Μοναστήρι - Ελληνικές Κτητορικές επιγραφές.

Το Μοναστήρι ή Μπίτολα (Σλαβομακεδονικά: Битола, Σερβικά: Битољ, Βουλγαρικά: Битоля, Βλάχικά: Bitule/Bituli, Τουρκικά: Manastır,مناستر), είναι πόλη της νοτιοδυτικής ΠΓΔΜ, το δεύτερο σημαντικότερο διοικητικό, πολιτιστικό, βιομηχανικό, εμπορικό, εκπαιδευτικό, αλλά και πληθυσμιακό κέντρο της χώρας, με 86.176 κατοίκους κατά την απογραφή του 1994. Η πόλη είναι χτισμένη σε υψόμετρο 576 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας, στο νοτιότερο τμήμα της κοιλάδας της Πελαγονίας. Περιβάλλεται από τα όρη Μπάμπα και Νίντζε και απέχει 175 χλμ από την πρωτεύουσα της χώρας, τα Σκόπια, 180 χλμ από τη Θεσσαλονίκη και μόλις 15 χλμ. από τα σύνορα με την Ελλάδα και πιο συγκεκριμένα από το μεθοριακό σταθμό της Νίκης Φλώρινας. Ανά τους αιώνες υπήρξε σημαντικό εμπορικό σταυροδρόμι μεταξύ Αδριατικής, Αιγαίου και Κεντρικής Ευρώπης. Εξαιτίας του κομβικού χαρακτήρας της, κατά την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ήταν γνωστή με το προσωνύμιο «η πόλη των προξένων», καθώς πολλές Ευρωπαικές χώρες διέθεταν Προξενεία τους στο Μοναστήρι.

Η πόλη βρίθει αξιόλογων πολιτιστικών μνημείων, χαρακτηριστικότερα όλων ο καθεδρικός ναός του Αγίου Δημητρίου (1830), μια από τις μεγαλύτερες Ορθόδοξες εκκλησίες της ΠΓΔΜ, η σκεπαστή αγορά, το παλιό παζάρι του Μoναστηριού (19ος αιώνας), ο Πύργος με το Ρολόι (17ος αιώνας), το Τέμενος του Αιντάρ Καντί (16ος αιώνας) αλλά και πλήθος νεοκλασσικών αρχοντικών του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα στο φημισμένο κεντρικό δρόμο της πόλης «Shirok Sokak» (Широк Сокак).


πηγή