Η ακολουθία του “Μεγάλου Αγιασμού των
Θεοφανείων” κατέχει μία ιδιαίτερη θέση στη ζωή της Εκκλησίας μας, λόγω της
μεγάλης σημασίας και αξίας του.
Ποιος είναι όμως ο σκοπός αυτής της
ακολουθίας; Όπως ο Χριστός βαπτίστηκε και αγίασε τα ύδατα του Ιορδάνου, έτσι
και εμείς σήμερα τελούμε την ακολουθία για να θυμηθούμε εκείνο τον πρώτο
αγιασμό των υδάτων. Επίσης μετέχουμε και εμείς αυτού του αγιασμού δια της
μεταλήψεως του αγιασμένου ύδατος, είτε δια του ραντισμού.
Θα εξετάσουμε εν συντομία μέσα από την
Παράδοση της Εκκλησίας, ορισμένα θέματα για τα οποία εν πολλοίς υπάρχει άγνοια
ή παρανόηση:
Ο αγιασμός που τελείται κατά την παραμονή (5
Ιανουαρίου) και την κυρίως ημέρα των Θεοφανείων (6 Ιανουαρίου) είναι
ο αυτός και της ίδιας αγιαστικής χάρης, και αποτελεί τον Μέγα Αγιασμό.
Ο Μέγας Αγιασμός δεν αντικαθιστά την Θεία
Κοινωνία. Μπορεί σε ανθρώπους που βρίσκονται υπό
επιτίμιο να μην κοινωνούν του Σώματος και το Αίματος του Κυρίου, ο
πνευματικός να ορίσει να λάβουν Μέγα Αγιασμό, αλλά αυτό σε καμία περίπτωση
δεν ισοδυναμεί με την Θεία Κοινωνία.
Πρώτα η Θεία Κοινωνία, έπειτα ο Μέγας Αγιασμός
και τελευταίο το Αντίδωρο. Αυτή είναι
η σειρά κατά την οποία λαμβάνουμε το καθένα την παραμονή και ανήμερα των
Θεοφανείων.
Δεν μπορούμε να κολλήσουμε κάποια αρρώστια αν πιούμε από το ίδιο σκεύος τον Αγιασμό με κάποιον άλλο
άνθρωπο. Είναι ύδωρ αγιασμένο “δυνάμει καὶ ἐνεργείᾳ καὶ
ἐπιφοιτήσει τοῦ Ἁγίου Πνεύματος”1 δεν
αποτελεί ένα κοινό νερό.
Ομοίως ο Αγιασμός δεν φθείρεται με την
πάροδο του χρόνου σε αντίθεση με το απλό νερό που μετά από ένα
διάστημα χαλάει-μυρίζει. Χαρακτηριστικά περί της αφθαρσίας του Αγιασμού,
μας μιλάει και ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος: “καὶ τὸ θαῦμα τοῦ
ἁγιασμοῦ τῶν ὑδάτων γίνεται φανερὸ ἀπὸ τὸ ὅτι δὲν ἀλλοιώνεται ή
φύση τοῦ νεροῦ ἐκείνου μὲ τὸ πέρασμα τοῦ χρόνου, ἀλλ’ ὁλόκληρο χρόνο καὶ
πολλὲς φορές δύο καί τρία χρόνια παραμένει καθαρό καὶ φρέσκο τὸ νερὸ ποὺ
σήμερα αντλήθηκε, καὶ βρίσκεται μετὰ ἀπὸ τόσο χρόνο σὲ ἴση ἀξία καί
κατάσταση μὲ τό νερό που μόλις πριν λίγο πάρθηκε ἀπό τήν πηγή.”2
Αρκεί μία μικρή ποσότητα αγιασμού να αγιάσει
ολόκληρες θάλλασες και ποτάμια. Κατ’αυτό
τον τρόπο, τα σκεύη που έχουμε για να διατηρούμε τον αγιασμό, δεν
χρειάζεται να τα γεμίζουμε πλήρως με αυτόν. Μπορούμε εφόσον έχουμε
αγιασμό, να προσθέτουμε κοινό νερό μέχρι να γεμίσει το δοχείο που θέλουμε,
καθώς ο αγιασμός μετατρέπει όλο το περιεχόμενο – τη μίξη αγιασμού
και κοινού νερού – σε αγιασμό. Φροντίζουμε λοιπόν όταν πάει να
τελειώσει ο αγιασμός να συμπληρώνουμε με καθαρό νερό.
Μπορούμε να φυλάγουμε στο σπίτι μας τον Μέγα
Αγιασμό καθ’όλο το έτος. Δεν υπάρχει
αντίθετη μαρτυρία για το συγκεκριμένο θέμα στην Παράδοση της Εκκλησίας
μας. Ας ακούσουμε και πάλι τον Ιερό Χρυσόστομο να το επιβεβαιώνει: “Αὐτή
εἶναι ἡ ἡμέρα κατὰ τὴν ὁποία βαπτίσθηκε καὶ ἁγίασε τη φύση τῶν ὑδάτων. Γι’
αὐτό βέβαια καί τά μεσάνυχτα τῆς ἑορτῆς αὐτῆς ὅλοι φέρνουν νερό
καί τό τοποθετοῦν μέσα στο σπίτι, φυλάσσοντάς το ὅλο τό χρόνο, ἐπειδή
σήμερα ἁγιάσθηκαν τα ὕδατα”3
Ο Παύλος Νιρβάνας γράφει στο περιοδικό "Νέα εστία" το 1933 πως τράβηξε μια μοναδική φωτογραφία τον
Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη.
[...Είχα
διηγηθεί άλλοτε την ανησυχία του αυτή, όταν πήγα, κλέφτικα,
με χίλιες
προφάσεις,
να τον φωτογραφίσω απάνω στο καφενεδάκι της Δεξαμενής.
Δεν υπήρχε ως τότε φωτογραφία του Παπαδιαμάντη. Και συλλογιζόμουν
ότι απ' τη μια μέρα στην άλλη μπορούσε να πεθάνει ο μεγάλος
Σκιαθίτης, και μαζί του να σβύσει για πάντα η οσία μορφή
του. Και πότε αυτό; Σε μια εποχή που δεν υπάρχει ασημότητα
που να μην έχει λάβει τις τιμές του φωτογραφικού φακού.
Και πώς θα μπορούσε να δικαιολογηθεί μια τέτοια παράλειψη
της γενεάς μας σ' εκείνους που θα 'ρθουν κατόπι μας να
συνεχίσουν το θαυμασμό μας για τον απαράμιλλο λυρικό
ψυχογράφο των καλών και των ταπεινών και τον αγνότατο
ποιητή των νησιώτικων γιαλών; Αλλά ό αγνός αυτός χριστιανός,
με τη ψυχή του αναχωρητή, δεν εννοούσε, με κανένα τρόπο,
να επιτρέψει στον εαυτό του μια τέτοια ειδωλολατρική
ματαιότητα. "Ου ποιήσεις σε αυτώ είδωλον ουδέ παντός
ομοίωμα"
ήταν η άρνηση του και η απολογία του. Αποφάσισα όμως
να πάρω την αμαρτία του στο λαιμό μου. Ο Θεός και η μακαρία
ψυχή του ας μου συγχωρέσουν το κρίμα μου. Ένας από τους
ωραιότερους τίτλους που αναγνωρίζω στη ζωή μου, είναι
ότι παρέδωκα στους μεταγενέστερους τη μορφή του Παπαδιαμάντη.
Με
τί δόλια και αμαρτωλά μέσα επραγματοποίησα τον άθλο
μου αυτό, το διηγήθηκα, όπως είπα, αλλού. Εκείνο
που μου θυμίζουν ζωηρότερα τώρα οι ευλαβητικές γιορτές
της Σκιάθου, είναι η ανησυχία του τη στιγμή που τον
αποτράβηξα ως την προσήλια γωνίτσα του μικρού καφενείου,
για να ποζάρει μπροστά στον φακό μου. Να "ποζάρει"
είναι ένας λεκτικός τρόπος. Είχε πάρει μόνος του
τη φυσική του στάση απάνω σε μια πρόστυχη καρέκλα,
με
τα χέρια σταυρωμένα στο στήθος, με το κεφάλι σκυφτό,
με τα μάτια χαμηλωμένα, στάση βυζαντινού αγίου, σαν
ξεσηκωμένη από κάποιο καπνισμένο παλιό τέμπλο ερημοκλησιού
του νησιού του. Αυτή δεν ήταν στάση για μια πεζή
φωτογραφία. Ήταν μια καλλιτεχνική σύνθεση, και θα
μπορούσε να είναι
ένα έργο του Πανσελήνου ή του Θεοτοκοπούλου. Αμφιβάλλω
αν φωτογραφικός φακός έλαβε ποτέ μια τέτοια ευτυχία.
Αλλά
ό Αλέξανδρος ήταν βιαστικός να τελειώνουμε. Γιατί;
Μου το ψιθύρισε, ανήσυχα στο αυτί, και ήταν η πρώτη
φορά που τον είχα ακούσει - ούτε φαντάζομαι πως θα
τον άκουσε ποτέ κανένας άλλος - να μιλεί γαλλικά:
"Nous excitons la curiosite du public".
Ακούσατε;
Ερεθίζαμε την περιέργεια του... Κοινού! Ποιου Κοινού;
Δεν ήταν εκεί κοντά μας παρά ένα κοιμισμένο
γκαρσόνι του καφενείου, ένας γεροντάκος πού λιαζότανε
στην άλλη γωνία του μαγαζιού, καί δυο λουστράκια
που παίζανε παράμερα. Αυτό ήταν το Κοινό, πού ανησυχούσε
τον Παπαδιαμάντη η "περιέργεια" του. Κι' αυτή ήταν
η διαπόμπευση του, που βιαζότανε να της δώσει ένα τέλος,
Η
φιλία ενίκησε το ζορμπαλίκι... μου είπε -αντιγράφω
τα ίδια του τα λόγια - στο τέλος του μαρτυρίου του.
Μήπως
δεν ήταν, στ' αλήθεια, μια πραγματική θυσία που είχε
κάνει στη φιλία μου; Μια θυσία της αγιότητάς
του στην ειδωλολατρική ματαιότητα των εγκόσμιων.
Και
συλλογίζομαι τώρα τις εκατοντάδες των Γάλλων προσκυνητών
της εταιρείας Μπυντέ, και των δικών μας
του "Οδοιπορικού
Συνδέσμου" , που πέρασαν το κατώφλι του ταπεινού
του ερημητηρίου, όπου πλανάται τώρα η σκιά του στα
γνώριμα
καί αγαπητά της κατατόπια της ζωής του και της εργασίας
του. Συλλογίζομαι την παράταξη των ναυτικών αγημάτων,
που παρουσίασαν όπλα μπροστά στο μνημείο του. Συλλογίζομαι
τις στολές, τα ξίφη, τις χρυσές επωμίδες που έλαμπαν
κάτω από τον ήλιο του νησιού του, για τη δόξα του.
Συλλογίζομαι τους λόγους των επισήμων, τους εθνικούς
ύμνους, τα στεφάνια της δάφνης, τις πανηγυρικές κωδωνοκρουσίες,
που έπλεξαν με ήχους και χρωματα το εγκώμιο του.
Συλλογίζομαι όλα αυτό το δοξαστικό πανηγύρι, και
η σκέψη μου πετάει
στο «Κοινόν» του ερημικού καφενείου της Δεξαμενής
"ένα γκαρσόνι, ένας γεροντάκος, δυο λουστράκια" που
ανησυχούσε, τη μακρυνή εκείνη μέρα ο μακαρίτης μήπως
"ερεθίση την
περιέργεια των". Τι ανησυχία θα είχε νοιώσει τώρα,
στα βάθη του ταπεινού τάφου όπου "αναπαύεται εν Χριστώ"
ο χριστιανός ποιητής των ταπεινών, από το δοξαστικό
αυτό θόρυβο; Καί πόσο θα βιαζότανε πάλι να τελειώσει;
Αν σάλεψαν, από μυστικές αύρες, αυτή τη στιγμή, τα
κυπαρίσσια του τάφου του, ένας στεναγμός θα βγήκε
από το θρόισμα τους. Ένας ήχος, που θα ξαναψιθύριζε
τα
παλιά του εκείνα ανήσυχα και τόσο συμπαθητικά λόγια,
σε μία γλώσσα που την εννοούσαν τώρα, γιατί ήταν
δική τους , οι ευλαβητικοί προσκυνητές του της γαλλικής
γης:
Θεοφάνεια στη Βέροια από την Τουρκοκρατία ως τα νεώτερα χρόνια.
Κατά τη γιορτή των Θεοφανείων, μετά την οριζόμενη εκκλησιαστική ακολουθία, είθισται σε διάφορα μέρη, να αγιάζονται τα νερά. Στη Βέροια, η οποία διαρρέεται από τον Τριπόταμο και έχει πλούσιους υδάτινους πόρους δε θα μπορούσε ο αγιασμός των υδάτων να γίνεται μόνο εντός των ναών της πόλης.
Ήδη από τα χρόνια της οθωμανοκρατίας και συγκεκριμένα από το 1869 μετά την μεγαλόπρεπη ακολουθία που τελούνταν στο μητροπολιτικό ναό της πόλης, πλήθος κόσμου, με πρώτο το μητροπολίτη Βεροίας και Ναούσης και το ιερατείο του, κατευθύνονταν στις ροές του Τριποτάμου στο σημείο της γέφυρας Καραχμέτ. Λίγα χρόνια αργότερα το σημείο ρίψης του Τιμίου Σταυρού μετατοπίστηκε στην παραπάνω γέφυρα τη λεγόμενη του Φούρναρη, απ' όπου υπάρχουν και ορισμένες φωτογραφίες που επιβεβαιώνουν τις πληροφορίες. Τέλος, τα επόμενα χρόνια το σημείο ρίψης του Σταυρού μετατοπίστηκε ακόμη μία φορά στη γέφυρα του Χατζηκάβουρα, στην περιοχή Μουαρίφ. Στο ίδιο σημείο τελείται ο αγιασμός των υδάτων μέχρι σήμερα.
Σύμφωνα με το τελετουργικό ο μητροπολίτης το πρωί τελούσε τη Θεία Λειτουργία στο μητροπολιτικό ναό. Από εκεί με πομπή κατευθυνόταν συνοδευόμενος από το ιερατείο και το πλήθος μέσω της οδού Κεντρικής στη γέφυρα του Χατζηκάβουρα, όπου γινόταν η ρίψη του Τιμίου Σταυρού. Ακολούθως, η πομπή επέστρεφε στον ναό του Πολιούχου Αγίου Αντωνίου, όπου εκφωνούνταν ο πανηγυρικός της ημέρας. Από το 1970, περίπου, ο μητροπολίτης λειτουργεί στο ναό του Πολιούχου και από εκεί με πομπή κατευθύνεται στην ίδια περιοχή για τον αγιασμό των υδάτων.
Την ευλαβική αυτή θρησκευτική συνήθεια των Βεροιωτών από τα χρόνια της Τουρκοκρατίας μέχρι και τα χρόνια του Μεσοπολέμου περιγράφει ο Αναστάσιος Χριστοδούλου στο έργο του Ιστορία της Βέροιας. Από αυτό παρατίθεται το παρακάτω απόσπασμα:
ΤΑ ΑΓΙΑ ΘΕΟΦΑΝΕΙΑ
Η μεγάλη αυτή έορτή τής Χριστιανοσύνης ήτο διά την Βέροιαν μία ξεχωριστή και πανηγυρική θρησκευτική τελετή, καθ’ ην το Ελληνικόν στοιχειον επεδεικνύετο τρόπον τινά εις τούς Τούρκους, έν όλη τη αίγλη τη λαμπρότητι και μεγαλοπρεπεία.
Η κατάδυσις του Τιμίου Σταυρού εθεσπίσθη το πρώτον υπό του Μητροπολίτου Βενεδίκτου το 1869 να γίνεται εις τον Τριπόταμον που διασχίζει την πόλιν μας, από της γεφύρας της «Καρχμέτης». Λόγω όμως του ακαταλλήλου της τοποθεσίας μετετοπίσθη εις το «Κιόσκι», όπου σήμερον το Ε΄ Δημοτικόν Σχολειον. Αργότερον προετιμήθη η παρά το «Μουαρίφ» αμφιθεατρική και απέραντος τοποθεσία όπου συνεχίζεται έκτοτε μέχρι σήμερον.
Ό Τίμιος Σταυρός, ερρίπτετο υπό του Αρχιερέως από της γραφικής και μεγαλοπρεπούς, λίθινης διτόξου γεφύρας του ποταμού, παρασυρθείσης υπό της τελευταίας πλημμύρας το 1935 και μήπω μέχρι σήμερον ανεγερθείσης.
Η θέα την οποίαν ενεφάνιζεν ο ποταμός, αι πλαγιαί και το αμφιθεατρικόν σύνολον, ήτο φαντασμαγορική, με τας ποικίλας αμφιέσεις των Βεροιωτών και Βεροιωτισσών. Τα φέσια των ανδρών παρουσίαζον λειμώνα από κατακόκκινες παπαρούνες, αι δε εορτάσιμοι στόλαι των γυναικών, πίνακα αφαντάστου ζωγραφικής, ζωηρών και ποικίλων χρωμάτων.
Περιστεραί κρατούμεναι υπό των μικρών, απελύοντο εν καιρώ και πορτοκάλια πάμπολλα ερρίπτοντο εις τον ποταμόν, μετά την έξοδον δε των δυτών εκ του ποταμού έφιπποι αναμένοντες την στιγμήν, εναγωνίως, εισήρχοντο εις τον παταμόν θριαμβευτικώς.
Επί Τουρκοκρατίας η πομπή εγίνετο εν πάση μεγαλοπρεπεία πλαισιουμένη υπό των αρχών και στρατού ένθεν και ένθεν τιμητικώς παρακολουθούντος. Οι Τούρκοι μ’ όλον ότι δεν εχώνευον την επίδειξιν των «Γκιαούρηδων», εν τούτοις εκ περιεργείας, παρίσταντο εις την τελετήν, νιπτόμενοι μετά τον αγιασμόν των υδάτων, πίνοντες και γεμίζοντες στάμνες ηγιασμένου ύδατος.
Η πομπή επιστρέφουσα εν κατανύξει κατέληγεν εις τον περίβολον του Αγίου Αντωνίου, όπου ο Αρχιερεύς από της κλίμακος του εξώστου του Ηγουμενείου εξεφώνει κατάλληλον τη ημέρα λόγον.
Η περιφορά του Τιμίου Σταυρού ανά την πόλιν εγίνετο αυθημερόν υπό της Εφορίας των σχολείων, υπέρ των εκπαιδευτηρίων μας. Οι δίσκοι επληρούντο νομισμάτων, τα όποια οι Βεροιείς ευχαρίστως προσέφερον, γνωρίζοντες ότι ταύτα θα εδαπανώντο, προς μόρφωσιν και έκπαίδευσιν των τέκνων των. Ενώ σήμερον τούτο κατήντησεν εκμετάλλευσις υπό των δυτών. Οι νεωκόροι μετά την τελετήν διένειμον κατ' οίκον τα εις τας εξέδρας του αγιασμού πορτοκάλια ευχόμενοι το «έτη πολλά» και δεχόμενοι το σχετικόν φιλοδώρημα.
Ο ζωγραφικός πίνακας που συμπληρώνει τη σελίδα είναι έργο του
Γιώργου Σικελιώτη. (Προέρχεται από το εξώφυλλο του δίσκου των Γιάννη
Σπανού και Λευτέρη Παπαδόπουλου «Το Σαββατόβραδο».)
Τίποτα δεν καταστρέφει τον άνθρωπο, όσο η μιζέρια. Η γκρίνια.
Το συνεχές παράπονο. Μούτρα κατεβασμένα και ένα αίσθημα ανικανοποίητου από το βράδυ ως το πρωί.
Δεν μπορεί να πάει έτσι ο άνθρωπος μπροστά.
Δεν μπορεί να ερωτευτεί. Να παλέψει. Να δημιουργήσει. Να ζήσει.
Δεν μπορεί άνθρωπος αρρωστημένος, να χτίσει τίποτα το υγιές.
Δεν μπορεί να ευλογηθεί, καμία προσπάθειά του.
Και ξέρεις.
Θέλει προσοχή.
Γιατί, αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς, κανένας δεν γεννήθηκε με μούτρα.
Αποτέλεσμα εγωισμού είναι όλα αυτά.
Ενός εγωισμού, που βρίσκει πόρτες ανοικτές και μπαίνει.
Και όσο περνάει ο καιρός, όλο και περισσότερο εγκλωβίζεται ο άνθρωπος.
Το κακό γεννά πάντα κακό. Πολλαπλασιάζεται.
Και έτσι, ο μίζερος, όλο και πιο μίζερος καταντάει.
Τίποτα δεν καταστρέφει τον άνθρωπο, όσο η μιζέρια. Η γκρίνια.
Ορίστε. Μια καινούρια χρονιά ξεκινά.
Κάνε αρχή. Αυτή τη χρονιά να πετάξεις τη μιζέρια από πάνω σου λες και είναι αρρώστια κακιά.
Συγχωρέσου με τους ανθρώπους σου. Πάλεψε να τους χαμογελάσεις. Έτσι ξορκίζεις το κακό… Ψάξε να βρεις μικρές ευλογίες που έχεις στη ζωή. Κάνε ένα σταυρό και ρίξου στον αγώνα.
Όσο θα τοποθετήσαι σωστά, τόσο θα γαληνεύης και θα ηρεμής, και τόσο η υγεία σου θα καλυτερεύη και δε θα έχης ανάγκη από φάρμακα.
Η στενοχώρια αφοπλίζει τον άνθρωπο. Του ρουφάει όλο το μεδούλι των ψυχικών και σωματικών του δυνάμεων και δεν τον αφήνει να κάνη τίποτε. Δηλητηριάζει την ψυχή και φέρνει ανωμαλίες και στο σώμα. Χτυπάει στα πιο ευαίσθητα μέρη του σώματος και εξασθενεί τον άνθρωπο με το άγχος που δημιουργεί. Το δηλητηρίασμα από την πίκρα μπορεί να καταβάλη τελείως όχι μόνον έναν ευαίσθητο οργανισμό αλλά και γερούς οργανισμούς.
«Ο όσιος Νικηφόρος γεννήθηκε το 1890 στο Σηρικάριο της
Κισσάμου από ευσεβείς γονείς και το βαπτιστικό του όνομα ήταν Νικόλαος. Παιδί
ακόμη έμεινε ορφανός και διαπαιδαγωγήθηκε από τον παππού του. Σε νεαρή ηλικία
πήγε στα Χανιά για να εργαστεί μαθητεύοντας στην κομμωτική τέχνη. Πρώτη φορά
στα δεκαέξι του τού εμφανίστηκε σημάδι της λέπρας. Για να μη κλειστεί λοιπόν
στη Σπιναλόγκα έφυγε κρυφά και πήγε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Η νόσος όμως
προχωρούσε και μεπροτροπή ιεράρχη της Αλεξάνδρειας προσήλθε στο λωβοκομείο
της Χίου, κοντά στον άγιο Άνθιμο (Βαγιανό) που φρόντισε για την εισαγωγή του
στο ίδρυμα. Ο άγιος Άνθιμος έγινε ο Γέροντάς του και κάνοντάς του απόλυτη
υπακοή ντύθηκε το αγγελικό σχήμα, παίρνοντας το όνομα Νικηφόρος. Μετά παρέλευση
σαραντατριών ετών, οδηγήθηκε στον αντιλεπρικό σταθμό της Αγίας Βαρβάρας Αθηνών,
όπου πέρασε το υπόλοιπο του βίου του, λάμποντας ως αστέρας υπομονής και
προσευχής. Κοιμήθηκε στις 4 Ιανουαρίου 1964, αφήνοντάς μας παράδειγμα καρτερίας
αλλά και τα μυρωμένα λείψανά του ως ιατρείο για κάθε αρρώστια».
Ο υμνογράφος του οσίου Νικηφόρου αφορμάται καταρχάς από
το όνομά του για να πει ότι όλη η ζωή του υπήρξε νικηφόρα, δηλαδή κατήγαγε
συνεχείς πνευματικές νίκες απέναντι στα πάθη του, στον Διάβολο, στον «άγγελο
σατάν» τη βδελυκτή λέπρα. Κι έπειτα μας καθοδηγεί στην αιτία που τον οδήγησε
στις νίκες: την πίστη του στη ζωντανή παρουσία του Θεού που έχει «αριθμημένες
και τις τρίχες της κεφαλής μας», οπότε αντίστοιχη ήταν και η θεώρηση από τον
άγιο της αρρώστιας του: ήταν μία παραχώρηση της αγάπης Του, προκειμένου να τον
ωθήσει σε πνευματική ύψη. «Χριστέ, η ψυχή του οσίου σου αποδείχτηκε δόκιμη,
γιατί θεώρησε τη λέπρα της σάρκας του σαν δόση της πρόνοιάς Σου».
Ο υμνογράφος επισημαίνει ότι ο όσιος Νικηφόρος ζούσε κάτι
παρόμοιο με τον απόστολο Παύλο, ο οποίος προσευχόμενος σε μεγάλη δοκιμασία του
στον Κύριο άκουσε από τον Ίδιο να του λέει ότι «του αρκεί η χάρη Του» και δεν
πρόκειται να τον θεραπεύσει. Το ίδιο λοιπόν και με τον Νικηφόρο: η κάθε
προσευχή του προς ίαση προσέκρουσε σε άρνηση του Κυρίου. «Περιφέροντας τη νόσο
στη σάρκα κραύγαζες τη φωνή του Παύλου: μου δόθηκε ο σκόλοπας να με κολαφίζει
με διαφόρους τρόπους, για να μην υπερηφανεύομαι. Διότι η δύναμη του Θεού φτάνει
στην τελείωσή της με την αρρώστια Γι’αυτό μου αρκεί η χάρη που έλαβα, Κύριε».
Καταλαβαίνουμε λοιπόν γιατί τελικώς η σημαντικότερη αρετή
που καλλιέργησε ο όσιος ήταν η καρτερία: η ψυχική δύναμη δηλαδή και η υπομονή.
Θα μπορούσε να λέγεται «Νικηφόρος ο καρτερόψυχος» -ο άνθρωπος της υπομονής, ο δεύτερος Ιώβ, «ο εστεμμένος με
τον κότινο της νίκης εν Πνεύματι από τα χέρια του ίδιου του Κυρίου». Και
αναδείχθηκε ίσως «και υπέρτερος του Ιώβ», διότι το «γιατί, Κύριε;» δεν έφτασε
ποτέ στα δικά του χείλη.
Ο υμνογράφος διαπιστώνει το αυτονόητο: για να φτάσει σε
αυτό το αποστολικό ύψος ο Νικηφόρος, εκτός από τα ασκητικά μέσα της προσευχής,
της νηστείας, της γονυκλισίας, χρησιμοποίησε και τα «βαθύτερα» της Ορθόδοξης
Παράδοσης: πρώτον, την υπακοή σε άγιο Γέροντα, τον Άνθιμο της Χίου, δεύτερον,
την καταφυγή στην υπεραγία Θεοτόκο. «Προ πολλού ο Άνθιμος σε κατεύθυνε ως
κυβερνήτης και προσόρμισε την ψυχή σου στον Παράδεισο» σημειώνει. (Κι ως
καθαρός μάλιστα στην ψυχή έγινε αυτόπτης θαυμασίων γεγονότων του αγίου Ανθίμου,
τα οποία κατέγραψε προς ωφέλεια των αναγνωστών). Κι έπειτα, η καταφυγή στη
Θεοτόκο, που ο Νικηφόρος αγαπούσε υπερβαλλόντως και μπροστά στο εικόνισμά Της
καθημερινώς προσευχόταν γονατιστός. Η περιγραφή του υμνογράφου είναι
συγκινητική. «Καρτερικά πέρασε τη ζωή του ο Νικηφόρος ο λεπρός, μπροστά στην
εικόνα σου Θεοτόκε, της Υπακοής όπως λέγεται, κραυγάζοντας κατά τα απόδειπνα:
«ω Νύμφη, χαίρε ανύμφευτε».
Ο όσιος Νικηφόρος είναι οικουμενικός άγιος με απέραντη
αγάπη για όλους. Αλλά δεν παύει και να αγαπά ιδιαιτέρως, λέει ο υμνογράφος του,
τους τόπους απ’ όπου πέρασε: Κίσσαμο, Χανιά, Αλεξάνδρεια, Χίο, Αθήνα. Να τον
παρακαλούμε κι εμείς να μας έχει στις δεήσεις του και στην αγκάλη του. Κι ιδίως
τώρα που ο κόσμος όλος ταλαιπωρείται από διάφορες ιώσεις και λοιμώξεις, πρέπει
να καταφεύγουμε σ’ αυτόν που μπορεί να μας καταλάβει ολωσδιόλου, αφού κι
εκείνος διήλθε τη ζωή του με τη λοιμώδη νόσο της εποχής του και την
αντιμετώπισε με τρόπο πνευματικό:με υπομονή, με προσευχή, με δοξολογία του Θεού.
Η ΕΡΗΜΟΣ και η άνυδρη γη θα ευφρανθούν γι’ αυτά, και η ερημιά θα αγαλλιαστεί, και θα ανθίσει σαν ρόδο.
Θα ανθίσει άφθονα, και μάλιστα θα αγαλλιαστεί χαίροντας και αλαλάζοντας· η δόξα του Λιβάνου θα δοθεί σ’ αυτή, η τιμή τού Καρμήλου και του Σαρών· οι τόποι αυτοί θα δουν τη δόξα τού Κυρίου, και τη μεγαλοσύνη τού Θεού μας.
Ενισχύστε τα εξασθενημένα χέρια· και στερεώστε τα παραλυμένα γόνατα.
Πείτε στους φοβισμένους στην καρδιά: Γίνετε ισχυροί, μη φοβάστε· δέστε, ο Θεός σας θάρθει με εκδίκηση, ο Θεός με ανταπόδοση· αυτός θάρθει, και θα σας σώσει.
Τότε, τα μάτια των τυφλών θα ανοιχτούν, και τα αυτιά των κουφών θα ακούσουν.
Τότε, ο χωλός θα πηδάει σαν ελαφίνα, και η γλώσσα τού μογιλάλου θα ψάλλει· επειδή, στην έρημο θα αναβλύσουν νερά, και στην ερημιά ρεύματα.
Και η ξερή γη θα γίνει λίμνη, και η γη που διψάει θα γίνει πηγές νερού· στην κατοικία των τσακαλιών, όπου κείτονταν, θα είναι χλόη μαζί με καλάμια και σπάρτα.
Και εκεί θα υπάρχει λεωφόρος, και δρόμος, και θα ονομαστεί: Άγιος δρόμος· και ο ακάθαρτος δεν θα περάσει απ’ αυτόν, αλλά θα είναι γι’ αυτούς· αυτός που περπατάει και οι μωροί δεν θα πλανιούνται.
Επειδή, θα βγείτε έξω με χαρά, και θα οδηγηθείτε με ειρήνη· τα βουνά και οι λόφοι θα αντηχήσουν μπροστά σας από αγαλλίαση, και όλα τα δέντρα τού χωραφιού θα χειροκροτήσουν.
Αντί της αγκαθιάς θα ανέβει κυπαρίσσι, αντί της τσουκνίδας θα ανέβει μυρσίνη· κι αυτό θα είναι στον Κύριο για όνομα, για αιώνιο σημείο, που δεν θα εκλείψει.
Οι λόγοι και το έργο του φωτισμένου μας πατέρα και μακαριστού Μητροπολίτη μας κυρού Κοσμά, συνεχίζουν να μας συντροφεύουν και να μας ποιμαίνουν. Με την αγία βιωτή του μας μετέδωσε τα αθάνατα νάματα της Ορθοδοξίας, το εκκλησιαστικό φρόνημα και την αγιοπατερική παράδοση. Το βίντεο αυτό αποτελεί ελάχιστο φόρο τιμής στην μνήμη του ουρανίου ανθρώπου και επιγείου αγγέλου, του Μακαριστού Μητροπολίτη Αιτωλίας και Ακαρνανίας κυρού Κοσμά.
π. Ἰωάννης Ρωμανίδης: "Ἐλεύθερος κατὰ τὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία εἶναι ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος βρίσκεται σὲ κατάσταση φωτισμοῦ"
Μονή Σπηλαίων του Πσκώφ
Μονή Σπηλαίων του Πσκώφ
ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΑΠΟ ΣΕΙΣΜΟ
«Χριστὸς μὲθ΄ἠμῶν στήτω» Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος όταν έγιναν οι μεγάλοι σεισμοί της Αντιόχειας και ήταν ακόμα ιερέας πριν γίνει Επίσκοπος είπε στους Χριστιανούς: Να πάτε να γράψετε όλοι επάνω στους τοίχους «Χριστός μεθ' ημών στήτω» και εννοούσε ότι: «Ο Χριστός είναι μαζί μας, σπίτι μου να σταθείς, όχι να πέσεις». Όσοι Χριστιανοί τον άκουσαν τα σπιτικά τους δεν έπεσαν.
ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ -(+) από τον μακαριστό π. Κωνσταντίνο Στρατηγόπουλο
Άσηπτη θεολογία ή θεολογία της μολύνσεως;_ Με αφορμή την μεγάλη αλλοίωση της Ορθόδοξου εμπειρίας των αγίων μας που συμβαίνει τον τελευταίο καιρό από Συνόδους ,Επισκόπους ,Ιερείς ,Λαϊκούς .Παρατηρούμε δε και εδώ στην παράγκα μας καθημερινά σχεδόν να "βομβαρδιζόμαστε από σχολαστή /ες" από ψυχοπαθολογικές απνευμάτιστες ερμηνείες απιστίας ,είπαμε , να ξαναθυμηθούμε δυο πολύ καλές τοποθετήσεις που εκφράζουν την Ορθόδοξη πίστη και με επιστημονικό λόγο ,προς στηριγμό, όσων κρατάμε ανοικτές τις ψυχές μας είτε υγιείς είτε άρρωστοι σωματικά .Και ας φωτίσει ο Θεός όσους αδυνατούν να έχουν καθαρό νου ,το έχουμε τόσο πολύ ανάγκη όλοι μας και για τα ερχόμενα...
Βαδίζοντας προς την αυτάρκεια
Σοβαρές και απειλητικές για τη ζωή παρενέργειες από τη χρήση μάσκας προσώπου
Η διοικούσα Εκκλησία της Ελλάδος δυστυχώς κινείται σε ολισθηρό έδαφος.
Όταν σε αφήνουν να πεθαίνεις απ την πείνα αλλά θέλουν να σε σώσουν από τον κορωνοϊο!
Η αδυναμία Επισκόπων να αντιληφθούν το διακύδευμα της κρίσης του κορόϊδο-ιού
.
Τα Χριστούγεννα στη λογική του Νέου Προγράμματος Σπουδών στα Θρησκευτικά
.
Οι Πατέρες της Εκκλησίας ως πρότυπα της Οικουμενικής Κινήσεως. Απάντησις εις τα κατάπτυστα δημοσιεύματα των Ζηλωτών ενάντια στο Κολυμπάριον
Σταράτες κουβέντες που οι οσφυόκαμπτες, μεγαλόσχημοι ρασοφόροι σκέφτονται, αλλά δεν λένε!
.
ΕΠΟΙΚΙΣΜΟΣ ΤΕΛΟΣ!
.
Σκέψεις με αφορμή κάποιες προτάσεις από το άρθρο του Δοσιθέου Τατάρνας
Σχόλια σε μερικές από τις θεολογικές θέσεις του Μεσσηνίας Χρυσοστόμου
Σχόλια σε θεολογικές θέσεις του Μεσσηνίας Χρυσοστόμου
.
Περί Διώ(χ)την το ανάγνωσμα...
Η παράγκα μας στο Rutube
ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ,ΦΙΛΟΙ
Το facebook της παράγκας
Μη διαλέξεις ένα δρόμο χωρίς εμπόδια, πιθανότατα δεν οδηγεί πουθενά
«Είδα ψυχές που έρεπαν με μανία στους σαρκικούς έρωτες. Αυτές λοιπόν αφού έλαβαν αφορμή μετανοίας από την γεύση του αμαρτωλού έρωτος, μετέτρεψαν αυτόν τον έρωτα σε έρωτα προς τον Κύριο. Έτσι ξεπέρασαν αμέσως κάθε συναίσθημα φόβου και εκκεντρίσθηκαν στην άπληστη αγάπη του Θεού. Γι αυτό και ο Κύριος στην αγνή εκείνη πόρνη (Λουκ. ζ΄37-40) δεν είπε ότι εφοβήθηκε, αλλά «ότι ηγάπησε πολύ» και κατόρθωσε εύκολα να αποκρούσει τον ένα έρωτα με τον άλλον.»
Αγίου Ιωάννου της'' Kλίμακος"
O ΚΥΡ-ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ
Ancient Faith Radio - Orthodox
Are you Amazed?
Στηρίξτε τους πολύτεκνους
"Τα δέντρα που έχουν καρπούς πετροβολάνε" Θ.Κολοκοτρώνης
η τέχνη
Ο μεν βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή, ο δε καιρός οξύς, η δε πείρα σφαλερή, η δε κρίσις χαλεπή. Δει ου μόνον εαυτόν παρέχειν τα δέοντα ποιεύοντα, αλλά και τον νοσέοντα, και τους παρεόντας, και τα έξωθεν.
Kιβωτός του κόσμου
Λευτεριά στην Παλαιστίνη!
Αϊ σιχτίρ -για την «ελεύθερη» δημοσιογραφία,την καταστροφή του Γένους.
ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΤΕ ΕΛΕΥΘΕΡΑ ΟΤΙ ΣΑΣ ΑΡΕΣΕΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΡΕΛΟ-ΓΙΑΝΝΗ
αλλά μην νοιώθετε «λύπη» που αντιγράφουμε τα δικά σας , χωρίς να σας ρωτήσουμε...
Για την παράγκα μας
είναι γ ε λ ο ι ό τ η τ α η λεγόμενη «δεοντολογία περί πνευματικών δικαιωμάτων!»
βρε αντε
Εθνική βιβλιοθήκη
Καλάμι-Aνεξάρτητη έκδοση onLine
Το χαμόγελο του παιδιού
Τα απομνημονεύματα του Μακρυγιάννη
Παλαμάς
Χρωστάμε σε όσους πέρασαν ,θα ρθούνε, θα περάσουν,κριτές θα μας δικάσουν οι αγέννητοι και οι νεκροί.
Δεν συμμετέχω στον "σκοταδισμό" της παγκόσμιας οικολογικής ελιτείας
το ξέρασμα της υπεραξίας
Η εκδίκηση των γουρουνιών
Ερωτήσεις Χριστιανών σε Ισλαμιστές για τις πηγές του Ισλάμ
Όχι στη φίμωση των blogs
Γιάννης Τσαρούχης
Γενικά οι Έλληνες είναι αγράμματοι και αγνοούν τους θυσαυρούς της πατρίδας τους.Θα γίνουν θρήσκοι όσο μορφώνονται ,αντίθετα με άλλους που όσο μορφώνονται παύουν να είναι θρήσκοι.
ΣΥΛΛΟΓΗ ΥΠΟΓΡΑΦΩΝ
(κάντε κλίκ στην εικόνα)
ενάντια στη φασιστική νοοτροπία της Google
πάπα-Γιάννης Ρωμανίδης : «Από τώρα και στο εξής το πρόβλημα θα είναι οι Δεσποτάδες μας.
«Υπάρχουν δύο είδη θεολογίας: το έν -ευρέως γνωστόν κατά τους παρελθόντας αιώνας- είναι η επαγγελματική καθέδρα του πολυμαθούς, το άλλο η συσταύρωσις μετά του Χριστού, η γνώσις Αυτού εν τοις ενδομύχοις της καρδίας.
Το πρώτον είδος είναι προσιτόν εις το πλήθος των διανοητικώς πεπροικισμένων ανθρώπων, των προτιμώντων την φιλοσοφικήν προσέγγισιν της θεολογίας.
Η πραγματική δε πίστις εις την Θεότητα του Χριστού, ήτις εκφράζεται δια ζωής συμφώνου προς το πνεύμα των εντολών Αυτού, δεν είναι απαραίτητος δι’ αυτούς.
Το δεύτερον είδος είναι θεολογία ομολογίας, ήτις γεννάται δια του βαθέος φόβου του Θεού εν τω πυρί της φλογεράς μετανοίας, ήτις εισάγει εις την οντολογικήν πραγματικότητα δια της εμφανίσεως του Ακτίστου Φωτός.
Η ακαδημαϊκή θεολογία εν συνδυασμώ μετά της ζώσης πίστεως δίδει αγαθά αποτελέσματα. Ευκόλως όμως «εκφυλίζεται», αποβαίνει αφηρημένη θεωρία, παύει να είναι εκείνο, όπερ παρατηρείται εν τη ζωή των Αποστόλων, των Προφητών και των Πατέρων ημών, τουτέστιν άμεσος ενέργεια του Θεού εν ημίν …
Η Αγία Τριάς είναι Θεός Αγάπης. Η αγάπη, περί της οποίας γίνεται λόγος εν τω Ευαγγελίω, είναι άκτιστος ζώσα ενέργεια της ανάρχου Θεότητος. Ίδιον αυτής είναι να ενοί ημάς εν αυτώ τούτω τω είναι. ….. φυσική αύξησις εν τω Πνεύματι μέσω της διαμονής εν τω Θείω χώρω δια της τηρήσεως των εντολών του Χριστού.
Ο νους αίφνης αποκτά γνώσιν και εκφράζει αυτήν δι’ ανθρωπίνων όρων. Τούτο έρχεται ως λάμψις αστραπής, όταν η καρδία πυρούται δια της αγάπης. Τούτο είναι το “θαυμαστόν φως” της αιωνιότητος, εις το οποίον πάντες ημείς εκλήθημεν.
Η συσσώρευσις τοιούτων στιγμών ελλάμψεως της συνειδήσεως ημών εν τη πείρα της Εκκλησίας ωδήγησεν οργανικώς εις την σύνθεσιν αυτών εις έν όλον. Ούτως εμφανίζεται η πρώτη απόπειρα συστηματοποιήσεως της ζώσης θεολογίας, ήτις εγένετο υπό του Αγίου Ιωάννου του Δαμασκηνού, ανδρός ωσαύτως πλουσίου και κατά την προσωπικήν αυτού πείραν.
Η ματαίωσις της θαυμαστής αυτής αναβάσεως προς τον Θεόν … προέκυψεν εις εποχάς παρακμής της ζώσης πείραςδια της τάσεως υποβολής των δεδομένων της Αποκαλύψεως εις την κριτικήν του λογικού ημών, δια της στροφής προς την “φιλοσοφίαν της θρησκείας”. Έπακόλουθον τούτου είναι τα σχολαστικά συστήματα θεολογίας, εν τοις οποίοις επικρατεί η φιλοσοφία και ουχί το πνεύμα της ζωής.
Γέρων Σωφρόνιος Σαχάρωφ
«Πως είναι δυνατό να γίνει συζήτηση περί `της θέσεως του επίσκοπου Ρώμης στην Εκκλησία`, αφού ο `επίσκοπος-πάπας` Ρώμης δεν βρίσκεται στην Εκκλησία αλλά στην αίρεση, εκτός της Εκκλησίας;
Ως απαραίτητη προϋπόθεση της συζητήσεως περί της θέσεώς του στην Εκκλησία, δεν θα ήτο η επιστροφή του στην Εκκλησία; » Mητροπολίτης Ράσκας π. Αρτέμιος
Η Εκκλησία ως η καινή κτίση
Aνάθεμα Ρωσικής Εκκλησίας της Διασποράς κατά του Οικουμενισμού
Those who attack the Church of Christ by teaching that Christ's Church is divided into so-called "branches" which differ in doctrine and way of life, or that the Church does not exist visibly, but will be formed in the future when all "branches" or sects or denominations, and even religions will be united into one body;
and who do not distinguish the priesthood and mysteries of the Church from those of the heretics, but say that the baptism and eucharist of heretics is effectual for salvation; therefore, to those who knowingly have communion with these aforementioned heretics or who advocate, disseminate, or defend their new heresy of Ecumenism under the pretext of brotherly love or the supposed unification of separated
Christians, Anathema!
Mην παίρνετε τον εαυτό σας πολύ στα σοβαρά!!
Πως είπατε κυρ Γιάννη;
«.Ελπίζω ότι όσοι εξ' υμών συμμετάσχουν εις την Κυβέρνησιν θέλουν γνωρίσει μεθ' εμού ότι εις τας παρούσας περιπτώσεις, όσοι ευρίσκονται εις δημόσια υπουργήματα δεν είναι δυνατόν να λαμβάνουν μισθούς αναλόγως με τον βαθμό του υψηλού υπουργήματός των και με τας εκδουλεύσεις των, αλλ/ ότι οι μισθοί ούτοι πρέπει να αναλογούν ακριβώς με τα χρηματικά μέσα, τα οποία έχει η Κυβέρνησις εις την εξουσίαν της.»
«.εφ'όσον τα ιδιαίτερα εισοδήματά μου αρκούν διά να ζήσω, αρνούμαι να εγγίσω μέχρι και του οβολού τα δημόσια χρήματα,
ενώ ευρισκόμεθα εις το μέσον ερειπίων και ανθρώπων βυθισμένων εις εσχάτην πενίαν».