Η παρακμή του μεσαιωνικού και του νέου Ελληνισμού

 

 

του Δήμου Σερκελίδη
γραμματέα του συλλόγου Άγιος Ιωσήφ ο Ησυχαστής

Μόλις τελείωσα την ανάγνωση του σπουδαίου βιβλίου του Σπύρου Βρυώνη “Η παρακμή του μεσαιωνικού Ελληνισμού στη Μικρά Ασία και η διαδικασία εξισλαμισμού”. Δυστυχώς άργησα. Ευτυχώς δεν άργησα περισσότερο. 

Πρώτα απ’ όλα όλες οι απορίες μου για το ιστορικό παράδοξο, πώς η καρδιά του Βυζαντίου, η Μικρά Ασία, έγινε η καρδιά της Τουρκιάς, λύθηκαν χάρη στο ηράκλειο επιστημονικό επίτευγμα του μεγάλου ιστορικού.

Το ιστορικό εκκρεμές του έθνους μας μόνο για λίγο στάθηκε στο σημείο της απόλυτης δόξας, σαν σε κατάσταση δυναμικής αδράνειας. Στα 1025, όταν πέθανε ο αυτοκράτορας Βασίλειος ο Βουλγαροκτόνος, η Ρωμανία ήταν παγκόσμια υπερδύναμη σκορπώντας τον τρόμο και απαιτώντας από όλους τον σεβασμό. Έπειτα πήρε τον κατηφορικό δρόμο της παρακμής. Σε εκείνη την μοιραία ιστορική στιγμή, σαν να έσπασε ένα αιώνιο φράγμα που συγκρατούσε τον ταμιευτήρα των λαών της μογγολικής στέπας και ο τουρκομανικός χείμαρρος έπνιξε τον κόσμο της εγγύς Ανατολής.

Οι μοιραίες εκείνες δύο γενεές, που είχαν στα χέρια τους τις τύχες της αυτοκρατορίας από το 1025 μέχρι την μάχη του Ματζικέρτ το 1071, τα έκαναν ΟΛΑ λάθος. Εν πάσει περιπτώσει ο ελληνισμός το πάλεψε σκληρά με τους Τούρκους για 4 αιώνες. Και όπως λέει ο Βρυώνης, το ιστορικό παράδοξο δεν είναι ότι η Μικρά Ασία έπεσε στα χέρια των Τούρκων αλλά ότι τους πήρε 4 αιώνες μέχρι να καταφέρουν να την κάνουν ολότελα δική τους και να επικρατήσουν.

Το σημαντικότερο όμως είναι ότι το συγκεκριμένο βιβλίο λειτούργησε σε εμένα ως ένας ισχυρός προβολέας που, φωτίζοντας το παρελθόν, έριξε άπλετο φως και στο παρόν. Στην χιλιόχρονη σύγκρουσή μας με την Τουρκιά το ιστορικό μας εκκρεμές φάνηκε να κινείται προς Ανατολάς μόνο για 100 χρόνια, από το 1821 μέχρι το 1922. Εκείνο τον μαύρο Σεπτέμβρη του 1922 στην προκυμαία της Σμύρνης σταμάτησε τραγικά και άδοξα η προς ανατολάς πορεία του Ελληνισμού και ξεκίνησε πάλι η προς Δυσμάς των τουρκομάνων της στέπας. 

Είμαι συγκλονισμένος γιατί οι ομοιότητες και οι αναλογίες ανάμεσα στις εποχές εκείνες με την σημερινή εποχή είναι απίθανα πολλές. Από τη μία οι Τούρκοι επιτίθενται με τις ίδιες μεθόδους και τακτικές, όπως πριν από 10 αιώνες οι τουρκομάνοι πρόγονοί τους. Και από την άλλη η Ελλάδα επαναλαμβάνει καθημερινά τόσα πολλά και μεγάλα βυζαντινά “λάθη”, τα οποία νομοτελειακά θα μεταβληθούν σε μια Μαύρη Τρύπα άπειρης βαρύτητας που θα καταπιεί το έθνος μας, εξαφανίζοντάς το από το ιστορικό προσκήνιο. Η λέξη ¨λάθη¨ τίθεται σε εισαγωγικά γιατί στην πραγματικότητα πρόκειται για προδοτικές και εγκληματικές πράξεις και παραλείψεις της ακαταδίωκτης κομματοκρατίας. 

Σκέφτηκα να καταγράψω όλες αυτές τις ομοιότητες και τις αναλογίες ανάμεσα στην παρακμή του μεσαιωνικού και του νέου Ελληνισμού, όπως τις αντιλαμβάνομαι, ως μία άσκηση κριτικής σκέψης. Ίσως και ως ένα είδος μελέτης του σπουδαίου αυτού βιβλίου.