Θεοφάνεια
πρωί, εκκλησία στην παλιά μου ενορία, στην πόλη. Πήχτρα κόσμος, κρύο
έξω, μέσα σχεδόν σκουντίδι για να χωρέσουμε. Όλοι με τα καλά,
καμπαρντίνες κ δε συμμαζεύεται. Με τον ενός και κάτι έτους γιο μου στο
χέρι. Προσπαθώ να του κρατήσω το ενδιαφέρον, στο όρθιο όπως είμαστε, όλη
την ώρα. Σχεδόν ακουμπιόμαστε όλοι με όλους για να υπάρχει και ο νοητός
διάδρομος πλάτους ενός ατόμου για όσους μπαίνουν-βγαίνουν. Την ώρα που
μπαίνουμε, ο ιερέας κάνει σχόλιο για τις κυρίες που έχουν πλακώσει πάνω
από εκκλησιαζόμενη πού'χει λιποθυμήσει. Μια ώρα αργότερα, μπροστά μου,
διαγωνίως αριστερά, ένας καλοστεκούμενος 78χρονος(τελικώς) κύριος, που
το πολύ 68 θα τον έκανες, κατά το τέλος του Αγιασμού μετά από 2 ώρες
ορθοστασίας, κάνει ότι γυρνάει να κοιτάξει, πάει να κάνει μια κίνηση με
το χέρι, αρχίζει να χλωμιάζει και να καταρρέει, χωρίς να μπορεί να πει
λέξη. 'Ντάξει σκέφτομαι, τόσοι χριστιανοί -μεταφορικά κ κυριολεκτικά-
τριγύρω δε χρειάζεται να κάνω εγώ κίνηση, με το μωρό στο χέρι. Ασφυκτικά
γύρω του είμαστε τουλάχιστον τέσσερις. Σε κλάσμα δευτερολέπτου βλέπω να
ανοίγουν όλοι! "Εεε, λιποθυμάει ο κύριος, πιάστε τον" τους λέω. Ένας
απλώνει το χέρι του και τον αγγίζει λίγο, δίχως να τον κρατάει. Απλώνω
και γω το χερι μου. Ξαναλέω "Ας τον κρατήσει κάποιος γιατί πέφτει" κ
νιώθω να τον κρατάω μόνος μου απ'τη μασχάλη. Στιγμιαία, αναγκάζομαι να
τον στριμώξω στην κολώνα γιατί καταρρέει πλήρως. Αμέσως δίνω το μωρό με
το άλλο χέρι σε παρακείμενη κυρία και βρίσκομαι να προσπαθώ να
καθήσω/ξαπλώσω τον κύριο σε καρέκλα. Κανείς δεν αγγίζει. Ξαναλέω "Ας
πιάσει και κάποιος ακόμα" κ τότε νιώθω αυτό που μόνο σε περιγραφή τό'χω
διαβάσει. Σκανάρω 4 με 5 διαφορετικά ζευγάρια μάτια αντρών ηλικιών από
45 ως 60 ετών και...νιώθω το κενό. Συγκλονίζομαι. Άλλος δεν μπορούσε,
άλλος έχει το φόβο εμφανή στα μάτια του, ένας κάτι ψελίζει "η μέση
μου...", όλοι εκπέμποντας ένα βλέμμα λύπησης αλλά... ως εκεί. Νιώθω να
εκπέμπεται κ ένας κάποιος φόβος προς την αδυναμία, την αρρώστια... μην
κολλήσουν κάτι(;). Στην όλη φάση, κ κάποια Σσςς!, διότι στα ελάχιστα
δευτερόλεπτα που διαδραματίζονται όλα, μιλάμε δυνατά. Σε παρένθεση,
στιγμιαίως συνειδητοποιώ ότι δεν ακούω το γιο μου. Σηκώνομαι να δω και
με πληροφορούν ότι η κυρία τον έβγαλε έξω γιατί ούρλιαζε. Στην επομενη
στιγμή βρίσκομαι γονατιστός, ξεφυσώντας, να προσπαθώ να ισιώσω την πλάτη
του λιπόθυμου άντρα κ να του σηκώσω τα πόδια, κάνοντας μια υποτυπώδη
τελευταία έκκληση κάποιος να βοηθήσει. Πλέον οι φοβισμένοι έχουν
απομακρυνθεί και έχουν μείνει καν'α δυο καλοπροαίρετοι που συμβουλεύουν
δίχως ν'αγγίζουν. Ένα παλληκαράκι καταφτάνει από 4-5 σειρες πιο πίσω που
μάλλον είχε δει τι γινόταν και προσπαθεί να πιάσει τον άνθρωπο. Στην
πίσω σειρά, ένας εμφανώς ατημέλητος άνθρωπος, σχεδόν σαν άστεγος δείχνει
να θέλει να βοηθήσει. Εκείνη πλέον τη στιγμή καταφτάνει εκκλησιαζόμενος
γιατρός, -απόμαχος καθηγητής ιατρικής, μ'εμπειρία στην Ιεραποστολή...
Καλέσαμε το 166 και περιμέναμε μιας κ ο άνθρωπος είχε και απώλεια
συνειδήσεως. Ψάχνω το γιο μου, τον βρίσκω και προσπαθώ να καλμάρω το σοκ
του και τα σοκ μου, τόσο του ανθρώπινου πόνου, όσο και της ανθρωπινης
απάθειας. Ο κόσμος ήδη εξέρχεται του ναού, η κεντρική πύλη σφινωμένη. Η
τελική κρυάδα από παρατρεχάμενους επιτρόπους. Τους ρωτάω μήπως κάποιος
να "άνοιγε" το πλήθος την ώρα που θα ερχόντουσαν οι τραυματιοφορείς, με
κερασάκι τη δική τους αδιαφορία..."εε, κάποιος θά'ναι εκεί..." Πριν χρόνια, θεολόγος έγραφε για τη Λειτουργία που έχει γίνει σούπερ μάρκετ. Μπαίνουμε όλοι, δε γνωρίζουμε κανέναν, επιτελούμε τη θρησκευτική μας ανάγκη, βγαίνουμε. Για πολλούς είναι "νεωτεριστής-εκκοσμικευμένος".
Πριν χρόνια, πρωτοπόρος χριστιανός πολιτικός εισήγαγε τον όρο "αστοχριστιανισμός". Είναι η σε δυτικά πρότυπα έκπτωση του Εκκλησιασμού του Ανθρώπου σε γεγονός ατομικό, τυπικό, θεσμικό, καθώς πρέπει, πολίτικαλ κορρέκτ, προσωπικό δεδομένο, φιλαυτία.
Ξέρω, εννοείται. Δεν είναι χριστιανικό το φαινόμενο. Είναι διάχυτο στην κοινωνία. Παράχθηκε εντατικά τις τελευταίες δεκαετίες. Καταναλωτισμός, δάνεια, δικαίωμα στο όνειρο, ελεύθερη οικονομία, διαφήμιση, γίνε ο ένας και μοναδικός, η αξία σου, η εργασία σου, ο κόσμος σου. Το Εγώ και τα όρια του άλλου. Τώρα που πέφτει το όνειρο, φόβος, απάθεια, μίσος. Ο Άλλος, όχι πλέον μόνο ξένος, αλλά ο Άλλος ολόγραμμα. Σχεδόν δεν υπάρχει η ύπαρξή του. Σχεδόν σιχαίνομαι να τον αγγίξω.
Δε νιώθω ότι έκανα κάτι δύσκολο ή ηρωικό. Έκανα ό,τι νομίζω ότι θα κάνανε όλοι, μερικά χρόνια πρωτύτερα.
Στην πρωτεύουσα, όπου τα πράγματα έχουν σκληρύνει πολύ περισσότερο απ'οπουδήποτε αλλού, διαδραματίζονται σκηνικά που άλλοτε δε θα πιστεύαμε. Σκηνικά απάθειας, αλλά ευτυχώς και άλλα, ελπίδας και ανθρωπιάς.
Ποια ψυχολογία οδηγεί ένα πλήθος ανθρώπων όχι μόνο να μην συγκινηθεί απ'τον ανθρώπινο πόνο, αλλά και να θέλει να τον αποπέμψει;
-Ένα βαγόνι γεμάτο νεκρούς στο μετρό της Αθήνας-
Πώς μπορείς να φερθείς άσχημα σ'ενα παιδί στο καρότσι του;
-Λεωφορεία «μόνο για Έλληνες»-
Τι είναι άνθρωπος; Τι είναι πολιτισμός; Τι είναι παιδεία και τι αγωγή;
-''Στο τρόλεϊ με αριθμό 15, στρίβοντας απ' την Πατησίων στη Λ. Αλεξάνδρας''-
Υπάρχει ελπίδα;
-Η ταμίας που άλλαξε λίγο τον κόσμο-
Σ'έναν τοίχο στην Κέρκυρα διάβασα το μοναδικό "Τώρα που θα ανοίξει η κυνηγετική περίοδος για ανθρώπους, να δούμε ποιοι ποιοι θα γίνουν λαγοί και ποιοι θα κάνουν την πάπια".
Φεύγοντας καρασαστισμένος και φωτισμένος απ'την εκκλησία παραπίσω απ'το παρκαρισμένο αμάξι έγραφε "Η αδράνειά σου γεννάει το φασισμό που βλέπεις γύρω σου".
Κάποτε μαγκιά ήταν το θάρρος. Μετά συνδυάστηκε με την πάρτη μας. Πριν ένα μήνα συγκλονίστηκα από ένα 15χρονο παιδί που θυσιάστηκε για τ'αδέρφια του. Θα θυσιαζόντουσαν έτσι αυτονόητα όλα τα 15χρονα για τ'αδέρφια τους; Το θάρρος, ο ηρωισμός, η θυσία, η μαγκιά δεν αποκτιούνται τη στιγμή που τα χρειάζεσαι. Καλλιεργούνται. Είναι αποτέλεσμα παιδείας βαθειάς. Παιδείας βιωματικής, όχι του σχολείου μόνο. Κάποτε η αντρεία και το θάρρος αναδείκνυε παλληκάρια που σηκώναν κοινωνίες.
Δυο φωτογραφίες από την καταχτημένη Ελλάδα της τότε γερμανικής κατοχής με συγκλονίζουν. Στην πρώτη, μια γυναίκα, στα Καλάβρυτα, κοιτάει με απερίγραπτο θάρρος τον Ες-Ες, λίγο πριν εκτελεστεί το χωριό της. Στη δεύτερη, αγέρωχοι Κρητικοί στέκουν περιφρονητικά μπροστά στο γερμανό και συνοψίζουν, ο καθένας με τη δική του στάση, κοσμοθεωρία ολάκερη απέναντι στις αξίες και τη φιλοσοφία της ζωής τους.
Δε βάζω σε δεύτερη θέση τον πνευματικό αγώνα και τη μετάνοια. Πρώτα είναι. Αλλά στο ήθος εκεινών που είναι σύμβολα μετάνοιας, το θάρρος, που καταχτιέται ευκολότερα απ'τη μετάνοια, νομίζω εννοείται και κραυγάζεται μέσ'απ'τις ζωές τους.
Ιωάννης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου