Από μικρός ό Άγιος Φιλούμενος αγάπησε τόν Χριστό. Σέ ηλικία δέκα ετών μαζί μέ τόν αδελφό του περίμεναν νά αποκοιμηθεί ό μεγαλύτερος τους αδελφός καί αυτοί σηκώνονταν καί προσεύχονταν κρυφά γιά ώρες.
Ό Άγιος, κατάγονταν από τό χωριό Ορούντα τής επαρχίας Μόρφου. Καλή παιδαγωγό καί δασκάλα τής ευσεβείας είχαν τή γιαγιά τους Λωξάντρα, ή οποία τούς ζητούσε νά τής διαβάζουν βίους αγίων. Διαβάζοντας ό Άγιος τού Θεού Φιλούμενος, τόν βίο τού Αγίου Ιωάννου τού Καυσοκαλυβίτου, ώς άλλος μιμητής εκείνου, έκαυσε τίς επιθυμίες τού κόσμου τούτου.
Τά δίδυμα τέκνα τής Μαγδαληνής καί Γεωργίου Ορουντιώτη, Φιλούμενος καί Ελπίδιος φλεγόμενα από θείο έρωτα, ξεκίνησαν γιά τήν παλαίφατη Ιερά Μονή Σταυροβουνίου.
Εκεί παρέμειναν γιά πέντε χρόνια καί μετά ανεχωρήσαν από τή μαρτυρική γή τής Κύπρου στήν Αγία Γήν τών Ιεροσολύμων. Ό πατήρ Ελπίδιος μετά από δώδεκα έτη διακονίας στά Ιεροσόλυμα συνέχισε τόν εκκλησιαστικό του βίο σέ διάφορα μέρη τής Ορθοδοξίας καί εκοιμήθη στό Άγιο Όρός.
Ό Φιλούμενος έμεινε στήν αγία γη γιά 46 έτη διακονώντας τήν εκεί αδελφότητα τού Πατριαρχείου, ώς φύλακας αγίων τόπων, αλλά εξαιρέτως αγίων τρόπων. Τελευταίος σταθμός τής διακονίας του ήταν τό Φρέαρ τού Ιακώβ, τό οποίον έγινε τόπος τού μαρτυρίου του. Στίς 16 Νοεμβρίου 1979 μ.Χ. (29 Νοεμβρίου μέ τό νέο ημερολόγιο), φανατικοί σιωνιστές, πού διεκδικούσαν τό προσκύνημα ώς δικό τους, τόν κατέκοψαν τήν ώρα τού εσπερινού, Αγιοταφίτες πατέρες παρέλαβαν τό τίμιο του λείψανο έπειτα από πέντε ημέρες καί τό ενταφίασαν στήν αγία γή.
Τέσσερα χρόνια αργότερα, κατά τήν κηδεία θανούντος μέλους τής αγιοταφικής αδελφότητας, ανοίχθηκε ό τάφος τού π. Φιλουμένου, γιά νά γίνει ανακομιδή τών οστών. Όλοι τότε οί παρευρισκόμενοι αντίκρυσαν ένα εξαίρετο καί θαυμαστό θέαμα. Τό σώμα τού νεκρού Αρχιμανδρίτη ήταν ανέπαφο καί ευωδίαζε. Ξανακλείσανε τόν τάφο μέχρι τά Χριστούγεννα τού 1984 μ.Χ., οπότε κατά τήν κηδεία τού αρχιεπισκόπου Πέλλης Κλαυδίου ανοίχθηκε καί πάλι. Τό σώμα συνέχισε νά είναι αναλλοίωτο καί νά ευωδιάζει. Τό λείψανο τοποθετήθηκε μέ κάθε ευλάβεια σέ γυάλινη λειψανοθήκη στό βόρειο τμήμα τού Αγίου Βήματος στόν ιερό ναό τής Αγίας Σιών, όπου καί γίνεται αντικείμενο προσκύνησης από χιλιάδες πιστούς.
Στην πρώτη αγρυπνία, που θα γινόταν προς τιμήν του Αγίου στην Κύπρο, λέει ο Μητροπολίτης Μόρφου Νεόφυτος στην αδελφή του Αγίου Φιλουμένου Γαλάτεια, δεν θα έρθεις στην αγρυπνία;
Δεν μπορώ, Σεβασμιώτατε.
Έχω σοβαρά προβλήματα υγείας, μου πονάνε και τα πόδια…
Στενοχωριόταν που δεν θα μπορούσε να πάει στην Εκκλησία.
Είχε μία φωτογραφία του π. Φιλουμένου κορνιζομένη σ᾿ ένα τραπέζι κοντά της.
Κάποια στιγμή βγαίνει από την φωτογραφία και της λέει, να έρθεις κι᾿ εγώ θα είμαι εκεί και θα σε βοηθήσω.
Τότε απεφάσισε να πάει στην αγρυπνία.
Και πραγματικά πέρασε όλες τις ώρες της αγρυπνίας χωρίς να έχει καμιά δυσκολία και μάλιστα στεκόταν συνέχεια όρθια.