«Ο γαρ Ηρώδης εφοβείτο τον Ιωάννην, ειδώς αυτόν άνδρα δίκαιον και άγιον» (Μαρκ. στ’ 20)
Απόδοση στα Νεοελληνικά
«Γιατί ο Ηρώδης φοβόταν. Ήξερε πως ο Ιωάννης ήταν δίκαιος και άγιος άνθρωπος» (Μαρκ. στ’ 20)
Επισκόπου Ναυπάκτου π.Ιερόθεου
Επειδή σήμερα συνέπεσεν η μνήμη της αποτομής της τιμίας κεφαλής του Βαπτιστού Ιωάννου, γι’ αυτό η Εκκλησία καθώρισε να αναγινώσκεται η ευαγγελική περικοπή (όπως και η αποστολική) της εορτής. Έτσι στο Ευαγγέλιο είδαμε το μεγάλο έγκλημα της αποκεφαλίσεως του Ιωάννου του προδρόμου «της των οσίων και δικαίων κορυφαίας ακρότητος». Το δε φοβερό είναι ότι ο Ηρώδης, ο διαπράξας αυτό το έγκλημα, «εφοβείτο τον Ιωάννην, ειδώς αυτόν άνδρα δίκαιον και άγιον». Θα μας δοθεί σήμερα η ευκαιρία να δούμε με μεγάλη συντομία μερικές πτυχές της ζωής του Προφήτου, ο οποίος κατά τον λόγο του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, ανεδείχθη «έμψυχον της Χάριτος όργανον», «περιφανές καταγώγιον των χαρισμάτων του Πνεύματος», «πάσης αρετής και ευσεβείας στήλη». Όντως υπήρξε «χαριτωμένος» άνθρωπος και μέσα από το πρίσμα αυτό πρέπει να εξαντληθεί όλη του η ζωή.
Χάρη και έλεγχος
Είναι γνωστά τα περιστατικά που οδήγησαν τον Προφήτην στο μαρτυρικό τέλος. Ο Πρόδρομος ήλεγξε δριμύτατα την παρανομία του Ηρώδη λέγοντας «ουκ έξεστί σοι έχειν την γυναίκα του αδελφού σου» και αυτό δημιούργησε το μίσος της Ηρωδιάδος με αποτέλεσμα τον θάνατο του Προφήτου.
Αυτήν την ενέργεια του Βαπτιστού χρησιμοποιούν πολλοί για να δικαιολογήσουν τις δικές τους ελεγκτικές ενέργειες. Όσοι σήμερα έχουν σκοπό της ζωής τους να ελέγχουν διαρκώς τα κακώς κείμενα στην κοινωνία και την Εκκλησία, καθώς επίσης και υψηλά ισταμένους ανθρώπους, φέρνουν σαν παράδειγμα την περίπτωση του Ιωάννου αγνοώντας ίσως ότι αυτή η περίπτωση είναι εναντίον της νοοτροπίας τους. Και να γιατί.
Ο Τίμιος Πρόδρομος ήταν γεμάτος από Άγιον Πνεύμα. Έλαβε το Άγιον Πνεύμα, ενώ ήταν ακόμη εξ μηνών έμβρυον στην κοιλία της μητέρας του Ελισάβετ. Ο αρχάγγελος Γαβριήλ είπε στον πατέρα του Ζαχαρία: «και Πνεύμα Αγίου πλησθήσεται έτι εκ κοιλίας μητρός αυτού» (Λουκά α’ 15). Και πράγματι. Όταν η Παναγία μετά τον Ευαγγελισμό της, επισκέφθηκε την Ελισάβετ που περνούσε τον έκτο μήνα της κυήσεώς της, «εσκίρτησε το βρέφος εν τη κοιλία αυτής (ο Τίμιος Πρόδρομος) και επλήσθη Πνεύματος Αγίου η Ελισάβετ και ανεφώνησε…» (Λουκά α’ 41).
Καθώς βλέπουμε ο Τίμιος Πρόδρομος από την μήτρα της μητέρας του εδέχθη «την τελειότητα του μέλλοντος αιώνος» και αναγνωρίζει εν Αγίω Πνεύματι τον Χριστό. Μάλιστα κατά ομιλία του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, ο Τίμιος Πρόδρομος «φθάνει και υπερβαίνει την αμφοτέρων των Προφητών» (Ησαΐου και Ηλιού) τελειότητα έτι εν εμβρύοις ων». Αναγνωρίζει τον Χριστό και επειδή ως έμβρυον δεν έχει φωνήν «ανυμνεί ταύτην (την θεϊκήν παρουσίαν) εκείθεν δια της μητρικής γλώσσης θεολογών». Όχι μόνον έγινε Προφήτης από έμβρυο, αλλά μετέδωσε το προφητικό χάρισμα και στην μητέρα του, την οποία κατέστησε Προφήτιδα. Έτσι πριν έλθει ακόμη στον κόσμο ανεδείχθη «υπερκόσμιος».
Εκτός αυτού όλη η ζωή του Προδρόμου υπήρξε θαυμαστή. «Υπέρ άπαντας θαύμα θαυμάτων εστίν». Επιγραμματικά να ενθυμηθούμε ότι από μικρή ηλικία ζούσε στην έρημο, ότι αξιώθηκε της μεγάλης τιμής να βαπτίσει τον Κύριο, ότι επαινέθηκε από τον Χριστό και ότι έδωσε τους μαθητάς του στον Κύριο. Έτσι προετοίμασε το έδαφος, ετοίμασε τον δρόμο για το ευαγγελικό κήρυγμα.
Ύστερα από αυτά δημιουργούνται πολλά ερωτήματα.
Μπορεί ο Τίμιος Πρόδρομος να αποτελέσει υπόδειγμα για εκείνους που δεν έχουν λάβει αισθητά το Πανάγιον Πνεύμα, που δεν είναι «χαριτωμένοι», αλλά τις περισσότερες φορές ελέγχουν από δική τους εσωτερική ανασφάλεια και ψυχική ασθένεια. Μπορεί δηλ. ο καθένας, όντας άγευστος της πνευματικής ζωής και μη έχοντας πνευματική εμπειρία να ασχολήται με τον έλεγχο προσώπων και πραγμάτων; Αυτό το έργο το κάνει η Εκκλησία δια των αγίων της, όταν χρειασθεί, και τότε ο έλεγχος ωφελεί και θεραπεύει.. Ειρηνεύει.
Χάρη και ηλικία
Συνήθως ενθυμούμενοι την μεγάλη αυτή προφητική μορφή ο νους μας πηγαίνει σε ένα γέροντα Προφήτη και αγνοούμε ότι ο Πρόδρομος μαρτύρησε γύρω στα 30 του χρόνια. Επίσης, όπως είδαμε προηγουμένως, έλαβε το Άγιο Πνεύμα από την κοιλιά της μητέρας του, πριν έλθει στον κόσμο. Αυτό μας δίνει την αφορμή να υπογραμμίσουμε δύο σημεία.
Πρώτον. Χωρίς να παραγνωρίζουμε την αξία της γενικής και πνευματικής πείρας για την χριστιανική ζωή, εντούτοις ξέρουμε καλά ότι η πνευματική ζωή είναι έλευση του Παρακλήτου στην καρδιά του ανθρώπου. Και το Πανάγιο Πνεύμα «όπου θέλει πνει». Έτσι είναι δυνατόν ένα μικρό παιδί να έχει μεγάλη Χάρη και να θεολογεί από την ενέργεια του Παναγίου Πνεύματος, ενώ ένας μεγάλης ηλικίας Χριστιανός να αγνοεί όλη αυτή την πορεία της θείας Χάριτος. Επομένως δεν είναι απαραίτητη η σύνδεση της Χάριτος με την ηλικία. Υπάρχουν άνθρωποι που από την αρχή της πνευματικής τους ζωής αξιώθηκαν μεγάλων χαρισμάτων του Παναγίου πνεύματος, που άλλοι δεν αξιώθηκαν ποτέ ή αξιώθηκαν στο τέλος της ζωής τους. Έτσι εξηγείται ότι μέσα στην λατρεία και κατά την διάρκεια των μυστηρίων είναι δυνατόν τα παιδιά να καταλάβουν πολλά πράγματα που αδυνατούν να κατανοήσουν οι μεγαλύτεροι στην ηλικία.
Δεύτερον. Οι γονείς, ιδιαιτέρως οι μητέρες, έχουν καθήκον να προσεύχωνται για τα παιδιά τους, ιδίως για τα έμβρυα που φέρουν μέσα τους. Είναι παρατηρημένο ότι για να μάθει κανείς να προσεύχεται πρέπει να υπάρχουν μερικές απαραίτητες προϋποθέσεις. Μεταξύ αυτών είναι το να ζει σε μια ατμόσφαιρα προσευχής και να έχει αίμα προσευχομένων γονέων. Γι’ αυτό οι μητέρες πρέπει να προσεύχονται για τα παιδιά τους τόσο κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης, όσο και καθ’ όλη την ανάπτυξή τους. Τότε ο Θεός θα στέλνει την Χάρη Του και θα ενεργεί ευεργετικά στην ζωή τους.
Χάρη και θάνατος
Η αποκεφάλιση του Τιμίου Προδρόμου, δηλ. η βίαια έξοδός του από την ζωή αυτή ήταν η πιο φυσική κατάσταση. Πως εξηγείται αυτό; Κατά τον άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά ο Πρόδρομος «δεν έπρεπε να υποστεί τον φυσικό θάνατο. διότι αυτός είναι η καταδίκη της παραβάσεως του Αδάμ της οποίας δεν ήταν οφειλέτης ο υπηρέτης της εντολής, ο υπήκοος στον Θεό από την μήτρα της μητρός του. Οι άγιοι πρέπει να θυσιάζουν την ζωή τους υπέρ της αρετής και της ευσεβείας κατά την εντολή του Κυρίου. Γι’ αυτό για τους αγίους της εκκλησίας κατάλληλος μάλλον είναι ο υπέρ του καλού βίαιος θάνατος. Έτσι και ο Κύριος εγεύθη του θανάτου. Ο Πρόδρομος έπρεπε να είναι πρόδρομος και του θανάτου του Χριστού…».
Αυτό συμβαίνει με τους αγίους. Ξέρουμε από την Βιβλικοπατερική διδασκαλία ότι ο φυσικός θάνατος είναι αποτέλεσμα του πνευματικού θανάτου, της απομακρύνσεως από τον Θεό, λόγω της αμαρτίας. Το κέντρον του θανάτου είναι η αμαρτία. Με το άγιο Βάπτισμα με το οποίο επιτυγχάνουμε την κοινωνία με τον Χριστό καταργείται το κράτος της αμαρτίας, οπότε φυσικώ τω τρόπω πρέπει να καταργείται και ο θάνατος. Αν μετά το άγιο Βάπτισμα υφίσταται ακόμη ο θάνατος αυτό συμβαίνει γιατί παραμένει το φθαρτό της φύσεως, όχι πλέον σαν καταδίκη της αμαρτωλής φύσεως, αλλά σαν μέσο καταδίκης και καταργήσεως της αμαρτίας, όπως ακριβώς μετά την αναμάρτητη γέννηση του Χριστού παρέμεινε το φθαρτό του σώματος χάριν των σωτηριωδών παθών. Έτσι ο πιο φυσικός τρόπος εξόδου του ανθρώπου του Θεού είναι η βίαια έξοδος, γι’ αυτό και οι πιο εκλεκτοί άνθρωποι, φεύγουν δια μαρτυρικού θανάτου.
Επομένως αδελφοί, όταν ο άνθρωπος λαμβάνει την θεία Χάρη τότε όλα αλλάζουν. Τα πιο παράξενα γίνονται τα πιο φυσικά. Ο έλεγχος γίνεται θεραπεία και ευλογία. Η μικρή ηλικία γίνεται άμβωνας ουράνιας διδασκαλίας. Το μαρτύριο και ο θάνατος γίνονται ύμνος και δόξα.
Ας έχουμε τις ευχές του Τιμίου Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννου.
Εκδόσεις Ι.Μ. Γενεθλίου της Θεοτόκου (Λιβαδειά)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου