Σε αυτό το επεισόδιο του Βαριές Κουβέντες*, ο Γιώργος Σταμάτης συνομιλεί με τον ψάλτη, μουσικό και μουσικολόγο **Γεράσιμο Παπαδόπουλο* για τη *Βυζαντινή μουσική* όπως δεν την έχετε ξανακούσει. Από τους *πρώτους χριστιανικούς ψαλμούς* και τις *εβραϊκές και συριακές επιρροές**, μέχρι την **αρχαιοελληνική τροπικότητα**, τη **Μεγάλη Μεταρρύθμιση του 1814* και τη συνάντηση με την **Περσική και Οθωμανική μουσική**, ξεδιπλώνεται η **αληθινή ιστορία του ήχου του Βυζαντίου**.
Μαζί εξερευνούμε:
- Τι σημαίνει “τροπικότητα” και γιατί η ψαλτική δεν είναι απλώς ένα μουσικό σύστημα.
- Πώς η *Ανατολή* και η *Ελλάδα* συνυφαίνονται στη **Βυζαντινή παράδοση**.
- Γιατί η “καθαρή” ή “αγνή” βυζαντινή μουσική είναι **ένας μύθος που γεννήθηκε αργότερα**.
- Τη σύνδεση του *Πέτρου Πελοποννήσιου**, των **Φαναριωτών* και του *Νεοελληνικού Διαφωτισμού* με την αναγέννηση του βυζαντινού ήχου.
- Και τελικά, γιατί η βυζαντινή μουσική μάς συγκινεί ακόμη σήμερα.
... ο Κόντογλου, πῆγε Παρίσι...
ΑπάντησηΔιαγραφήἀννακατεύτηκε μὲ τὰ ζωγραϕικά
τὰ λογοτεχνικά
καὶ τὰ λοιπά ἐκεῖ πράγματα,
'γνωρίστη καὶ μὲ τὸν Ροντέν...
ἀλλά... γύρισε πιό Βυζαντινός...
στὴν ϕραγκεμένη νεόπλουτη Ἀθῆνα
κι ἀπ'ὅσο εἶχε ϕύγει
ἀπὸ τὴν ἰδιαίτερη -ἀνατολίτισσα Ρωμιά- πατρίδα του
κι ἐδῶ... μιλοῦν στὰ μάτια μας
τὰ τόσα καὶ τόσα μνημεῖα τέχνης
ποὺ ὑπῆρξαν ἔμπνευσή του
καὶ δασκάλοι του,
καὶ ὄχι...
ὑποθέσεις ἐπί ὑποθέσεων,
ἐϕόσον το Ἅγιο Πνεῦμα
ϕροντίζει τὰ τῆς ἑκκλησίας μας,
ὅσο κι ἀν ἀρεσκόμαστε νὰ ξεϕεύγουμε διαχρονικά...
μπερδεύοντας τὰ πάθια μας
καὶ τὴν κουλτούρα μας
-τρομάρα μας-
καὶ τούς συναισθηματισμούς μας
στά μεγάλα καὶ αἰώνια
(μὴ χάσουμε οἱ ταλαίπωροι...)
ἀπό ἄγνοια,
μικρότητες, ἐγωϊσμούς
κι αὐτήν τὴν...
δγιαϕωτάρικην ἰδέα,
πὼς εἴμαστε πιά ὅλοι... κάτι τις...
από... μ ο ν ά χ ο ι ... μας... !!
(το ἐπίκεντρο τοῦ πρωπατορικοῦ γκρεμοτσακίσματός μας... ;)
ἀς χαλαρώσουμε λοιπόν...
καὶ ἀς τὰ ψάχνουμε, μὲν,
γιατί πολλές παρεξηγήσεις τρέχουν
(κὶ ἀνακρίβειες σίγουρα)
μὰ ὄχι καὶ γιὰ να τὰ μπλέξουμε χειρότερα,
μέρες ποὺ εἶναι... σύγχυσης...
βαβελικῆς διανόησης
καὶ διανοησίας
ποὺ ἠδη το νιονιό μας ἐκπαιδεύτη
διὰ νὰ (ὑπο)λειτουργᾶ
μὲ τὴν... ψ υ χ ρ ή... μηχανική
ἐξαγωγή συμπερασμάτων,
ἀπὸ ἀχταρμᾶδες πληροϕοριῶν ἀτάκτως ἐριμμένων...
εἰς το τσουβάλιασμένο
δόλιο μυαλουδάκι μας... !
σὰν μίαν ἀργοκίνητην εϊγιάη (Α Ι)
ξεπερασμένη... ἐκ τῶν πραγμάτων
απὸ τάς τουρμποτάχυτας
σιλικονοῦχας μηχανάς... !