Οι άγιοι της 2ας Νοεμβρίου, οι αθλήσαντες εν γη Περσίας. Ακίνδυνος, Πηγάσιος, Αφθόνιος, Ελπιδοφόρος και Ανεμπόδιστος

Άχ ομορφιά κι αν δεν μου παραδόθηκες ολόκληρη ποτέ

Κάτι κατάφερα να σου υποκλέψω.

Λέω: κείνο το πράσινο κόρης

οφθαλμού που πρωτο-Εισέρχεται στον έρωτα

και τ' άλλο το χρυσό, που όπου κι αν το

τοποθετείς ιουλίζει.

Τραβάται τα κουπιά οι στα σκληρά εθισμένοι.

Να με πάτε εκεί

που οι άλλοι παν

Δε γίνεται. Δεν εγεννήθηκα ν' ανήκω πουθενά

Τιμαριώτης τ' ουρανού κει πάλι ζητώ να αποκατασταθώ

Στα δίκαιά μου. Το λέει κι ο αέρας

Από μικρό το θαύμα είναι λουλούδι

και άμα μεγαλώσει θάνατος.
Οδυσσέας Ελύτης

Οι άγιοι της 2ας Νοεμβρίου, οι αθλήσαντες εν γη Περσίας. Ακίνδυνος, Πηγάσιος, Αφθόνιος, Ελπιδοφόρος και Ανεμπόδιστος, είναι οι άγιοι της ημέρας των γενεθλίων του Ελύτη (γεννήθηκε 2 Νοεμβρίου 1911).
Ο ποιητής - ποιητική αδεία - κάνει το πεντάριθμον σύνταγμα των μαρτύρων τριάδα!
Ο Πηγάσιος και ο Αφθόνιος τίθενται εκτός. Αισθητική, μα όχι μόνο, θαρρώ, η προτίμηση.
Ο στίχος από το ποίημα, που επανειλημμένως χρησιμοποιεί ο Χρήστος Γιανναράς, "Λάμπει μέσα μου εκείνο που αγνοώ. Μα ωστόσο λάμπει", μου θυμίζει το Παύλειον προς Αθηναίους: "ον αγνοούντες ευσεβείτε" (Πραξ. ιζ' 23).
Μα υπάρχει κι άλλο ένα στοιχείο που ενώνει Ελύτη και τους Αγίους της 2ας Νοεμβρίου, που δεν ξέρω αν το γνώριζε ο ποιητής. Στην αγαπημένη του Λέσβο, απ' όπου και καταγόταν, στην κοινότητα Μιστεγνά (γύρω στα 22 χλμ. απόσταση από την πρωτεύουσα Μυτιλήνη) κάθε τέταρτη Κυριακή μετά το Πάσχα γιορτάζουν στο μικρό ξωκλήσι, το χαμένο μες στους ελαιώνες, τη μνήμη των Αγίων Ακινδύνων με θυσία ταύρου! Όπου "Άγιοι Ακίνδυνοι" η πενταυγής ομήγυρις των μαρτύρων της 2ας Νοεμβρίου.
Γι' αυτό το λαϊκό δρώμενο με ρίζες ειδωλολατρικές, συνδυαζόμενο με μνήμη αγίων, δείτε εδώ.