Νίκος Κουφάκης
Τριάντα πέντε λεπτά. Τόση είναι η απόσταση που χωρίζει την Αίγινα από τον Πειραιά καθιστώντας την ουσιαστικά νησιωτικό προάστιο της Αττικής!
Στο κέντρο του Σαρωνικού κόλπου, με πλούσιο ιστορικό παρελθόν, με αρχαιολογικά μνημεία, όπως ο Ναός της Αφαίας, μεσαιωνικά ερείπια στην Παλαιοχώρα, γνωστά ως "νησιωτικός" Μυστράς, με τα λεγόμενα καποδιστριακά κτίρια που απέκτησε ως πρώτη πρωτεύουσα του νεοσύστατου ελληνικού κράτους, αλλά και πλήθος επιλογών σε διαμονή, φαγητό, διασκέδαση και παραλίες, η Αίγινα δίκαια ανακηρύσσεται ως αγαπημένος προορισμός των Αθηναίων καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου.
Παράλληλα με τον νησιωτικό της χαρακτήρα, στις όμορφες πλαγιές του Ελλάνιου όρους η Αίγινα αποκαλύπτει στον επισκέπτη και τα ορεινά θέλγητρά της, ενώ στη Χώρα τα αρχοντικά και νεοκλασικά σπίτια σε γήινες αποχρώσεις στην κεντρική παραλιακή οδό, τα πλακόστρωτα σοκάκια με "ζωντανό" εμπορικό χαρακτήρα, τα ρομαντικά μόνιππα αμάξια που προσφέρονται για βόλτα στα αξιοθέατα, τα ασυνήθιστα πλωτά μανάβικα για αγορές οπωροκηπευτικών, στον απόηχο μιας παλαιότερης εποχής όπου τα καΐκια μετέφεραν λαχανικά στο νησί από την Επίδαυρο, χαρίζουν μια γραφική νότα που ικανοποιεί και τον πιο απαιτητικό επισκέπτη.
Οι Μυρμιδόνες και ο Καποδίστριας
Κατά τη μυθολογία οι κάτοικοι της Αίγινας ονομάστηκαν Μυρμιδόνες όταν ο Δίας μετέτρεψε τα μυρμήγκια του νησιού σε ανθρώπους για να εξασφαλίσει υπηκόους στον βασιλιά Αιακό, τέκνο του πατέρα των θεών με την κόρη του θεού Ασωπού Αίγινα.
Από ευρήματα στον λόφο της Κολώνας τα πρώτα ίχνη κατοίκησης του νησιού ανάγονται στα μέσα της 4ης χιλιετίας π.Χ. Μεταξύ 8ου και 5ου αιώνα π.Χ. η Αίγινα φτάνει στο απόγειο της δύναμής της ως ισχυρή εμπορική δύναμη που συναγωνίζεται τις πόλεις της Μ. Ασίας.
Διαθέτει σημαντικά δημόσια κτήρια, ναούς, οχύρωση (Κολώνα) και κόβει τη "χελώνα", δικό της ασημένιο νόμισμα. Από τον 6ο μ.Χ. αιώνα οι συχνές επιδρομές των Αβάρων και αργότερα των Σαρακηνών (9ος αιώνας) θα υποχρεώσει τους Αιγινήτες να φύγουν από τα παράλια και να χτίσουν την Παλαιοχώρα.
Ακολουθούν οι περίοδοι της Βενετοκρατίας και της Τουρκοκρατίας, ενώ το 1828 η προσωρινή μεταφορά της έδρας του νεοσύστατου ελληνικού κράτους και η παραμονή του Ιωάννη Καποδίστρια στο νησί θα συμβάλουν στην ανάπτυξη του τόπου και θα εγκαινιάσουν την καποδιστριακή περίοδο ακμής, με τη δημιουργία σημαντικών δημόσιων κτιρίων, αλλά και την κοπή της πρώτης ενιαίας νεοελληνικής νομισματικής μονάδας, του "φοίνικα", στο Νομισματοκοπείο της Αίγινας.
Ραντεβού στη χώρα
Από το μπαλκόνι του αρχοντικού που στεγάζει το Δημαρχείο της πόλης, στο κέντρο του παραλιακού δρόμου, ο δήμαρχος της Αίγινας, Θεοδόσιος Γ. Σακκιώτης, μας δείχνει το λευκό εκκλησάκι στο λιμάνι δίπλα στην προβλήτα για τα πλοία. "Ο Αγιος Νικόλαος ο θαλασσινός είναι το σήμα κατατεθέν του νησιού", μας λέει.
Στον δρόμο μπροστά στην προκυμαία ο ήχος των αυτοκινήτων εναλλάσσεται με τις οπλές των αλόγων από τα (15) μόνιππα αμαξάκια που σταθμεύουν στην είσοδο του λιμανιού. Πλάι στη θάλασσα βρίσκονται τα κιόσκια με τα προϊόντα του φιστικιού, η εκκλησία της Παναγίτσας, τα καφέ, οι ταβέρνες και τα ζαχαροπλαστεία που ξεχωρίζουν για τη στέγασή τους σε καλαίσθητα αρχοντικά τα οποία εκτείνονται σε όλο το μήκος της παραλιακής οδού.
Ανάμεσά τους το παραδοσιακό ζαχαροπλαστείο Αιάκειον, με γλυκά και παγωτά παρασκευασμένα αποκλειστικά στα εργαστήριά του, στέκι που ο Γιάννης Μόραλης συνήθιζε να δίνει τα ραντεβού του στην Αίγινα αποκαλώντας το "το γραφείο μου". Κάτω από το Δημαρχείο τα παραδοσιακά καφενεία του κου Γαλάρη και του κου Μοίρα, που μας υποδέχεται πίσω από τον πάγκο του και μας δείχνει με υπερηφάνεια τις φωτογραφίες με τα ποδοσφαιρικά του κατορθώματα σε ηλικία 20 ετών, το 1953, οπότε και άνοιξε το κατάστημά του.
Η πόλη της Αίγινας συνδυάζει τη νησιωτική αύρα του Αργοσαρωνικού με θαυμάσια αρχοντικά, χάρη στα λεγόμενα "εθνικά σπίτια" που χτίστηκαν στην περίοδο μετά την εθνική ανεξαρτησία για τη στέγαση των κυβερνητικών υπαλλήλων και παραγόντων και τα οποία αργότερα πήραν τη σημερινή νεοκλασική τους όψη με τα κέρδη που απέφερε το εμπόριο από τη σπογγαλιεία. Ανάμεσα στα παλιά αρχοντικά της Αίγινας συναντούμε στην Περιβόλα το σπίτι της υδραίας οικογένειας Βούλγαρη, του Αλ. Κοντόσταυλου στον Φάρο ή τον πύργο του Ζαΐμη προς τα Πλακάκια.
Αρχοντικά σπίτια και καποδιστριακά κτίρια
Στο κέντρο της πόλης ένα από τα σημαντικότερα και ιστορικότερα κτίρια του νεοσύστατου ελληνικού κράτους είναι το Κυβερνείο, καθώς το 1828 παραχωρήθηκε από την οικογένεια Μοίρα στον Ι. Καποδίστρια ως κατοικία και παράλληλα στεγάστηκαν εκεί γραφεία κυβερνητικών υπαλλήλων. Αργότερα το κτίριο λειτούργησε ως κατοικία επισκόπου, ως Αρχαιολογικό Μουσείο και σχολείο, και από το 1984 ως κτίριο του Ιστορικού Αρχείου της Αίγινας.
Το Εϋνάρδειο Διδασκαλείο, σε άθλια κατάσταση σήμερα, υπήρξε ένα είδος Παιδαγωγικής Ακαδημίας που χτίστηκε κυρίως με δαπάνες του Ελβετού τραπεζίτη φιλέλληνα και φίλου του Καποδίστρια Γ. Εϋνάρδου, το 1830, σε σχέδια των αρχιτεκτόνων Κλεάνθη και Σάουμπερτ. Χρησιμοποιήθηκε ακόμη ως Εθνική Βιβλιοθήκη, Σχολαρχείο και Αρχαιολογικό Μουσείο (1926-1982).
Δίπλα στο Εϋνάρδειο ο επισκέπτης συναντά τον Μητροπολιτικό ναό της Αίγινας, που χτίστηκε το 1806, και συνδέεται, επίσης, με τη σύσταση του νεοελληνικού κράτους. Στις 11 Ιανουαρίου 1828 ο λόγιος Θεόφιλος Καΐρης εκφώνησε τον πανηγυρικό λόγο υποδοχής του Ι. Καποδίστρια και λίγες μέρες αργότερα (28 Ιανουαρίου) πραγματοποιήθηκε εκεί η ορκωμοσία του ίδιου ως πρώτου Κυβερνήτη της Ελλάδος και της 27μελούς προσωρινής Αντικυβερνητικής Επιτροπής. Απομεινάρι των ιστορικών για τον τόπο στιγμών που έλαβαν χώρα στον ναό αποτελεί και το ταπεινό στασίδι του Κυβερνήτη απέναντι από τον επισκοπικό θρόνο.
Το 1828 ανεγέρθηκε το Ορφανοτροφείο, σε σχέδια του αρχιτέκτονα Θεόδωρου Βαλιάνου, το πρώτο από τα καποδιστριακά κτίρια για τη στέγαση των περίπου 600 ορφανών που προέκυψαν στον αγώνα της απελευθέρωσης.
Για την επαγγελματική αποκατάσταση των παιδιών λειτούργησαν εργαστήρια ραπτικής, υποδηματοποιίας, ωρολογοποιίας, βιβλιοδεσίας, τυπογραφίας κ.λπ., ενώ αργότερα το κτίριο χρησιμοποιήθηκε ως Σχολή Ευελπίδων (1834), Λοιμοκαθαρτήριο (1841), Φρενοκομείο (1860), τόπος υποδοχής προσφύγων από την Κρήτη (1866-69), Φυλακές (μέχρι το 1984).
Σήμερα βρίσκεται σε (παρατεταμένη) φάση αναστύλωσης. Σύμφωνα με την αρχιτεκτονική του ο Πύργος του Μαρκέλλου, κατά τους επαΐοντες, θα πρέπει να αποτελούσε τμήμα της ενετικής οχύρωσης της πόλης και του λιμανιού της στα τέλη του 17ου αιώνα.
Πριν από τον Αγώνα το κτίσμα ανήκε στον Σπύρο Μάρκελλο (πρόκριτο, Φιλικό, αγωνιστή του '21 και βουλευτή), ενώ αργότερα στεγάστηκαν εκεί η Αντικυβερνητική Επιτροπή, το Εθνικό Ταμείο, το Φρουραρχείο-Διοικητήριο.
Ανάμεσα στις προσωπικότητες του 1821 που διέμειναν περιστασιακά στον Πύργο ξεχωρίζουν οι Κ. Φαβιέρος, Ι. Κωλλέτης, Γ. Κουντουριώτης, και ο Ν. Μέξης. Στις μέρες μας φιλοξενείται εκεί το Καποδιστριακό Πνευματικό Κέντρο του δήμου και περιστασιακά πραγματοποιούνται εκθέσεις και εκδηλώσεις πολιτισμού.
Σε ένα όμορφο νεοκλασικό κτίσμα του 1828, στην οδό Σπύρου Ρόδη 16, της οικογένειας Ηρειώτη, στεγάζεται το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο της Αίγινας, που λειτουργεί με τη φροντίδα και τη συμπαράσταση των Φίλων του Μουσείου και του προέδρου του Κ. Γαλάνη, με την οικονομική συνδρομή του οποίου αποκτήθηκε και εκτίθεται στον χώρο ευχαριστήρια επιστολή του Καποδίστρια προς τον Εϋνάρδο για την εισαγωγή της πατάτας στο νησί.
Ο επισκέπτης μπορεί ακόμη να δει παλιά έπιπλα και οικογενειακά κειμήλια, είδη αλιείας, αντικείμενα από τον γεωργικό βίο του νησιού και άλλα, ενώ στους χώρους του διοργανώνονται τακτικά εκδηλώσεις λόγου και πολιτισμού.
Ο Μόραλης, το Μουσείο Καπράλου και ο Καζαντζάκης
Το σπίτι-εργαστήριο του σπουδαίου ζωγράφου, εικαστικού και φίλου της Αίγινας Γιάννη Μόραλη (1916-2009), κατασκευασμένο στα μέσα της δεκαετίας του 1970 από τον διακεκριμένο αρχιτέκτονα Αρη Κωνσταντινίδη, βρίσκεται προς το ακρωτήρι Πλακάκια και σήμερα, με πρωτοβουλία τοπικών φορέων, γίνονται προσπάθειες να αποτραπεί η πώλησή του σε ιδιώτη. Το Μουσείο Καπράλου υπήρξε από το 1963 ο χώρος στον οποίο εργαζόταν τα καλοκαίρια ο κορυφαίος μοντερνιστής γλύπτης Χρήστος Καπράλος. Βρίσκεται 3 χιλιόμετρα έξω από την πόλη, στη βορειοδυτική πλευρά του νησιού. Εκτίθενται έργα του καλλιτέχνη, κυρίως σε μάρμαρο, πωρόλιθο και ξύλο, καθώς και αντίγραφο της επικής ζωφόρου, μήκους 40 μέτρων, "Το μνημείο της μάχης της Πίνδου", που δημιουργήθηκε εκεί, και σήμερα κοσμεί το εσωτερικό του κτιρίου της Βουλής των Ελλήνων. Πολύ κοντά στο μουσείο βρίσκεται το σπίτι στο οποίο διέμενε ο Νίκος Καζαντζάκης στη διάρκεια της παραμονής του στην Αίγινα, το νησί που είχε αγαπήσει από το 1925 και επέλεξε να μείνει σχεδόν μόνιμα μεταξύ 1933-1939, περίοδος κατά την οποία καταπιάστηκε με μεταφράσεις, τη συγγραφή της Οδύσσειας, των ταξιδιωτικών του εντυπώσεων κ.ά.
Εξορμήσεις στις παραλίες και τα χωριά
Από την είσοδο του λιμανιού της χώρας μέχρι την παραλία της Αύρας, στον δρόμο για τον λόφο της Κολώνας, μεσολαβούν λίγα λεπτά. Στον χώρο είχαν γυριστεί σκηνές της ταινίας "Διακοπές στην Αίγινα" με τον Λάμπρο Κωνσταντάρα και τη Σπεράντζα Βρανά.
Στην Κολώνα όχι σε απόσταση μεγαλύτερη των δέκα λεπτών, με τα πόδια, εκτείνεται η ομώνυμη αμμουδερή παραλία, με φόντο τον αρχαιολογικό χώρο.
Η Κυψέλη είναι το μεγαλύτερο χωριό του νησιού, με ναυτικούς, κτηνοτρόφους, γεωργούς και παλαιότερα σφουγγαράδες. Στις 14 Σεπτεμβρίου (φέτος έγινε στις 9 Σεπτεμβρίου) αναβιώνει στο χωριό το έθιμο του Λειδινού, με αναπαράσταση του θανάτου του καλοκαιριού, που έχει τη μορφή ανδρείκελου παραγεμισμένου με άχυρα και πανιά.
Από τα Πλακάκια προς τη Σουβάλα συναντούμε την οργανωμένη παραλία Καμάρες και στη συνέχεια το Προσήνεμο, ωστόσο σε όλο το μήκος των βόρειων και βορειοδυτικών ακτών του νησιού ο επίμονος επισκέπτης θα βρει μικρές απομονωμένες παραλίες για το μπάνιο του.
Στο δημοτικό διαμέρισμα του Βαθέος το λιμάνι της Σουβάλας, το δεύτερο του νησιού, βρίσκεται περίπου 10 χιλιόμετρα βορειοανατολικά από την πόλη της Αίγινας, συνδέεται με τακτικά δρομολόγια με τον Πειραιά και διαθέτει τουριστική υποδομή.
Στην Καβουρόπετρα, δίπλα στο λιμάνι της Σουβάλας ο καπετάν Στέλιος Τσουκαλάς μας υποδέχτηκε εγκάρδια στις εγκαταστάσεις του ναυπηγείου και μας ξενάγησε στους χώρους όπου επισκευάζονται και συντηρούνται σκάφη αναψυχής.
Στο βορειοανατολικό άκρο του νησιού υπάρχει ο οικισμός και το γραφικό λιμανάκι της Βαγίας, με παραλία για μπάνιο και ταβέρνες.
Ο Μεσαγρός είναι ένα χωριουδάκι ανάμεσα σε πευκόφυτες πλαγιές στη βορειοανατολική πλευρά του νησιού, όπου και συναντούμε το αγγειοπλαστείο των αδελφών Γκαρή, απομεινάρι της άλλοτε μεγάλης κεραμικής παράδοσης του νησιού.
Από τον Μεσαγρό μπορούμε να κατευθυνθούμε προς τον ναό της Αφαίας και την Αγία Μαρίνα, στην ανατολική ακτή, ιδιαίτερα αξιοποιημένο τουριστικά οικισμό της Αίγινας με πληθώρα υποδομών και καταλυμάτων, με χώρους εστίασης και διασκέδασης, με άρτια οργανωμένη πλαζ.
Στη νοτιοανατολική πλευρά του νησιού, από τον δρόμο της Αγίας Μαρίνας, υπάρχει, επίσης και το μικρό παραθαλάσσιο χωριό Πόρτες με ταβέρνες, δύο μικρά λιμανάκια και παραλία για μπάνιο.
Από την πόλη της Αίγινας και με κατεύθυνση την Πέρδικα, στη νοτιοδυτική πλευρά συναντούμε αρχικά την οργανωμένη πλαζ του Αγίου Βασιλείου και στη συνέχεια ακολουθεί η Α΄ και η Β΄ πλαζ Μαραθώνα, με καταλύματα, ταβέρνες και θέα προς το Αγκίστρι και τις ακτές της Πελοποννήσου.
Ακολουθεί ο καλοσχηματισμένος όρμος της Αιγινήτισσας, επίσης οργανωμένη παραλία με τουριστικές εγκαταστάσεις και παραθεριστικές κατοικίες. Το άλλοτε παραδοσιακό ψαροχώρι της Πέρδικας αποτελεί σήμερα τον δημοφιλέστερο τουριστικό προορισμό της Αίγινας, με σειρά από ταβέρνες που σχηματίζουν έναν μακρύ εξώστη πάνω από τη θάλασσα.
Σε απόσταση δέκα λεπτών με καΐκι από την Πέρδικα βρίσκεται το νησάκι Μονή, όπου διαβιώνουν αγριοκάτσικα, ελάφια και παγώνια, αρκετά ήμερα ώστε να πλησιάσουν τον επισκέπτη που θέλει να τα ταΐσει. Στο νησί υπάρχει οργανωμένη παραλία και καντίνα, ενώ από το 1962 έχει ανακηρυχτεί Πάρκο φυσικής εκτροφής θηραμάτων.
Ενα χιλιόμετρο νοτιότερα της Πέρδικας βρίσκεται η οργανωμένη παραλία Σαρπάς, για απογευματινά και βραδινά πάρτι.
Κάτω από το χωριό Σφεντούρι υπάρχει, τέλος, το Κλήμα, ένας όρμος μεγάλης φυσικής καλλονής, που μαζί με τη διπλανή παραλία Μουριώτου συγκεντρώνει μεγάλο αριθμό ιδιωτικών τουριστικών σκαφών και λουομένων.
Fast Info
Το Ιερό του Ελλάνιου Δία
Στην ορεινή διαδρομή προς Παχειά Ράχη-Ανιτσαίον, σε απόσταση περίπου 8 χιλιομέτρων από το λιμάνι της Αίγινας, βρίσκεται το Ελλάνιο όρος, το ψηλότερο βουνό του νησιού (532 μ.). Στη θέση Σφυρίχτρες σώζονται υπολείμματα από τον τοίχο και την πλατιά σκάλα που οδηγούσε στα θεμέλια του επίπεδου χώρου του Ιερού του Δία, από το υλικό του οποίου είναι χτισμένο εν πολλοίς το ευρισκόμενο σήμερα εκεί εκκλησάκι του Ταξιάρχη. Σύμφωνα με τη μυθολογία, το Ιερό είχε χτιστεί από τον βασιλιά Αιακό προς τιμήν του Δία που είχε εισακούσει τις παρακλήσεις του για βροχή σε περίοδο ξηρασίας. Ο επισκέπτης που ορέγεται ανεμπόδιστη θέα προς τον Αργοσαρωνικό μπορεί να ανηφορίσει με πεζοπορία προς το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία, στην κορυφή του λόφου, πάνω από τον Ταξιάρχη.
Το φημισμένο φιστίκι
Η φιστικιά θέλει "δύστυχο" κλίμα για να ευδοκιμήσει, την ευνοεί η ξηρασία και το λιγοστό νερό, και χάρη σε αυτά τα χαρακτηριστικά η Αίγινα αναδείχτηκε σε ιδανικό τόπο καλλιέργειάς της. Από τα μέσα Αυγούστου ξεκινά η περίοδος της συγκομιδής.
Μετά το ράβδισμα του δέντρου ο καρπός πέφτει πάνω στα πανιά που στρώνονται γύρω από τη ρίζα, η μηχανή βγάζει τον εξωτερικό φλοιό και ακολουθεί το στέγνωμά του στον ήλιο ή το μηχανικό ξηραντήριο.
"Το 1892 το κτήμα του Περόγλου έγινε ο τόπος της πρώτης μεγάλης καλλιέργειας φιστικιών, σχεδόν κατά τύχη", μας επισημαίνει ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Φιστικοπαραγωγών Αιγινας Νικόλαος Σταμπουλής "καθώς ήταν το μόνο δέντρο, ανάμεσα σε λεμονιές, πορτοκαλιές και άλλα, που κατάφερε να προοδεύσει με μεγάλη άνεση κι έκτοτε εξαπλώθηκε σε ολόκληρη την Αίγινα".
Ο Αγροτικός Συνεταιρισμός ιδρύθηκε το 1947, σήμερα αριθμεί 360 μέλη και αποβλέπει, μεταξύ άλλων, στη συγκέντρωση του φιστικιού από τους παραγωγούς και τη διάθεση του προϊόντος στη χονδρική και τη λιανική.
Η ετήσια παραγωγή διατίθεται ως επί το πλείστον στην Ελλάδα. Ενα σημαντικό μέρος της (20-25 τόνοι) περνάει από το περίπτερο λιανικής του Συνεταιρισμού στην παραλία της Αίγινας, ενώ υπάρχει και η δυνατότητα ταχυδρομικής αποστολής ακόμη και μικρών ποσοτήτων φιστικιών, σε ιδιώτες σε συμφέρουσες τιμές. (Τηλ. 22970-22396, φαξ 22970-26400)
Η Ελένη Κυπραίου και το Φεστιβάλ Φιστικιού
Η Ελένη Κυπραίου, πρόεδρος του 3ου Φεστιβάλ Φιστικιού και γ.γ. του Συνεταιρισμού Φιστικοπαραγωγών, είναι μια πολυσχιδής προσωπικότητα του νησιού.
Με σπουδές μουσικής, φιλολογίας και δραματικής τέχνης στη Γαλλία, υπήρξε η πρώτη Ελληνίδα παρουσιάστρια που εμφανίστηκε στην ελληνική τηλεόραση το 1966, ενώ, παράλληλα, εκτός από τη δημοσιογραφική της καριέρα στη ραδιοφωνία, την τηλεόραση και σε εφημερίδες των Αθηνών, έχει ασχοληθεί με τη μετάφραση, τη ζωγραφική, τη συγγραφή και είναι μέλος του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών.
Από το όμορφο κτήμα της στην Περιβόλα, κληρονομιά των Υδραίων προγόνων της που εγκαταστάθηκαν στην Αίγινα μετά την απελευθέρωση από τους Οθωμανούς, φροντίζει στοργικά τις φιστικιές της και μιλά με αγάπη και πόνο για την επίμοχθη καλλιέργεια των φιστικόδεντρων και τις τάσεις εγκατάλειψής τους από τους νέους.
Στο 3ο Φεστιβάλ Φιστικιού της Αίγινας, θα υπάρχουν τα περίπτερα της εμπορικής έκθεσης στην παραλία, με προϊόντα που βασίζονται στο φιστίκι και την απεριόριστη γκάμα των χρήσεών του στη μαγειρική (στο ψωμί, στα κρέατα, τα λαχανικά, στις σαλάτες, σε πίτες, σε ντιπ, σε αλλαντικά κ.ά.) και φυσικά στη ζαχαροπλαστική και την ευφάνταστη σειρά εφαρμογών του, σε γλυκά κουταλιού, παγωτά, λικέρ, μαντολάτα, σιροπιαστά και πολλά άλλα.
Το Φεστιβάλ, που κορυφώνεται στο τριήμερο 15-18 Σεπτεμβρίου, θα περιλαμβάνει μεταξύ άλλων θεατρικές και μουσικές εκδηλώσεις, βραδιές γευσιγνωσίας και γαστρονομίας με θεματικό άξονα το φιστίκι, αλλά και τη δημιουργία ενός παστελιού από φιστικόψυχα μήκους 40 μέτρων με σκοπό την καταχώρησή του στο βιβλίο Γκίνες.
5+1 κορυφαία αξιοθέατα
1 Η Κολώνα
Σε απόσταση 200 μέτρων από την προβλήτα που αράζει το πλοίο στο λιμάνι της Αίγινας προς τα αριστερά (βορειοδυτικά) εκτείνεται ο αρχαιολογικός χώρος της Κολώνας. Πήρε το όνομά του (Kolonna στα ιταλικά) από τους Βενετσιάνους ναυτικούς, οι οποίοι χρησιμοποιούσαν ως σημείο προσανατολισμού τις κολώνες του αρχαϊκού ναού του Απόλλωνα (6ος π.Χ. αιώνας) που υπήρχε στον χώρο.
Ο προϊστορικός οικισμός στον λόφο άκμασε στην Εποχή του Χαλκού (περίπου 2500 π.Χ.). Από τον 7ο αιώνα π.Χ. μέχρι το τέλος της 1ης χιλιετίας μ.Χ. ο λόφος γνωρίζει διάφορες χρήσεις (ιερός τόπος, Ακρόπολη, οικισμός), οπότε εγκαταλείπεται, εξαιτίας των επιδρομών και δημιουργείται η Παλαιοχώρα στα ενδότερα του νησιού.
Από τις ανασκαφές που έχουν εκτελεστεί σήμερα στον χώρο είναι ορατά τα υπολείμματα των προϊστορικών οικισμών και του ναού του Απόλλωνα, όπως και τμήματα τειχών από διαφορετικές ιστορικές περιόδους.
Η ίδρυση του Αρχαιολογικού Μουσείου της Αίγινας στις 21 Οκτωβρίου 1829, από τον Ιωάννη Καποδίστρια, δημιούργησε το πρώτο Εθνικό Μουσείο της χώρας.
Επειτα από διαδοχικές μεταστεγάσεις σήμερα βρίσκεται στο πετρόκτιστο κτίριο του αρχαιολογικού χώρου της Κολώνας και φιλοξενεί κυρίως τα ευρήματα της εκεί ανασκαφής. Στη θάλασσα κάτω από τον λόφο σώζονται ίχνη από το πολεμικό λιμάνι του νησιού ("Κρυπτός λιμένας"), οι νεώσοικοι του οποίου στέγαζαν τις 400 τριήρεις που διέθεταν οι αρχαίοι Αιγινήτες στην περίοδο της ακμής τους.
2 Ο νησιωτικός Μυστράς
Ο περίπατος στον απόκρημνο λόφο της Παλαιοχώρας με τα διάσπαρτα ερείπια των μεσαιωνικών σπιτιών και εκκλησιών υποβάλλει στον επισκέπτη συναισθήματα κατανυκτική ευλάβειας. Η ερειπωμένη πόλη της Παλαιοχώρας υπήρξε για περίπου μία χιλιετηρίδα (περ. 900-1800 μ.Χ.) το κέντρο ανάπτυξης του νησιού, "κρυμμένο" στην ενδοχώρα για την αποφυγή των καταστρεπτικών επιδρομών των κουρσάρων.
Ο νησιωτικός Μυστράς, όπως αποκαλείται, καταλάμβανε ολόκληρη την πλαγιά του λόφου με σπίτια και εκκλησίες, εκ των οποίων σώζονται σήμερα 38, με τοιχογραφίες όχι πάντοτε καλά διατηρημένες, ενώ στην κορυφή είχε φτιαχτεί το βενετσιάνικο κάστρο (1654) που περειλάμβανε, μεταξύ άλλων, 6 δεξαμενές νερού.
Σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, στην περιοχή του λόφου εκτιμάται ότι ήταν χτισμένη η αρχαία αιγινήτικη πόλη της Οίης. Σπάνιας ομορφιάς είναι η θέα από τα ερείπια του κάστρου προς την παραλία της Σουβάλας και το εσωτερικού του νησιού.
3 Ο ναός της Αφαίας
Στη βορειοανατολική πλευρά του νησιού, κοντά στην Αγία Μαρίνα, σε ένα ύψωμα που περιβάλλεται από πεύκα δεσπόζει ο υστεροαρχαϊκός ναός της Αφαίας που προκαλεί ζωηρή αίσθηση στον επισκέπτη χάρη στην εξαιρετική κατάσταση στην οποία διατηρείται.
Ο δωρικός περίπτερος ναός, με τις 12 κολώνες στις μακρές και τις 6 κολόνες στις στενές πλευρές του, χτίστηκε στη θέση παλιότερου ναού μεταξύ 500 και 490 π.Χ. και ήταν αφιερωμένος στην Αφαία, τοπική θεότητα του νησιού που αργότερα ταυτίστηκε με την Αθηνά.
Το 1811 ο αρχιτέκτονας Ch. R. Cockerell και ο βαρόνος von Hallerstein, κατόπιν ανασκαφών, πήραν τα γλυπτά των αετωμάτων του ναού, τα οποία μετά από μια σύντομη στάση στην Ιταλία κατέληξαν (1828) στη Γερμανία όπου και εκτίθενται έως σήμερα στη Γλυπτοθήκη του Μονάχου.
Δίπλα στον αρχαιολογικό χώρο λειτουργεί και μουσείο με ξύλινη μακέτα του ναού, ευρήματα και εργαλεία που είχαν χρησιμοποιηθεί στην κατασκευή του.
4 Ο Αγιος Νεκτάριος
Περίπου στο μέσον της διαδρομής από το λιμάνι της χώρας προς την Αγία Μαρίνα βρίσκεται το Μοναστήρι Αγίας Τριάδας-Αγίου Νεκταρίου, που ιδρύθηκε μεταξύ 1904-1910 στα ερείπια βυζαντινού μοναστηριού, όπου διατηρούνται τα λείψανα του Αγίου Νεκταρίου, προστάτη της Αίγινας (εκοιμήθη στις 8 Νοεμβρίου 1920) και αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα προσκυνήματα της Ελλάδας.
Ο σύγχρονος ναός του Αγίου Νεκταρίου, κάτω από τη Μονή, είναι ένας από τους μεγαλύτερους ορθόδοξους ναούς παγκοσμίως, που κατασκευάστηκε μεταξύ 1973-1994, και εντυπωσιάζει με τον υπεροπτικό όγκο του εν μέσω μιας ακατοίκητης περιοχής.
5 Η Παναγία η Χρυσολεόντισσα
Στο κέντρο του νησιού, σε ορεινό και απομονωμένο σημείο, βρίσκεται η μονή της Παναγίας, με τους ψηλούς τοίχους και τον φρουριακό χαρακτήρα για την προστασία από τους πειρατές.
Δίπλα στο καθολικό της μονής δεσπόζει ο είκοσι μέτρων πύργος με τις δύο πέτρινες λεοντοκεφαλές και τη μία ανθρώπινη κεφαλή στις γωνίες του, από τις οποίες οι υπερασπιστές της μονής περιέλουζαν τους κουρσάρους με καυτό λάδι και πίσσα.
Τα κτίσματα και η εκκλησία της μονής χρονολογούνται μεταξύ 1601-1614, η εικόνα της Χρυσολεόντισσας είναι του 15ου-16ου αιώνα, ωστόσο η εκκλησία αναστυλώθηκε το 1808 κατόπιν σεισμών και πυρκαγιάς.
Το μοναστήρι ήδη από τις αρχές του 17ου αιώνα είναι σταυροπηγιακό (υπάγεται στο Οικουμενικό Πατριαρχείο) και σήμερα λειτουργεί ως γυναικεία μονή, που αριθμεί 10 μοναχές, ενώ μέχρι το 1935 ήταν ανδρικό. Σημαντική ήταν η συμβολή του, ηθικά και οικονομικά, στο αγώνα της ανεξαρτησίας του 1821.
6 Το Ελληνικό Κέντρο Περίθαλψης Αγριων Ζώων ΕΚΠΑΖ
Στο νησί της Αίγινας, στα ορεινά, λίγο πριν από τον αρχαιολογικό χώρο του Ελλάνιου Δία, έχει την έδρα του το ΕΚΠΑΖ, το πρώτο Κέντρο Περίθαλψης Αγριων Ζώων των Βαλκανίων, το οποίο ιδρύθηκε το 1990.
Κάθε έτος περιθάλπονται στις εγκαταστάσεις του χιλιάδες ζώα (ανάμεσά τους και πολλά προστατευόμενα είδη όπως ο πορφυροτσικνιάς, η χαλκόκοτα, το κιρκινέζι, ο χρυσαετός, ο κραυγαετός κ.ά.), που χρήζουν βοήθειας εξαιτίας δηλητηριάσεων, τραυματισμών από ασυνείδητους κυνηγούς, από καλώδια της ΔΕΗ ή άλλες αιτίες.
Μέσα από ένα σχετικά οργανωμένο δίκτυο εθελοντών συνεργατών σε κομβικά σημεία της χώρας (Θεσσαλονίκη, Πειραιά, Κρήτη, κ.ά.) οργανώνονται αποστολές ανήμπορων άγριων ζώων στις εγκαταστάσεις του ΕΚΠΑΖ.
Εκεί, με τη συμμετοχή εθελοντών κτηνιάτρων, πάντοτε, πραγματοποιούνται χειρουργικές επεμβάσεις για τη διάσωση των ζώων, τα οποία ακολούθως περιθάλπονται για όσο χρονικό διάστημα είναι απαραίτητο προκειμένου να αποκατασταθούν και να επανέλθουν στο φυσικό τους περιβάλλον.
"Ολη η δουλειά που γίνεται εδώ είναι εθελοντική, αλλά όχι ερασιτεχνική," επισημαίνει ο γεωπόνος Γιάννης Παυλόπουλος, η ψυχή του ΕΚΠΑΖ, που ανέλαβε με αγάπη και θρησκευτική αφοσίωση τη συγκεκριμένη αποστολή πριν από 28 χρόνια, όταν έκανε τις σπουδές του στη Θεσσαλονίκη.
"Δεν λαμβάνουμε καμιά κρατική επιχορήγηση τα τελευταία έξι χρόνια, βασιζόμαστε σε ίδια μέσα και σε μικρές προσφορές που λαμβάνουμε από ανθρώπους που ενδιαφέρονται.
Οι περισσότεροι εθελοντές μας προέρχονται από το εξωτερικό και φιλοξενούνται στο Κέντρο για δύο εβδομάδες συνήθως, προσφέροντας πολύτιμη βοήθεια, ωστόσο οι ανάγκες σε ανθρώπινο δυναμικό και υλικά παραμένουν αμείωτες. Σκοπός μας δεν είναι να κρατήσουμε εδώ τα πληγωμένα ζώα, αλλά να τα βοηθήσουμε να επιστρέψουν σύντομα στο φυσικό τους περιβάλλον".
Το Κέντρο, που δέχεται οργανωμένες ή μεμονωμένες επισκέψεις όλο τον χρόνο για την ενημέρωση του κοινού, διοργανώνει απελευθερώσεις ζώων σε σημαντικούς βιότοπους της χώρας, συζητήσεις και εκδηλώσεις γύρω από ζητήματα περιβαλλοντικής αγωγής, ενώ για τη δράση του έχει τιμηθεί με το Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών (1992).
Η έμπρακτη στήριξη των σκοπών του μπορεί, επίσης, να εκδηλωθεί και με τη συμβολική υιοθέτηση ενός άγριου ζώου (με ετήσιο κόστος στα 50 ευρώ). Πληροφορίες: 22970 31338, 6973318845, 6979914853, www.ekpazp.gr.
Διαμονή
- "PLAZA HOTEL" (τηλ. 22970-25600, Ν. Καζαντζάκη 4, www.plaza-aegina.gr). Στον παραλιακό δρόμο της Αίγινας, κοντά στον αρχαιολογικό χώρο της Κολώνας, λειτουργεί πλήρως ανακαινισμένο, υπό νέα διεύθυνση.
- "Hotel Brown" στην Αίγινα. (τηλ. 22970-22271, www.hotelbrown.gr) Ξενοδοχείο με 28 δωμάτια και bungalows που δημιουργήθηκε το 1959 στα κτίρια εργοστασίου επεξεργασίας σφουγγαριών, πλήρως ανακαινισμένο (2002, 2008).
- "Κλώνος", Λεωφόρος Ν. Καζαντζάκη 48, Αίγινα (τηλ. 22970 22640, 22970 22597 www.klonos.gr) 800 μέτρα από το λιμάνι της χώρας και 50 μέτρα από την παραλία της Κολώνας.
- "Ναυσικά", Λεωφόρος Ν. Καζαντζάκη 55, Αίγινα (τηλ. 22970 22333, www.hotelnafsika.com).
- "Δανάη", Λεωφόρος Ν. Καζαντζάκη, Αίγινα (τηλ. 22970 22425, www.danaehotel.gr).
- "Ανατολή" (τηλ. 22970 32002 www.e-anatoli.gr) Αρωμα Ανατολής στη γραφική Αγία Μαρίνα.
- "Βενετία", στην Πέρδικα (τηλ. 22970 61341, 219, 089,168 www.venetia.gr ) 50 μ. από το λιμάνι.
- "Ελα Μέσα", συγκρότημα διαμερισμάτων (τηλ. 22970 54022,027 www.elamesa.gr) 5 λεπτά από το κέντρο της Σουβάλας και 80 μέτρα από την πλησιέστερη αμμώδη παραλία.
Φαγητό
- "Plaza Restaurant Cafe" (τηλ. 22970 26017). Στον παραλιακό δρόμο της Αίγινας προσφέρεται για πρωινό, καφέ, αλλά και εμπνευσμένα πιάτα της μεσογειακής κουζίνας.
- "Σκοτάδης", στην Αίγινα (τηλ. 22970 24014). Παλιά και δοκιμασμένη ψαροταβέρνα, που ωστόσο ικανοποιεί και τους πιστούς της κρεατοφαγίας.
- "Τσίας" (τηλ. 6942667490, 22970 23529). Στην παραλία της πόλης με θαλασσινούς μεζέδες, σπιτικά πιάτα και νόστιμα μύδια με κρέμα.
- "Μαριδάκι", στην παραλία της Αίγινας (τηλ. 22970 25869). Εκτός από τους θαλασσινούς μεζέδες του σερβίρει και επιλεγμένα μαγειρευτά πιάτα.
- "Κυριακάκης" (τηλ. 22970 32165, www.kiriakakis-aegina.gr). Το εστιατόριο ιδρύθηκε το 1950 και με θέα από ψηλά στην Αγία Μαρίνα προσφέρει ποικιλία από κρέατα και θαλασσινά.
- "Αιγινήτισσα", στον ομώνυμο όρμο (τηλ. 22970 61546). Η κουζίνα της υπόσχεται φρέσκο ψάρι με θέα στο βορειοδυτικό, πευκόφυτο τμήμα της νήσου Μονής.
- "Αντώνης", στην Πέρδικα (τηλ. 22970 61443, www.venetia.gr). Στον πεζόδρομο της παραλίας, με θαλασσινούς μεζέδες και ψάρια.
- "Νώντας" (τηλ. 22970 61233). Επάνω στην παραλία της Πέρδικας, ικανοποιεί από το 1936 κάθε γευστικό γούστο με μεζέδες, ψάρια και θαλασσινά, μαγειρευτά φαγητά.
- "Αντωνίας Τέχνες" (τηλ. 22970 52612). Το κατάστημα στην παραλία της Σουβάλας καταπιάνεται με δόκιμο τρόπο στο μαγειρευτό φαγητό με νόστιμες ιδέες θαλασσινών πιάτων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου