Εδώ και μερικές δεκαετίες, παριστάνοντας τους ιστοριοδίφες, Τούρκοι, Έλληνες, Βούλγαροι και Σλάβοι εθναπόστολοι συγγραφείς, γράφουν και περιγράφουν τους Πομάκους, χύνοντας τόνους μελάνι, παρουσιάζοντας και παρομοιάζοντας τους Πομάκους σαν κάτι από τον εαυτό τους, υποστηρίζοντας ο καθένας από την πλευρά του, την ορθότητα της δήθεν τεκμηριωμένης άποψής τους, για την εθνολογική καταβολή των Πομάκων. Σήμερα φθάσαμε σε σημείο να γνωρίζουμε τους Πομάκους μόνο από τις διηγήσεις και περιγραφές των «άλλων» και των «εχθρών» τους (Τούρκων). Χαρακτηριστικές είναι οι δημοσιεύσεις των τουρκόφωνων τοπικών εφημερίδων, που παλιά ισχυρίζονταν ότι δεν υπάρχουν Πομάκοι και ότι η μειονότητα εδώ είναι τουρκο-μουσουλμανική. Τώρα, άλλαξαν τροπάριο, γράφοντας ιστορίες για αρκούδες, Κουμάνους, Πετσενέγους, Κιπτσάκους και πολλούς άλλους, που δεν έχουν καμία σχέση με τους Οθωμανούς Τούρκους και ισχυρίζονται ότι είμαστε τούρκο-Πομάκοι και μακρινοί συγγενείς τους και ότι μοιάζουμε με τα μούτρα τους. Οι Πομάκοι μπορεί να υστερούσαν στις τέχνες, στα γράμματα και στο πολιτισμό, αλλά ποτέ δεν ήσαν βάρβαροι και δεν έχουν διαπράξει βαρβαρότητες και εγκλήματα, όπως οι Τούρκοι. Σαν Ζαγάλισα προκαλούμε τον οποιονδήποτε Τούρκο, Έλληνα, Βούλγαρο ή Σλάβο ιστορικό να αποδείξει από πού κατέβηκαν και ποιον αιώνα εγκαταστάθηκαν στην οροσειρά της Ροδόπης οι Πομάκοι. Το άρθρο αυτό ξεκινώ να το γράφω εν βρασμώ ψυχής και αγανάκτησης, για τις ανακρίβειες και διαστρεβλώσεις που θέλουν να φορτώσουν στους Πομάκους.
Σαν Ζαγάλισα, θα προσπαθήσουμε να δώσουμε, στο μέτρο του δυνατού, μία πραγματική εικόνα και να φωτίσουμε πλευρές που δεν φαίνονται πλέον και τείνουν να χαθούν και ακόμα χειρότερα να αλλοιωθούν και να αντικατασταθούν με ξένες, περιγράφοντας τις παραδόσεις μας, τα ήθη, τα έθιμα, τις τέχνες, τον βίο, τον χαρακτήρα, τον λαϊκό πολιτισμό, δηλαδή την λαογραφία του λαού μας, όπως ήταν πριν την τελευταία πεντηκονταετία και πίσω μέχρι τα σκοτεινά βάθη της ιστορίας.
Θα περιγράψουμε, τον βίο, τον χαρακτήρα, το παρουσιαστικό, την ενδυμασία, την διατροφή, την ανατροφή των παιδιών, τους γάμους, τις γιορτές, τις θρησκείες, τις δεισιδαιμονίες, την καθημερινή εργασία, την δομή της οικογένειας, χρησιμοποιώντας την Πομάκικη ορολογία, για να έχει την δυνατότητα ο αναγνώστης μας, να συγκρίνει την διαφορετικότητα των Πομάκων, από τους γύρω λαούς των Βαλκανίων.
ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
Ως προς το παρουσιαστικό, το κυρίαρχο γνώρισμα των Πομάκων είναι του λεπτού ανθρώπου, [drebni ne yedri] πρόσχαρου και όχι τρομερού. Οι Πομάκοι είναι ανοιχτόχρωμοι [belu litse] προς καστανόξανθοι [rusi, çervendalesti], πολλές φορές καστανόμαυροι[çernoki], ποτέ σκούρου μελαψού μαύρου [ mrenok], και με μαλλιά κτενισμένα ίσια, με χωρίστρα σαν το λειρί του κόκορα perçen] ή προς τα πίσω, ίσα και μπροστά όρθια, σαν χαίτη αλόγου [çetka ]. Το ίδιο και οι γυναίκες, έχοντας μακριά μαλλιά με πλεξούδα, [plitka ] ή κοντά μαλλιά δεμένα κότσο, σαν καύκαλο χελώνας [kufal] στις γιορτές εκδηλώσεις και στην καθημερινή ζωή και εργασία ατημέλητα σαν προβιά [roşevi, runtesti]. Οι άντρες πάλι κοντά γένια [bradiçka ] ξυρίζονταν μία φορά την εβδομάδα, λεπτό μουστάκι ξυρισμένο κάτω από την μύτη μία γραμμή πάνω από τα χείλη [mustaçki]. Ουδέποτε προτιμήθηκε το μογγολικό τσιγκελωτό τουρκικού τύπου το παχύ, χοντρό, στριφτό ελληνικού τύπου μουστάκι. άνδρες, φωνακλάδες με χοντρή βροντερή φωνή, [garlesti] και οι γυναίκες με τρεμουλιαστή, γαργαλιστική ψιλή γυναικεία φωνή [plendesti]. Αμέσως αποκόμιζες την εντύπωση από άνδρες και γυναίκες, ότι ήσαν άνθρωποι δραστήριοι, εύστροφοι, πρόσχαροι, φιλεργατικοί, ολιγόλογοι, ολιγαρκείς, ολιγοδίαιτοι, ολίγο αινιγματικοί και κάποτε απερίσκεπτοι, Κεφάλαια που θα εξετάσουμε χωριστά και συγκριτικά με τους γύρω λαούς και φυλές. Άλλα χαρακτηριστικά γνωρίσματα τους: ευαίσθητοι, ευέξαπτοι, θύμωναν εύκολα, αλλά δεν κρατούσαν κακία, θυμός και οργή είναι από τα χαρακτηριστικά γνωρίσ
ματα της καθημερινής ζωής των Πομάκων, ακόμα μέσα και στη οικογένεια, απειθάρχητοι στις εντολές άλλων και ξένων,. Βέβαια, υπάρχει και μια μικρή μερίδα ανθρώπων, όπως σε κάθε άλλο πολιτισμένο λαό, που έχει μεγάλα ελαττώματα: πρόκειται για ανθρώπους που είναι αλαζόνες, προκλητικοί τυχοδιώκτες, πλεονέκτες, φιλάργυροι και ασταμάτητοι διεκδικητές πραγμάτων και καταστάσεων ακόμα κι εάν δεν τους ανήκουν, εκδικητικοί.πηγή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου