Μία ήπειρος με διαφορετικές προτεραιότητες

• 

της Κατερίνας Λέχου

Ξεκίνησα να φύγω για την Αφρική χωρίς πλήρη συναίσθηση του τι θα αντιμετώπιζα. Ακολούθησα λοιπόν τις οδηγίες για την προετοιμασία (εμβόλια – χάπια για τη μαλάρια), έφτιαξα τη βαλίτσα μου σύμφωνα με τον «κατάλογο» που μου είχε προμηθεύσει η Έλλη Θούα της ActionAid και ένα πρωί στις 6.00 βρέθηκα στο αεροπλάνο. Μετά από 22 ώρες – αλλαγή αεροπλάνου, αναμονή ατελείωτη στο αεροδρόμιο, καθυστερήσεις … - φτάσαμε! Όταν φτάσαμε στην Άκκρα, την πρωτεύουσα της Γκάνα ήταν βράδυ και απ’την κούραση νόμιζα ότι ζω μια παραίσθηση…

Το πρώτο πράγμα που μου έκανε εντύπωση όταν βγήκαμε από το αεροδρόμιο ήταν η ατμόσφαιρα. Ο τρόπος που μύριζε ο αέρας. Αλλιώτικος. Γλυκερός, βαρύς, μεθυστικός, σίγουρα διαφορετικός απ’τον αέρα της δύσης.

Η επόμενη μέρα περιελάμβανε μια ξενάγηση στην πρωτεύουσα, όχι ακριβώς στα αξιοθέατα – αν και πήγαμε και στην παραλία – μα εκεί που μάλλον είναι η καρδιά της πόλης. Και εκεί παρ’όλη την πανδαισία των χρωματιστών ρούχων, των χαμογελαστών προσώπων, των κάτασπρων δοντιών, η εικόνα της φτώχειας σε διαπερνά σα λεπίδι… Παράγκες χωρίς καν χώρους στοιχειώδους υγιεινής, βουνά σκουπιδιών, παιδιά που παίζουν ξυπόλυτα στα σκουπίδια, πίνουν βρωμόνερα και άλλα πολλά. Η φτώχεια της πόλης – των πόλεων – «urbanpoverty” είναι άγρια, σκληρή, ανελέητη, μοιάζει αδιέξοδη. Κανένα ντοκυμαντέρ – και έχω δει πολλά – κανένα άρθρο δεν έχει τη δυναμική της αληθινής εικόνας. Η εμπειρία ήταν σοκαριστική.

Έτσι η επόμενη μέρα στην πρώτη μας επίσκεψη σε κοινότητα έξω από την Άκκρα, ξαφνικά έδειχνε καλύτερη αν και αργότερα τα πράγματα άλλαξαν.

Η φύση ναι ήταν γοητευτική, τα χρώματα γύρω μας και στον ουρανό σαγηνευτικά, όμως μετά τις πρώτες στιγμές συνειδητοποιείς για άλλη μια φορά τις απίστευτες ελλείψεις που έχουν οι άνθρωποι. Δεν έχουν νερό, ρεύμα δεν μπορούν να πληρώσουν, δεν έχουν χώρους υγιεινής, μα πάνω απ’όλα τους λείπει η γνώση και η εκπαίδευση σε όλα τα επίπεδα. Γνώσεις για την εκμετάλλευση της γης, την εκτροφή των ζώων, άλλων επαγγελμάτων που θα μπορούσαν να τους αποφέρουν ένα ελάχιστο εισόδημα για να βελτιώσουν τις συνθήκες της ζωής τους.

Κι εκεί ακριβώς εστιάζεται και η δράση της ActionAid. Στην εκπαίδευση. Σε όλα τα επίπεδα, σε όλες τις ηλικίες. Γιατί όπως υποστηρίζουν – και τώρα το πιστεύω κι εγώ αυτό – ο μόνος τρόπος να πολεμήσεις τη φτώχεια στη ρίζα της είναι η γνώση. Πώς αλλιώς; Είναι χρονοβόρα και μακροχρόνια προσπάθεια, μα τόσο ουσιαστική. Καμμιά ελεημοσύνη δεν αποτελεί λύση για τη φτώχεια των ανθρώπων.

Κι όμως στα πρόσωπα αυτών των ανθρώπων που είναι τόσο στερημένοι, τόσο αδικημένοι, τόσο ταλαιπωρημένοι απ’τη ζωή, διέκρινες αισιοδοξία, αγάπη για τη ζωή, αξιοπρέπεια κι ευγνωμοσύνη για ό,τι και όποιον τους βοηθά. Καμιά απολύτως επιθετικότητα.

Και σε βάζουν σε χίλιες σκέψεις για τη δική σου τη ζωή και γενικότερα για τη ζωή στις λεγόμενες «προνομιούχες», «ακμάζουσες» , «πλούσιες» πόλεις της δύσης, που κρύβουν τόση μοναξιά, θλίψη, απόγνωση και αγριότητα.

Αναρωτιέσαι τι συμβαίνει. Ποιο είναι τελικά το ουσιώδες σ’αυτή τη ζωή..

Στην επιστροφή – άλλες 22 ώρες – ορυμαγδός εικόνων και σκέψεων κατέκλυζαν το μυαλό μου.

πηγή