Κυριακή 1 Αυγούστου 2021

Η Νηστεία της Παναγίας ή του Δεκαπενταύγουστου

 Μπορεί να είναι εικαστικό 1 άτομο

 

 Λάδι όχι, ελιές ναι· γιατί;

 † Ιωάννης Φουντούλης, καθηγητής της Λειτουργικής

«Γιατί σε καιρό νηστείας νηστεύουμε το λάδι και τα ψάρια και τρώμε ελιές και αυγοτάραχο;» Η παλιά και αληθινή νηστεία συνίσταται στην πλήρη αποχή τροφής ή στην ξηροφαγία. Επειδή όμως αυτή δεν είναι δυνατόν να τηρηθεί στις μεγάλες περιόδους των νηστειών του εκκλησιαστικού έτους, λόγω δύσκολων συνθηκών ζωής ή έλλειψης ζήλου, έχουν στην πράξη επινοηθεί διάφορες διευκολύνσεις, ώστε να είναι δυνατή η εφαρμογή της νηστείας από όλους τους πιστούς.

Στην αρχαία εποχή οι χριστιανοί μετά την ενάτη ώρα (3 μ.μ.) των νηστήσιμων ημερών κατέλυαν μόνο νερό και ψωμί. Σιγά-σιγά όμως όχι μόνο η διάρκεια της ολοκληρωτικής αποχής από τροφή περιορίστηκε στα συνηθισμένα και στις άλλες μέρες όρια γι αυτό μετατέθηκαν και οι Εσπερινοί της Τεσσαρακοστής και οι Προηγιασμένες το πρωί αλλά και άλλα είδη τροφών άρχισαν να χρησιμοποιούνται, όπως οι καρποί, τα όσπρια, τα οστρακόδερμα, τα μαλάκια κ.ο.κ.

Μέσα στα πλαίσια αυτά μπορεί να κατανοηθεί και το ότι τρώμε ελιές κατά τις ημέρες που δεν τρώμε λάδι, και αυγοτάραχο κατά τις ημέρες που απέχουμε από ψάρια. Για το πρώτο μπορούμε να επικαλεστούμε το λόγο ότι οι ελιές τρώγονται ως καρπός, ενώ η απαγόρευση του λαδιού αφορά στα φαγητά που παρασκευάζονται με λάδι. Για το δεύτερο η δικαιολογία είναι λιγότερο εύλογη, αφού δεν ισχύει το ίδιο για το γάλα ή τα αυγά, αλλά και αυτά απαγορεύονται κατά τις νηστείες μας ως «καρπός… και γεννήματα ων απεχόμεθα» κατά τον 56ο κανόνα της Πενθέκτης Οικουμενικής Συνόδου. Γνωρίζω πάντως ευλαβείς χριστιανούς που κατανοούν ότι πρόκειται για «οικονομία», και κατά τις ημέρες των μεγάλων νηστειών, όπως και την παραμονή που θα κοινωνήσουν, απέχουν και από ελιές και από αυγοτάραχο.

Είναι αλήθεια πως αυτή την ερώτηση την ακούμε συχνά από καλοπροαίρετους πιστούς και συχνότερα από μερικούς που ειρωνεύονται τις νηστείες. Θα μπορούσε και στις δύο περιπτώσεις να υπογραμμιστεί η ελαστικότητα και το φιλάνθρωπο των σχετικών εθίμων και των κανόνων της Εκκλησίας, που δεν έχουν σκοπό να εξοντώσουν τους ανθρώπους, αλλά να τους βοηθήσουν να ασκηθούν στην εγκράτεια και να κυριαρχήσουν στα πάθη τους. Αν τους σκανδαλίζουν οι τροφές αυτές, μπορούν να απέχουν από αυτές χωρίς κατά τον απόστολο να εξουθενώνουν τους «εσθίοντας» ή να «κρίνουν» (Ρω 14,3) την Εκκλησία για την φιλάνθρωπη τακτική της. Το να αναλάβει η Εκκλησία αγώνα για την εκκαθάριση των σχετικών με τη νηστεία εθίμων και των τροφών που τρώγονται ή όχι σ αυτήν, ούτε του παρόντος είναι ούτε μπορεί να μείνει πάντοτε μέσα στα όρια της σοβαρότητος. Εκείνο που πρωτεύει είναι ο τονισμός της ανάγκης της νηστείας και της πνευματικής ωφέλειας που προέρχεται απ’ αυτή, καθώς και η προσπάθεια για την κατά το δυνατόν συμμόρφωση των πιστών στις σχετικές εκκλησιαστικές διατάξεις, που αρκετά έχουν ατονήσει στις μέρες μας.

 πηγή

 Η συνέχεια...

10 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Καντιωτης

Θὰ τοὺς τιμωρήσῃ ὁ Θεὸς ὅσους ἀσεβοῦν. Τὴ Ῥωσία θὰ τὴν τιμωρήσῃ γιὰ τὴν ἀθεΐα της. Τὴ Γαλλία γιὰ τὴν πορνεία της. Τὴν Ἀγγλία γιὰ τὴ φιλαργυρία της. Τὴ Γερμανία τὴν τιμώρησε καὶ θὰ τὴν τιμωρήσῃ ὁ Θεὸς γιὰ τὴν ὑπερηφάνειά της. Τὴν Ἀμερικὴ θὰ τὴν τιμωρήσῃ γιὰ τὴν ἀναρχία της. Κ᾿ ἐμᾶς θὰ μᾶς τιμωρήσῃ ὁ Θεὸς γιὰ τὴν ἀπιστία μας καὶ τὴν ἀποφυγή τῆς τεκνογονίας

Ανώνυμος είπε...

Καντιωτης

Ὅλοι λένε, Δός μου! Κ᾿ ἐδῶ στὴν πατρίδα μας ὅλοι σχεδὸν περιμένουν ἀπ᾿ τὸ δημόσιο ταμεῖο. Ἀλλὰ ἔτσι ποῦ θὰ πάῃ κι αὐτὸ τὸ κράτος; Δὲν θ᾿ ἀντέξῃ. Πρέπει λοιπὸν νὰ κοποῦν τὰ περιττά. Γι᾿ αὐτὸ κλεῖστε τὰ ταβερνεῖα, τὶς ντίσκο κ.τ.λ.. Μὲ τὸ δελτίο, κύριε, τὰ ἀγαθά! Κοινὸ συσσίτιο, ὅπως οἱ Σπαρτιάτες· κ᾿ ἔτσι θὰ ἔχουμε καὶ ὑγεία. Δὲν εἶνε ἀνάγκη νὰ μιμηθοῦμε ἐμεῖς τοὺς κομμουνιστάς. Ἔχουμε δικά μας πρότυπα. Οἱ Σπαρτιάτες μιὰ χούφτα ἄνθρωποι ἦταν. Εἶχαν κοινὸ συσσίτιο, κοινὰ κρεβάτια, ὅλα τὰ εἶχαν κοινά· καὶ ζοῦσαν εὐτυχισμένοι. Λεφτὰ δὲν εἶχαν. Εὐφυὴς ὁ Λυκοῦργος ὁ νομοθέτης τῆς Σπάρτης, ξέρετε τί ἔκανε; Ὅσοι διαβάζουν τὴν ἱστορία, θὰ ξέρουν. Τοὺς εἶπε· Θὰ ὑπάρχουν καὶ νομίσματα, ἀλλὰ θὰ εἶνε πολὺ βαρειά. Καὶ τοὺς παρουσίασε κάτι μεγάλες πέτρες…
Ἔχουμε λοιπὸν πρότυπα δικά μας γιὰ νὰ μιμηθοῦμε. Δὲν ἔχουμε ἀνάγκη ἀπὸ τοὺς ξένους. Κι ἀκόμη περισσότερο ἀπὸ τοὺς Σπαρτιάτες νὰ μιμηθοῦμε τοὺς πρώτους Χριστιανούς, ποὺ «ἦν αὐτοῖς ἅπαντα κοινά» (Πράξ. 4,32).
Τὸ πείραμα τῆς ἐν Χριστῷ κοινοκτημοσύνης τῆς πρώτης Ἐκκλησίας ἐπρότεινε καὶ ἀργότερα στοὺς Χριστιανοὺς τῆς ἐποχῆς του ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος.

Ανώνυμος είπε...

Ἐλᾶτε, λοιπόν, νὰ σᾶς κάνω ἕνα κοινὸ συσσίτιο, κατὰ τὰ πρότυπα ἐκεῖνα, καὶ τελείωσε ἡ ἱστορία! Θέλετε ν᾿ ἀρχίσῃ τὸ πείραμα ἀπὸ σᾶς; Ἔ, τότε εἶνε ποὺ θὰ μὲ κλείσετε στὰ φρενοκομεῖα. Θὰ πῆτε, Ὁ Καντιώτης στὴ Φλώρινα τρελλάθηκε, πάει τὰ ἔχασε πιά…

Ανώνυμος είπε...

Καντιωτης
Φόροι! Ἀπὸ ποῦ ἀλλοῦ θὰ βγοῦν οἱ μισθοὶ τῶν δημοσίων ὑπαλλήλων; Θὰ μᾶς τιμωρήσῃ ὁ Θεός· ὁ δάσκαλος, ὁ καθηγητής, ὁ παπᾶς, ὁ δεσπότης, ὁ δικαστικός, ὁ στρατιωτικὸς καὶ ὅλοι οἱ ἄλλοι παίρνουν τὰ χρήματά τους ἀπὸ τὸ δημόσιο. Ἂν σκεφτοῦμε ὅμως καλά, θὰ δοῦμε ὅτι αὐτὰ βγαίνουν ἀπὸ τὸν καημένο τὸ βοσκὸ καὶ τὸ γεωργό. Ἀλλ᾿ ἕως πότε;
Παντοῦ γίνεται αὐτό. Καὶ στὰ προοδευτικὰ λεγόμενα κράτη τὸ ἴδιο γινόταν.

Θὰ πέσῃ καὶ θὰ ἐξευτελισθῇ τὸ χρῆμα. Ζητᾷς λεφτά; Ἐγὼ προφητεύω· θὰ ἔρθῃ ὥρα, ποὺ θὰ στήσῃ τὸ κράτος ―ὅποιο καὶ νά ᾿νε― ἕνα μηχάνημα καὶ θ᾿ ἀρχίσῃ νὰ βγάζῃ χαρτονομίσματα σὰν τὰ πλατανόφυλλα. Καὶ τότε τί θὰ τὰ κάνῃς τὰ λεφτά; Θὰ παίρνῃς 100.000, 200.000, 500.000, 1.000.000 κολλαριστὰ χιλιάρικα. Ἀλλὰ τί νὰ τὰ κάνῃς; Θὰ εἶνε ἄχρηστα. Βάλ᾿ τα σ᾿ ἕνα τσουκάλι μὲ νερὸ νὰ τὰ βράσῃς καὶ νὰ πιῇς τὸ ζουμί…
Τότε θὰ δῇς, τί ἀξία ἔχει αὐτὴ ἡ πατάτα, τί ἀξία ἔχει αὐτὸς ὁ γεωργός.

ἐμπεσῶν εἰς λάκκον τις είπε...

Απλά...
ξεκάθαρα...
σταράτα...

ἐμπεσῶν εἰς λάκκον τις είπε...

Τουρκοκρατία...

κι ο Ρωμηός έπρεπε τώρα
να πληρώνει φόρο
το 1/10 τών όσων ο Θεός
είχε ευλογήσει να
αποκτήσει κατ'έτος...

και ο Ρωμηός

αφυπνίζεται...

ξαναθυμάται -όπου ειίχε ξεχάσει-
τον κοινωτικό του
βίο τον χτισμένο γύρω
από το φυσικό του κέντρο την εκκλησία τού
χωριού του

και μεγαλουργεί...

μακρυά...
από το... προσκήνιο
τής "ιστορίας"...

μιάς ιστορίας...
που θέλει να βλέπει
να εξαίρει
και μα προσκυνά...

τα...πρόσκαιρα μεγαλεία
τού Καίσαρα...
του Φαραώ...

ακόμη και τού
Ταμερλάνου και τού Τζενγκις Χαν...

αλλά... όσο αφορά
τήν "ιστορικότητα" του
Χριστού μας...

προτιμά να ξυνίζει τα μούτρα της...

με...μισόλογα...

Σ κ α σ ί λ α μας...!

Χρήστος είπε...

Η λέξη νηστεία σημαίνει ασιτία (στέρηση, πείνα).

Η νηστεία είναι το μέσον και όχι ο σκοπός.

Είναι το μέσον να υποδουλώσουμε τα πάθη μας. Και ο σκοπός της είναι παθοκτόνος και όχι σωματοκτόνος.

Όταν φάμε ένα εύγευστο φαγητό και ευφρανθεί η κοιλία, τότε διεγείρονται τα κατώτερα αισθήματα.

Όταν φτιάξεις μία ωραία σαλάτα με ντομάτα αγγουράκι πιπεριά και ότι άλλο ζαρζαβατικό θέλεις, αν δεν την περιλούσεις με λάδι είναι άνοστη και άγευστη χωρίς το λάδι.
Το ίδιο και το φαγητό, αλλιώς είναι η φασολάδα με το λάδι κι αλλιώς η νερόβραστη.

Σκοπός της νηστείας είναι να φάμε κάτι για να συντηρηθούμε και όχι να εφρανθούμε.
Τρώγοντας την Ελιά δεν διαφέρει σε τίποτα από οποιοδήποτε άλλο φρούτο ή ξηρό καρπό.
Όμως το λάδι νοστιμεύει τα πάντα και εφραίνει τον άνθρωπο.

Δυστυχώς σήμερα έχει παρεξηγηθεί η νηστεία.
Νομίζουν πολλοί ότι απλά αλλάζουμε το διαιτολόγιο μας.
Παύουμε να τρώμε κρέας, αυγά, γάλα και το ρίχνουμε στα καλαμαράκια χταποδάκια και αστακομακαρονάδες.

Να όμως που όλα αυτά δεν μπορείς να τα φας χωρίς λάδι.
Για να τηγανιστούν λαδάκι χρειάζονται και όχι νεράκι.

Και δυστυχώς κοστίζουν πιο πολύ και από το κρέας, και τρώγοντας τα, έχεις την εντύπωση ότι (νηστεύεις).
Ενώ ευφραίνεσαι πιο πολύ και από ότι αν είχες φάει κρέας.

Οι πρώτοι Χριστιανοί λέγανε: ίνα νηστέψουμε - ίνα ελεήσουμε.

Τα χρήματα που θα περίσσευαν που δεν θα αγόραζαν το ψάρι το γάλα το τυρί θα τα δίναν ελεημοσύνες.

Και πολύ λένε:
Δεν πειράζουν τα εισερχόμενα αλλά τα εξερχόμενα.

Μα όταν δεν μπορείς να εγκρατεύσεις την κοιλία σου, πού είναι το εύκολο, θα εγκρατεύσεις τη γλώσσα σου που πάει ροδάνι.
Που κουτσομπολεύει, διαβάλλει και διασύρει τους πάντες και τα πάντα.

Και όταν κάνουμε φιλότιμη προσπάθεια στη νηστεία από τροφές, έρχεται και η Χάρις του Θεού μέσα μας και νηστεύουν τα μάτια μας και τα αυτιά μας και η γλώσσα μας.

Και θα κλείσω με την Αγία Συγκλητική.

Εάν μας ενοχλεί, αρρώστια ας μη λυπόμαστε, επειδή εξαιτίας της αρρώστιας και της σωματικής κατάπτωσης δεν αντέχουμε να σταθούμε όρθιοι για προσευχή ή να ψάλλουμε με υψωμένη φωνή.
Όλα αυτά τα κάμναμε για τη νέκρωση των επιθυμιών.

Άλλωστε η νηστεία και η χαμαικοιτία έχουν καθιερωθεί εξαιτίας των ηδονών.
Αν λοιπόν η αρρώστια της έχει καταστείλει περιττεύει η συζήτηση.
Και τι λέω περιττεύει;
Τα καταστροφικά συμπτώματα των ηδονών νεκρώνονται με την αρρώστια σαν μ' ένα ανώτερο και δραστικότερο φάρμακο.

Και να η μεγάλη άσκηση:
Να υπομένουμε καρτερικά τις αρρώστιες και να αναπέμπουμε ύμνους ευχαριστίας στον Θεό.

Καλή Παναγιά εύχομαι σε όλους.

ἐμπεσῶν εἰς λάκκον τις είπε...

...πολύ σωστά όλα...

να πώ και τούτο... το μικρό...

άμα θυμάστε εκείνες τίς ζαρωμένες
ελίτσες
με μιά σταλιά πετσούλα
γύρω από το κουκούτσι τους

νηστευτικές...

ολόιδιες, με τούς σχεδόν άσαρκους
Ρωμηούς...
που με μιά χουφτίτσα από δαύτες
κι ένα κομμάτι ζυμωτό φωμί

χόρταιναν

έχοντας ήδη χορτασμένη τήν...
απλοϊκή(!) ψυχούλα τους

οποιαδήποτε σχετική απορία...
λύνεται αυτομάτως...!

α

Χρήστος είπε...

Να προσθέσω και κάτι ακόμα στο θέμα της νηστείας.

Μας λέει ο Άγιος Παΐσιος:
Όταν διαβάζετε τα συναξάρια των Αγίων μην προσπαθείτε να τους ομοιάσετε στην άσκηση γιατί και την υγειά σας θα χάσετε και προς τον Θεόν θα γογγύσετε.

Κάποιοι και πολύ δικαιολογημένα λένε: δεν μπορώ να νηστέψω 15 μέρες, για τους α ή β λόγους,
ωραία νήστεψε μία εβδομάδα, δεν μπορείς μία εβδομάδα, νήστεψε πέντε μέρες, ή έστω τρεις δείξε την καλή σου προαίρεση.

Η Ελκλησία πάντα μας δείχνει την κορυφή, η κορυφή δεν είναι για όλους, είναι για τους ολίγους.
Όμως και εσύ μην μείνεις στον κάμπο, ξεκίνα να ανεβαίνεις στους πρόποδες και όσο μπορείς ανέβα.
(Ο διάβολος προσπαθεί να μας απελπίσει, μας λέει αφού δεν μπορείς να νηστέψεις 15 μέρες μην νηστεύεις καθόλου)
Ενώ ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός και τη μία μέρα νηστείας ακόμα, την Δέχεται.
Για αυτό και η Εκκλησία μας, μας έχει δώσει τους πνευματικούς Πατέρες.
Ότι κάνουμε, θα το κάνουμε πάντα, με την ευλογία του Πνευματικού μας.

Και όχι σαν κάποιους που λένε: εγώ τα λέω στην Εικόνα.
Είναι αυτό που λέει ο λαός μας: Γιάννης κερνάει, Γιάννης πίνει. (Ότι θέλει λέει, ότι θέλει ακούει).



ἐμπεσῶν εἰς λάκκον τις είπε...

Πολύ σωστά...

άκαπνοι όντες...
δεν πάμε στον πόλεμο

χωρίς βασική εκπαίδευση

και...
με τούς εκπαιδευτέςμας
να μην ξέρουν πλέον ούτε ...
πώς... κρατουν ένα όπλο

θάμασταν χαμένοι...
άν η...αρχιστράτηγος...

υ π έ ρ μ α χ ο ς γαρ

δεν είχε πάρει προσωπικά
στα χέρια της

την κατάσταση ...!