* Ποιο είναι το σημείο που συγκλίνουν η ματιά του αρχιτέκτονα με εκείνη του ζωγράφου ώστε να δικαιολογεί την ανάγκη μιας κοινής έκθεσης του έργου τους;
Δεν νομίζω ότι πρέπει να χρησιμοποιήσουμε κάποια δικαιολογία, διότι η σύγκλιση αυτή είναι απλώς φυσικό φαινόμενο. Άμα κοιτάξουμε από την αρχαιότητα ακόμη θα δούμε ότι τα σπίτια μέσα είναι ζωγραφιστά. Δείτε τη Σαντορίνη για παράδειγμα όπου έχουν βρεθεί δωμάτια αρχαίων κατοικιών με ζωγραφισμένες σκηνές του δημόσιου βίου: κοπέλες που μαζεύουν κρόκους, κρουαζιέρες με πλοιάρια ή άλλες διάφορες σκηνές. Όλοι οι αρχαίοι ναοί ήταν ζωγραφιστοί και τα αγάλματα επίσης. Και στην χριστιανική εποχή στην Ελλάδα και σε ολόκληρη τη Δύση το εσωτερικό των ναών ήταν ζωγραφιστό, τα νεοκλασικά σπίτια επίσης. Θυμάμαι όταν ήμουν μικρός πριν κοιμηθώ κοιτούσα το ταβάνι και έβλεπα τα ανθέμια πως επλέκοντο μεταξύ τους. Ήταν σαν να βλέπεις τηλεόραση. Μεγάλωσα με αυτά. Άσε που οι τοίχοι των σπιτιών εσωτερικά είχαν κι αυτοί χρώμα. Το βορινό μέρος βαφόταν κεραμιδί για να δείχνει θερμότητα, ενώ το μεσημβρινό που έπεφτε ήλιος ήταν γαλάζιο για να δίνει μιαν αίσθηση ψυχρότητας. Μόνο σήμερα οι άνθρωποι ζούνε σ' ένα περιβάλλον του τίποτα. Και επειδή λείπουν όλα αυτά στην εποχή μας σκεφθήκαμε να ξαναδώσουμε πάλι το χρώμα στη ζωή.
* Φως και χρώμα και μάλιστα εκτυφλωτικό έχει μπόλικο η διαφημιστική εποχή μας. Πρόθεσή σας είναι να αναζητηθεί το ουσιαστικό νόημα των δύο εννοιών ή θέλετε απλώς να προκαλέσετε, να διεγείρετε και να ξαφνιάσετε το κοινό της έκθεσης;
Η παρδαλότητα που υπάρχει στην εποχή μας, που υπάρχει μόνο για να διαφημίζεται και να πουλιέται δεν μας ενδιαφέρει. Είναι κάτι έξω από την αισθητική του ζωγράφου και του αρχιτέκτονα. Αυτό που ζητάμε είναι το χρώμα που υπάρχει στη γη και που είναι απόρροια του φωτός δηλαδή η ώχρα και το κόκκινο, το κεραμιδί. Με αυτά τα δύο χρώματα προσπαθούσαν παλιότερα οι άνθρωποι να διακοσμήσουν τη ζωή τους, να ζήσουν μ' αυτά, όχι να την κάνουν φαντασμαγορική. Σήμερα, θέλουν απλώς να εντυπωσιάσουν με το φως και τα διαφημιστικά βεγγαλικά του.
* Ποια είναι η στόχευση αυτής της σύζευξης της αρχιτεκτονικής με τη ζωγραφική; (Θέλετε οι προτάσεις να συμβάλλουν να καλυτερέψει η Αθήνα, να χτιστούν πρότυπα κτίρια από αρχιτέκτονες για την πόλη μας; Να χτιστούν πού;
Μια πρόταση για την πόλη είναι αυτή που κάνουμε. Υπάρχουν παγκάκια σχεδιασμένα για τους δημόσιους χώρους, υπάρχουν διακοσμητικά κεφάλια, οδοδείκτες, υπάρχουν στάσεις λεωφορείων με μακέτες του Παπαϊωάννου και σχέδια δικά μου, προσόψεις σπιτιών, σχολεία, γυμναστήρια που ομορφαίνουν την πόλη. Γιατί ενώ όλοι λέμε ότι παλιά καταστράφηκε η Αθήνα τώρα καταστρέφεται ακόμη περισσότερο με αυτά που κάνουν. Υπάρχει μια αναρχία, μια μη γνώση του κλίματος και του περιβάλλοντος. Ο σκοπός της έκθεσης είναι και διδακτικός, πώς να ομορφαίνει η πόλη.
* Αυτή η χαοτική πόλη έχει ακόμη περιθώρια να κτιστεί;
Όπως είπε ο Τσαρούχης ευεργέτης δεν θα 'ναι αυτός που θα κτίζει αλλά αυτός που θα γκρεμίζει. Και μπορεί να γίνει αυτό δεν είναι αστείο. Εδώ βλέπεις χαλάμε τα ωραία όπως η Ομόνοια με τα συντριβάνια και κάνουμε στη θέση της ένα απαίσιο πράγμα στεγνό και στείρο χωρίς καμιά μορφή ή την Πλατεία Κολωνακίου που την κάναμε ανώμαλη, πλατεία μετ' εμποδίων. Δεν την καταλαβαίνω αυτήν την παράνοια.
* Είπατε σε πρόσφατη συνέντευξή σας ότι τον καλλιτέχνη δεν τον νοιάζει αν ζει σε φυλακή ή σ’ ένα μικρό δωματιάκι διότι αυτός έχει τον κόσμο δίπλα και μέσα του και τον γεμίζει. Δηλαδή κ. Φασιανέ ο καλλιτέχνης δεν έχει ανάγκη τους άλλους, δεν είναι ένας ταξιδιώτης του κόσμου, του αρκεί ο δικός του κόσμος;
Συμφωνώ, έχει ανάγκη τους άλλους όπως ακριβώς κι ένα θεατρικό έργο αν δεν έχει κόσμο πέφτει… Κι εγώ από τον κόσμο εμπνέομαι κάθε μέρα πάω στο Μοναστηράκι και στην αγορά για να βλέπω τα επαγγέλματα, να βλέπω πως ζουν οι άνθρωποι. Λέω ότι αν του στερήσεις την ελευθερία και την αίσθηση επαφής τότε μπορεί να ζήσει και χωρίς αυτήν ξεκινώντας από αυτό που είχε πει ο Ρίλκε: και σε φυλακή να ήμουνα θα συνέχιζα να γράφω: Αν λοιπόν απομονώσεις τον καλλιτέχνη και του στερήσεις την ελευθερία του αυτός επειδή έχει δημιουργήσει τον δικό του κόσμο θα αισθάνεται ελεύθερος όπως οι χριστιανοί που τους καίγανε ή οι ιδεολόγοι που προτιμούσαν να τους εκτελέσουν παρά να υπογράψουν δήλωση.
* Η τέχνη είναι μια φυγή από τον κόσμο που δεν μας αρέσει να ζούμε;
Πιστεύω ότι ο καλλιτέχνης δεν φεύγει από τον κόσμο, αλλά επειδή είναι το περιβάλλον που δεν του αρέσει, εκείνος δημιουργεί μόνος του τον "όμορφο κι αγγελικά πλασμένο κόσμο του και απομονώνεται.
* Αυτό σημαίνει ότι ο κόσμος δεν άρεσε πάντα στον καλλιτέχνη;
Όχι, λέω όταν δεν μας αρέσει να ζούμε στο περιβάλλον της ασχήμιας και της καταφρόνιας. Νομίζω ότι αυτός είναι και ο λόγος που μας αρέσει το έργο τέχνης, διότι ο άλλος που το κοιτάζει διδάσκεται πως πρέπει να είναι ο κόσμος, τον βγάζει έξω από την πνιγηρή πραγματικότητα.
* Θεωρείτε ότι το κοινωνικό παρελθόν εξακολουθεί να θρέφει το παρόν, ή ζούμε περίοδο ηθελημένης αμνησίας;
Πιστεύω ότι αυτός που δεν έχει βιώματα και παρελθόν όπως και οι λαοί χωρίς ιστορία δεν μπορούν να πάνε καθόλου μπροστά, κάνουνε λάθη. Το παρελθόν στην τέχνη επάνω το θεωρώ δίδαγμα όχι όμως να το μιμείσαι και να μη κάνεις κάτι καινούργιο. Πολλοί π.χ μιμούνται κάνοντας αγιογραφίες στους ναούς όπως ήταν στα παλιά τα χρόνια και δεν αφήνουν να ξεφύγεις από αυτό. Είναι μεγάλο λάθος. Θα μπορούσαν να καλέσουν σύγχρονους ζωγράφους και να κάνουν έργα με τη θρησκεία όπως τη βλέπουν σήμερα. Και ο Μιχαήλ Άγγελος δεν έκανε την Καπέλα Σιξτίνα η ο Ελ Γκρέκο δεν έκανε αγίους με τον δικό του τρόπο; Τι παράδοση θα αφήσουμε όταν απλώς μιμούμαστε το παρελθόν ή απλώς είμαστε νοσταλγοί του;
* Βλέπω εδώ σε μια κορνίζα ότι έχετε σημειώσει: « το έργο τέχνης πρέπει να φαίνεται τελειωμένο σε κάθε του στάδιο». Πότε τελειώνει ένα έργο κ. Φασιανέ;
Το πότε τελειώνει; Είναι σαν να βάζεις στην παλάντζα το προϊόν από τη μια μεριά και από την άλλη τα βάρη. Το έργο τελειώνει ότι η παλάντζα ισορροπεί όταν δεν μπορείς ούτε να προσθέσεις αλλά ούτε και ν’ αφαιρέσεις κάτι. Το έργο όμως και μισοτελειωμένο πρέπει να φαίνεται σαν τελειωμένο. Δεν μπορείς να λες κάτσε να δεις όταν το τελειώσω τι ωραίο θα είναι … Από τη στιγμή που θα τραβήξεις την πρώτη γραμμή πρέπει να είναι ουσιώδες. Πολλά έργα στην αρχαία Αίγυπτο όπως ξέρετε και μάλιστα σε τάφους δεν είναι τελειωμένα, είτε από νωθρότητα των Αιγυπτίων ζωγράφων είτε από οιονδήποτε άλλον λόγο. Αυτό όμως δεν αφαιρεί κάτι από την αξία τους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου