Πανύψηλοι κοκκινωποί αμμόλοφοι, εκτυφλωτικά διαμάντια, άγρια ζώα και πρωτόγονες φυλές της ερήμου αποτελούν ένα μεθυστικό κοκτέιλ που «σερβίρεται» σε όλες τις μπιραρίες της... Νοτιοαφρικανικής Γερμανίας! Πρόκειται για μια χώρα στη νότια εσχατιά της αφρικανικής ηπείρου, με εμφανείς τις επιρροές του γερμανικού αποικιοκρατικού παρελθόντος της, την οποία οι χάρτες αναφέρουν ως Ναμίμπια!
Τι θα λέγατε αν σας πρότειναν να ταξιδέψετε στη Νοτιοδυτική Αφρική για να επισκεφθείτε τη «Χώρα όπου δεν υπάρχει τίποτα»; Μη βιαστείτε να απαντήσετε και, κυρίως, μην ειρωνευτείτε εκείνον που σας το προτείνει, γιατί η χώρα του... τίποτα -όσο κι αν ακούγεται παράδοξο- όντως υπάρχει!
Ανιχνεύοντας τον γεωφυσικό χάρτη της Αφρικής, στη νοτιοδυτική άκρη της
Μαύρης Ηπείρου θα εντοπίσετε μια τεράστια κενή γη, στριμωγμένη ανάμεσα
στον Ατλαντικό και την έρημο Καλαχάρι, που χαρακτηρίζεται από αχανείς
ανοιχτές εκτάσεις και έναν απέραντο ωκεανό άμμου. Αυτός ο άνυδρος
αφρικανικός τόπος, μοναδικός για την απεραντοσύνη και την απόλυτη σιωπή
του, αναφέρεται στους χάρτες με την ονομασία Ναμίμπια, που στη γλώσσα
των αυτοχθόνων Βουσμάνων σημαίνει «η Χώρα όπου δεν υπάρχει τίποτα».
Με γείτονες στον Βορρά την Αγκόλα, στον Νότο τη Δημοκρατία της Νότιας Αφρικής και στα δυτικά την Μποτσουάνα, η Ναμίμπια είναι μια αρκετά εκτεταμένη (825.418 τετρ. χλμ.) και αραιοκατοικημένη χώρα (αριθμεί μόλις 2.130.000 κατοίκους), που στα μάτια του επισκέπτη αποκαλύπτεται μέσα κυρίως από τις δυνατές αντιθέσεις της: τροφοσυλλεκτικές φυλές με πρωτόγονες συνήθειες και λευκοί Ευρωπαίοι με βαυαρέζικες παραδόσεις, τεράστιες εκτάσεις κόκκινων αμμόλοφων και παγωμένα ωκεάνια νερά, υλιστική πολυτέλεια δυτικού πολιτισμού και αφρικανική απλότητα...
Οι αποικιοκράτες, οι ιεραπόστολοι και οι χρυσοθήρες
Ηδυσχερής γεωμορφολογία της Ναμίμπια λειτούργησε για αιώνες αποτρεπτικά σε κάθε εποικιστική προσπάθεια των Ευρωπαίων. Παρόλο που ο Πορτογάλος θαλασσοπόρος Diogo Cao αποβιβάστηκε στις ακτές της Ναμίμπια το 1485, η εξερεύνηση της χώρας ξεκίνησε μόλις το 1842 από μια ομάδα Γερμανών ιεραποστόλων, οι οποίοι προχώρησαν στην ερημική ενδοχώρα και τη χαρτογράφησαν για λογαριασμό της γερμανικής αυτοκρατορίας.
Το 1884, ο καγκελάριος Βίσμαρκ ανακήρυξε την ευρύτερη περιοχή της Ναμίμπια σε γερμανική αποικία με την ονομασία Γερμανική Νοτιοδυτική Αφρική, εγκαινιάζοντας μια πολιτική αποικισμού των επίμαχων εδαφών.
Ετσι, ακολουθώντας την τύχη των υπόλοιπων νοτιοαφρικανικών περιοχών, η Γερμανική Νοτιοδυτική Αφρική αποτέλεσε άλλη μια αποικία της Γηραιάς Ηπείρου, με τους Γερμανούς να παραμένουν οι απόλυτοι κυρίαρχοι της χώρας μέχρι την λήξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Λίγο νωρίτερα, στα τέλη του 19ου αιώνα, τα πλούσια κοιτάσματα χρυσού και τα διαμάντια που ανακαλύφτηκαν τυχαία στις νότιες παράκτιες περιοχές της χώρας προσέλκυσαν χιλιάδες τυχοδιώκτες από τη Γερμανία ? μια κίνηση που γιγαντώθηκε μέσα στις επόμενες δεκαετίες. Ενδεικτικό ήταν το γεγονός ότι στις αρχές του 20ού αιώνα λειτουργούσε απευθείας ατμοπλοϊκή σύνδεση Γερμανία-Ναμίμπια.
Μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Ναμίμπια, με τις ευλογίες της «Κοινωνίας Των Εθνών», δόθηκε ως λάφυρο πολέμου στους Αγγλους, που με τη σειρά τους παραχώρησαν τη διακυβέρνηση της Ναμίμπια στους Νοτιοαφρικανούς Μπόερς. Κάπως έτσι ξεκίνησε μια νέα σελίδα στην πολυτάραχη ιστορία της Ναμίμπια, μια χώρα- νοτιοαφρικανικό προτεκτοράτο που απέκτησε οριστικά την ανεξαρτησία της το 1990, μετά έναν πολύχρονο ένοπλο αγώνα.
Παρά την κατοχική περίοδο που γνώρισε η Ναμίμπια από τη στυγερή παρουσία των Νοτιοαφρικανών Μπόερς, οι λευκοί κάτοικοί της ?γερμανικής καταγωγής στην πλειοψηφία τους? κατάφεραν να διατηρήσουν την εθνική τους ταυτότητα και συνείδηση, συντηρώντας παράλληλα άρρηκτους δεσμούς με τη μακρινή μητρόπολη.
Δεν ήταν καθόλου τυχαίο ότι μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου αρκετοί επικηρυγμένοι Γερμανοί εγκληματίες πολέμου βρήκαν καταφύγιο στη Ναμίμπια, ενώ το γεγονός πως το 32% του ντόπιου πληθυσμού μιλά σήμερα τη γερμανική γλώσσα αποδεικνύει τις ισχυρές, διαχρονικές επιρροές της γερμανικής αποικιοκρατικής περιόδου.
Η Γωνία του Ανέμου και οι παραγκουπόλεις
Κτισμένη σε υψόμετρο 1.650 μ., στην καρδιά ενός φυσικού ορεινού αμφιθέατρου που σχηματίζεται από τα μεγαλύτερα βουνά της χώρας, η πρωτεύουσα Windhoek (Γουίντχοκ) αντιπροσωπεύει μια αυθεντική γερμανική αστική πρόταση. Με οργάνωση, υποδομή και μια γενικότερη πολεοδομική προσωπικότητα που παραπέμπει σε αντίστοιχη γερμανική, η Windhoek (στη γλώσσα των Βουσμάνων σημαίνει «Η Γωνία του Ανέμου») θεμελιώθηκε στις 18/10/1890 από τον Γερμανό ταγματάρχη Curt von Francois με σκοπό να γίνει έδρα της γερμανικής αποικιοκρατίας στην ευρύτερη περιοχή και πρωτεύουσα της Γερμανικής Νοτιοδυτικής Αφρικής.
Εμπορικό, οικονομικό και διοικητικό κέντρο της χώρας, η ρομαντική ?και ταυτόχρονα μοντέρνα? πρωτεύουσα της Ναμίμπια χαρακτηρίζεται από νωχελικούς ρυθμούς καθημερινότητας, ενώ ο τρόπος ζωής των κατοίκων της (που βασίζεται απόλυτα σε γερμανικούς κανόνες) και η αρχιτεκτονική αισθητική της ανακαλεί μνήμες από ένα κοντινό γερμανικό παρελθόν.
Εύλογη θα είναι λοιπόν η απορία σας για το αν πραγματικά βρίσκεστε στην πρωτεύουσα μιας αφρικανικής χώρας ή τυγχάνετε επισκέπτες μιας επαρχιακής πόλης της Γερμανίας! Την ίδια περίπου άποψη θα σχηματίσετε και για τα υπόλοιπα αστικά κέντρα της Ναμίμπια που ενδεχομένως να επισκεφθείτε.
Ανοιχτοί χώροι, βαθύσκιωτα πάρκα, φαρδιές λεωφόροι, ζωηρόχρωμες ξύλινες κατοικίες γερμανικής παραδοσιακής αρχιτεκτονικής και μια ρυμοτομία αρκετά λειτουργική αποτελούν τα δυνατά στοιχεία της Windhoek, που προσφέρει στέγη σε περίπου 330.000 κατοίκους - μιγάδες. Ευρωπαίοι και αυτόχθονες Ovambo, Herero, Damara και Nama απαρτίζουν το εθνοφυλετικό ψηφιδωτό της πρωτεύουσας.
Η καρδιά της Windhoek χτυπά στην περιοχή του εμπορικού κέντρου Gustav Voigts Centre, το οποίο δεν εντυπωσιάζει για το μέγεθός του, ενώ η Λεωφόρος Independence Avenue (πρώην Kaiser Street) αποτελεί την οδική ραχοκοκαλιά της πόλης. Στα σημαντικότερα αξιοθέατα της πρωτεύουσας συγκαταλέγονται η λουθηρανική εκκλησία Christuskirche (1910), το κάστρο Alte Feste (1890) που στεγάζει σήμερα το Εθνικό Μουσείο, το Κοινοβούλιο Tintenpalast-Palace of Ink (1912) και οι κήποι του, ο καθεδρικός ναός της Αγίας Μαρίας, τα τρία κάστρα Heinitz-burg, Sanderburg, Schwerinsburg (κτίστηκαν στις αρχές του 20ού αιώνα από τον αρχιτέκτονα Wilhelm Sander) και το μνημείο Reiterdenkmal (είναι αφιερωμένο στη νίκη των Γερμανών αποικιοκρατών που πολέμησαν και καθυπόταξαν τις αυτόχθονες φυλές Herero και Νama το 1904-1907).
Αυτή είναι όμως η απαστράπτουσα πλευρά της Windhoek, την οποία εύκολα μπορεί κανείς να διακρίνει.
Γιατί υπάρχει και η άλλη όψη του νομίσματος! Μακριά από το κέντρο της πρωτεύουσας (περίπου 8 χλμ. βόρεια από τα τελευταία σπίτια της πόλης) απλώνεται μια τεράστια παραγκούπολη, ο τόπος διαμονής των εξαθλιωμένων έγχρωμων κατοίκων της πρωτεύουσας.
Είναι η άλλη Windhoek, που βρίσκεται καλά κρυμμένη από τα «ευαίσθητα» μάτια των λευκών κατοίκων της και συνιστά μια θλιβερή ανάμνηση από την εποχή του Απαρτχάιντ. Στην παραγκούπολη-γκέτο Katutura (στη γλώσσα των Herero σημαίνει «Ο τόπος όπου δεν θέλουμε να ζήσουμε») τα σπίτια είναι φτιαγμένα από λαμαρίνες και ξύλο, οι δρόμοι είναι χωμάτινοι και οι συνθήκες διαβίωσης των έγχρωμων κατοίκων είναι επιεικώς απαράδεκτες!
Βουσμάνοι, η φυλή της Eρήμου
Οι Βουσμάνοι θεωρούνται ότι ήταν οι πρώτοι κάτοικοι στις περιοχές της Ναμίμπια, της Καλαχάρι στην Μποτσουάνα, στη Νότια Αφρική και στην Αγκόλα. Αποτελούνται από πληθώρα φυλών (Ovambo, Herero, Damara, Nama, κ.ά.) και την ονομασία τους (Βουσμάνοι) την οφείλουν στους Ευρωπαίους (bushman-άνθρωπος των θάμνων).
Οσον αφορά τα ανθρωπολογικά χαρακτηριστικά τους, οι Βουσμάνοι είναι μικρού αναστήματος (1,50 μ. - 1,55 μ.), με δέρμα ελαφρώς μαύρο, πολύ κατσαρά μαλλιά και πλακουτσή μύτη. Μέχρι πρόσφατα, στη δεκαετία του 1980, κυνηγούσαν άγρια ζώα με μονόχορδα τόξα, αποθήκευαν νερό σε αβγά στρουθοκαμήλου και μάζευαν άγρια φυτά, αναδεικνύοντας έτσι έναν τρόπο ζωής που είχε διατηρηθεί αναλλοίωτος για περισσότερο από 50.000 χρόνια.
Οι δυο παραθαλάσσιες αποικίες της χώρας
Μετά τη γνωριμία με την πρωτεύουσα Windhoek, σειρά έχουν οι πόλεις Swakop-mund (Σβάκοπμουντ) και Walvis Bay (Γουόλβις Μπέι) να σας αποκαλύψουν τα μικρά μυστικά τους. Πρόκειται για δύο όμορα αστικά κέντρα που καθρεπτίζονται ανέμελα στις ακτές του Ατλαντικού Ωκεανού - απέχουν περίπου 280 χλμ. δυτικά της Windhoek. Αν και μικρότερες σε έκταση και πληθυσμό από την Windhoek, οι δυο παραθαλάσσιες πόλεις της Ναμίμπια διαθέτουν την ίδια πολεοδομική-αρχιτεκτονική προσωπικότητα μ' εκείνην της πρωτεύουσας.
Περικυκλωμένες από απέραντους αμμόλοφους -και με μοναδική «διέξοδο σωτηρίας» τα νερά του Ατλαντικού- οι πόλεις Swakopmund και Walvis Bay μοιάζουν να αντιστέκονται σθεναρά στις επεκτατικές βλέψεις της θανάσιμης ερήμου Namib Desert, που απλώνει το αμμώδες πέπλο της σε όλη την ακτογραμμή της χώρας.
Η Walvis Bay, το μοναδικό φυσικό λιμάνι της Ναμίμπια, ιδρύθηκε το 1840 από τους Αγγλους αποικιοκράτες και οι γεωγραφικές συντεταγμένες την τοποθετούν λίγο πιο βόρεια του Τροπικού του Αιγόκερω. Κτισμένη σε μια ιδιαίτερα χαρισματική τοποθεσία (στο Δέλτα του ποταμού Kuiseb), η Walvis Bay σύντομα αναδείχτηκε στο σημαντικότερο εμπορικό λιμάνι όλης της Νοτιοδυτικής Αφρικής.
Τα λεπτόκορμα φλαμίνγκο και οι παιχνιδιάρικες φώκιες -οι πρωταγωνιστές των παρακείμενων προστατευμένων βιοτόπων- αποτελούν το δυνατό «χαρτί» της Walvis Bay των 85.000 κατοίκων. Μπορείτε επίσης να εστιάσετε το ενδιαφέρον σας στο τεχνητό νησί Bird Island, στους τεράστιους αμμόλοφους που αγκαλιάζουν την παράκτια πολιτεία και στο κοντινό πολυτελές θέρετρο Langstrand.
Μόλις 20 χλμ. βόρεια της Walvis Bay, οι Γερμανοί ίδρυσαν το 1892 την Swakopmund, τη δική τους πόλη-λιμάνι στην περιοχή. Περιδιαβαίνοντας στους δρόμους της Swakopmund, γίνεται αμέσως αντιληπτό ότι η αποικιακή λουτρόπολη της Δυτικής Ναμίμπια δεν κρύβει τη γερμανική καταγωγή και κληρονομιά της: οι συνοικίες αντιγράφουν πιστά γερμανική πόλη, οι επιγραφές των καταστημάτων είναι γραμμένες στα γερμανικά και η γλώσσα που μιλούν οι 42.000 κάτοικοί της είναι φυσικά η γερμανική...
Από τις ταχύτατα αναπτυσσόμενες τουριστικές περιοχές της Ναμίμπια, η Swakopmund είναι ένας δημοφιλής προορισμός για τους λάτρεις των σπορ. Εδώ μπορείτε να κάνετε ιστιοπλοΐα, kite surfing, ιππασία, trekking και jeep safari, ενώ οι κίτρινες θίνες της ερήμου που κυκλώνουν ασφυκτικά την παράκτια πόλη αποτελούν ένα απρόβλεπτο πεδίο διασκέδασης, καθώς προσφέρονται για εξερεύνηση με μηχανοκίνητα Quads («γουρούνες»).
Κι από την επιφάνεια της γης μπορείτε να ανεβείτε κατόπιν στους αιθέρες. Από το αεροδρόμιο της Swakop-mund οργανώνονται πτήσεις (scenic flights) με μονοκινητήρια αεροσκάφη Cessna πάνω από τους αμμόλοφους της ερήμου Namib Desert, αλλά και κατά μήκος της μακρινής ακτής Skeleton Coast, όπου κείτονται συντρίμμια παλιών ιστιοφόρων.
Πρόκειται για μια εμπειρία μοναδική, που δεν πρέπει να χάσετε με τίποτα. Το θέαμα από το παράθυρο του μικρού αεροπλάνου θα σας μείνει αλησμόνητο. Οπου και να στρέψετε το βλέμμα σας, θα αντικρίσετε μόνο σαγηνευτικούς αμμόλοφους, που απλώνονται σε έκταση αρκετών δεκάδων τετραγωνικών χιλιομέτρων. Το απέραντο βασίλειο της άμμου σταματά δίπλα ακριβώς στα νερά του Ατλαντικού, σχηματίζοντας μια στενόμακρη παράκτια καφεκίτρινη λωρίδα γης την οποία γλείφουν τα σκοτεινά νερά του ωκεανού.
Δεκάδες ήταν οι προσπάθειες τολμηρών θαλασσοπόρων μέσα στους προηγούμενους αιώνες να αποικίσουν και να δαμάσουν τούτες τις παράκτιες περιοχές της Ναμίμπια - οι περισσότερες όμως απέτυχαν. Αλλωστε, τα ξύλινα κουφάρια παλιών ιστιοφόρων που παραμένουν μισοθαμμένα στην άμμο της παραλίας δικαιολογούν απόλυτα την μακάβρια ονομασία Skeleton Coast (Ακτή των Σκελετών) που έχει δοθεί στη συγκεκριμένη ακτή της βορειοδυτικής Ναμίμπια.
Αναπτυξιακοί τομείς της Ναμίμπια
Στο υπέδαφος της ερήμου Namib κρύβονται τεράστιες ποσότητες χρυσού, ουρανίου, χαλκού και μολύβδου, ενώ κατά μήκος των παράκτιων περιοχών υπάρχουν αδαμαντοφόρα κοιτάσματα που συναγωνίζονται σε έκταση και πλούτο τα αντίστοιχα της Νότιας Αφρικής.
Το 25% της τοπικής οικονομίας στηρίζεται στην εξαγωγή μεταλλευμάτων (η Ναμίμπια είναι η 5η μεγαλύτερη παραγωγός ουρανίου παγκοσμίως), με συνεπίκουρους τομείς στην αναπτυξιακή πολιτική της χώρας την αλιεία και τον τουρισμό. Αντίθετα, η γεωργική παραγωγή είναι ανεπαρκής και αδυνατεί να διαδραματίσει κάποιο καθοριστικό ρόλο στην οικονομία της χώρας. Αυτό οφείλεται στη σπανιότητα των βροχοπτώσεων και των παρατεταμένων περιόδων ξηρασίας που συχνά πλήττουν τη χώρα.
Οι ψηλότεροι αμμόλοφοι του κόσμου
Ηηλικία της αγγίζει τα 80.000.000 έτη και θεωρείται η αρχαιότερη έρημος του κόσμου. Ο εξερευνητής Βαρθολομαίος Ντιάζ, ο πρώτος Ευρωπαίος που πάτησε το πόδι του εκεί (1487), την ονόμασε «Αμμο της Κόλασης». Ο λόγος για την έρημο Namib, την απέραντη θάλασσα άμμου που απλώνεται κατά μήκος του ανταριασμένου Ατλαντικού και εκτείνεται σε βάθος περίπου 200 χλμ. από την παράκτια ζώνη - η συνολική της έκταση αγγίζει τα 81.000 τετρ. χλμ.
Με ορμητήριο τη γοητευτική Swakopmund και με τη βοήθεια ενός τοπικού τουριστικού γραφείου, επισκεφθείτε το Εθνικό Πάρκο Namib-Naukluft και «κολυμπήστε» στον φανταστικό ωκεανό των κόκκινων κυματιστών αμμόλοφων της περιοχής Sossusvlei. Θυμηθείτε ότι η παρουσία ενός έμπειρου οδηγού-ξεναγού μαζί σας στην έρημο Namib κρίνεται απαραίτητη για ευνόητους λόγους.
Στην περιοχή Sossusvlei, που εντοπίζεται στην καρδιά της ερήμου Namib, βρίσκονται οι ψηλότεροι και αρχαιότεροι αμμόλοφοι στον κόσμο. Μέσα στο απόκοσμο και άνυδρο οικοσύστημα της ερήμου, οι γιγάντιοι κόκκινοι «πύργοι» που φτάνουν τα 300 μ. ύψος και αλλάζουν συνεχώς σχήμα με την πνοή του Αιόλου αντιπροσωπεύουν ένα σουρεαλιστικό σκηνικό γεμάτο δύναμη και μαγεία. Εδώ στην αφιλόξενη Sossusvlei, η εμπνευσμένη αφρικανική φύση περνά με άριστα τις εξετάσεις. Πρόκειται για το υπ' αριθμόν ένα φυσικό αξιοθέατο της Ναμίμπια και ίσως οι πιο πολυφωτογραφημένοι αμμόλοφοι στον πλανήτη.
Ο μακρινός νότος φιλοξενεί ένα από τα πιο εντυπωσιακά φυσικά θαύματα της Αφρικής. Με 550 μ. βάθος, 27 χλμ. πλάτος και 160 χλμ. μήκος, το φαράγγι Fish River Canyon είναι το μεγαλύτερο της Αφρικής και το δεύτερο μεγαλύτερο φαράγγι στον κόσμο, μετά το Grand Canyon της Αριζόνας.
Ο ποταμός Fish River, που ακολουθεί πιστά την ελικοειδή πορεία του φαραγγιού, είναι το μεγαλύτερο εσωτερικό ποτάμι στη Ναμίμπια και η ροή του είναι εποχιακή - συνήθως έχει νερό την εποχή των βροχών (στα τέλη του καλοκαιριού). Λόγω των υψηλών θερμοκρασιών που επικρατούν στην περιοχή του φαραγγιού τους καλοκαιρινούς μήνες, η διάσχιση του Fish River Canyon συνιστάται μόνο κατά τη διάρκεια του χειμώνα (Μάιος-Σεπτέμβριος).
Στον Βορρά, αντίθετα, το χαρακτηριστικό αξιοθέατο είναι το Εθνικό Πάρκο Etosha, που ιδρύθηκε το 1907 από τους Γερμανούς αποικιοκράτες κι ως το 1960 αποτελούσε το μεγαλύτερο πάρκο άγριας ζωής στον κόσμο. Η ονομασία του σημαίνει «Μεγάλη άσπρη περιοχή», αφού κυρίαρχο στοιχείο στο αργιλώδες έδαφος του πάρκου είναι το αλάτι. Παρεμπιπτόντως, μέσα στα όρια του Εθνικού Πάρκου Etosha υπάρχει μια αλυκή τεραστίων διαστάσεων (130 χλμ. μήκος και 50 χλμ. πλάτος), της οποίας αρκετά τμήματα μετατρέπονται σε μικρές αβαθείς λίμνες κατά την εποχή των βροχών.
Παρά το γεγονός ότι η έκτασή του μειώθηκε σημαντικά (από τα αρχικά 100.000 τετρ. χλμ. συρρικνώθηκε σε 22.700 τετρ. χλμ.), το Εθνικό Πάρκο Etosha εξακολουθεί να προσφέρει καταφύγιο σ' έναν μεγάλο αριθμό άγριων ζώων, όπως λιοντάρια, λεοπαρδάλεις, ζέβρες, ελέφαντες, αντιλόπες, φλαμίνγκο, καμηλοπαρδάλεις, ρινόκερους, κ.ά.
Απαγορευμένη Ζώνη Διαμαντιών
Η παράκτια ζώνη Sperrgebiet (γνωστή κι ως «Diamond 1») είναι μια περιοχή εξόρυξης διαμαντιών στη νοτιοδυτική Ναμίμπια. Η Sperrgebiet αγγίζει σε μήκος τα 300 χλμ. (ξεκινά από τα σύνορα με τη Νότια Αφρική και φτάνει μέχρι την πόλη Luderitz) και εκτείνεται για περίπου 100 χλμ. στο εσωτερικό της χώρας.
Αν και η συνολική έκταση της Sperrgebiet (που στα γερμανικά σημαίνει «Απαγορευμένη Ζώνη») αγγίζει τα 26.000 τετρ. χλμ., οι εργασίες εξόρυξης γίνονται μόνο στο 5% του εδάφους της. Το μεγαλύτερο μέρος της Sperrgebiet είναι απαγορευμένη ζώνη και η προσέγγισή της απαγορεύεται αυστηρά.
πηγή
Τι θα λέγατε αν σας πρότειναν να ταξιδέψετε στη Νοτιοδυτική Αφρική για να επισκεφθείτε τη «Χώρα όπου δεν υπάρχει τίποτα»; Μη βιαστείτε να απαντήσετε και, κυρίως, μην ειρωνευτείτε εκείνον που σας το προτείνει, γιατί η χώρα του... τίποτα -όσο κι αν ακούγεται παράδοξο- όντως υπάρχει!
Με γείτονες στον Βορρά την Αγκόλα, στον Νότο τη Δημοκρατία της Νότιας Αφρικής και στα δυτικά την Μποτσουάνα, η Ναμίμπια είναι μια αρκετά εκτεταμένη (825.418 τετρ. χλμ.) και αραιοκατοικημένη χώρα (αριθμεί μόλις 2.130.000 κατοίκους), που στα μάτια του επισκέπτη αποκαλύπτεται μέσα κυρίως από τις δυνατές αντιθέσεις της: τροφοσυλλεκτικές φυλές με πρωτόγονες συνήθειες και λευκοί Ευρωπαίοι με βαυαρέζικες παραδόσεις, τεράστιες εκτάσεις κόκκινων αμμόλοφων και παγωμένα ωκεάνια νερά, υλιστική πολυτέλεια δυτικού πολιτισμού και αφρικανική απλότητα...
Οι αποικιοκράτες, οι ιεραπόστολοι και οι χρυσοθήρες
Ηδυσχερής γεωμορφολογία της Ναμίμπια λειτούργησε για αιώνες αποτρεπτικά σε κάθε εποικιστική προσπάθεια των Ευρωπαίων. Παρόλο που ο Πορτογάλος θαλασσοπόρος Diogo Cao αποβιβάστηκε στις ακτές της Ναμίμπια το 1485, η εξερεύνηση της χώρας ξεκίνησε μόλις το 1842 από μια ομάδα Γερμανών ιεραποστόλων, οι οποίοι προχώρησαν στην ερημική ενδοχώρα και τη χαρτογράφησαν για λογαριασμό της γερμανικής αυτοκρατορίας.
Το 1884, ο καγκελάριος Βίσμαρκ ανακήρυξε την ευρύτερη περιοχή της Ναμίμπια σε γερμανική αποικία με την ονομασία Γερμανική Νοτιοδυτική Αφρική, εγκαινιάζοντας μια πολιτική αποικισμού των επίμαχων εδαφών.
Ετσι, ακολουθώντας την τύχη των υπόλοιπων νοτιοαφρικανικών περιοχών, η Γερμανική Νοτιοδυτική Αφρική αποτέλεσε άλλη μια αποικία της Γηραιάς Ηπείρου, με τους Γερμανούς να παραμένουν οι απόλυτοι κυρίαρχοι της χώρας μέχρι την λήξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Λίγο νωρίτερα, στα τέλη του 19ου αιώνα, τα πλούσια κοιτάσματα χρυσού και τα διαμάντια που ανακαλύφτηκαν τυχαία στις νότιες παράκτιες περιοχές της χώρας προσέλκυσαν χιλιάδες τυχοδιώκτες από τη Γερμανία ? μια κίνηση που γιγαντώθηκε μέσα στις επόμενες δεκαετίες. Ενδεικτικό ήταν το γεγονός ότι στις αρχές του 20ού αιώνα λειτουργούσε απευθείας ατμοπλοϊκή σύνδεση Γερμανία-Ναμίμπια.
Μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Ναμίμπια, με τις ευλογίες της «Κοινωνίας Των Εθνών», δόθηκε ως λάφυρο πολέμου στους Αγγλους, που με τη σειρά τους παραχώρησαν τη διακυβέρνηση της Ναμίμπια στους Νοτιοαφρικανούς Μπόερς. Κάπως έτσι ξεκίνησε μια νέα σελίδα στην πολυτάραχη ιστορία της Ναμίμπια, μια χώρα- νοτιοαφρικανικό προτεκτοράτο που απέκτησε οριστικά την ανεξαρτησία της το 1990, μετά έναν πολύχρονο ένοπλο αγώνα.
Παρά την κατοχική περίοδο που γνώρισε η Ναμίμπια από τη στυγερή παρουσία των Νοτιοαφρικανών Μπόερς, οι λευκοί κάτοικοί της ?γερμανικής καταγωγής στην πλειοψηφία τους? κατάφεραν να διατηρήσουν την εθνική τους ταυτότητα και συνείδηση, συντηρώντας παράλληλα άρρηκτους δεσμούς με τη μακρινή μητρόπολη.
Δεν ήταν καθόλου τυχαίο ότι μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου αρκετοί επικηρυγμένοι Γερμανοί εγκληματίες πολέμου βρήκαν καταφύγιο στη Ναμίμπια, ενώ το γεγονός πως το 32% του ντόπιου πληθυσμού μιλά σήμερα τη γερμανική γλώσσα αποδεικνύει τις ισχυρές, διαχρονικές επιρροές της γερμανικής αποικιοκρατικής περιόδου.
Η Γωνία του Ανέμου και οι παραγκουπόλεις
Κτισμένη σε υψόμετρο 1.650 μ., στην καρδιά ενός φυσικού ορεινού αμφιθέατρου που σχηματίζεται από τα μεγαλύτερα βουνά της χώρας, η πρωτεύουσα Windhoek (Γουίντχοκ) αντιπροσωπεύει μια αυθεντική γερμανική αστική πρόταση. Με οργάνωση, υποδομή και μια γενικότερη πολεοδομική προσωπικότητα που παραπέμπει σε αντίστοιχη γερμανική, η Windhoek (στη γλώσσα των Βουσμάνων σημαίνει «Η Γωνία του Ανέμου») θεμελιώθηκε στις 18/10/1890 από τον Γερμανό ταγματάρχη Curt von Francois με σκοπό να γίνει έδρα της γερμανικής αποικιοκρατίας στην ευρύτερη περιοχή και πρωτεύουσα της Γερμανικής Νοτιοδυτικής Αφρικής.
Εμπορικό, οικονομικό και διοικητικό κέντρο της χώρας, η ρομαντική ?και ταυτόχρονα μοντέρνα? πρωτεύουσα της Ναμίμπια χαρακτηρίζεται από νωχελικούς ρυθμούς καθημερινότητας, ενώ ο τρόπος ζωής των κατοίκων της (που βασίζεται απόλυτα σε γερμανικούς κανόνες) και η αρχιτεκτονική αισθητική της ανακαλεί μνήμες από ένα κοντινό γερμανικό παρελθόν.
Εύλογη θα είναι λοιπόν η απορία σας για το αν πραγματικά βρίσκεστε στην πρωτεύουσα μιας αφρικανικής χώρας ή τυγχάνετε επισκέπτες μιας επαρχιακής πόλης της Γερμανίας! Την ίδια περίπου άποψη θα σχηματίσετε και για τα υπόλοιπα αστικά κέντρα της Ναμίμπια που ενδεχομένως να επισκεφθείτε.
Ανοιχτοί χώροι, βαθύσκιωτα πάρκα, φαρδιές λεωφόροι, ζωηρόχρωμες ξύλινες κατοικίες γερμανικής παραδοσιακής αρχιτεκτονικής και μια ρυμοτομία αρκετά λειτουργική αποτελούν τα δυνατά στοιχεία της Windhoek, που προσφέρει στέγη σε περίπου 330.000 κατοίκους - μιγάδες. Ευρωπαίοι και αυτόχθονες Ovambo, Herero, Damara και Nama απαρτίζουν το εθνοφυλετικό ψηφιδωτό της πρωτεύουσας.
Η καρδιά της Windhoek χτυπά στην περιοχή του εμπορικού κέντρου Gustav Voigts Centre, το οποίο δεν εντυπωσιάζει για το μέγεθός του, ενώ η Λεωφόρος Independence Avenue (πρώην Kaiser Street) αποτελεί την οδική ραχοκοκαλιά της πόλης. Στα σημαντικότερα αξιοθέατα της πρωτεύουσας συγκαταλέγονται η λουθηρανική εκκλησία Christuskirche (1910), το κάστρο Alte Feste (1890) που στεγάζει σήμερα το Εθνικό Μουσείο, το Κοινοβούλιο Tintenpalast-Palace of Ink (1912) και οι κήποι του, ο καθεδρικός ναός της Αγίας Μαρίας, τα τρία κάστρα Heinitz-burg, Sanderburg, Schwerinsburg (κτίστηκαν στις αρχές του 20ού αιώνα από τον αρχιτέκτονα Wilhelm Sander) και το μνημείο Reiterdenkmal (είναι αφιερωμένο στη νίκη των Γερμανών αποικιοκρατών που πολέμησαν και καθυπόταξαν τις αυτόχθονες φυλές Herero και Νama το 1904-1907).
Αυτή είναι όμως η απαστράπτουσα πλευρά της Windhoek, την οποία εύκολα μπορεί κανείς να διακρίνει.
Γιατί υπάρχει και η άλλη όψη του νομίσματος! Μακριά από το κέντρο της πρωτεύουσας (περίπου 8 χλμ. βόρεια από τα τελευταία σπίτια της πόλης) απλώνεται μια τεράστια παραγκούπολη, ο τόπος διαμονής των εξαθλιωμένων έγχρωμων κατοίκων της πρωτεύουσας.
Είναι η άλλη Windhoek, που βρίσκεται καλά κρυμμένη από τα «ευαίσθητα» μάτια των λευκών κατοίκων της και συνιστά μια θλιβερή ανάμνηση από την εποχή του Απαρτχάιντ. Στην παραγκούπολη-γκέτο Katutura (στη γλώσσα των Herero σημαίνει «Ο τόπος όπου δεν θέλουμε να ζήσουμε») τα σπίτια είναι φτιαγμένα από λαμαρίνες και ξύλο, οι δρόμοι είναι χωμάτινοι και οι συνθήκες διαβίωσης των έγχρωμων κατοίκων είναι επιεικώς απαράδεκτες!
Βουσμάνοι, η φυλή της Eρήμου
Οι Βουσμάνοι θεωρούνται ότι ήταν οι πρώτοι κάτοικοι στις περιοχές της Ναμίμπια, της Καλαχάρι στην Μποτσουάνα, στη Νότια Αφρική και στην Αγκόλα. Αποτελούνται από πληθώρα φυλών (Ovambo, Herero, Damara, Nama, κ.ά.) και την ονομασία τους (Βουσμάνοι) την οφείλουν στους Ευρωπαίους (bushman-άνθρωπος των θάμνων).
Οσον αφορά τα ανθρωπολογικά χαρακτηριστικά τους, οι Βουσμάνοι είναι μικρού αναστήματος (1,50 μ. - 1,55 μ.), με δέρμα ελαφρώς μαύρο, πολύ κατσαρά μαλλιά και πλακουτσή μύτη. Μέχρι πρόσφατα, στη δεκαετία του 1980, κυνηγούσαν άγρια ζώα με μονόχορδα τόξα, αποθήκευαν νερό σε αβγά στρουθοκαμήλου και μάζευαν άγρια φυτά, αναδεικνύοντας έτσι έναν τρόπο ζωής που είχε διατηρηθεί αναλλοίωτος για περισσότερο από 50.000 χρόνια.
Οι δυο παραθαλάσσιες αποικίες της χώρας
Μετά τη γνωριμία με την πρωτεύουσα Windhoek, σειρά έχουν οι πόλεις Swakop-mund (Σβάκοπμουντ) και Walvis Bay (Γουόλβις Μπέι) να σας αποκαλύψουν τα μικρά μυστικά τους. Πρόκειται για δύο όμορα αστικά κέντρα που καθρεπτίζονται ανέμελα στις ακτές του Ατλαντικού Ωκεανού - απέχουν περίπου 280 χλμ. δυτικά της Windhoek. Αν και μικρότερες σε έκταση και πληθυσμό από την Windhoek, οι δυο παραθαλάσσιες πόλεις της Ναμίμπια διαθέτουν την ίδια πολεοδομική-αρχιτεκτονική προσωπικότητα μ' εκείνην της πρωτεύουσας.
Περικυκλωμένες από απέραντους αμμόλοφους -και με μοναδική «διέξοδο σωτηρίας» τα νερά του Ατλαντικού- οι πόλεις Swakopmund και Walvis Bay μοιάζουν να αντιστέκονται σθεναρά στις επεκτατικές βλέψεις της θανάσιμης ερήμου Namib Desert, που απλώνει το αμμώδες πέπλο της σε όλη την ακτογραμμή της χώρας.
Η Walvis Bay, το μοναδικό φυσικό λιμάνι της Ναμίμπια, ιδρύθηκε το 1840 από τους Αγγλους αποικιοκράτες και οι γεωγραφικές συντεταγμένες την τοποθετούν λίγο πιο βόρεια του Τροπικού του Αιγόκερω. Κτισμένη σε μια ιδιαίτερα χαρισματική τοποθεσία (στο Δέλτα του ποταμού Kuiseb), η Walvis Bay σύντομα αναδείχτηκε στο σημαντικότερο εμπορικό λιμάνι όλης της Νοτιοδυτικής Αφρικής.
Τα λεπτόκορμα φλαμίνγκο και οι παιχνιδιάρικες φώκιες -οι πρωταγωνιστές των παρακείμενων προστατευμένων βιοτόπων- αποτελούν το δυνατό «χαρτί» της Walvis Bay των 85.000 κατοίκων. Μπορείτε επίσης να εστιάσετε το ενδιαφέρον σας στο τεχνητό νησί Bird Island, στους τεράστιους αμμόλοφους που αγκαλιάζουν την παράκτια πολιτεία και στο κοντινό πολυτελές θέρετρο Langstrand.
Μόλις 20 χλμ. βόρεια της Walvis Bay, οι Γερμανοί ίδρυσαν το 1892 την Swakopmund, τη δική τους πόλη-λιμάνι στην περιοχή. Περιδιαβαίνοντας στους δρόμους της Swakopmund, γίνεται αμέσως αντιληπτό ότι η αποικιακή λουτρόπολη της Δυτικής Ναμίμπια δεν κρύβει τη γερμανική καταγωγή και κληρονομιά της: οι συνοικίες αντιγράφουν πιστά γερμανική πόλη, οι επιγραφές των καταστημάτων είναι γραμμένες στα γερμανικά και η γλώσσα που μιλούν οι 42.000 κάτοικοί της είναι φυσικά η γερμανική...
Από τις ταχύτατα αναπτυσσόμενες τουριστικές περιοχές της Ναμίμπια, η Swakopmund είναι ένας δημοφιλής προορισμός για τους λάτρεις των σπορ. Εδώ μπορείτε να κάνετε ιστιοπλοΐα, kite surfing, ιππασία, trekking και jeep safari, ενώ οι κίτρινες θίνες της ερήμου που κυκλώνουν ασφυκτικά την παράκτια πόλη αποτελούν ένα απρόβλεπτο πεδίο διασκέδασης, καθώς προσφέρονται για εξερεύνηση με μηχανοκίνητα Quads («γουρούνες»).
Κι από την επιφάνεια της γης μπορείτε να ανεβείτε κατόπιν στους αιθέρες. Από το αεροδρόμιο της Swakop-mund οργανώνονται πτήσεις (scenic flights) με μονοκινητήρια αεροσκάφη Cessna πάνω από τους αμμόλοφους της ερήμου Namib Desert, αλλά και κατά μήκος της μακρινής ακτής Skeleton Coast, όπου κείτονται συντρίμμια παλιών ιστιοφόρων.
Πρόκειται για μια εμπειρία μοναδική, που δεν πρέπει να χάσετε με τίποτα. Το θέαμα από το παράθυρο του μικρού αεροπλάνου θα σας μείνει αλησμόνητο. Οπου και να στρέψετε το βλέμμα σας, θα αντικρίσετε μόνο σαγηνευτικούς αμμόλοφους, που απλώνονται σε έκταση αρκετών δεκάδων τετραγωνικών χιλιομέτρων. Το απέραντο βασίλειο της άμμου σταματά δίπλα ακριβώς στα νερά του Ατλαντικού, σχηματίζοντας μια στενόμακρη παράκτια καφεκίτρινη λωρίδα γης την οποία γλείφουν τα σκοτεινά νερά του ωκεανού.
Δεκάδες ήταν οι προσπάθειες τολμηρών θαλασσοπόρων μέσα στους προηγούμενους αιώνες να αποικίσουν και να δαμάσουν τούτες τις παράκτιες περιοχές της Ναμίμπια - οι περισσότερες όμως απέτυχαν. Αλλωστε, τα ξύλινα κουφάρια παλιών ιστιοφόρων που παραμένουν μισοθαμμένα στην άμμο της παραλίας δικαιολογούν απόλυτα την μακάβρια ονομασία Skeleton Coast (Ακτή των Σκελετών) που έχει δοθεί στη συγκεκριμένη ακτή της βορειοδυτικής Ναμίμπια.
Αναπτυξιακοί τομείς της Ναμίμπια
Στο υπέδαφος της ερήμου Namib κρύβονται τεράστιες ποσότητες χρυσού, ουρανίου, χαλκού και μολύβδου, ενώ κατά μήκος των παράκτιων περιοχών υπάρχουν αδαμαντοφόρα κοιτάσματα που συναγωνίζονται σε έκταση και πλούτο τα αντίστοιχα της Νότιας Αφρικής.
Το 25% της τοπικής οικονομίας στηρίζεται στην εξαγωγή μεταλλευμάτων (η Ναμίμπια είναι η 5η μεγαλύτερη παραγωγός ουρανίου παγκοσμίως), με συνεπίκουρους τομείς στην αναπτυξιακή πολιτική της χώρας την αλιεία και τον τουρισμό. Αντίθετα, η γεωργική παραγωγή είναι ανεπαρκής και αδυνατεί να διαδραματίσει κάποιο καθοριστικό ρόλο στην οικονομία της χώρας. Αυτό οφείλεται στη σπανιότητα των βροχοπτώσεων και των παρατεταμένων περιόδων ξηρασίας που συχνά πλήττουν τη χώρα.
Οι ψηλότεροι αμμόλοφοι του κόσμου
Ηηλικία της αγγίζει τα 80.000.000 έτη και θεωρείται η αρχαιότερη έρημος του κόσμου. Ο εξερευνητής Βαρθολομαίος Ντιάζ, ο πρώτος Ευρωπαίος που πάτησε το πόδι του εκεί (1487), την ονόμασε «Αμμο της Κόλασης». Ο λόγος για την έρημο Namib, την απέραντη θάλασσα άμμου που απλώνεται κατά μήκος του ανταριασμένου Ατλαντικού και εκτείνεται σε βάθος περίπου 200 χλμ. από την παράκτια ζώνη - η συνολική της έκταση αγγίζει τα 81.000 τετρ. χλμ.
Με ορμητήριο τη γοητευτική Swakopmund και με τη βοήθεια ενός τοπικού τουριστικού γραφείου, επισκεφθείτε το Εθνικό Πάρκο Namib-Naukluft και «κολυμπήστε» στον φανταστικό ωκεανό των κόκκινων κυματιστών αμμόλοφων της περιοχής Sossusvlei. Θυμηθείτε ότι η παρουσία ενός έμπειρου οδηγού-ξεναγού μαζί σας στην έρημο Namib κρίνεται απαραίτητη για ευνόητους λόγους.
Στην περιοχή Sossusvlei, που εντοπίζεται στην καρδιά της ερήμου Namib, βρίσκονται οι ψηλότεροι και αρχαιότεροι αμμόλοφοι στον κόσμο. Μέσα στο απόκοσμο και άνυδρο οικοσύστημα της ερήμου, οι γιγάντιοι κόκκινοι «πύργοι» που φτάνουν τα 300 μ. ύψος και αλλάζουν συνεχώς σχήμα με την πνοή του Αιόλου αντιπροσωπεύουν ένα σουρεαλιστικό σκηνικό γεμάτο δύναμη και μαγεία. Εδώ στην αφιλόξενη Sossusvlei, η εμπνευσμένη αφρικανική φύση περνά με άριστα τις εξετάσεις. Πρόκειται για το υπ' αριθμόν ένα φυσικό αξιοθέατο της Ναμίμπια και ίσως οι πιο πολυφωτογραφημένοι αμμόλοφοι στον πλανήτη.
Ο μακρινός νότος φιλοξενεί ένα από τα πιο εντυπωσιακά φυσικά θαύματα της Αφρικής. Με 550 μ. βάθος, 27 χλμ. πλάτος και 160 χλμ. μήκος, το φαράγγι Fish River Canyon είναι το μεγαλύτερο της Αφρικής και το δεύτερο μεγαλύτερο φαράγγι στον κόσμο, μετά το Grand Canyon της Αριζόνας.
Ο ποταμός Fish River, που ακολουθεί πιστά την ελικοειδή πορεία του φαραγγιού, είναι το μεγαλύτερο εσωτερικό ποτάμι στη Ναμίμπια και η ροή του είναι εποχιακή - συνήθως έχει νερό την εποχή των βροχών (στα τέλη του καλοκαιριού). Λόγω των υψηλών θερμοκρασιών που επικρατούν στην περιοχή του φαραγγιού τους καλοκαιρινούς μήνες, η διάσχιση του Fish River Canyon συνιστάται μόνο κατά τη διάρκεια του χειμώνα (Μάιος-Σεπτέμβριος).
Στον Βορρά, αντίθετα, το χαρακτηριστικό αξιοθέατο είναι το Εθνικό Πάρκο Etosha, που ιδρύθηκε το 1907 από τους Γερμανούς αποικιοκράτες κι ως το 1960 αποτελούσε το μεγαλύτερο πάρκο άγριας ζωής στον κόσμο. Η ονομασία του σημαίνει «Μεγάλη άσπρη περιοχή», αφού κυρίαρχο στοιχείο στο αργιλώδες έδαφος του πάρκου είναι το αλάτι. Παρεμπιπτόντως, μέσα στα όρια του Εθνικού Πάρκου Etosha υπάρχει μια αλυκή τεραστίων διαστάσεων (130 χλμ. μήκος και 50 χλμ. πλάτος), της οποίας αρκετά τμήματα μετατρέπονται σε μικρές αβαθείς λίμνες κατά την εποχή των βροχών.
Παρά το γεγονός ότι η έκτασή του μειώθηκε σημαντικά (από τα αρχικά 100.000 τετρ. χλμ. συρρικνώθηκε σε 22.700 τετρ. χλμ.), το Εθνικό Πάρκο Etosha εξακολουθεί να προσφέρει καταφύγιο σ' έναν μεγάλο αριθμό άγριων ζώων, όπως λιοντάρια, λεοπαρδάλεις, ζέβρες, ελέφαντες, αντιλόπες, φλαμίνγκο, καμηλοπαρδάλεις, ρινόκερους, κ.ά.
Απαγορευμένη Ζώνη Διαμαντιών
Η παράκτια ζώνη Sperrgebiet (γνωστή κι ως «Diamond 1») είναι μια περιοχή εξόρυξης διαμαντιών στη νοτιοδυτική Ναμίμπια. Η Sperrgebiet αγγίζει σε μήκος τα 300 χλμ. (ξεκινά από τα σύνορα με τη Νότια Αφρική και φτάνει μέχρι την πόλη Luderitz) και εκτείνεται για περίπου 100 χλμ. στο εσωτερικό της χώρας.
Αν και η συνολική έκταση της Sperrgebiet (που στα γερμανικά σημαίνει «Απαγορευμένη Ζώνη») αγγίζει τα 26.000 τετρ. χλμ., οι εργασίες εξόρυξης γίνονται μόνο στο 5% του εδάφους της. Το μεγαλύτερο μέρος της Sperrgebiet είναι απαγορευμένη ζώνη και η προσέγγισή της απαγορεύεται αυστηρά.
πηγή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου