"Όταν κατάλαβα ότι δεν έχουμε πια άλλη πατρίδα, παρά εμάς"

 

Έφαγα αργά μετά από κουραστική ημέρα στο εργαστήριο. Δεν μπορούσα να χωνέψω. Βγήκα να περπατήσω, να βοηθήσω το σώμα να ξελαφρώσει και το μυαλό να καταλαγιάσει. Ήταν περασμένες τρεις. Νύχτα Ιουλίου. Ελλάδα, αστραφτερή το πρωί, με σκοτεινό καθρέφτισμα το βράδυ.

Και περπατώντας, δεν βρέθηκα σε μία ακόμα καλοκαιρινή νύχτα. Βρέθηκα σε μεταθανάτια σιωπή με ήχο trap. Βρέθηκα μέσα στη γενιά που δεν έμαθε να μιλά. Γύρω μου έφηβοι, νέοι, με σώματα υγιή, μα με μάτια άδεια. Ουρλιαχτά, βρισιές, επιφωνήματα TikTok, τσιτάτα από σειρές, έπαρση δίπλα σε κάθε πόζα που μοιάζει με ζωή δανεισμένη.

Όχι παιδιά αλλά καρικατούρες. Απουσία λόγου. Copy-paste ήχων. Λεξιλόγιο, το μέγιστο 150 λέξεις. Βίωμα, κανένα. Γέλια που θυμίζουν γκάζι χαλασμένης εξάτμισης. Στήθη έξω, μάτια μέσα, με σώματα που προσφέρουν, μα με ψυχές που δεν ζητούν. Κι από κάτω, μία τεράστια ανάγκη που δεν μπορεί να ειπωθεί. Γιατί κανείς δεν τους έμαθε λέξεις.

Και σκέφτηκα πως δεν φταίει το TikTok. Δεν φταίνε τα reels, ούτε τα φίλτρα. Φταίει η συλλογική εγκατάλειψη. Τους αφήσαμε χωρίς λόγο. Και τώρα, φωνάζουν χωρίς φωνή. Και ποιος θα τους τον δώσει πίσω; Οι γενιές των μεγαλύτερων; Αυτοί που τρώγονται μεταξύ τους ακόμα και μπροστά στον θάνατο; Αυτοί που μισούν ο ένας τον άλλον περισσότερο απ’ όσο αγαπούν τα παιδιά τους; Αυτοί που κρύφτηκαν πίσω από ιδεολογίες, κόμματα, ψευτοδικαιώματα και εφήμερες επιβιώσεις; Όχι. Δεν θέλουν. Δεν μπορούν. Δεν αντέχουν να δουν την κατάρρευση που οι ίδιοι επέτρεψαν να γιγαντωθεί.

Κι έτσι, μείναμε με μια χώρα που έχει 15–20 χρόνια ζωής ως κρατική οντότητα. Όχι επειδή θα πέσει από κάποιον εξωτερικό εχθρό αλλά επειδή θα σβήσει από μέσα. Οι νέοι δεν θα κάνουν παιδιά. Δεν θα ζήσουν εδώ. Δεν θα θυμούνται. Δεν θα φτιάξουν. Δεν θα γράψουν.

Δεν θα πουν "πατρίδα" γιατί η λέξη αυτή δεν θα υπάρχει στο λεξιλόγιό τους.

Αλλά δεν τα γράφω αυτά για να κλαφτούμε, ούτε για να κάνουμε ακόμη έναν "θρήνο διανοούμενων". Τα γράφω γιατί υπάρχουν ακόμα άνθρωποι που μιλάνε. Υπάρχουν ακόμα στόματα που βγάζουν σκέψη και όχι ήχο. Και όσο υπάρχουν, υπάρχει ελπίδα.

Όχι γενική. Όχι κρατική. Όχι συστημική μα "πυρηνική, μικρή, ανυπότακτη."

Λύσεις υπάρχουν, όχι για να σώσουν τη χώρα, αλλά για να σώσουν τον άνθρωπο.

Μη φοβόμαστε να φτιάξουμε ομάδες που μιλούν. Που διαβάζουν. Που ακούν. Όχι άλλη ψυχολογική ανάλυση. Όχι άλλη στείρα εκπαίδευση. Όχι άλλες άδειες ομιλίες. "Σιωπή συνταρασσόμενη, φράση νοηματοδοτούμενη, ανάσα ζωογόνα."

Δεν θα περιμένουμε κανένα υπουργείο. Κάθε γονιός, κάθε δάσκαλος, κάθε ενεργός πολίτης με λόγο και αξιακή πυξίδα, κάθε φίλος που μπορεί να βάλει 5 παιδιά σε ένα τραπέζι και να τους δώσει λόγο, να το κάνει. Πες σ’ ένα παιδί “μία μέρα χωρίς οθόνη και θα σου πω ένα μυστικό που αλλάζει τον κόσμο.” Κι όταν καταλάβει ότι το μυστικό είναι το ίδιο του το μυαλό, ίσως σωθεί.

Κανένα παιδί δεν πιστεύει λόγια. Όλα τα παιδιά μιμούνται πράξεις. Αν ο γονιός, ο δάσκαλος, ο ποιητής, ο μάστορας, ο γιατρός μιλά με λέξεις που κουβαλούν ψυχή, ο νέος θα ακούσει. Έστω ένας. "Αμ' έπος, αμ' έργον", όλα τα άλλα είναι απλά θόρυβος.

Ένα κίνημα του λόγου. Χωρίς hashtag. Χωρίς brand. Μια ανώνυμη πολιτισμική αντίσταση που θα υψώσει το σύνθημα "επιστρέφουμε στη γλώσσα για να ξαναγίνουμε άνθρωποι."

Δεν έχω άλλο χρέος από το να το γράψω αυτό.

Δεν μπορώ να σώσω κανέναν. Αλλά αν σωθεί έστω ένας, τότε νίκησε η φωνή.

Στην Ελλάδα, εκείνη τη νύχτα, δεν έκανα απλώς μια βόλτα για να χωνέψω μα έζησα τη σκιά του μέλλοντος. Έμαθα πως ακόμα κι αν όλα βουλιάξουν, ο λόγος μπορεί να είναι το τελευταίο σκαλοπάτι πριν την Ανάσταση.

Αν το επιλέξουμε. Αν δεν είναι πολύ αργά. Κυνικά, ρεαλιστικά, υπαρξιακά.

Ποντίκας Δημήτρης (απλά ένας άνθρωπος)