ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΠΟΙΗΤΗΣ: Κωνσταντίνος Μελισσάς

21 ερωτήσεις υπό Σωτηρίου Κ. Παστάκα

1.Γράφετε μόνο ξύπνιος;
Συνήθως ναι, μολονότι ορισμένες φορές η «έμπνευση» μπορεί να σου χτυπήσει την πόρτα όταν ξυπνήσεις μέσα από ένα όνειρο στις πέντε το πρωί.
2. Αν είστε εξαρτημένος από την ποίηση, γιατί δεν παίρνετε μεθαδόνη;
Είμαι εκ πεποιθήσεως κατά των υποκατάστατων.

3. Αισθάνεστε ποιητής μόνο όταν γράφετε;
Καμιά φορά περισσότερο όταν διατελώ εν υπνώσει.

4. Γράφετε και αποτυχημένα ποιήματα ή τα δημοσιεύετε μόνο;
Τα αποτυχημένα δημοσιεύονται σίγουρα, τα εξόχως αποτυχημένα ελπίζω όχι!

5. Το ποίημα φέρνει στο μυαλό σας α) τα πόδια μιας γυναίκας; , β) ένα
ηλιοβασίλεμα; γ) ένα θεσπέσιο γεύμα;
Τίποτα από τα τρία! Πολλές φορές όμως μπορεί η έλλειψη ενός γυμνού σώματος να είναι η αιτία δημιουργίας ενός ποιήματος.

6. Οι λέξεις είναι απαραίτητες σε ένα ποίημα; Και αν ναι, έχετε λίστα με
ποιητικές λέξεις που πρέπει να αποφύγετε;
Επίθετα, επίθετα, επίθετα και κοινοτυπίες που όμως δυστυχώς διαρκώς εμφιλοχωρούν από την πίσω πόρτα της αυλής μου.

7. Την ποιητική σας ταυτότητα την πήρατε από μόνος σας ή σας την έδωσε
η συντεχνία;
Δεν έχω ποιητική ταυτότητα, μα νομίζω περισσότερο λογοτεχνική. Την πλαστογράφησα μόνος κι αυτό μου αρκεί.

8.Αν τα κακά ποιήματα των φίλων σας κάνουν καλύτερους ποιητές, οι
κακές κριτικές σας ωθούν στο καλύτερο;
Τα κακά ποιήματα των φίλων ποτέ. Οι κακές κριτικές όμως σίγουρα, ιδιαίτερα όταν γίνονται καλόπιστα από τους φίλους!

9. Γράφετε από ανάγκη ή από συνήθεια;
Από συνήθεια ανάγκης!

10. Πιστεύετε στη μούσα; Αν ναι, ποια είναι η δική σας;
Η μούσα είναι η ματαιοδοξία, στην περίπτωσή μου το Μέγα Κρατικό Βραβείο Ελληνικής Ποίησης. Θα πρέπει να θεσμοθετηθεί βέβαια πρώτα! Τόσο και «τόσοι» πήραν άλλα, γιατί όχι κι εγώ αυτό;!

11. Σας έχει επισκεφθεί η έμπνευση τώρα τελευταία και πότε ήταν η
τελευταία φορά που σας κορόιδεψε;
Η έμπνευση έρχεται απρόσκλητη και δεν κοροϊδεύει ποτέ.

12. Ποιος ήταν ο τίτλος του πρώτου σας ποιήματος και για ποιο πράγμα
μιλούσατε;
Αθώες Λογοκλοπές: λογοκριμένο και ακόμη και από το διαδίκτυο πλέον σβησμένο, ίσαμε τρεις φορές. Διεκδικεί πλέον επαξίως τον τίτλο του πιο κρυφού ποιήματος στην ελληνική ποίηση του 21ου αιώνα. Το θέμα του ποιήματος: η παρωδία της ελληνικής ποίησης που διάγει καιρούς θριάμβου μέσα από ηθελημένες λογοκλοπές, επανεγγραφές και εκούσιες-ακούσιες συνενοχές. «Ο βασιλιάς είναι γυμνός» μα κανείς σχεδόν δεν το φωνάζει, εκτός από ένα γέρο βραχνό και ένα μεγάλο παιδί «με κοινωνική καθυστέρηση», αλλά δίχως διανοητική υστέρηση.
Μολονότι, πρόσφατα νέες διαπιστώσεις και αποκαλύψεις περί των ιστορικών στοιχείων του ποιήματος μ’ έχουν κάνει εν μέρει να αναθεωρήσω για την υπόθεση στην οποία αναφέρεται το ποίημα αυτή καθεαυτήν, ο προβληματισμός που επιδίωξα να προβάλλω μέσα από τη δημοσίευσή του παραμένει ανέγγιχτα ισχυρός. Συνακόλουθα, αυτό τον καιρό εργάζομαι ατάκτως πάνω στη συγγραφή μιας ποιητικής συλλογής με επανεγγραφές και λίγες δικές μου ασήμαντες εγγραφές

13. Είστε ερωτευμένος αυτόν τον καιρό;
Ναι, πάντα και πάντοτε.

14. Πώς αισθάνεστε όταν σας αποκαλούν ποιητή;
Αισθάνομαι όπως ένας κλεπταποδόχος, αφού ο τίτλος δεν μου ανήκει.

15. Σας ώθησε κάτι ώστε να ασχοληθείτε με την ποίηση ή ήταν δική σας
απόφαση;
Η γενικευμένη μετριότητα και η τακτική επαφή μου με ποιητές αλλά και «ποιητές». Κάποια στιγμή απλά σκέφθηκα: αφού όλοι αυτοί, γιατί όχι κι εγώ;!

16. Πιστεύετε ότι για να είναι κάποιος ποιητής πρέπει να έχει κάποιο χάρισμα
ή απλώς πολλά ελαττώματα;
Ελαττώματα πολλά σίγουρα, το χάρισμα συζητείται!

17. Στη ζωή σας έχετε αφοσιωθεί μόνο στην ποίηση ή έχετε και κάποια
κατοικίδια ή ακριβά αυτοκίνητα ή ερωμένες/ους;
Αλλοίμονο, δεν έχω αφοσιωθεί αποκλειστικά στην ποίηση. Τις περισσότερες φορές αισθάνομαι, όπως ο υπηρέτης πολλών αφεντάδων του Γκολντόνι.

18. Γράφετε καθαρά μόνο δικές σας σκέψεις ή κλέβετε και τις σκέψεις
άλλων ατόμων;
Οι σκέψεις των άλλων μπορεί να αποτελέσουν χρήσιμο σπόρο δημιουργίας, ιδιαίτερα όταν γνωρίζεις ότι αν δεν τις μεγαλώσεις μέσα στο δικό σου θερμοκήπιο θα παραμείνουν για πάντα σκέψεις και μόνο.

19. Πιστεύετε ότι υπάρχουν ταμπού στην ποίηση;
Ταμπού δεν μπορούν να υφίστανται στην ποίηση, υφίστανται όμως σε πολλούς ποιητές προσωπικά.

20. Ποιος πιστεύετε πως είναι ο χειρότερος χαρακτηρισμός για έναν ποιητή;
Ανύπαρκτος.

21. Πως ορίζεται η ποίηση, σήμερα;
Θα απαντήσω αντιγράφοντας ένα ποίημα και ένα απόσπασμα βιβλίου:
1) Ο Γιώργης Παυλόπουλος εδώ και πολλά χρόνια το ‘χει πει:
«Η Ποίηση είναι μια πόρτα ανοιχτή.
Πολλοί κοιτάζουν μέσα χωρίς να βλέπουν
τίποτα και προσπερνούνε. Όμως μερικοί
κάτι βλέπουν, το μάτι τους αρπάζει κάτι
και μαγεμένοι πηγαίνουνε να μπουν.
Η πόρτα τότε κλείνει. Χτυπάνε μα κανείς
δεν τους ανοίγει. Ψάχνουνε για το κλειδί.
Κανείς δεν ξέρει ποιος το έχει. Ακόμη
και τη ζωή τους κάποτε χαλάνε μάταια
γυρεύοντας το μυστικό να την ανοίξουν.
Φτιάχνουν αντικλείδια. Προσπαθούν.
Η πόρτα δεν ανοίγει πια. Δεν άνοιξε ποτέ
για όσους μπόρεσαν να ιδούν στο βάθος.»

2) « Η ποίηση συρρικνώνεται σ’ ένα κλειστό σύμπαν• και, καθώς δεν αποτελεί πια κυρίαρχο ρεύμα της λογοτεχνικής παραγωγής, καταντάει μια εξειδικευμένη ενασχόληση μίας σχετικά μικρής και απομονωμένης «αδελφότητας» αφοσιωμένων ζηλωτών. Ελάχιστη από τη φρενιτιώδη δραστηριότητα που προϋποθέτει, υπερβαίνει τα όρια της κλειστής ομάδας. Οι ποιητές, βέβαια, ως πνευματική κατηγορία, δεν έχουν χάσει ολότελα το κύρος τους• σαν ιερείς σε μία πόλη αγνωστικιστών, απολαμβάνουν ακόμη μιας κάποιας υπόληψης. Αλλά σαν αυτόνομοι καλλιτέχνες είναι σχεδόν αόρατοι». Dana Gioia, “Can Poetry Matter?” (Graywolf Press, 1992).

πηγή