Κυριακή 5 Ιουνίου 2011

Αγαπητέ Ιερέα


Αγαπητέ Ιερέα

Είναι δυσάρεστο όταν μέσα στη Θ. Λειτουργία, κάποια πράγματα που επιτρέπονται σε σπάνιες περιπτώσεις και γίνονται μόνο κατ' οικονομία και κατ' εξαίρεση, καταλήγουν τελικά να γίνουν ο κανόνας. Και είναι ακόμη πιο δυσάρεστο όταν αυτά γίνονται από έναν λειτουργό του Αγίου Θυσιαστηρίου, ο οποίος φέρει την ευθύνη για την ποιμαντική καθοδήγηση του ποιμνίου.

Μιλάω για την αυθαίρετη και καταχρηστική τροποποίηση του Τυπικού της Θ. Λειτουργίας την οποία πράττεις όταν, α) κάνεις το κήρυγμα και τις ανακοινώσεις πριν την Θ. Μετάληψη και β) όταν συνεχίζεις την ακολουθία πριν να τελειώσει η μετάληψη από τους πιστούς του Σώματος και του Αίματος του Χριστού.

Όσον αφορά το πρώτο. Ξέρω πως η αιτιολογία που θα μου πεις είναι πως, επειδή τη στιγμή πριν τη Θ. Κοινωνία βρίσκονται οι περισσότεροι πιστοί, γι' αυτό και εγώ επιλέγω εκείνο το σημείο για να κάνω το κήρυγμα και τις ανακοινώσεις. Όμως αγαπητέ μου Ιερέα, αυτό είναι το ζητούμενο; Αν το ζητούμενο ήταν να ακούσει πολύς κόσμος "το λόγο του Θεού", τότε και ο Αγ. Ιωάννης ο Χρυσόστομος θα τοποθετούσε και το Ευαγγέλιο σε εκείνο το σημείο. (Ή πιστεύεις πως το κήρυγμά σου έχει να πει περισσότερα από το Ιερό Ευαγγέλιο;) Ή μήπως ακόμα πιστεύεις πως εσύ ξέρεις καλύτερα από τον Αγ. Ιωάννη τον Χρυσόστομο και τον Μέγα Βασίλειο; Αλλά είναι γνωστό -ακόμη και στους πιο ανίδεους- πως το σημείο μέσα στην Ιερή Ακολουθία στο οποίο έχει θεσπιστεί από τους Πατέρες να γίνεται το κήρυγμα είναι αμέσως μετά την ανάγνωση του Ιερού Ευαγγελίου. Εκεί είναι η φυσική του θέση μαζί με τα υπόλοιπα αναγνώσματα. Και πράττεις βαρύτατο λάθος όταν το μετατοπίζεις σε άλλο σημείο της λατρείας.

Όσον αφορά τις ανακοινώσεις, αυτές δεν έχουν θέση μέσα στην Ιερή Ακολουθία, αφού, ουσιαστικά, είναι βιοτικές και γήινες μέριμνες. Και όπως μας λέει και ο Χερουβικός ύμνος, "πάσαν την βιοτικήν αποθώμεθα μέριμναν" και "μηδέν γήϊνον εν εαυτή λογιζέσθω". Μπορείς κάλλιστα να κάνεις τις ανακοινώσεις μετά το "Δι' ευχών", όταν έχει τελειώσει η Ιερή Ακολουθία.

Όμως αυτή η μετατόπιση του κηρύγματος και των ανακοινώσεων πριν την Θ. Μετάληψη είναι και "πρακτικό" -ας το πω έτσι- λάθος. Διότι ακριβώς πριν τη Θ. Μετάληψη, τη στιγμή που οι πιστοί πρέπει να έχουν 100% το μυαλό και την καρδιά τους στο Χριστό, τη στιγμή που πρέπει να λένε μέσα τους την ευχή και να ζητούν από το Θεό συγχώρεση και να αναλογίζονται πώς θα προσέλθουν στο φριχτό αυτό Μυστήριο και να μην σκέφτονται τίποτε άλλο παρά μόνο πως θα τολμήσουν την ένωσή τους με τον ίδιο το Θεό, τη στιγμή που πρέπει να έχουν κατάνυξη και μια καδιά συντετριμμένη, έρχεσαι εσύ, ακριβώς σε εκείνο το σημείο να τους κάνεις τα κηρύγματα και να τους μιλάς για ανακοινώσεις, λες και τελείωσε η Θ. Λειτουργία! Αντί να ακούσουμε τις ευχές της Θ. Μεταλήψεως ακούμε εσένα! Σου το λέω και πάλι: ως ποιμένας πράττεις θανάσιμο ποιμαντικό λάθος!

Τη στιγμή εκείνη φανερώνεται η Βασιλεία του Θεού. Η στιγμή εκείνη είναι τόσο ιερή, τόσο φοβερή, τόσο έξω από τον "κόσμο" που, όπως μας λέει και ο ύμνος " Σιγησάτω πάσα σάρξ βροτεία, καί στήτω μετά φόβου και τρόμου, και μηδέν γήϊνον εν εαυτή λογιζέσθω, ο γάρ Βασιλευς τών βασιλευόντων, καί Κύριος τών κυριευόντων, προσέρχεται σφαγιασθή­ναι, καί δοθήναι εις βρώσιν τοίς πιστοίς" . Σταμάτα να μιλάς άνθρωπε και στάσου με φόβο και τρόμο. Διότι ο βασιλιάς των βασιλιάδων έρχεται να δοθεί ως φαγητό και πιοτό στους πιστούς. Πως μπορείς να στέκεσαι και να μιλάς τη στιγμή που πάνω στην Αγία Τράπεζα βρίσκεται σφαγμένος ο Χριστός και περιμένει την χάρη σου να τελειώσει; Δεν ντρέπεσαι να Τον αφήνεις να περιμένει; Ποιόν; Τον Χριστό!! Γιατί; Για να πεις τις δικές σου σκέψεις και τις ανακοινώσεις;;!!

Όσον αφορά το δεύτερο και φριχτότερο! Η ώρα που κοινωνούν οι άγιοι (τα μέλη της εκκλησίας) είναι η αγιότερη στιγμή στη Θ. Ευχαριστία. Είναι το αποκορύφωμα, ο λόγος για τον οποίο τελέστηκε το Μυστήριο. Στην Προηγιασμένη Θ. Λειτουργία, την ώρα που βγαίνει ο ιερέας με τα Άγια στα χέρια του, όλοι οι πιστοί πέφτουν κάτω και προσκυνούν, διότι μπροστά τους περνάει ο Χριστός. Δεν διανοούμαστε εκείνη την ώρα να κάνουμε τίποτε άλλο, μέχρι και οι ψάλτες σταματούν να ψέλνουν. Ε, λοιπόν, κάθε φορά που τελείται η Θ. Λειτουργία, την ώρα της Θ. Κοινωνίας, ο ίδιος Χριστός δεν είναι εκεί μπροστά μας; Δεν θα έπρεπε να πέσουμε όλοι στα γόνατα; Δεν θα έπρεπε με φόβο και με τρόμο, σιωπηλοί να περιμένουμε να τελειώσει αυτό το φριχτό μυστήριο, στο οποίο ο ίδιος ο Θεός γίνεται τροφή για τον άνθρωπο;

Μήπως εσύ θεωρείς πως εκείνη η ώρα είναι ένα πάρεργο, μια αγγαρεία ένας νεκρός χρόνος, "μια κοιλιά" που κάνει η ακολουθία; Αν δεν το πιστεύεις έτσι, πάντως έτσι συμπεριφέρεσαι. Διότι, όλη την υπόλοιπη Λειτουργία την τελείς αργά-αργά, με τάξη, όπως ακριβώς προβλέπει το Τυπικό -μάλιστα μαλώνεις και με τους ψάλτες αν κάνουν και κανένα λάθος και πουν κανένα άλλο τροπάριο. Και την πιο ιερή στιγμή κάνεις άλλα αντί άλλων.

Μήπως νομίζεις πως τελείς κάποια "τελετή" στην οποία δεν πρέπει να κουράσεις τους παρευρισκομένους; Αλλά ακόμη και στις κοσμικές τελετές υπάρχουν κάποιοι στοιχειώδεις κανόνες τους οποίους ουδείς διανοείται να τους παραβλέψει. Για παράδειγμα, αν γινόταν μια τελετή για να απονείμει ο Δήμαρχος βραβεία στους αριστούχους μαθητές, ως στοιχειώδη σεβασμό προς τον Δήμαρχο ουδείς θα διανοείτο την ώρα που ο Δήμαρχος παραδίδει τα βραβεία, να προχωρήσει παρακάτω την τελετή ή να βγάλει μια ανακοίνωση ή να κάνει κάτι άλλο. Όλοι θα περίμεναν υπομονετικά να τελειώσει η βράβευση και μετά να συνεχίσει η τελετή όπως προβλέπεται από αυτούς που έφτιαξαν το πρόγραμμα.

Όμως η Θεία Λειτουργία δεν είναι καν κοσμική τελετή. Και τη στιγμή της Θ. Κοινωνίας, ο ίδιος ο Χριστός είναι παρών σφαγμένος και δίνει το Σώμα και το Αίμα του στους πιστούς. Πόσο περισσότερο θα έπρεπε να Τον τιμήσουμε περιμένοντας υπομονετικά να τελειώσει το Άγιο αυτό Μυστήριο; Όσοι δεν κοινωνούν και βιάζονται να φύγουν ας φύγουν. Τί ήρθαν να κάνουν; Δεν γίνεται γι' αυτούς το Μυστήριο. Μόνοι τους αποκόβονται από το Σώμα της Εκκλησίας.

Και μου φαίνεται τόσο σχιζοφρενικό, εγωιστικό και λανθασμένο το εξής: τελείς την ακολουθία αργά-αργά, διαβάζεις τις εκφωνήσεις αργά και επιβλητικά, κάνεις και ένα κήρυγμα αρκετή ώρα και τη πιο ιερή στιγμή βιάζεσαι να τελειώσεις!

Οι Άγιοι Πατέρες θέσπισαν ένα συγκεκριμένο Τυπικό για την ακολουθία της Θείας Λειτουργίας. Και το Τυπικό αυτό δεν είναι απλώς "τυπικό" αλλά εκφράζει και προέρχεται μέσα από την οντολογική σημασία της λειτουργικής πράξης της Κοινωνίας του Σώματος και του Αίματος του Χριστού από τα μέλη του Σώματός Του δηλαδή τους πιστούς. Και είναι πραγματικά απορίας άξιο, πώς εσύ, τολμάς και αλλάζεις αυτό το τυπικό, όχι κατ' εξαίρεση, ούτε κατ' οικονομία, αλλά σε μόνιμη βάση και για λόγους οι οποίοι δεν έχουν καμιά σχέση με την καθ' αυτό λειτουργική ζωή και πρακτική. Ποιός πιστεύεις πως σου έχει δώσει αυτό το δικαίωμα;

Πρόσεχε Ιερέα μου! Πρόσεχε! Αμαρτάνεις κάθε φορά που κάνεις αυτά τα πράγματα! Δεν ξέρω πως αλλιώς να σου το πω. Δεν είσαι ένας δημόσιος υπάλληλος. Είσαι ένας ουράνιος λειτουργός. Δεν διεκπεραιώνεις τυπικά μια υπόθεση. Είσαι ο προεστός στο Δείπνο της Βασιλείας. Μην παίζεις εν ου παικτοίς.


Νίκος




2 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Ενδιαφέρον. Καλά τα Λες Νίκο. Αλλά Κάποια Πράγματα θα Έπρεπε να είναι Αυτονόητα.

Ανώνυμος είπε...

Να γειάσει το στόμα σου! Εκτυπώστε το και μοιράστε το στις συνάξεις των ιερέων. Το λειτουργικό είναι μεγάλο ζήτημα, αλλά υπάρχει και το πρακτικό: Την επόμενη φορά που θα ακούσω τον ιερέα μας που μιλάει, μιλάει και "λίγες ανακοινώσεις μην διακόψω πάλι τη θεία λειτουργία" και ξαναμιλάει, ξαναμιλάει, θα του δώσω εκεί που είναι τα δυο μωρά μου που κλαίνε και ζητάνε νεράκι και να φύυυυγουμεεε και πεινάνε και κάνουν φασαρία και αγανακτούν οι γιαγιάδες, να τα κάνει εκείνος καλά. Και, αν έχετε παρατηρήσει, τα παιδάκια, που είναι και οι πιο πνευματικά άρτιοι πιστοί, την μεγαλύτερη φασαρία την ξεκινάνε στο κήρυγμα. Τυχαίο;
Έφη