Παρασκευή 20 Μαΐου 2011

Περί κλοπών και βιβλίων


Το βιβλίο δεν πουλάει πια. Τι μας το επιβεβαιώνει; Ότι ακόμη κι ο διαρρήκτης ενός αυτοκινήτου προτιμά ένα ταψί μπακλαβά, τα ψώνια της ημέρας και τα 3 ευρώ που βρίσκονται στη θήκη για τα ψιλά παρά το Γουλφ Χολ (Πάπυρος, 2010, 2 τόμοι) της Χίλαρι Μαντέλ.

Αν και άθελά του ίσως αυτό να ήταν ακριβώς η πέτρα του σκανδάλου. Σταματώντας κανείς για ένα quick dinner στο Θησείο μεσοβδόμαδα καλό είναι να μην παρατά το Booker του 2009 χύμα στη θέση του συνοδηγού. Όποιος έχει το θράσος να αφήνει αδέσποτο ένα ιστορικό μυθιστόρημα για την Αγγλία του 16ου αιώνα ποιος ξέρει τι άλλο είναι ικανός να κρύβει στο ντουλαπάκι; Και στο κάτω κάτω, γιατί να μην έχουν πέσει από τις σελίδες οι θησαυροί του Ερρίκου Η΄ και να κείτονται τώρα σκόρπιοι στα πατάκια, λάφυρο του πρώτου τυχόντα τυχοδιώκτη της Ερμού;

Βέβαια, αν το καλοσκεφτεί κανείς, τι ήταν κι ο Τόμας Κρόμγουελ προτού αρθεί στα ανώτατα αξιώματα και γίνει πρωταγωνιστής του μυθιστορήματος; Γιος σιδερά, μισθοφόρος, éminence grise του καρδιναλίου Γούλσι, άνθρωπος της χειρότερης υποστάθμης – κοινός κλέφτης, κατά τις φήμες. Άνθρωπος για όλες τις εποχές, θα επιβιώσει της πτώσης του καρδιναλίου, της ανόδου του Τόμας Μορ, των δολοπλοκιών της αυλής των Τυδώρ, του ανταγωνισμού της πρώην βασίλισσας (Αικατερίνης της Αραγωνίας) με την επόμενη (Άννα Μπόλεϊν) για να καταστεί δεξί χέρι του Ερρίκου, αρχιτέκτονας της ρήξης με τον Πάπα και της προσχώρησης της Αγγλίας στο προτεσταντικό στρατόπεδο.

Εδώ προφανώς και ο πιο υπομονετικός κλέφτης-αναγνώστης έχει απαυδήσει. Γιατί εντάξει, αντέχει ίσως να φυλλομετρήσει τον πρώτο τόμο τρώγοντας τον μπακλαβά, όπως συνάγουμε από τις δαχτυλιές στο ταμπλό και το εξώφυλλο, ανακαλύπτει όμως ότι το story συνεχίζεται σε δεύτερο. Απαράδεκτο.

Και η αφηγηματική μέθοδος της Μαντέλ διαφέρει από τη συνήθη στατική αφήγηση του ιστορικού μυθιστορήματος με την έμφαση στις περιγραφές κτιρίων, ηθών και εθίμων που ζητά να αποσπάσει την προσοχή από τους ήρωες, ώστε να μην αντιληφθεί ο αναγνώστης ότι στις περισσότερες των περιπτώσεων αυτοί ακούγονται σαν αλεξιπτωτιστές του σήμερα στο χθες, ντυμένοι απλώς με ρούχα και μανιερισμούς της εποχής. Ολόκληρο το Γουλφ Χολ, αντίθετα, είναι μια αριστοτεχνική εναλλαγή εσωτερικών μονολόγων και εξωτερικών διαλόγων των χαρακτήρων, όπου οι πληροφορίες φιλτράρονται από την προσωπικότητα έκαστου, οι πρωταγωνιστές οικοδομούνται σταδιακά, σχηματίζοντας μια αλληλουχία πορτρέτων.

Και για να μάθει φυσικά τι ακριβώς σημαίνει ο τίτλος του μυθιστορήματος ο αναγνώστης θα πρέπει να περιμένει ως την τελευταία από τις 873 σελίδες; Αυτό είναι το τελικό χτύπημα. Για έναν κλέφτη που σέβεται τον εαυτό του κι έχει κι άλλα αυτοκίνητα να διαρρήξει πριν λήξει η βάρδιά του, δεν υφίσταται πλέον κανένα δίλημμα μεταξύ ενός βιβλίου και μιας σακούλας σούπερ-μάρκετ που έχουν το ίδιο βάρος. Η Χίλαρι τη γλιτώνει γιατί δεν τρώγεται.

Δεν υπάρχουν σχόλια: