Ατενίζοντας το – επερχόμενο – Χάος!

  Η Ενωμένη Ευρώπη σίγουρα δεν καταφέρνει να αντέξει, μέχρι τώρα, τις δραματικές προκλήσεις από την πανδημία…
Δεν συμφώνησε για ευρω-ομόλογο – και οι χώρες που θίγονται άμεσα επιμένουν!
Το απορρίπτουν κατηγορηματικά Γερμανία και Ολλανδία (και αρκετές άλλες πιο διακριτικά), επικαλούμενες τις Συμφωνίες της νομισματικής Ένωσης – που όμως έχουν ήδη παραβιαστεί πάνω από δύο φορές μέχρι σήμερα.
Ενώ Ισπανία-Ιταλία, τουλάχιστον (κι άλλες πέντε, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα), υποστηρίζουν ότι χωρίς ευρω-ομόλογο οι ίδιες δεν θα αντέξουν τις οικονομικές επιπτώσεις των μέτρων για την πανδημία.
Υπάρχει πιθανότητα πια – απευκταία αυτή τη στιγμή – η Ενωμένη Ευρώπη να μην θα παραμείνει ενωμένη!
Προειδοποιεί σχετικώς – και με δραματικούς τόνους – ακόμα και ο Μάριο Ντράγκι, μέχρι πριν λίγο Διοικητής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας!
Τα πράγματα είναι σοβαρά και για τις αντοχές της ΕΕ!
* Κάποιοι υποστηρίζουν ότι όπως στις προηγούμενες κρίσεις η Ευρώπη “άντεξε”, έτσι θα αντέξει και αυτή τη φορά:
Με συζητήσεις, εντατικές διαβουλεύσεις, αμοιβαίες υποχωρήσεις και συμβιβασμούς.
Αυτό έγινε στο παρελθόν. Και δούλεψε…
Αλλά ό,τι δούλεψε παλαιότερα, δεν είναι υποχρεωτικό να δουλέψει ξανά.
Γιατί αυτή τη φορά δεν αρκούνε “κάποια μέτρα προς τη σωστή κατεύθυνση“…
Χρειάζεται πια όλο το πακέτο!
Η Ενωμένη Ευρώπη δεν θα αντέξει, απλώς, με “κάποια ανακούφιση”.
Χρειάζεται πλήρη “δοσολογία” και άλλου είδους μηχανισμούς ενοποίησης!
–Το ποια είναι η “πλήρης δοσολογία” ΔΕΝ το ξέρουμε αυτή τη στιγμή.
(Πάνω από 2 τρισεκατομμύρια, στην καλύτερη…)
Ξέρουμε όμως ότι είναι πολύ μεγαλύτερη από τις τωρινές δυνατότητες του μηχανισμού στήριξης του ESM. (Περί τα 440 δισεκατομμύρια…)
–Το ποιοί μηχανισμοί στήριξης μπορούν να πάρουν τη θέση των υπαρχόντων σήμερα, επίσης δεν το ξέρουμε…
Ξέρουμε μόνο ότι δεν αρκεί να “ξεχειλώσουμε” ό,τι υπάρχει. Πρέπει να τα φτιάξουμε όλα από την αρχή.
Το ποιός θα το κάνει και πόσο γρήγορα θα το διαπραγματευθεί και θα το στήσει, επίσης δεν το ξέρουμε.
Οι υπάρχουσες κυβερνήσεις δεν μπορούν να διαπραγματευθούν όσα ριζοσπαστικά χρειάζονται.
Κι αυτά που μπορούν να διαπραγματευθούν είναι πολύ λιγότερα απ’ όσα πραγματικά χρειάζονται…
Άρα η Ευρώπη βρίσκεται – για την ώρα – σε αδιέξοδο.
* Αν η καραντίνα στις Ευρωπαϊκές χώρες κρατήσει άλλον ένα μήνα περίπου και από αρχές Μαϊου αρχίζουν να παίρνουν ξανά μπροστά οι οικονομίες – και αν δεν υπάρχει νέο κύμα πανδημίας από το φθινόπωρο στην Ευρώπη – τότε θα ακολουθήσει πρωτοφανής ύφεση για δύο τρίμηνα περίπου, βάσει εκτιμήσεων της JP Morgan: -15% του ΑΕΠ το πρώτο τρίμηνο και – 22% το δεύτερο τρίμηνο (σε ετήσια βάση), ενώ το τρίμηνο θα υπάρξει εκρηκτική αντίδραση +45% και το τέταρτο τρίμηνο +3,5% (πάντα σε ετήσια βάση).
Πρόκειται για ιλιγγιώδεις διακυμάνσεις, χωρίς κανένα γνωστό ιστορικό προηγούμενο.
Αν ωστόσο, το φθινόπωρο υπάρξει επόμενο κύμα πανδημίας, τότε ο κόσμος ολόκληρος – και η ίδια η ΕΕ – θα οδηγηθούν σε βαθιά ύφεση διαρκείας.
–Στην πρώτη περίπτωση – στο “καλό” σενάριο – το σκαμπανέβασμα θα είναι ισχυρό σοκ για όλους. Και πολλά δεν θα αντέξουν…
–Στη δεύτερη περίπτωση – στο “κακό” σενάριο – το σοκ θα είναι ολέθριο! Πολύ λίγα πράγματα μπορούν να μείνουν όρθια…
Έτσι κι αλλιώς, βρισκόμαστε σε αχαρτογράφητα νερά…
* Τι “δεν θα αντέξει”;
—Κυβερνήσεις που υπάρχουν σήμερα, σε διάφορες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, είναι πολύ πιθανό να μην υπάρχουν αύριο. (Ιδιαίτερα κυβερνήσεις πολυκομματικής συνεργασίας, θεωρούνται περισσότερο εύθραυστες…)
—Διεθνείς Συμφωνίες που υπάρχουν σήμερα, είναι πολύ πιθανό να μην υπάρχουν αύριο.
—Συμμαχίες. θεσμοθετημένες ή άτυπες, είναι πολύ πιθανό να μην υπάρχουν αύριο.
—Πλειοψηφίες σε κάθε χώρα και ομαδοποιήσεις χωρών που τις θεωρούσαμε δεδομένες μέχρι σήμερα, είναι πολύ πιθανό αύριο να αποτελούν μακρινή ανάμνηση.
Αυτό που περιγράφουμε είναι μια “περίφραση” που μπορεί να ειπωθεί και με μία λέξη: Χάος!
Αν πρέπει να ανησυχούμε για κάτι, αυτό είναι το επικείμενο Χάος διεθνώς…
Οικονομικό, πολιτικό και γεωπολιτικό!
Τελικά και κοινωνικό…
* Κάποιοι συνοψίζουν τα ευρωπαϊκά σενάρια σε τρία:
–Είτε η ΕΕ θα αλλάξει δραστικά.
–Είτε θα διασπαστεί…
–Είτε (αν δεν συμβεί το πρώτο κι αν συγκρατηθεί το δεύτερο) να οδηγηθεί σε σταδιακή αποσύνθεση…
Στην πραγματικότητα, βέβαια, μπορεί να γίνει οποιοσδήποτε συνδυασμός όλων αυτών: Για παράδειγμα, η Ένωση να αρχίσει να αποσυντίθεται, λόγω της αδυναμίας της να αλλάξει άμεσα και δραστικά (τρίτο σενάριο), ύστερα να διασπαστεί προσωρινά για να μπορέσει να αλλάξει (δεύτερο σενάριο), κι ύστερα να ενωθεί ξανά (πρώτο σενάριο), αλλά σε εντελώς νέα βάση.
Το ερώτημα είναι βέβαια, ποιά θα είναι η “νέα βάση”, ποιές χώρες θα ηγεμονεύουν πλέον, και ποιές νέες πολιτικές μπορούν να ενώσουν ξανά την Ευρώπη.
Πολύ πιθανόν, να υπάρξουν ταχύτατα κάποιες νέες “ομαδοποιήσεις” μέσα στην Ευρώπη. Αυτό είναι ένα από τα πρώτα που πρέπει να μας απασχολεί…
–Η χρηματοδότηση της επιβίωσής μας (για “ανάγκες επιβίωσης” θα πρόκειται μετά από μήνες συνολικής οικονομικής παράλυσης), απαιτεί ισχυρές συμμαχίες και συσσωματώσεις με άλλες χώρες.
–Η χρηματοδότηση της ανάκαμψής μας αμέσως μετά, απαιτεί επίσης ένταξη σε μεγάλα διακρατικά χρηματοδοτικά σχήματα.
–Και ο σχεδιασμός της παραγωγικής μας ανασυγκρότησης στη συνέχεια (γιατί δεν μπορούμε να συνεχίσουμε έτσι), απαιτεί, ομοίως, μεγάλους συνασπισμούς στο εξωτερικό, αλλά και σαρωτικές μεταρρυθμίσεις εντός…
Αντίστοιχα ασφαλώς, ισχύουν και για τις περισσότερες άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Τίποτε απ’ όσα θα δούμε, δεν είναι “προφανή” σήμερα…
* Υπάρχουν, όμως, μερικά πράγματα που ΔΕΝ θα αλλάξουν: Για παράδειγμα η Τουρκία θα εξακολουθεί να βρίσκεται δίπλα μας και να ετοιμάζει γεωτρήσεις στην Ελληνική ΑΟΖ.
Ήδη ανακοίνωσε ότι μόλις ξεπεραστεί η κρίση της πανδημίας (γι’ αυτούς, σε …μερικές εβδομάδες!) θα στείλει πλωτά γεωτρύπανα να τρυπήσουν πάνω σε δικά μας κυριαρχικά δικαιώματα…
Τις συμμαχίες τώρα τις χρειαζόμαστε περισσότερο από ποτέ!
Για την ακρίβεια συμμαχίες που δεν είναι “στα χαρτιά”, αλλά παράγουν εμπράγματα αποτελέσματα στήριξης και συνδρομής.
Από αυτή την άποψη, ενδεχόμενη χαλάρωση της Ευρώπης θα είναι “κακό νέο” για μας!
Αλλά νέες συσσωματώσεις και ομαδοποιήσεις κρατών αποτελούν ίσως μοναδικές ευκαιρίες για μας…
—Και δύο υποσημειώσεις: Η πολιτική του ισλαμικού φονταμενταλισμού για διείσδυση στην δύση θα κλιμακωθεί λόγω πιθανής χαλάρωσης ή σοβαρών εσωτερικών προβλημάτων της ΕΕ. Γι’ αυτούς οι ανθρώπινες ζωές έχουν ελάχιστη αξία και όσα θα περάσουμε είναι η μεγάλη τους “ευκαιρία”…
Η Ελλάδα είναι η πιο σημαντική πύλη εισόδου τους προς την Ευρώπη. Αν θέλουμε να “μετράμε” για τους Ευρωπαίους (για τους όποιους “Ευρωπαίους”), θα πρέπει να φυλάμε τα σύνορά μας.
Όλη η πολιτική απέναντι στο λαθρομεταναστευτικό πρέπει να αλλάξει ριζικά. Η εργαλειοποίηση των ροών είναι απειλή για όλη την Ευρώπη πλέον! Για την Ελλάδα είναι θανάσιμη απειλή.
Τα σύνορα της Ευρώπης και η φύλαξή τους είναι το μεγάλο στρατηγικό ατού της Ελλάδας. Για να το αξιοποιήσουμε πρέπει να κρατήσουμε τα σύνορά μας! Το κάναμε επιτυχώς τις τελευταίες εβδομάδες. Δείξαμε ότι μπορούμε. Κερδίσαμε εκτίμηση και αξιοπιστία παντού. Πρέπει να κάνουμε πολύ περισσότερα, για να αντέξουμε την επόμενη απόπειρα. Που θα έλθει σίγουρα. Και σύντομα..
–Και οι υπάρχοντες πολιτικοί συσχετισμοί στην Ευρώπη θα ανατραπούν! Με το “καλό” σενάριο…
Με το “κακό σενάριο”, θα σαρωθούν!
Όλες αυτές οι ανοησίες περί δικαιωματισμού, “ενσωμάτωσης” ανεξέλεγκτων ροών, και κατάργησης υδρογονανθράκων από το ενεργειακό μείγμα, βρίσκονται πια “εκτός τόπου και χρόνου”…
Το να εξαγγέλλεις οριστική “κατάργηση των υδρογονανθράκων” σε 30 χρόνια, τη στιγμή που το πετρέλαιο κοστίζει 70 δολάρια το βαρέλι (ή γύρω στα 100 πριν πέντε χρόνια) έχει, ίσως, κάποιο νόημα…
Το να επιμένεις ότι θα καταργήσεις τη χρήση υδρογονανθράκων σε συνθήκες παρατεταμένης ύφεση ς και διεθνούς χάους, την ώρα που το βαρέλι έχει πέσει κάτω από τα 27 δολάρια, είναι παρανοϊκό!
Δηλαδή όλα όσα ονομάσαμε “Πολιτική Ορθότητα” χάνουν πια το έδαφος κάτω από τα πόδια τους. Μαζί και οι ελίτ που την υιοθέτησαν και προσπαθούσαν να την επιβάλλουν.
Πράγματι, τα τελευταία χρόνια οι δυτικές ελίτ συσπειρώνονταν γύρω από την “Πολιτική Ορθότητα”. Την ίδια στιγμή όλο και περισσότερα στρώματα των ευρωπαϊκών κοινωνιών αντί-συσπειρώνονταν εναντίον της “Πολιτικής Ορθότητας.
Η Πολιτική ορθότητα θα είναι ίσως το μεγαλύτερο “θύμα” της τωρινής πανδημίας.
Πολύ πιθανό πια, η “Πολιτική Ορθότητα” να είναι – κι αυτή – “ανάμνηση” από το παρελθόν!
Πρέπει να ετοιμαστούμε και γι’ αυτό.
Κυρίως γι’ αυτό…
 Θανάσης Κ.