Το ξύπνημα της πραγματικότητας

 

του Marcello Veneziani

Δεν ξέρω αν ο Έλον Μασκ θα μας πάει πραγματικά στον Άρη, αλλά ξέρω ότι ο Ντόναλντ Τραμπ μας έφερε πίσω στη Γη. Πού βρισκόμασταν, σε ποια τροχιά ή σε ποια χαραμάδα του σύμπαντος, όλους αυτούς τους μήνες, για να αναπαραστήσουμε την πραγματικότητα, τη Δύση, την Αμερική με αυτόν τον μονομερή τρόπο, που αργότερα αρνήθηκαν τα γεγονότα; Από τη μια πλευρά υπήρχαν τα Απρεπή Τέρατα που προορίζονταν στήν ήττα, από την άλλη το Πνεύμα του Κόσμου, το Πνεύμα του Χρόνου, το Πνεύμα της Δημοκρατικής Προόδου που συνέχιζε την ασταμάτητη πορεία του. Όχι, δεν θέλω να κοροϊδέψω περιπαιχτικά όλους εκείνους που πυροβόλησαν τον Τραμπ και τώρα έχουν περιέλθει σε μια προφανή σπασμωδική ή καταθλιπτική κατάσταση. Το έχουμε ήδη πει και σημειώσει σχετικά με αυτούς που την ίδια ημέρα των εκλογών ορίσαμε ως Τραμπιστές . Θα ήθελα να προχωρήσω παραπέρα και να κάνω κάποιες παρατηρήσεις, ή μάλλον ένα καταιγισμό άμεσων ερωτήσεων.

Αλλά είναι φυσιολογικό για εσάς σε έναν ελεύθερο, πλουραλιστικό και δημοκρατικό κόσμο, καμία φωνή από το κατεστημένο, από το mainstream, από την εξουσία να μην έχει εκφράσει αντίθετη άποψη για τις αμερικανικές εκλογές, δηλαδή να μην έχει πει ότι προτιμούν τον Τραμπ από τον αντίπαλό του; Για εσάς είναι φυσιολογικό σε έναν ελεύθερο, πλουραλιστικό και δημοκρατικό κόσμο να μην υπάρχουν μεγάλα μέσα ενημέρωσης, καμία μεγάλη εφημερίδα, καμία ιστορική εφημερίδα, καμία υπογραφή, κανένας αναγνωρισμένος και σεβαστός διανοούμενος, κανένας διεθνής οργανισμός, κανένας εκπρόσωπος του επίσημου, ανεπίσημου ή ακαδημαϊκού θεσμού και πολιτισμού, νά έχει εκφράσει προτίμηση στον υποψήφιο που κέρδισε μετά τις εκλογές; Ο Μπέζος λιντσαρίστηκε αφότου ανακοίνωσε ότι η εφημερίδα του, The Washington Post, θα παραμείνει ουδέτερη και δεν θα πάρει θέση για τον Λευκό Οίκο. Κάποτε, η ουδετερότητα, η ισότητα, θεωρούνταν δημοκρατικό σημάδι ελευθερίας και σεβασμού προς την ψήφο, και αντ' αυτού έχει γίνει πράξη ύβρεως και συνενοχής με το Κακό.

Για εσάς είναι φυσιολογικό σε έναν ελεύθερο, πλουραλιστικό και δημοκρατικό κόσμο το star system, η εταιρεία διασημοτήτων, το Χόλιγουντ στο σύνολό του, κανένας σκηνοθέτης, ηθοποιός, τραγουδιστής, influencer, να μην έχει εκφράσει μισή φωνή διαφωνίας σε σχέση με την Ενιαία Ψήφο, την Ενιαία Απόφαση, υπέρ του ηττημένου υποψηφίου;

Η εναλλακτική σε αυτή την πλήρη απουσία διαφορετικών φωνών, είναι ότι υπήρχαν κάποιες φωνές, αν και λίγες, αλλά δεν ακούστηκαν. που μπορεί να είναι ακόμα χειρότερο. Είναι θεμιτό να σκεφτόμαστε, μπροστά σε αυτή τη γρανιτική ομοφωνία ευθυγράμμισης - όλοι στην ίδια πλευρά, όλοι ενωμένοι στην αντίθετη πλευρά της κρίσης που εκφράζει ο κυρίαρχος λαός - ότι δεν είναι όλοι πραγματικά πεπεισμένοι, αλλά το κάνουν από κομφορμισμό, αν όχι από φόβο μήπως χάσουν «τη θέση» στο θεατράκι του κόσμου μας; Δεν σας περνάει από το μυαλό ότι κάποιοι διαμορφωτές κοινής γνώμης ή κάποιοι παρατηρητές ίσως κρυφά σκέφτηκαν διαφορετικά αλλά γνώριζαν ότι θα έχαναν αμέσως την προνομιακή τους θέση αν δηλώνονταν υπέρ του Τραμπ; Θα τον είχαν διώξει ή θα τον είχαν περιθωριοποιήσει σταδιακά.

Σε τι κόσμο ζούμε αν οι άνθρωποι πηγαίνουν προς τον ένα δρόμο και η εξουσία, η ψυχαγωγία, ο πολιτισμός και η ενημέρωση πάνε από την άλλη, τόσο ενωμένοι; Πού πήγε η πραγματικότητα, εκτός από τα fake news και το post-truth, αλλά η ίδια η πραγματικότητα, αν ο κόσμος πηγαίνει προς μια κατεύθυνση και η ιστορία, η αναπαράσταση, η ιδεολογία πηγαίνουν προς την αντίθετη κατεύθυνση; Θα μπορέσουμε όμως ποτέ να εμπιστευτούμε μετά από αυτή την πολλοστή δοκιμασία διαχωρισμού των κυρίαρχων ολιγαρχιών από την πραγματικότητα, από την αλήθεια, από την κοινή λογική, σε αυτά που λένε, σε αυτά που κάνουν και στις πραγματικές τους προθέσεις και στην ελευθερία της κρίσης;

Δεν λέω ότι ο κόσμος έχει πάντα δίκιο, δεν λέω ότι το vox populi είναι vox dei, και ότι ό,τι κερδίζει ή προτιμά ο κόσμος είναι εξ ορισμού καλύτερο, αλλά μου φαίνεται πολύ παράλογο να φτάσουμε στο σημείο  να υποστηρίξουμε ακριβώς το αντίθετο: όλα όσα θεωρούν οι άνθρωποι σάν αληθινά, σάν πραγματικά, σάν προτιμότερα, νά είναι άσεμνα, λάθος, κακόφημα και καταδικαστέα.

Αλλά φαίνεται πιθανό κανείς, εννοώ κανείς, στον επάνω όροφο να μην καταλαβαίνει, να προβλέπει, να μοιράζεται τι συμβαίνει στον κάτω όροφο ή στον δρόμο, στον κόσμο; Πού θα μας βγάλει αυτή η αποσύνδεση και πάνω απ' όλα: με ποιο πρόσωπο παρουσιάζονται ξανά στο βίντεο μετά από όσα είπαν στο ρεφρέν και στο παιδικό ρίμα, μετά από αυτά που υποστήριξαν και προφήτευσαν, που αργότερα αρνήθηκαν από την πραγματικότητα. Τι εμπιστοσύνη, τι αξιοπιστία πιστεύουν ότι έχουν μετά από αυτή την πολλοστή καταστροφική παράσταση;

Αυτά είναι τα πράγματα που με ανησυχούν και μου δίνουν την αντίληψη ότι ζω κάτω από ένα είδος αόρατου καθεστώτος που μοιάζει να είναι ένας μανδύας με το πρόσχημα μιας παγκόσμιας δημοκρατίας, φιλόξενης, χωρίς αποκλεισμούς, ανοιχτής. Και το ερώτημα που τίθεται υπερβαίνει κατά πολύ την υπόθεση Τραμπ ή την αμερικανική ψήφο γιατί αποκαλύπτει ένα σύστημα, έναν τρόπο σκέψης, που εφαρμόζεται σε πολλούς πολιτιστικούς και κοινωνικούς, ιστορικούς και πολιτικούς τομείς, και επηρεάζει επίσης τους ανθρώπους, τις πραγματικές τους ευθύνες, την αναγνώριση των προσόντων και των ικανοτήτων τους. Μοιάζει να ζω μέσα σε μια φούσκα ψεύδους, πυκνωμένη από ιδεολογικό μίσος, αλλοιωμένη από κομματικοποίηση και αδιαφανή από την οδυνηρή σιωπή της εξουσίας.

Θα θέλαμε να βγούμε από αυτή τη φούσκα, να ξυπνήσουμε με την πραγματικότητα που είναι πιο ποικίλη και πολύπλοκη, δεν είναι όλα μαύρα ή άσπρα, υπάρχουν χρώματα παρά την προσπάθεια να επιβληθεί ένα είδος παγκόσμιου γκριζαρίσματος. Δεν είναι λοιπόν ζήτημα να ανακαλύψει κανείς τον εαυτό του ως Τραμπετιστές της νέας πορείας, είναι ζήτημα αναγνώρισης της πραγματικότητας, των παραλλαγών και των αντιφάσεων της. Ξυπνήστε, ήρθε η ώρα να ανοίξετε τα παράθυρα.

πηγή