Πόσο θα ήθελα κάποια φορά στο Άγιον Όρος να μετέχω σε κάποια Λειτουργία!
Την
ευκαιρία μού την είχε δώσει αρκετές φορές ο Γέροντάς μου π. Ακάκιος
(της Σκήτης των Παχωμαίων των Καρυών του Αγίου Όρους) στο μικρό και
ταπεινό κελλί του. Λειτουργία χαράματα στο Εκκλησάκι των Αγίων Αναργύρων
στο κελλί του. Το Ιερό του ατένιζε τον Άθωνα την ώρα που άρχιζε η
ανατολή του ηλίου.
Επίσης μεγάλη ευκαιρία να λειτουργήσω
σε
κάποιο αγιορείτικο πανηγύρι βρήκα όταν ο π. Ακάκιος μού πρότεινε να
μετέχω στο πανηγύρι της μεταμορφώσεως της Ιεράς Μονής Κουτλουμουσίου, η
οποία απέχει 5 λεπτά οδικώς από το κελλί του. Μου είπε: "Πάμε εκεί και
θα κάνεις ό,τι σου πουν
και χωρίς ευλογία μη βάλεις Πετραχήλι ούτε να λειτουργήσεις".
Οι
παρόντες ιερείς ήταν πάρα πολλοί μαζί με τον προεξάρχοντα Αρχιερέα.
Όταν πήραν "καιρό" για να αρχίσει η Θεία Λειτουργία, μέτρησαν τον αριθμό
των ιερέων για να δουν αν είναι οι ιερατικές στολές επαρκείς. Γιατί
έπρεπε να υπάρχουν ομοιόμορφες στολές για όλους. Η τάξη απαιτούσε οι
στολές να είναι ομοιόμορφες για να μην διακρίνεται κανείς πέρα από την
τάξη των οφικιαρίων. Αν δεν κάνω λάθος οι παριστάμενοι κληρικοί ήταν 30
και υπήρχαν 27 στολές. Εγώ ήμουν 28ος στη σειρά, που σημαίνει δεν έμενε
στολή για εμένα. Μου είπαν: "Δεν θα λειτουργήσεις, αλλά στο τέλος θα
βάλεις Πετραχήλι για να μεταλάβεις". Τότε κατάλαβα αυτό που λένε οι
Πατέρες: "Πάντα κατά τάξιν γινέσθω".
Σε αυτήν την πανηγύρι είχα την ευλογία να γνωρίσω προσωπικά τον Όσιο Παΐσιο,
τον Αγιορείτη.
Η Ακολουθία θα άρχιζε στις εννέα το βράδυ και εγώ είχα πάει από τις οκτώ.
Την
ώρα που εναπόμενε κάθισα στον έσω νάρθηκα της Μονής, όπου είχε πολλή
ησυχία. Οι επισκέπτες περίμεναν έξω στην αυλή. Ήρθε κάποιος και κάθισε
πλάι μου σε απόσταση ενός μέτρου σε μια απόμερη γωνιά και άρχισε επί μία
ώρα να λέει την ευχή. Εγώ δεν ήξερα ποιος είναι.
Το
κατάλαβα από φωνές λαϊκών επισκεπτών που έλεγαν στους άλλους: "Εδώ
είναι ο π. Παΐσιος". Από ό,τι φαίνεται κρυβόταν για να αποφύγει τις
τιμές. Μια ώρα μείναμε έτσι σιωπηλοί και άκουγα την ευχή που ψιθύριζε.
Μια ώρα δεν μου είπε ούτε λέξη και εγώ επίσης δεν του είπα ούτε λέξη για
να μην τον διακόψω. Στο τέλος, στον μέσον της ακολουθίας τελέστηκε στην
αυλή του ναού στη φιάλη η Ακολουθία του Αγιασμού. Τότε τον είδα και του
φίλησα το χέρι. Έπεσε κάτω και μου έβαλε μια βαθιά μετάνοια. Και εγώ
ξαφνιασμένος είπα: "Τι κάνετε;" Αλλά εκείνος μου είπε: "Μη μου φιλάς το
χέρι. Εσύ είσαι παπάς, εγώ πρέπει να σ' το φιλήσω". Ποιος ήμουν εγώ για
να μου βάζει μετάνοια ο Άγιος Παΐσιος, ένας από τους σύγχρονους Αγίους
της Εκκλησίας μας;
Ήταν
μια ευκαιρία για μένα για να καταλάβω τη βαθιά ερμηνεία του πρώτου
Μακαρισμού: "Μακάριοι οἱ πτωχοί τῷ πνεύματι, ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡ βασιλεία
τῶν οὐρανῶν". "Οἱ πτωχοί τῷ πνεύματι" είναι οι ταπεινοί.
Πριν από χρόνια είχα καταλάβει πρακτικά την ερμηνεία του άλλου Μακαρισμού:
"Μακάριοι
οἱ πενθοῦντες, ὅτι αὐτοὶ παρακληθήσονται". Ήταν ημέρα Κυριακή, όταν
είχα βρεθεί στο μικρό και ταπεινό ναΰδριο του Αγίου Νικολάου των
Καλλισίων, όπου λειτουργούσε ο Γέροντάς μου, άλλος σύγχρονος Άγιος της
Εκκλησίας μας, ο π. Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης.
Εκείνη
την περίοδο κάθε Κυριακή λειτουργούσε εκεί. Πηγαίναμε μαζί με το
δάσκαλό μου στα μουσικά, τον κ. Γεώργιο Αγγελινάρα, νωρίς-νωρίς γιατί ο
π. Πορφύριος μάς περίμενε να "βάλει ευλογητός". Ο κ. Αγγελινάρας είναι
βαθύς γνώστης και κάτοχος της βυζαντινής μουσικής. Του οφείλω πολλά για
την κατά κόσμο ευπρέπειά του, τη γνώση της εκκλησιαστικής μας Παραδόσεως
και την τήρηση της τάξεως του Τυπικού.
Μια
φορά μέσα στη Θεία Λειτουργία έκλαιγε (ο Άγιος Πορφύριος) και θαρρείς
απολογούμενος σαν μικρό παιδάκι, μετά τη Θεία Λειτουργία στο μικρό και
ταπεινό αρχονταρίκι, μας είπε τον λόγο των δακρύων του και μας θύμισε
τον Μακαρισμό αυτόν.
Στην
Ορθοδοξία μας όλοι είμαστε πενθούντες για τις αμαρτίες μας και
ταυτόχρονα χαιρόμενοι, γιατί ο Χριστός μάς αγαπάει μέσα στις αμαρτίες
μας και μας συγχωρεί. Γι' αυτό και όλοι οι πενθούντες παρακληθήσονται.
Θα δεχτούν τη Χάρη του Αγίου Πνεύματος, δηλαδή του Παρακλήτου. Η
Ορθοδοξία μάς καλεί σε μια συνεχή εφαρμογή αυτού του Μακαρισμού, δηλαδή
μάς καλεί σε μια συνεχή και συνδυαστική βίωση της λύπης με τη χαρά. Αυτό
οι Πατέρες το λένε χαρμολύπη ή χαροποιόν πένθος.
+π. Κωνσταντίνος Στρατηγόπουλος
Από το βιβλίο ΠΟΝΟΥ ΠΟΝΗΜΑΤΑ (Έκδοση 2023)
... ἔδινε ὁλόθερμη εὐλογία, ὁ πατήρ Κωνσταντῖνος,
ΑπάντησηΔιαγραφήγιὰ -ἐν ταπεινώσει- συχνή Θεία Κοινωνία,
μὲ τήρηση τῶν διατεταγμένων καὶ τοῦ προσωπικοῦ κανόνος
και μὲ ἐξομολόγηση... κατὰ τὴν...
προσωπική ἐκάστου ἐκτίμηση...
(ἀνάπαυση)
ἀλλά, ξεκαθάριζε...
ἀν πᾶτε... κάπου... καὶ σᾶς ρωτήσει ὁ παππᾶς ...ἔχεις ἐξομολογηθεῖ γιὰ νὰ κοινωνήσεις...;
μὴν ἀρχίσετε, τὰ...ξέρετε ὁ... παπαΚώστας...λέει...κλπ...
θὰ σεβαστεῖτε, τὸ ἔθος καὶ τὸ τυπικό τους... !
...
Εἶθε ὁ Θεός νὰ ἀναπαύει τὴν ψυχή του...
ὥστε νὰ πρεσβεύει γιὰ ὅλους μας... !