Τρίτη 29 Δεκεμβρίου 2009

Σαν σήμερα:Εφυγε ο μεγάλος Ρώσος σκηνοθέτης Αντρέι Ταρκόφσκι


Ρώσος σκηνοθέτης, από τους σημαντικότερους δημιουργούς του παγκόσμιου κινηματογράφου. Γιος του γνωστού ρώσου ποιητή Αρσένι Ταρκόφσκι, ο Αντρέι γεννήθηκε στις Απριλίου του 1932 στην πόλη Ζαβράγιε και πέρασε τα παιδικά του χρόνια στο Γιούρεβετς, της επαρχίας Ιβάνοβο. Το 1941 ο πατέρας του κατετάγη εθελοντικά στον στρατό και ο Αντρέι έμεινε με τη μητέρα του και την αδερφή του Μαρίνα.
Φοίτησε στο τμήμα Αραβικών του Ινστιτούτου Ανατολικών Σπουδών της Μόσχας. Παρά το γεγονός ότι ήταν καλός φοιτητής, εγκατέλειψε τις σπουδές του για να εργαστεί ως γεωλόγος-ερευνητής της Ακαδημίας Επιστημών. Κατόπιν, συμμετείχε σε ερευνητική αποστολή διάρκειας ενός έτους στην Τάιγκα της Σιβηρίας. Εκεί, ο Ταρκόφσκι αποφάσισε να σπουδάσει κινηματογράφο.
Το 1956 και επί τέσσερα περίπου χρόνια, παρακολούθησε μαθήματα στην κινηματογραφική σχολή VGIK. Δάσκαλος και μέντοράς του ήταν ο σκηνοθέτης Μιχαήλ Ρομ. Πτυχιακή του εργασία-και πρώτη ουσιαστικά κινηματογραφική δουλειά- είναι η ταινία «Ο βιολιστής και ο οδοστρωτήρας», (1960) διάρκειας 46 λεπτών.
Η διεθνής αναγνώριση θα έρθει με την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του, τα «Παιδικά χρόνια του Ιβάν» (1962), η οποία κέρδισε τρεις «Χρυσούς Λέοντες» στο Φεστιβάλ της Βενετίας. Επόμενη ταινία του, ο «Αντρέι Ρουμπλιόφ» (1969), έργο για τη ζωή του αγιογράφου καλόγερου Αντρέι Ρουμπλιόφ αλλά συνάμα τοιχογραφία μιας ολόκληρης εποχής. Η προβολή της ταινίας όμως στη Σοβιετική Ενωση ήταν απαγορευμένη έως το 1971. Το έργο «Αντρέι Ρουμπλιόφ» προβλήθηκε στο Φεστιβάλ των Καννών όπου και απέσπασε το βραβείο FIPRESCI.
Το 1978 η ταινία «Στάλκερ», αποσπά θετικότατες κριτικές από σινεφίλ και κριτικούς. Σύμφωνα με τις τότε κριτικές του «Βήματος», η ταινία αποτελεί ένα «άψογα μεταφυσικό αριστούργημα», πρσθέτοντας άλλη μια χρυσή σελίδα στην κινηματογραφική ιστορία του δημιουργού. Ο Ταρκόφσκι σκηνοθέτησε τις περισσότερες ταινίες του στη Ρωσία. Το 1983 πραγματοποίησε για πρώτη φορά γυρίσματα εκτός Ρωσίας, στην Τοσκάνη της Ιταλίας, για τις ανάγκες της ταινίας «Νοσταλγία». Το σκηνικό της ταινίας τού άρεσε τόσο πολύ που έγινε και... σκηνικό της ζωής του αφού στη συνέχεια εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Ιταλία. Αργότερα, επί σειρά ετών, σπίτι του αποτελούσε η Γαλλία.
Η τελευταία του ταινία «Η Θυσία», ολοκληρώθηκε στη Σουηδία το 1986 κερδίζοντας τέσσερα βραβεία στις Κάννες. Παράλληλα, από τα τέλη του 1985, ο Ταρκόφσκι διαγνώστηκε ότι πάσχει από καρκίνο του πνεύμονα. «Δεν μου έχει απομείνει πλέον σήμερα άλλη δύναμη», έγραψε- για τελευταία φορά-στο ημερολόγιό του στις 15 Δεκεμβρίου του 1986. Εκοιμήθη στις 29 Δεκεμβρίου στο Παρίσι.
Το έργο του Ταρκόφσκι χαρακτηρίζεται από έντονα προσωπικά και μεταφυσικά στοιχεία, με επιρροές από τη λογοτεχνία και τη ζωγραφική. Αργοί ρυθμοί, εικόνες εξαιρετικής αισθητικής και σταθερά απόμακρα και μακράς διάρκειας πλάνα είναι μερικά από τα κύρια χαρακτηριστικά των ταινιών του. Σταδιακά δε, ανέπτυξε μία προσωπική θεωρία γύρω από τον κινηματογράφο, που αποκαλείται συχνά και ως γλυπτική του χρόνου. Σύμφωνα με αυτή, ο Ταρκόφσκι πίστευε πως ένας από τους κύριους στόχους του κινηματογράφου ήταν η καταγραφή της αληθινής ανθρώπινης εμπειρίας του χρόνου.

Δεν υπάρχουν σχόλια: