ΕΡΩΤΗΣΗ-ΠΑΓΙΔΑ

Τι είναι τα κενά αέρος στα οποία «πέφτουν» τα αεροπλάνα;
Η ερώτηση θα μπορούσε να αποτελέσει κλασική ερώτηση-παγίδα σε διαγώνισμα Φυσικής, αφού ο όρος «κενά αέρος» δείχνει ασχετοσύνη με τις αέριες μάζες. Δεν υπάρχουν κενά αέρος! Και πώς να υπάρξουν αφού ξέρουμε ότι μόλις υπάρξει το παραμικρό κενό, αμέσως θα μετακινηθούν στρώματα αέρα για να το καταλάβουν. Αυτό που υπάρχει είναι διαφορές στην πυκνότητα των αερίων στρωμάτων και έτσι όταν ένα αεροπλάνο βρεθεί ξαφνικά να πετάει σε περιοχή με μικρότερη πυκνότητα, τότε έχουμε μια αστάθεια στην πτητική του συμπεριφορά και η καρδιά μας χτυπάει πιο γρήγορα. Πάντως, επειδή τα αεροπλάνα κατά την πτήση στηρίζονται στις αέριες μάζες, αν υπήρχαν όντως κενά αέρος τα αποτελέσματα δεν θα ήταν μικρές αναταράξεις...

ΜΠΑΜ! Πώς παράγονται τα χρώματα και οι ήχοι στα πυροτεχνήματα;
Τόσο οι ήχοι όσο και τα χρώματα δημιουργούνται με τη βοήθεια μετάλλων και οξειδίων.Τα μπουμπουνητά επιτυγχάνονται με προσθήκη τριοξειδίου του βισμουθίου στην καύσιμη ύλη των πυροτεχνημάτων, ενώ για τον συριστικό ήχο (εκείνον που τρυπάει τα αφτιά μας) απαιτούνται τέσσερα διαφορετικά υλικά, μεταξύ των οποίων βαζελίνη και ένα συντηρητικό τροφίμων. Οσο για τα χρώματα, οι μπλε αποχρώσεις επιτυγχάνονται χάρη στη χρήση χαλκού, οι πράσινες απαιτούν χρήση βαρίου (το οποίο υπάρχει και στο ποντικοφάρμακο!), οι πορτοκαλί οφείλονται στο ασβέστιο, οι κίτρινες στο νάτριο. Οι κόκκινες αποχρώσεις επιτυγχάνονται δυσκολότερα: Απαιτούν μείγμα αλάτων στροντίου και λιθίου, αλλά και άλλα συστατικά.Τα αστεράκια, τέλος, που βλέπουμε οφείλονται στο αλουμίνιο και στο τιτάνιο. Πάντως η τελευταία λέξη στην πυροτεχνουργία είναι η δημιουργία φιλικών στο περιβάλλον πυροτεχνημάτων, οπότε μπορεί κάποια από τα παραπάνω συστατικά σύντομα να αντικατασταθούν από άλλα, λιγότερο τοξικά.

ΤΟ ΤΕΣΤ ΤΗΣ ΠΑΡΟΙΜΙΑΣ
Το λάδι και η αλήθεια πάντα βγαίνουν από πάνω
Για την αλήθεια δεν μπορούμε να αποφανθούμε, αλλά για το λάδι η παροιμία αληθεύει. Ή τουλάχιστον όταν αναφερόμαστε σε λάδι και νερό: το ειδικό βάρος του λαδιού είναι μικρότερο από το ειδικό βάρος του νερού και έτσι κάθε φορά που τα δύο υγρά αναμειγνύονται, το λάδι πάντα βγαίνει στην επιφάνεια.

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
Ασ΄ το κάτω! Αν δεν δώσουμε πειστικά στοιχεία, ποιος να μας πιστέψει εδώ στην Ελλάδα ότι έτσι συμβαίνει αλλού; Στις 9 Ιουλίου του 2009 δημοσιεύτηκε στη «Ηerald Tribune» στη σελίδα 2 κάτω κάτω: Πέντε χιλιάδες δολάρια πρόστιμο ή έξι μήνες φυλακή σε όποιον πάρει βότσαλα από την ακρογιαλιά στην Πολιτεία του Μέιν. Οπως επίσης κλαδιά δένδρων ή κέρατα ελαφιών, γιατί πιστεύουν ότι «είναι πολύ δύσκολο να αναπαράγεις την τυχαιότητα της φύσης». Μια άλλη άποψη. Μα τελείως άλλη...

ΧΑΖΗ ΕΡΩΤΗΣΗ
Γιατί στα βουνά κάνει κρύο ενώ είναι πιο κοντά στον ήλιο;
Η θερμοκρασία στα μεγάλα υψόμετρα δεν έχει καμία σχέση με την απόστασή τους από τον ήλιο, η οποία παραμένει εξαιρετικά μεγάλη για να κάνει διαφορά. Αντιθέτως σχετίζεται με την πυκνότητα του αέρα η οποία μειώνεται καθώς αυξάνεται το υψόμετρο. Με άλλα λόγια, ο αέρας αραιώνει καθώς ανεβαίνουμε. Γιατί; Επειδή όσο αυξάνεται το υψόμετρο τόσο μειώνεται η δύναμη της βαρύτητας. Ετσι τα μόρια του αέρα έλκονται με πολύ μεγαλύτερη δύναμη σε χαμηλά υψόμετρα σε σχέση με τα υψηλά. Και επειδή οι τριβές που αναπτύσσονται μεταξύ των μορίων αέρα που συνωστίζονται χαμηλά είναι μεγαλύτερες, αυξάνεται και η θερμοκρασία. Ενα απλό πείραμα για το πόσο μπορεί να αυξηθεί η θερμοκρασία του αέρα που συνωστίζεται μπορεί να γίνει με την τρόμπα για τα λάστιχα του ποδηλάτου: Βάλτε το δάχτυλό σας εκεί που βγαίνει ο αέρας και θα δείτε!