Παρασκευή 28 Μαΐου 2010

Το Βυζάντιο από την κλειδαρότρυπα !

Δύο χιλιάδες αντικείμενα δεκαπέντε αιώνων μάς γνωρίζουν τον άγνωστο βυζαντινό και μεταβυζαντινό πολιτισμό, στη μόνιμη έκθεση του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου που εγκαινιάζεται την Τετάρτη

Το Βυζάντιο όπως δεν το ξέραμε! Και όπως όλοι θα επιθυμούσαμε να γνωρίσουμε. Με την αυτοκρατορική αλλά και την καθημερινή ζωή των ανθρώπων. Με την υψηλή δημιουργία αλλά και την ταπεινότητα που δίδασκε η Εκκλησία. Με τις μηχανορραφίες στο παλάτι, τις διαρκείς επιχειρήσεις στα μακρινά σύνορα και τους θρησκευτικούς πολέμους με τη Δύση. Με τις αγωνίες και τα πάθη, τις δεισιδαιμονίες και τις πλάνες τους. Ενα Βυζάντιο αληθινό, που αναδεικνύεται μέσα από 2.000


αντικείμενα στο ολοκληρωμένο πλέον Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο, το οποίο εγκαινιάζεται την Τετάρτη. Γλυπτά, εικόνες, έργα μικροτεχνίας, τοιχογραφίες, κεραμική και υφάσματα, χειρόγραφα, σχέδια, ανθίβολα, χαλκογραφίες, παλαίτυπα, που χρονολογούνται από τον 3ο ως και τον 19ο αιώνα, συγκροτούν πλέον τις εκθεσιακές ενότητες.

Με προέλευση όλον τον ελλαδικό χώρο αλλά και περιοχές του μείζονος Ελληνισμού, αφηγούνται τη μεγάλη Ιστορία αλλά και μικρές, καθημερινές και ανθρώπινες αναδεικνύοντας έναν ανθρωποκεντρικό προσανατολισμό. Από την Τετάρτη οι επισκέπτες του μουσείου θα βλέπουν μια σύγχρονη προσέγγιση στον κόσμο του Βυζαντίου που οφείλεται κατά κύριο λόγο στον αδοκήτως θανόντα προ τριών μηνών διευθυντή του μουσείου Δημήτρη Κωνστάντιο.


1 Χρυσοκέντητος ιερατικός σάκος από την περιοχή της Ανατολικής Ρωμυλίας (17ος αι.).Τα χρυσοκέντητα λεπτοδουλεμένα άμφια και οι επιτάφιοι της έκθεσης δείχνουν την άνθηση μιας τέχνης που στη μεταβυζαντινή εποχή οδήγησε σε συντεχνίες. Οι κεντήστρες της Κωνσταντινούπολης μάλιστα «υπέγραφαν» τα έργα τους.

2 Ασημένια στέφανα γάμου με επιχρύσωση,από την Κιλικία (19ος αι.).Η μεγαλοπρεπής αυτοκρατορική μίτρα που βασίζεται στο στέμμα των βυζαντινών αυτοκρατόρων εχρησιμοποιείτο για την τελετή του γάμου.Ο αρχικός συμβολισμός της ήταν το ακάνθινο στεφάνι που φόρεσε ο Χριστός πριν από τη Σταύρωση,συμβολίζει όμως και το βασιλικό αξίωμα του Κυρίου.






3 Παιδικά σανδάλια με διακόσμηση στο δέρμα (6ος αι.). Ενα σπάνιο έκθεμα που μας δίνει πληροφορίες για την καθημερινή ζωή των ανθρώπων.Μαζί με τα σανδάλια και άλλα είδη ένδυσης,αλλά και οικιακά σκεύη και κεραμικά.






4 Ασημένιο δισκοπότηρο της βυζαντινής εποχής (μέσα 6ου αι.).Ασημένια εκκλησιαστικά σκεύη όπως θυμιατήρια,αρτοφόρια,ποτήρια Αγίας Κοινωνίας,δίσκοι, σταυροί,Ευαγγέλια με μαργαριτάρια και πολύτιμους λίθους δείχνουν τον πλούτο που υπήρχε στις εκκλησίες,αλλά και φυσικά τη θέση της θρησκείας στη βυζαντινή κοινωνία.










5 Ασημένιοι κρίκοι για φρενοβλαβείς από τη Μικρά Ασία (19ος αι.).Αυτοί οι κρίκοι αποτελούν ακραίο παράδειγμα της λαϊκής ιατρικής,που ήταν η επικρατέστερη.Με αυτούς έδεναν τους ψυχικά ασθενείς μέσα στις εκκλησίες προκειμένου να εξορκιστούν τα δαιμόνια («θεραπεία» που διατηρήθηκε ως τις αρχές του 20ού αιώνα.)









6 Χάρτινη κατασκευή με τον ζωδιακό κύκλο,επάνω στον οποίο έχουν προσαρμοστεί δύο περιστρεφόμενοι δίσκοι,ο μεγαλύτερος με προσωποποιήσεις των πλανητών και ο μικρότερος με τις ημέρες του μήνα.Περίπλοκα και δυσανάγνωστα ημερολόγια όπως αυτό δείχνουν την ασαφή σχέση των ανθρώπων με τον χρόνο,που για τους Βυζαντινούς ήταν τρισυπόστατος: θρησκευτικός (από τη Δημιουργία του κόσμου ως τη Δευτέρα Παρουσία),λειτουργικός (της Εκκλησίας) και ατομικός (για κάθε άνθρωπο).










7 Τρίπτυχο με σκηνές από το Δωδεκάορτο.Φέρει πλούσια ξυλόγλυπτη επίστεψη και βάση.Χρονολογείται από το 1600.Είναι ένα από τα ξυλόγλυπτα αντικείμενα που μαζί με τέμπλα και θωράκια εκκλησιών αποτελούν μια ενότητα μοναδικών εκθεμάτων.






8 Προσκυνητάριο των Αγίων Τόπων.Ο χειρόγραφος κώδικας περιέχει την περιγραφή των προσκυνημάτων των Ιεροσολύμων και της Παλαιστίνης (10ος αι.).Χειρόγραφα αρχικώς και εν συνεχεία τυπωμένα στη Βενετία από τυπογραφεία των Ελλήνων της Διασποράς- κυρίως Ηπειρώτες- είναι τα λειτουργικά βιβλία της έκθεσης.Μαζί τους και τα βιβλία του Ρήγα Φεραίου...





9 Μολύβδινο πλακίδιο με μαγικά σύμβολα της μεταβυζαντινής εποχής.Φυλαχτά,κατάδεσμοι και ξόρκια,μια κληρονομιά του αρχαίου κόσμου που διατηρήθηκε στο Βυζάντιο,όπως δείχνει αυτό το πλακίδιο της έκθεσης με την ακατάληπτη μαγική γραφή.Κάποιες από τις δεισιδαιμονίες- μεταφυσικές,παγανιστικές,μαγικές- είχαν ενταχθεί στην Εκκλησία (αναγκαστικώς),άλλες όχι.







10 Εικόνα του Αγίου Γεωργίου Δρακοκτόνου που αποδίδεται στον ζωγράφο Γεώργιο Κλόντζα (16ος αι.).Το μουσείο διαθέτει μερικές από τις σημαντικότερες βυζαντινές εικόνες διεθνώς με μεγάλες υπογραφές- όπως Αγγελος,Δαμασκηνός,Λαμπάρδος,Τζάνες,Μόσκος,Κόνταρης.




πηγή:βήμα

Δεν υπάρχουν σχόλια: