλαιπωρημένων της ζωής, που κάποιο κύμα του βίου αναποδογύρισε την βαρκούλα τους και τους έφερε από κάτω.
Γέρων ΠαΐσιοςΠερί μεταμοσχεύσεων ανθρωπίνων οργάνων (Γέροντας Παϊσιος ο Αγιορείτης)
(http://www.alopsis.gr/modules.php?name=News&file=article&sid=407)Και περί του θέματος αυτού, και ιδίως της όψεώς του «εγκεφαλικός θάνατος και πτωματικά μοσχεύματα», ο λόγος και ο αντίλογος, και συνεπώς και οι προβληματισμοί των πιστών, ήσαν σε πολύ μικροτέρα έντασιν προ δεκαετίας και πλέον -που ήταν μεταξύ μας ο Γέροντας- από όσον σήμερα. Αυτή είναι η αιτία που οι σχετικές μαρτυρίες περί της θέσεώς του είναι ολίγες.
Έτσι, αρχικώς σκεφθήκαμε να μη συμπεριλάβωμε το περί μεταμοσχεύσεων πρόβλημα στην αναφορά μας αυτή. Κυρίως όμως οι παρακάτω λόγοι μας ανάγκασαν τελικά να μεταβάλωμε λογισμόν: 1. Οι οξύτατες αντιπαραθέσεις μεταξύ των διαφωνούντων -μέχρι σημείου να εκτοξεύωνται, ευθέως ή πλαγίως, βαρείς χαρακτηρισμοί-, αλλά και η προσπάθεια επιβολής της μιας μερίδος επί της ετέρας δια της ισχύος της εξουσίας -ίσως και της αριθμητικής υπεροχής- και όχι βάσει επιχειρημάτων αληθείας.(*) 2. Η εξής ορθοτάτη παρατήρησις του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ναυπάκτου κ. κ. Ιεροθέου στην σχετικήν εισήγησίν του προς την Ιεράν Σύνοδον της Ιεραρχίας: Επειδή η ζωή της Εκκλησίας καθορίζεται από την δράση και την ενέργεια των αγίων και επειδή η Εκκλησία προχωρεί στην ιστορία με τα βήματα των αγίων, γι' αυτό και θα περιμένουμε και τέτοιες αντιδράσεις (δηλαδή, ως δοτών) αγιασμένων ανθρώπων, για να δώσουμε το στίγμα αντιμετωπίσεως του προβλήματος των μεταμοσχεύσεων" (Ε.κ.Μ., σ. 358). Ήδη ο Σεβ. κατέθεσε προηγουμένως μία περίπτωσιν "ενός συγχρόνου θεουμένου" αρνητικήν για το θέμα μας. Επίσης, θα δούμε κατωτέρω ότι και ο μακαριστός Γέρων Πορφύριος είχε την ιδίαν με τον πατέρα Παΐσιον αρνητικήν τοποθέτησιν. 3. Ο και κυριώτερος λόγος: Η παρερμηνεία -οπωσδήποτε, πιστεύομε, ασυνείδητη- που έγινε στην ακόλουθη φράσι του Γέροντος : "Αυτό που λέει η καρδιά μου είναι να πάρω το μαχαίρι, να την κόψω κομματάκια, να την μοιράσω στον κόσμο και υστέρα να πεθάνω " (**). Ενώ, δηλαδή, είναι ολοφάνερο ότι η φράσις ελέχθη μεταφορικά -μα πώς ήταν δυνατόν να έχη νόημα κυριολεκτικά (!)- παρερμηνευθείσα από μερικούς και συνδεθείσα με την προβληματική του «εγκεφαλικού θανάτου» και με την αυτοκτονίαν-αυτοθυσίαν, αποδίδει στον Γέροντα την ακριβώς αντίθετη τοποθέτησιν δια το εν λόγω θέμα από εκείνην που πρέσβευε, δίδασκε και εφήρμοζε. Καθόσον έχει τεραστίαν διαφοράν το: "Λέει η καρδιά μου να πάρω το μαχαίρι να την κόψω...", δηλαδή, έχω την διάθεσιν, επιθυμώ, είμαι πρόθυμος, λαχταρώ -αν θέλετε- να πεθάνω χάριν των αδελφών μου, από το: "Παίρνω το μαχαίρι και την κόβω ", δηλαδή, αυτοκτονώ-αυτοθυσιάζομαι (***).Και το μεν πρώτον ο μακαριστός Γέρων το θεωρούσε ως ύψιστον βαθμόν αγάπης, το δε δεύτερον ως ανεπίτρεπτον παρέμβασιν αντιστρατευομένην το δημιουργικόν έργον του Θεού. Γι' αυτό, το δεύτερον ουδέ καν διενοήθη να πράξη. Αντίθετα όλη η ζωή του, από νεότητος έως της κοιμήσεώς του, εχαρακτηρίζετο από το πρώτον - ως στρατιώτης, αντικαθιστώντας άλλους σε επικίνδυνες πολεμικές επιχειρήσεις ή διακινδυνεύοντας για να τους σώση από τα χέρια του εχθρού με ανθρωπίνως ελάχιστες πιθανότητες σωτηρίας· ως μοναχός, στραγγίζοντας και την τελευταία σταγόνα της αντοχής του, αρχικά δια της αιματηρής υπακοής του και στην συνέχεια παρηγορώντας και βοηθώντας πονεμένους· ως προσευχόμενος και εισακουόμενος και λαμβάνων ο ίδιος την ανίατον ασθένειαν του καρκίνου από πάσχοντα αδελφόν και, το ύψιστον πάντων, ως ποθών και ευχόμενος κατά Παύλον να κολασθή ο ίδιος «υπέρ των αδελφών του» (Βλ. Ρωμ. θ', 3).Ύστερα από τα -μακροσκελή ίσως, αλλά αναγκαία κατά τη γνώμη μας- εισαγωγικά αυτά, παραθέτομε αυθεντικήν μαρτυρίαν περί της σχετικής τοποθετήσεως του Γέροντος:Ο σεβαστός αγιορείτης Ιερομόναχος και πνευματικός Γρηγόριος, εκ του στενοτάτου περιβάλλοντός του, ερώτησε τον πατέρα Παΐσιον για το θέμα των μεταμοσχεύσεων και τα συναφή με αυτό αναφυόμενα προβλήματα. Ο Γέροντας απαντώντας επέτρεψε μεν την μεταμόσχευσιν ενός εκ των διπλών οργάνων (****), αλλ' απέκλεισε κατηγορηματικώς την αφαίρεσιν και μεταμόσχευσιν οργάνων αναγκαίων δια την επιβίωσιν, σε οποιαδήποτε περίπτωσιν (*****), αφού δι' αυτής προξενείται η θανάτωσις του δότου. Χρησιμοποίησε μάλιστα δια κατοχύρωσιν της θέσεώς του τα ακόλουθα δύο επιχειρήματα:Πρώτον, ότι αποτελεί ανεπίτρεπτον παρέμβασιν αντιστρατευομένην το δημιουργικόν έργον του Θεού, από την μια θανατώνοντας τον δότη, και από την άλλην δημιουργώντας μας την έπαρσιν για την «ζωοποίησιν» του λήπτου.Και δεύτερον, ότι θα γίνει αιτία εφευρέσεως τρόπων να σκοτώνουν τους ασθενείς, για να τους πάρουν τα όργανά τους.Θεωρούμε ότι ο μακαριστός Γέροντας με την ανωτέρω φωτισμένην και διορατικήν θέσιν του έδωσε σαφή απάντησιν προς όλους τους υποστηρικτάς των μεταμοσχεύσεων από «εγκεφαλικά νεκρούς». Καθ' όσον: Ι. Θεωρεί και τον «εγκεφαλικά νεκρό» ως ζώντα (Εφ' όσον την κάθε περίπτωσιν αφαιρέσεως οργάνων αναγκαίων δι' επιβίωσιν την χαρακτηρίζει ως θανάτωσιν του δότου). ΙΙ. Απαντά (δια του πρώτου επιχειρήματος) σε όσους -εξαναγκασμένοι από τις αντίθετες θεολογικές και ιατρικές θέσεις- «υπερέβησαν» δήθεν το πρόβλημα (αν, δηλαδή, ο «εγκεφαλικά νεκρός» είναι ζων ή νεκρός βιολογικά) -το οποίον και ονομάζουν δυτικό σχολαστικισμό (!)- και αντιπροβάλλουν την δήθεν «αγάπη» και «θυσία» του «εγκεφαλικά νεκρού» (οι οποίες όμως στην πραγματικότητα είναι και ασυνείδητες και ανύπαρκτες και μάλλον ταυτόσημες της ευθανασίας, και, κατά τον χαρακτηρισμόν του Γέροντος: "ανεπίτρεπτος παρέμβασις αντιστρατευομένη το δημιουργικόν έργον του Θεού"). ΙΙI. Προορά (δια του δευτέρου επιχειρήματος) ότι η πρακτική αυτή (των μεταμοσχεύσεων από «εγκεφαλικά νεκρούς») θα αποτελέσει κακήν αρχήν και αιτίαν εφευρέσεως και άλλων τρόπων να αφαιρούν την ζωήν των ανθρώπων, δια να λάβουν τα όργανά τους (π .χ. από ασθενείς που ευρίσκονται εις μόνιμον «φυτικήν» κατάστασιν, από ανεγκέφαλα νεογνά, δια της νομιμοποιήσεως της ευθανασίας κ.ά.)Επίσης, θα θέλαμε ν' αναφέρωμε ότι ο Γέροντας επιπλέον θεωρούσε την «δωρεά» οργάνων μετά θάνατον και ως στερουμένην ουσιαστικής ηθικής αξίας. Έτσι, όταν υψηλόβαθμος δημόσιος ανήρ δήλωσε ως δωρητής οργάνων, ο π. Παΐσιος σχολίασε απαξιωτικώς το γεγονός.Τέλος, θα πρέπει να προστεθή ότι, συμφώνως προς μαρτυρίαν του ανωτέρω ιερομονάχου, και ο μακαριστός Γέρων Πορφύριος είχε την ιδίαν τοποθέτησιν επί του θέματος των μεταμοσχεύσεων με την του πατρός Παϊσίου. Σημειώσεις:(*) Έχομε φυσικά υπ' όψιν μας τον τόμον «Εκκλησία και μεταμοσχεύσεις», που εξεπόνησε η ειδική συνοδική επιτροπή επί της Βιοηθικής, αλλά, πέραν των αντιφάσεων που υπάρχουν σ' αυτόν, παρατηρείται πολλάκις και μία σαφής επιφυλακτικότης, διαφοροποίησις και ενίοτε και αντίθεσις προς τας βασικάς θέσεις της επιτροπής, επί της ηθικής των μεταμοσχεύσεων, τις οποίες και εδέχθη σε πρώτη φάσι -όχι όμως και ως τελικήν επίσημον θέσιν και εκκλησιαστική «άποψιν» και τοποθέτησιν- η Ιερά Σύνοδος (βλ. σ. 20 του αναφερθέντος τόμου) (στο εξής Ε.κ.Μ.). Νομίζομε ότι εκ των συμπεριλαμβανομένων εις τον τόμον κειμένων ιδιαιτέραν βαρύτητα έχει η εισήγησις του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ναυπάκτου κ. κ. Ιεροθέου στην Ιερά Σύνοδον της Ιεραρχίας.Παρ' ότι αρχικώς ο Σεβασμιώτατος χαρακτήρισε το κείμενο της Επιτροπής ως «καταπληκτικό», στην συνέχεια φαίνεται τελείως το αντίθετο (Προσωπικώς εκτιμούμε ότι πρόκειται για μια τακτική του Σεβ., που εφήρμοσε και σε άλλες περιπτώσεις -λ.χ. στο ζήτημα της αναγνώσεως των Λειτουργικών ευχών εις επήκοον του λαού, στο ζήτημα της εκκλησιαστικής υποδοχής του πάπα στην χώρα μας κ.α.-, δια της οποίας με χαρακτηριστικήν ταπείνωσιν και ευγένειαν δηλώνει την αντίθεσίν του). Εκ της εισηγήσεώς του επισημαίνομε:α') Προβληματίζεται ακόμη και γενικώτερα ως προς τις μεταμοσχεύσεις (όχι, δηλαδή, μόνον «των πτωματικών μοσχευμάτων») εξ αφορμής κυρίως των εξής:(1) Μιας εμπειρίας ενός συγχρόνου θεουμένου ανθρώπου (Ε.κ.Μ., σ. 356). Εικάζομε από τα συμφραζόμενα ότι πρόκειται περί του μακαριστού γέροντος Σωφρονίου Σαχάρωφ. Υπάρχει άλλωστε περί αυτού και η πληροφορία ότι είχε απεριφράστως δηλώσει: "Ούτε δίδω όργανα, ούτε παίρνω".(2) Θεωρώντας ότι και "πολλοί σύγχρονοι άγιοι που έχουν ζωντανή κοινωνία με τον Χριστό" θα αντιμετώπιζαν ομοίως το θέμα (ενθ. αν.).β') Οξύτερος καθίσταται ο προβληματισμός του στις περιπτώσεις «εγκεφαλικά νεκρών» δοτών:(1) Υπογραμμίζει την "διάσταση μεταξύ των ιατρών γύρω από το θέμα πότε επέρχεται ο θάνατος" (Ε.κ.Μ., σ. 341)(2) Σαφώς δέχεται ότι: "Και όταν μερικά όργανα κινούνται με υποστηρικτικές ενέργειες και τότε εξακολουθεί να ενεργή η ψυχή μέσα στον άνθρωπο, εφ' όσον ενεργεί σε άλλο υγιές σωματικό όργανο. Πάντως, όσο ο νους του ανθρώπου βρίσκεται, έστω και υπολειτουργούντων των οργάνων του σώματος, μέσα στο σώμα, μπορεί να μην λειτουργή η διανοητική λειτουργία, η μνήμη ή ίσως και η αίσθηση, αλλά εφ' όσον λειτουργεί η καρδιά, λειτουργεί η νοερά ενέργεια του ανθρώπου. Αυτό σημαίνει ότι τότε ο άνθρωπος μπορεί να μην έχη συνείδηση του περιβάλλοντος κόσμου, μπορεί να μη σκέπτεται, μπορεί να μην αισθάνεται ή ακόμη μπορεί αμυδρώς να αντιλαμβάνεται, αλλ' όμως υπάρχει η ψυχή και είναι δυνατόν να έχη κοινωνία με τον Θεό. Και βέβαια, εάν έχη συνηθίσει στην ζωή του να προσεύχεται, τότε η νοερά του ενέργεια βρίσκεται σε μεγάλη ένταση, δηλαδή ο άνθρωπος έχει αδιάλειπτη προσευχή" (Ε.κ.Μ., σ. 359)(3) Θέτει μερικά καίρια ερωτήματα: "Πώς επεμβαίνουμε βίαια σε έναν άνθρωπο, του οποίου δεν λειτουργούν μερικές εγκεφαλικές λειτουργίες, αλλά επειδή λειτουργεί η καρδιά και υπάρχει ακόμη η ψυχή, ο άνθρωπος αισθάνεται;" (Ε.κ.Μ., σ. 361)"Μήπως τον βίαιο χωρισμό της ψυχής από το σώμα τον κάνουμε ακόμη βιαιότερο και επομένως μεγαλώνουμε τον πόνο της ψυχής, όταν λαμβάνουμε τα όργανα του σώματος, ενώ ακόμη ζη ο άνθρωπος;" (ενθ. αν.)"...μήπως στεκόμαστε λίγο ανάλγητοι απέναντι του ψυχορραγούντος και μήπως δεν σεβόμαστε τις πλέον συγκλονιστικές προσωπικές πλευρές της ζωής του;" (ενθ. αν.)'Μήπως η υιοθέτηση σκληρών επιλογών, έστω για την παράταση της ζωής ενός άλλου ανθρώπου, εκλαμβάνεται ως βίαιη ενέργεια και μία ιδιότυπη «δολοφονία»;" (ενθ. αν.)(4) Είναι κατηγορηματικός στο ότι: "Η Εκκλησία πρέπει να σταθή αρνητικά απέναντι σε περιπτώσεις που προϋποτίθεται η δια της αφαιρέσεως των οργάνων, θανάτωση των δοτών" (Ε.κ.Μ., σ. 364)Πέραν όμως του Σεβασμιωτάτου, δεν δίδεται ο λόγος σε πλήθος οξέως διαφωνούντων, τόσον εκ του θεολογικού όσον και εκ του ιατρικού κόσμου. Εξ όσων ενθυμούμεθα από την μικράν ενασχόλησίν μας με το θέμα, αναφέρομεν εκ μεν των πρώτων τους: π. Θεόκλητον Διονυσιάτην, π. Στυλιανόν Καρπαθίου (ο οποίος μαρτυρεί και για την αρνητικήν τοποθέτησιν έναντι του εγκεφαλικού θανάτου του Σεβ. Μητροπολίτου Αλεξανδρουπόλεως -τότε και νυν Θεσσαλονίκης- κ. κ. Ανθίμου), π. Λουκά Τσιούτσικα, π. Κωνσταντίνον Στρατηγόπουλον, καθηγητήν κ. Ιωάννην Κορναράκην κ.α. Εκ δε των δευτέρων τους καθηγητάς ιατρικής κ. Κωνσταντίνον Καρακατσάνην και κ. Εμμανουήλ Παναγόπουλον, υποστηριζομένους από αρκετούς "εγκρίτους συναδέλφους τους, πανεπιστημιακούς διδασκάλους" (κατά την ομολογίαν του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου κ.κ. Χριστοδούλου).(**) Γ. Παϊσίου Αγιορείτου, ΛΟΓΟΙ Α', Σουρωτή Θεσσαλονίκης, 1998, σ. 23(***) Νομίζομε ότι ακριβώς αυτό το σημείον δεν έχει προσεχθεί από όσους επικαλούνται παραδείγματα αγίων και αγιογραφικά χωρία δια να κατοχυρώσουν με αυτά την θέσι τους.Έτσι, τόσον η σφοδρά επιθυμία του Αββά Αγάθωνος να δώση το υγιές σώμα του και να λάβη σώμα λεπρού, όσον και η διάθεσις των Γαλατών να προσφέρουν τους οφθαλμούς των, αν ήταν δυνατόν, στον Απόστολο Παύλο -πέραν του ότι δεν πρόκειται δια θυσίαν ζωής, αλλά θυσίαν υγείας και μελών- παραμένουν επιθυμία και διάθεσις. Ομοίως παρωράθη ότι και σε όλα τα προβαλλόμενα χωρία -και στο θεωρούμενον από των επικαλουμένων αυτό ως ισχυρότατον και ακαταμάχητον: "οφείλομεν υπέρ των αδελφών τας ψυχάς τιθέναι" (Α'. Ιωαν. γ', 16)- χρησιμοποιείται το ρήμα 'τίθημι' και όχι 'θύω'. Το οποίον μπορεί να ερμηνευθή ως: προσφέρω, διαθέτω, θέτω εις κίνδυνον χάριν του πλησίον την ζωή μου· την αναθέτω με θυσιαστική διάθεσιν στην βούλησιν και στα χέρια του Θεού (ο οποίος εν τη Πανσοφία Του μπορεί να δεχθή ή όχι την προσφορά μου, ή και εν τη Παντοδυναμία Του να θαυματουργήση σώζοντας αμφοτέρους), όχι όμως και ως: θυσιάζω τελεσιδίκως, σφετεριζόμενος την θείαν εξουσίαν και βάζοντας ο ίδιος τέρμα στην ζωήν μου. (Και αν σοφιστικά παρατηρηθή ότι και ο δότης δεν βάζει ο ίδιος τέλος στην ζωήν του, αλλά την θέτει στην διάθεσιν του ιατρού, θα απαντήσωμε ότι με το σόφισμα αυτό απλώς μετατίθενται οι ευθύνες, αλλά και συγχρόνως, όχι απλώς αμνηστεύεται ο ιατρός, αλλά και εξαναγκάζεται να γίνη θύτης.)Συμφώνως προς τα ανωτέρω και ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών κ.κ. Χριστόδουλος ορθότατα προ ετών (1991, ως Μητροπολίτης Δημητριάδος), σε ομιλίαν του καταχωρισμένην εις τον προαναφερθέντα τόμον (Ε.κ.Μ., σ. 233-250), εδέχετο ότι: "...β) Επιτρέπεται η αφαίρεση μόνον διδύμων οργάνων, ώστε να μη τεθή σε κίνδυνο η ζωή του δότη και εφ' όσον το απομένον όργανον είναι υγιές" (ενθ. αν., σ. 246), ουδέ καν υποψιαζόμενος (βλ. ιδίως το τελευταίο τμήμα της ομιλίας) τα σήμερον υποστηριζόμενα περί επιτρεπομένης και εξυμνουμένης δήθεν αυτοθυσίας-αυτοκτονίας (!).(****) Υπάρχουν και άλλες 2-3 μαρτυρίες, κατά τις οποίες ο Γέροντας δεν εναντιώθη στην λήψιν ενός εκ των διπλών οργάνων (συγκεκριμένα: νεφρού και οφθαλμού) εκουσίως προσφερομένου από υγιή δότη.(*****) Εννοείται, φυσικά, και στην περίπτωση των «εγκεφαλικά νεκρών». Ή μάλλον ακριβέστερον, η σχετική απαγόρευσις του Γέροντος (δια λήψιν οργάνων αναγκαίων προς επιβίωσιν) αφορούσε αποκλειστικά περιπτώσεις μεταμοσχεύσεων από «εγκεφαλικά νεκρούς» δότας· καθόσον η σήμερον υπό τίνων υποστηριζομένη δυνατότης προσφοράς τοιούτων οργάνων (αναγκαίων δι' επιβίωσιν) από υγιείς δότας (τουτέστιν η αυτοθυσία-αυτοκτονία των δοτών αυτών) ήτο προ15ετίας (ότε περίπου εγένετο η συζήτησις) αδιανόητος και υπ' ουδενός υποστηριζομένη, και συνεπώς η απαγόρευσίς της αυτονόητος. Ούτε, δηλαδή, τότε ήτο δυνατόν ο ερωτών ιερομόναχος να ερωτήση δι' από υγιείς δότας, λήψιν οργάνων αναγκαίων δι' επιβίωσιν, ούτε και ο Γέροντας να απαγορεύση κάτι που αυτονοήτως ήτο απηγορευμένον. Άρα η απαγόρευσις στο σημείον αυτό αφορούσε αποκλειστικά περιπτώσεις «εγκεφαλικά νεκρών» δοτών.(Από το βιβλίο "Μαρτυρίες Προσκυνητών. Γέροντας Παϊσιος ο Αγιορείτης. 1924-1994", Εκδόσεις "ΑΓΙΟΤΟΚΟΣ ΚΑΠΠΑΔΟΚΙΑ", Επιμέλεια: Νικόλαος Δ. Ζουρνατζόγλου, Επισμηναγός Ε.Α., Κεφ. Δ': Μαρτυρίες Αγιορείτου Μοναχού Η., σελ. 121-126)
Ο θάνατος είναι αποχωρισμός για λίγα χρόνια (Γέροντος Παϊσίου) Πρέπει να καταλάβουμε ότι ο άνθρωπος στην πραγματικότητα δεν πεθαίνει. Ο θάνατος είναι απλώς μετάβαση από την μια ζωή στην άλλη. Είναι ένας αποχωρισμός για ένα μικρό διάστημα, Όπως, όταν πάει κάποιος, ας υποθέσουμε, στο εξωτερικό για έναν χρόνο, οι δικοί του στενοχωριούνται, γιατί θα τον αποχωρισθούν για έναν χρόνο, ή αν λείψη δέκα χρόνια, έχουν στενοχώρια για τον αποχωρισμό των δέκα χρόνων, έτσι πρέπει να βλέπουν και τον αποχωρισμό από τα αγαπημένα τους πρόσωπα με τον θάνατο. Αν πεθάνει, ας υποθέσουμε, κάποιος και οι δικοί του είναι ηλικιωμένοι, να πουν: «Μετά από καμμιά δεκαπενταριά χρόνια θα ανταμώσουμε». Αν είναι νεώτεροι, να πουν: «Μετά από πενήντα χρόνια θα ανταμώσουμε». Πονάει φυσικά κανείς για τον θάνατο κάποιου συγγενικού του προσώπου, αλλά χρειάζεται πνευματική αντιμετώπιση. Τι λέει ο Απόστολος Παύλος: «Ίνα μη λυπήσθε καθώς και οι λοιποί οι μη έχοντες ελπίδα» . Πόσες φορές λ.χ. θα τον έβλεπε εδώ στην γη; Κάθε μήνα; Να σκεφθή ότι εκεί θα τον βλέπη συνέχεια. Μόνον όταν δεν έχη καλή ζωή αυτός που φεύγει, δικαιολογούμαστε να ανησυχούμε. Αν λ.χ. ήταν σκληρός, τότε, αν πραγματικά τον αγαπάμε και θέλουμε να συναντηθούμε στην άλλη ζωή, πρέπει να κάνουμε πολλή προσευχή γιʼ αυτόν.Η ταλαιπωρία του αρρώστου και η εμπιστοσύνη στον Θεό (Γέροντος Παϊσίου) - Γέροντα, αν κάποιος έχη μια βαρειά αρρώστια και αποφασίσει να αφεθεί στον Θεό, θα κάνη καλά; - Άμα δεν έχει υποχρεώσεις, ό,τι θέλει κάνει. Άμα όμως έχει υποχρεώσεις, αυτό θα εξαρτηθεί και από τους άλλους. Και εγώ πήγα στον γιατρό «άκων και μη βουλόμενος»... Αν δεν πήγαινα για εκείνη την «απλή εξέταση» που είπε ο γιατρός, θα έκλεινε τελείως το έντερο. Οπότε θα έπινα μόνο λίγα υγρά και μετά πάει, θα τελείωναν όλα. «Μια απλή εξέταση», μου είπε, και μπήκα σε έναν τέτοιο κύκλο... Αξονικές από εδώ, καρδιολόγος από εκεί, τώρα τα λευκά αιμοσφαίρια κατέβηκαν, τώρα ανέβηκαν, κοψίματα, μπαλώματα... Και τελικά τι βγήκε; Όπως πάω, θα καθήσω εδώ... Συνήθως λέμε: «Οι άρρωστοι πρώτα να φροντίσουν να βοηθηθούν ανθρωπίνως και σε ό,τι δεν μπορούν να βοηθηθούν ανθρωπίνως θα βοηθήση ο Θεός». Αλλά δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι, για να βοηθηθούν ανθρωπίνως οι άνθρωποι που πάσχουν από κάποια βαρειά αρρώστια, περνούν μεγάλη ταλαιπωρία, ολόκληρο μαρτύριο. Πρέπει να κάνουν ένα σωρό εξετάσεις, εγχειρήσεις, μεταγγίσεις, χημειοθεραπείες, ακτινοβολίες. Τρυπήματα για τις μεταγγίσεις, τρυπήματα για τους ορούς... Να σπάζουν οι φλέβες, να τους βάζουν την τροφή από την μύτη, να μην μπορούν να κοιμηθούν... Και όλα αυτά, για να γίνει αυτό που γίνεται ανθρωπίνως. Κατάλαβες; Δεν είναι κάτι απλό, πρόκειται λ.χ. για μια πληγή που μάζεψε πύον και πρέπει να σπάσει, για να βγει το πύον, και μετά θα γίνουν καλά. Εδώ τούτα είναι ολόκληρη διαδικασία. Γιʼ αυτό δεν πρέπει να επαναπαυώμαστε και να λέμε «εντάξει, αυτός ο άρρωστος έπεσε σε καλούς γιατρούς», αλλά να έχουμε υπʼ όψιν ότι, για να βοηθηθεί ο άρρωστος ιατρικά, πρέπει να περάσει μια ολόκληρη ταλαιπωρία και να προσευχώμαστε με πόνο να του δίνει ο Χριστός υπομονή. Να φωτίζει τους γιατρούς, γιατί οι γιατροί μπορεί να κάνουν λάθη, ιδίως αν δεν έχουν ταπείνωση. Βλέπεις, όταν χαλάσει το σπίτι, ο νοικοκύρης του σπιτιού δεν μπορεί να σταθή. Έτσι και ο νοικοκύρης του σώματος, η ψυχή, δεν μπορεί να σταθή, αν χαλάσει το σπίτι της, το σώμα. Και τώρα προσπαθούν να κρατήσουν τον νοικοκύρη μέσα στο σπίτι με το σίδηρο, με το ...ατσάλι, με βιταμίνες Α, Β, C...., να βοηθήσουν δηλαδή τους αρρώστους με την επιστήμη, αλλά δεν βοηθιούνται όλοι και, με την βοήθεια που τους προσφέρουν, απλώς παρατείνεται η ζωή τους με πόνο, παρατείνεται μάλλον ο πόνος. Γιατί δεν φθάνει μόνον η επιστήμη. Χρειάζεται και πίστη και προσευχή. Καμμιά φορά βλέπω και εδώ στο μοναστήρι τις αδελφές που είναι γιατροί να θέλουν περισσότερο με την επιστήμη τους να βοηθήσουν τον άρρωστο παρά με την εμπιστοσύνη στον Θεό και με την προσευχή. Η καρδιακή όμως προσευχή θα τις δώσει ανώτερο ιατρικό πτυχίο, διότι θα σταματούν την ανθρώπινη επιστήμη. Όταν καλλιεργηθεί η αγάπη με τον πόνο γενικά για όλους τους ανθρώπους, τότε ενεργούν οι θείες δυνάμεις, αρκεί να υπάρχει βαθειά ταπείνωση στην ψυχή, για να μην υπερηφανευθεί και αδικήσει τον Θεό νομίζοντας ότι είναι δικές της αυτές οι δυνάμεις. Δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι ο Χριστός μπορεί ακόμη και αυτά που δεν θεραπεύονται από γιατρούς να τα θεραπεύση, αλλά πρέπει να υπάρχη σοβαρός λόγος και ο πιστός να είναι πολύ πιστός και πολύ δοσμένος στον Χριστό. - Δηλαδή, Γέροντα, όταν οι άνθρωποι υποφέρουν, να μη ζητούν ιατρική βοήθεια; - Δεν εννοώ αυτό, βρε παιδί! Δεν λέω «μην του βάζης λ.χ. οξυγόνο», για να σκάση ο άνθρωπος. Θέλω να πω, τι τραβάει ο άρρωστος, για να βοηθηθή ανθρωπίνως, και ότι πρέπει να κάνουμε προσευχή να βοηθάη ο Χριστός τους αρρώστους, για να μην ταλαιπωρούνται. Αν κάτι είναι σοβαρό, να παρακαλούμε τον Χριστό να το πάρη με ένα χάδι Του. Γιατί ο Χριστός, λίγο αν χαϊδεψη τους αρρώστους στο χέρι, φεύγουν όλα και γίνονται καλά! Ούτε φάρμακα χρειάζονται μετά ούτε φαρμάκια. Κι αν τους χαϊδέψη στο πρόσωπο, είναι ακόμη καλύτερα. Αν τους αγκαλιάση κιόλας, θα μαλακώση και η καρδιά τους! Καταλάβατε; Χρειάζεται όμως μεγάλη πίστη. Αν δεν έχη πίστη ο ίδιος ο άρρωστος, δεν γίνεται καλά.
******************************ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΚΡΑΤΗΣΑΜΕ ΤΟ ΚΑΛΥΤΕΡΟ.
ΤΗΝ ΑΝΑΦΟΡΑ ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΜΕΣΟΓΑΙΑΣ ΚΑΙ ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΗΣ ΣΤΙΣ ...ΘΑΥΜΑΣΙΕΣ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΤΟΥ ΑΠΟ ΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΩΝ "ΣΟΦΩΝ" ΤΟΥ ΒΑΤΙΚΑΝΟΥ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ. ******************************* 20ὸ Διεθνὲς Συνέδριογιὰ τὸ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΓΟΝΙΔΙΩΜΑ Ποντιφικὸ Συμβούλιο γιὰ τὴν Ποιμαντικὴ Μέριμνα ῾Υγείας 17-19 Νοεμβρίου 2005, Βατικανὸ ΑΝΑΦΟΡΑΜητροπολίτου Μεσογαίας & Λαυρεωτικῆς ΝΙΚΟΛΑΟΥ
Τὸ Συνέδριο ἔλαβε χώρα στὴ Νέα Συνοδικὴ Αἴθουσα τοῦ Βατικανοῦ μὲ συμμετοχὴ 700 περίπου συνέδρων ἀπὸ 80 χῶρες τοῦ κόσμου. ᾿Οργανωτὴς τοῦ Συνεδρίου ἦταν τὸ Ποντιφικὸ Συμβούλιο γιὰ τὴν Ποιμαντικὴ Μέριμνα ῾Υγείας, μὲ πρόεδρο τὸν Καρδινάλιο Javier Lozano Baraggán. Οἱ μόνοι ἐξωτερικοὶ προσκεκλημένοι ἦταν ἡ ᾿Εκκλησία τῆς ῾Ελλάδος καὶ τὸ Πατριαρχεῖο Μόσχας. ῾Η ὑποδοχὴ ἦταν ἐγκάρδια καὶ ἡ φιλοξενία ἀξιοπρεπὴς δίχως ὑπερβολές.
ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΤΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
Βασικὰ τὸ Συνέδριο εἶχε ἐνημερωτικὸ χαρακτῆρα καὶ στὸ ἐπιστημονικό του μέρος καὶ στὸ θεολογικό. Συμμετεῖχαν 32 ὁμιλητὲς (ἐκ τῶν ὁποίων δύο ᾿Ορθόδοξοι ἐπιστήμονες, ὁ ἕνας γιατρὸς ἀπὸ τὴν ᾿Αγγλία (Pr. George Fraser) καὶ ὁ ἄλλος γενετιστής, ὁ καθ. Στυλιανὸς ᾿Αντωναράκης ἀπὸ τὴν Γενεύη), οἱ ὁποῖοι καὶ παρουσίασαν ὅλο τὸ φάσμα τῆς σχετικῆς μὲ τὸ θέμα γνώσης καὶ τοῦ συναφοῦς προβληματισμοῦ. Δὲν ὑπῆρξε καθόλου διάλογος ἢ δημόσια συζήτηση. Τὸ γεγονὸς αὐτό, παρὰ τὰ μειονεκτήματά του, εἶχε καὶ τὴν θετική του πλευρά· ἀποφεύχθηκαν ἔτσι οἱ ἀτέρμονες συζητήσεις, οἱ προκλητικὰ ἄστοχες παρεμβάσεις, οἱ ἀδικαιολόγητες φορτίσεις καὶ ἐπεκράτησε μιὰ ἀτμόσφαιρα καλῆς μαθητείας. Ἀπὸ τὴν ἄλλη πλευρά, δὲν ὑπῆρχε ἡ ζωντάνια καὶ ἡ δυναμικὴ τῆς ὑγιοῦς ἀμφισβήτησης καὶ τοῦ κοινοῦ προβληματισμοῦ.Οἱ ὁμιλητὲς ἦταν προφανῶς ἐπιστήμονες, οἱ περισσότεροι μὲ ἐμφανῆ ρωμαιοκαθολικὴ εὐσέβεια, μὲ πολὺ καλὴ καὶ ἐπεξεργασμένη γνώση τοῦ ἀντικειμένου τους, προερχόμενοι ἀπὸ εὐρύτατο φάσμα ἐμπλεκομένων ἐπιστημῶν καὶ εἰδικοτήτων (βιολόγοι, γενετιστές, θεολόγοι, φιλόσοφοι, πολιτικοί, κοινωνικοὶ λειτουργοί κ.λπ.).
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
Τὸ Συνέδριο ἦταν χωρισμένο σὲ τρία μέρη. Τὸ πρῶτο ἀναφερόταν στὴν ἐπιστημονικὴ πραγματικότητα, τὸ δεύτερο στὴν θεολογικὴ καὶ θρησκευτικὴ θεώρηση τοῦ μυστηρίου τῆς ζωῆς καὶ τὸ τρίτο στὸ πρακτικό, στὸ τί δηλαδὴ θὰ ἔπρεπε ἀπὸ ἐδῶ καὶ ἐμπρὸς νὰ γίνει.Τὸ ἐπιστημονικὸ μέρος περιελάμβανε θέματα ὅπως τὶς συγχρονες διαστάσεις τῆς γενετικῆς, τὸ μέλλον καὶ τὶς προοπτικὲς τῆς γονιδιωματικῆς καὶ μετα-γονιδιωματικῆς, τὶς χρωμοσωματικὲς καὶ συγγενεῖς ἀνωμαλίες καὶ ἀσθένειες, τὶς μονογονιδιακὲς καὶ πολυγονιδιακὲς ἀσθένειες, τὴν γενετικὴ προδιάθεση τοῦ καρκίνου καὶ τῶν ἐσχάτως ἐμφανισθεισῶν ἀσθενειῶν, τὴν ἰατρικὴ βοήθεια τῶν ἀσθενῶν καὶ τῶν οἰκογενειῶν τους, τὸ ἐνδεχόμενο σφαλμάτων καὶ τὴν ἀνάγκη ὀρθοκρισίας τῶν γιατρῶν, τὶς διαγνωστικὲς ἐξετάσεις γενετικῶν νοσημάτων, τὴν γενετικὴ παρακολούθηση πληθυσμῶν, τὴν γονιδιακὴ θεραπεία, τὶς δράσεις τῆς UNESCO καὶ τὴν διεθνῆ συνεργασία στὸν τομέα τῆς γενετικῆς ἔρευνας.Στὸ δεύτερο μέρος, παρουσιάσθηκε ἡ ἱστορία τῆς ἀνθρώπινης γενετικῆς, ἡ ρωμαιοκαθολικὴ θεολογικὴ προσέγγιση, ἡ ἠθική, ὁ προβληματισμὸς τῆς εὐγονικῆς, ἡ ποιμαντική, καὶ οἱ τοποθετήσεις τῶν μεγάλων θρησκειῶν ὅπως τοῦ ᾿Ισλάμ, τοῦ ᾿Ιουδαϊσμοῦ, τοῦ ᾿Ινδουϊσμοῦ καὶ τοῦ Βουδδισμοῦ.Τὸ τελευταῖο μέρος τοποθέτησε τὴν γενετικὴ στὸ φόντο τοῦ σύγχρονου πολιτισμοῦ, παρουσίασε τὴν προβληματικὴ τῆς σχετικῆς ἔρευνας, τὸν ρόλο τῶν ᾿Επιτροπῶν Βιοηθικῆς, τὸ μέτρο, τὸν ἔλεγχο καὶ τὰ διλήμματα τῆς προληπτικῆς γενετικῆς, τὸν κοινωνικὸ διάλογο γιὰ τὶς γενετικὲς ἀσθένειες, τὴν οἰκουμενικὴ παράμετρο, τὴν ἀνάγκη παιδείας καὶ εὐρύτερης ἐνημέρωσης καὶ κατάρτισης καὶ τὴν ἠθικὴ τῆς συμβουλευτικῆς.Μετὰ τὸ τέλος τοῦ Συνεδρίου, ὅλοι οἱ σύνεδροι ὁδηγήθηκαν στὸ Apostolic Palace (τὸν τόπο διαμονῆς τοῦ Ποντίφηκος καὶ τὸ κτίριο τῶν Κεντρικῶν ῾Υπηρεσιῶν τοῦ Βατικανοῦ), ὅπου ξεναγήθηκαν καὶ στὴ συνέχεια, στὴν κεντρικὴ αἴθουσα τοῦ κτιρίου, ὁ πάπας ἀπηύθυνε δεκαπεντάλεπτο μήνυμα στὰ ᾿Ιταλικὰ περὶ τοῦ θέματος τοῦ Συνεδρίου (᾿Ανθρώπινο Γονιδίωμα) καὶ τῶν ἐπισήμων θέσεων τῆς Ρωμαιοκαθολικῆς ᾿Εκκλησίας. Κατὰ τὸν χαιρετισμό, ὁ ἐκπρόσωπος τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος συνομίλησε γιὰ λίγο μὲ τὸν πάπα Βενέδικτο XVI, τοῦ ἐξέφρασε τὶς εὐχαριστίες του γιὰ τὴν τιμητικὴ πρόσκληση, μετέφερε τὴν διάθεση συνεργασίας μας στὰ θέματα τῆς Βιοηθικῆς καὶ διεπίστωσε τὴν καλὴ ἐνημέρωση τοῦ ποντίφηκα γιὰ τὶς δραστηριότητες καὶ πρωτοβουλίες τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος καὶ τῆς Ἐπιτροπῆς τῆς Ἱερᾶς Συνόδου στὸν τομέα αὐτόν. Ὁ πάπας ζήτησε νὰ συνεχισθεῖ συντονισμένα ἡ συνεργασία καὶ ἡ κοινὴ προσπάθεια. ΣΧΟΛΙΑ - ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
1) Δεῖγμα τῆς σημασίας ποὺ δίνει τὸ Βατικανὸ στὰ θέματα τῆς Βιοηθικῆς ἦταν ὁ μεγάλος ἀριθμὸς προσκεκλημένων συνέδρων, ὁ χῶρος τοῦ Συνεδρίου, δηλαδὴ τὸ Κεντρικὸ Συνοδικὸ Χὼλ τοῦ Βατικανοῦ, ἡ μεγάλη δημοσιότητα καὶ φυσικὰ ἡ τελικὴ παρέμβαση τοῦ ἰδίου τοῦ πάπα.
2) Τὸ ἐπιστημονικὸ ἐπίπεδο τοῦ ὅλου συνεδρίου ἦταν ἱκανοποιητικό. Διέθετε μεγάλο θεματολογικὸ εὖρος, διακρινόταν γιὰ τὴν παροχὴ σύγχρονης γνώσης, ἐστερεῖτο ὅμως διαλόγου καὶ συνεπῶς ὑγιοῦς ἀντιλόγου. ῾Η ὅλη ἀτμόσφαιρα καὶ λογικὴ εἶχε τὰ χαρακτηριστικὰ τῆς σκέψης ποὺ κατευθύνεται πάνω στὸν αὐστηρὸ ἄξονα τῆς καθολικῆς ἠθικῆς καὶ θεολογικῆς ἀντίληψης. Μὲ τὸ δεδομένο αὐτό, χωρὶς νὰ ἀδικοῦμε τὴν ἀλήθεια, πιστεύω πὼς θὰ μπορούσαμε νὰ ἰσχυρισθοῦμε ὅτι ἡ ὅλη προσέγγιση τῶν θεμάτων καὶ σὲ ἐπιστημονικὸ καὶ σὲ θεολογικὸ ἐπίπεδο, τὴν ὁποία ἀκολουθοῦμε ἐμεῖς ὡς Ἐπιτροπὴ Βιοηθικῆς τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος καὶ γενικότερα ὡς Ὀρθόδοξοι, ἔχει περισσότερη ἐλευθερία, εἶναι πιὸ διεισδυτικὴ καὶ συνεπῶς πιὸ κοντὰ στὴν ἀλήθεια.
3) ῾Η συμμετοχή μας σὲ τέτοια συνέδρια θεωρῶ πὼς εἶναι ἐπιβεβλημένη διότι μᾶς πλουτίζει μὲ γνώσεις, διευρύνει τὴν γενικότερη ἀντίληψη καὶ σκέψη μας, ἀνοίγει διαύλους ἐπικοινωνίας καὶ δημιουργεῖ ἐπαφὲς καὶ γνωριμίες μὲ ἀξιόλογα πρόσωπα, διευκολύνει ἀποτελεσματικὲς καὶ συντονισμένες συνεργασίες, κρίνει καὶ στὴν οὐσία ἀξιολογεῖ τὸ δικό μας ἔργο, καταδεικνύει τὴν μοναδικότητα καὶ τὸν πλοῦτο τῆς ᾿Ορθοδόξου παραδόσεως καὶ θεολογίας καὶ τέλος συχνὰ παρέχει τὴν εὐκαιρία νὰ καταθέτουμε τὸν λόγο μας ὡς μαρτυρία.
(http://www.ecclesia.gr/greek/holysynod/commitees/bioethics/k0004.htm)
ΔΕΝ ΘΑ ΣΧΟΛΙΑΣΟΥΜΕ ΤΙΠΟΤΑ ΑΦΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ,ΤΗΝ ΒΙΟΗΘΙΚΗ,ΤΟΥΣ ΔΩΡΗΤΕΣ ΟΡΓΑΝΩΝ ΚΑΙ ΚΑΘΕ ΝΕΟΕΠΟΧΙΤΙΚΟ ΔΙΛΗΜΜΑ ΕΧΕΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙ ΜΕ ΑΠΟΛΥΤΟ ΚΑΙ ΣΑΦΗ ΤΡΟΠΟ Ο ΑΓΙΟΣ ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ.
πηγή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου