ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΩΠΟΥ-(8) ΚΑΤΑ ΖΗΖΙΟΥΛΑ ΚΑΙ ΓΙΑΝΝΑΡΑ (1-2)

Συνέχεια από εδώ

Πέρασαν τόσα χρόνια πλέον απο τότε που άρχισε η Ελληνική γιγαντομαχία περί του προσώπου και ακόμη κανένας Έλληνας δέν έχει ξεκαθαρισμένο το τοπίο (Ίσως δέν θέλει, ίσως είναι προτιμότερο το έτοιμο). Κανένας Έλληνας δέν μπορεί ακόμη να συνδυάσει αυτή την νεοφανή οντολογία με την αλλαγή που επέφερε στην Δυτική «θεολογία» η αντικατάσταση του ΕΙΝΑΙ με την ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ και την ΑΥΤΟΣΥΝΕΙΔΗΣΙΑ. Δύο προσωπικότητες της θεολογίας παλεύουν ακόμη για να επιβάλλουν ο ένας την ανθρωπολογία του και ο άλλος την Εκκλησιολογία του. Παρότι ο ένας με την ευχαριστιακή Εκκλησιολογία του συνθέτει και τις ιδέες του αντιπάλου του, αυτό το σφιχταγκάλιασμα Ζηζιούλα και Γιανναρά, κατέστη τελικώς μοιραίο και για τους ίδιους, διότι οδήγησε την Ορθοδοξία στον παπισμό και έκανε και αυτούς τους ίδιους τους προφήτες της ελευθερίας ΠΑΠΟΔΟΥΛΟΥΣ.Ο Γιανναράς έγραψε πρώτος περί προσώπου και ανάγκασε τον Ζηζιούλα να γράψει εναντίον του το διάσημο κείμενο του «Απο το προσωπείο στο πρόσωπο».

Εάν, όπως παρατηρεί ο Bonhoeffer (Μπονόφερ), η κλασσική οντολογία κατανοεί το ΕΙΝΑΙ, σαν τελείως ανεξάρτητο απο τη σκέψη και την αντιθέτει σε αυτό, και εάν ο ιδεαλισμός μεταφέρει το υπερβατικό ΕΙΝΑΙ στο εσωτερικό της σκέψης, η υπερβατική φιλοσοφία κατανοεί το ΕΙΝΑΙ σε «σχεση» με την υπερβατικότητα.

Αντιπρόσωπος αυτής της υπερβατικής φιλοσοφίας είναι ο Γιανναράς ο οποίος με αυτόν τον τρόπο όρισε την σύναξη του λαού του Θεού.

Ο Ζηζιούλας πραγματοποίησε μια μεγαλειώδη σύνθεση, η οποία ανάγκασε τον ίδιο τον Γιανναρά να τον "αναγνωρίσει σαν συνεχιστή του Παλαμά"! Ίσως αυτή την αναγνώριση πληρώνει ακριβά η Ορθόδοξη Εκκλησία και παραδίδεται αμαχητί στον πάπα! 

Τί έκανε λοιπόν; 

Στην ευχαριστιακή του Εκκλησιολογία, πήρε το ανεξάρτητο και της σκέψης και του ΕΙΝΑΙ, της κλασσικής οντολογίας, σαν θέσεις, ονόμασε υπερβατικό ΕΙΝΑΙ το έσχατο και υιοθέτησε και τον ιδεαλισμό ορίζοντας την σύναξη του λαού σαν σχέση προσώπων, σαν σχέσεις αγάπης. 

Παρουσίασε μια νέα θεολογία, έφτιαξε μια νέα Εκκλησία, αλλά σαν σοφός του κόσμου τούτου, έβαλε όλο αυτό το νέο κρασί στα παλιά βαρέλια του παπισμού και πρόσθεσε στην ιστορία του πνεύματος μια τρύπα στο νερό.

Για να αρχίσουμε τελειώνοντας αυτήν την πρώτη επαφή, ας επισημάνουμε πώς οντολογικό ερώτημα και οντολογία καθώς και μεταφυσική δέν υπάρχουν μέσα στα πλαίσια της αρχαίας Ελληνικής φιλοσοφίας

Ας ξεκινήσουμε όμως με τις ακροβασίες του Γιανναρά. Τις σχετικές με το πρόσωπο. Στο δεύτερο τεύχος του βιβλίου του «σχεδίασμα εισαγωγής στη φιλοσοφία» εκθέτει με τον πληρέστερο τρόπο τις απόψεις του περί προσώπου, παρότι δέν έχει πάψει να τις εκλεπτύνει και να τις διευρύνει μέχρι σήμερα. Το περίεργο με τις περιπτώσεις του Ζηζιούλα και του Γιανναρά είναι ότι διαλύουν παράλληλα και ταυτόχρονα με την Πατερική θεολογία και την αρχαία Ελληνική φιλοσοφία. Στηριγμένοι και οι δυό τους στις άπειρες πλέον μελέτες των παν/μίων της Δύσεως δέν θεώρησαν αναγκαίο να εξετάσουν περαιτέρω τις πηγές. Έτσι πχ. στη σελίδα 57 του εν λόγω βιβλίου διαβάζουμε: «Έτσι για τους Έλληνες η αναφορά στην πρώτη αρχή ή αιτία του Είναι, δηλ. στην αλήθεια του Θεού, προκύπτει ώς λογική αναγκαιότητα απο την παρατήρηση και προσπάθεια ερμηνείας του κόσμου». Αυτό όμως ισχύει μόνο για τους προσωκρατικούς λεγόμενους Έλληνες. Διότι ο Σωκράτης άλλαξε τα πάντα. Και έτσι δέν μπορεί να διακρίνει το βασικότερο όλων, πώς όταν οι Έλληνες ομιλούν για αλήθεια και για Θεό, δέν ομιλούν για τον αληθινό Θεό τον αποκαλυφθέντα με την ενανθρώπιση, αλλά για το κατ’εικόνα και το καθ’ομοίωσιν, αυτεξούσιο, τήν φρόνηση. Όπως και όλοι οι φιλόσοφοι εξάλλου. Και δέν μπορεί να διακρίνει επίσης πώς ούτε το κατ’εικόνα και το καθ’ομοίωσιν είναι ο Θεός. Στο κατ’εικόνα στηρίζεται αποκλειστικά και μόνον η Λατρεία, η γνωστή μας λατρεία του Εκκλησιασμού μας. Διότι ο Θεός των φιλοσόφων είναι ο εαυτός του ανθρώπου, όπως το ονομάζουν και οι ίδιοι, η ανθρώπινη φύσις. Ο Θεός των φιλοσόφων είναι ο άνθρωπος, η ψυχή τού ανθρώπου, και ο άνθρωπος αποκαλύπτεται επίσης στην Π.Δ μέσω των προφητών. Καί ο άνθρωπος έχει ανάγκη τήν ανακάλυψή του διότι βρίσκεται σέ πτώση.

Συνεχίζει ο κ.Γιανναράς : «ενώ ο θεός της Ιουδαιοχριστιανικής παράδοσης αντιπροσωπεύει μια συγκεκριμένη ιστορική παρέμβαση και πράξη, αποκαλύπτεται μέσα στην ιστορία με τον τρόπο που παρεμβαίνει στη ζωή μας και γίνεται γνωστό ένα πρόσωπο. Καλεί ο Θεός τον Αβραάμ και διαλέγεται μαζί του «ενώπιος ενωπίω, ώς ει τις λαλήσαι πρός τον εαυτού φίλον» (Εξοδ. 33, 11). Η γνώση της ύπαρξης τού Θεού είναι το γεγονός τής προσωπικής σχέσης μαζί Του. Ο Θεός τής Ιουδαιοχριστιανικής παράδοσης είναι ο Θεός τής ιστορικής αποκάλυψης και τής προσωπικής σχέσης. «Ο Θεός των Πατέρων ημών».

«Μια τέτοια γνώση που συναρτάται με την εμπειρία τής προσωπικής σχέσης, δέν δυσκολεύεται να αναγνωρίσει την αλήθεια του Θεού και σε μια ακόμη ιστορική του παρέμβαση «εν σαρκί», να αποδεχθεί ότι ο Θεός αποκαλύπτεται και ώς συγκεκριμένο ιστορικό πρόσωπο, ώς Ιησούς απο Ναζαρέτ, σε ακριβείς συντεταγμένες χώρου και χρόνου».

Μα δέν Τον Σταυρώσαμε; Δέν τον πρόδωσαν όλοι οι μαθητές του παρόλη την προσωπική σχέση; Δέν έγιναν μόνο οι Έλληνες Χριστιανοί; Ένα άλλο περίεργο στην φιλοσοφία του προσώπου είναι πώς όπως ακριβώς αγνοεί την Σωκρατική φιλοσοφία, αγνοεί και την Κ.Δ. Διότι δέν ενδιαφέρεται για τον αληθινό Θεό και για τον αληθινό άνθρωπο αλλά μόνον για τον ιστορικό Θεό και τον ιστορικό άνθρωπο. Ας προσέξουμε τις τεράστιες διαφορές.

«Μία απο τις βασικότερες αιτίες της σύγχυσης που υπάρχει στην Χριστιανική ανθρωπολογία προέρχεται απο το γεγονός ότι ο ορθολογισμός μας έχει αμαυρώσει την οντολογική διάκριση ανάμεσα στην ουσία και την υπόσταση. Τη φύση και το πρόσωπο. Το πρόσωπο δέν είναι φύση. Ο Θεός είναι μία φύση σε τρία πρόσωπα;;[ΜΙΑ ΟΥΣΙΑ ΣΕ ΤΡΕΙΣ ΥΠΟΣΤΑΣΕΙΣ. ΔΕΝ ΕΝΑΝΘΡΩΠΙΣΑΝ ΟΙ ΥΠΟΣΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΑΤΡΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ] Η φύση του Θεού είναι κοινή στα τρία πρόσωπα. Το κάθε ένα όμως πρόσωπο είναι μοναδικό. Το γεγονός ότι ο Θεός δημιούργησε τον άνθρωπο «Κατ’εικόνα Θεού» συνεπάγεται ότι και στον άνθρωπο όπως και στον Θεό, υπάρχει η ίδια διάκριση φύσεως και προσώπων. [εδώ ταυτίζεται πλέον η διάκριση με την διαφορά, μέ τήν ευκολία τής αναλογίας].

«Τί είναι τό πρόσωπό μας κι από πού τό έχουμε; Είναι τό αποτύπωμα τής σφραγίδας επάνω στήν χωμάτινη φύση μας [παρότι ο Χρυσόστομος διδάσκει πώς ο Κύριος πήρε χούν εκ τής γής, δηλ ό.τι πολυτιμότερο διαθέτει η γή] τό σχέδιο πού αποτυπώνεται επάνω στή χωμάτινη φύση είναι η εικόνα τού Θεού. Τό άγγιγμα τής θείας σφραγίδας επάνω στή χωμάτινη φύση είναι η σάρκωση τού Θεού –Λόγου [Καί η Θεοτόκος; Τήν ξεχάσαμε; Χωμάτινη καί η Θεοτόκος;]. Τά θεία χαρακτηριστικά τού Είναι μας δέν προέρχονται από τήν χωμάτινη φύση μας [παρότι ο άνθρωπος είναι χειροποίητος], αλλά από τήν εικόνα τού Θεού πού τυπώθηκε πάνω σ’αυτή τή φύση. Τά χαρακτηριστικά αυτά είναι η ελευθερία, ο λόγος, η αθανασία, η δεκτικότης τής ενέργειας τού Αγίου Πνεύματος(;), η δυνατότητα τής δημιουργίας καί άλλα παρόμοια. Δέν είναι χαρακτηριστικά φύσεως αλλά χαρακτηριστικά προσώπου.

Τό πρόσωπο είναι ό,τι απομένει από τόν άνθρωπο μετά θάνατον [δηλ. επαναλαμβάνουμε μέ άλλο όνομα τήν αθανασία τής ψυχής], ό,τι τόν συνδέει μέ τήν καινούρια φύση πού θά αποκτήσει μέ τήν Ανάσταση, αυτό πού γεφυρώνει τό παληό σώμα τής φθοράς μέ τό καινούριο τής αφθαρσίας [Καί το βάπτισμα; Περιττό; Η μετάνοια; Περιττή; Η πτώση; Ψεύτικη; Μήπως διαπραγματευόμαστε μιά σωτηρία χωρίς τόν Κύριο; Πιό συγκεκριμένα μήπως οραματιζόμαστε μέσα στήν εκκλησία μιά λύτρωση από τό σώμα-τάφο;]

Ο άνθρωπος είναι απο τη φύση του χώμα της γής. Έχει το πρόσωπο επειδή ο Θεός τον θέλησε κατ’εικόνα του και έγινε άνθρωπος για αυτόν. Επάνω σε αυτό το πρόσωπο ενεφύσησε ο Θεός πνοή ζωής, την χάρη του Αγίου Πνεύματος και έγινε ο άνθρωπος ψυχή ζώσα». [Με αυτήν την ψυχή ζώσα δέν έπεσε ο άνθρωπος; Με το κατ’εικόνα και το καθ’ομοίωσιν δέν αισθάνεται σαν Θεός; ΔΕΝ ΕΠΕΣΕ ΑΚΡΙΒΩΣ ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ;]

Όπως βλέπουμε δέν υπάρχει η Κ.Δ. Ο Κύριος στην υπόστασή του ένωσε δύο φύσεις, δέν ένωσε τον άνθρωπο με τον Θεό πρόσωπο με πρόσωπο. Δέν ολοκλήρωσε τη σχέση που είχε ξεκινήσει στην Π.Δ. Δέν αποκατέστησε το αρχαίο κάλλος. ΕΙΠΕ: ΙΔΟΥ ΚΑΙΝΑ ΠΟΙΩ ΠΑΝΤΑ. Εκανε μία νέα δημιουργία. Ολοκλήρωσε τον νόμο. Και όπως ξέρουμε απο την διδασκαλία του Απ. Παύλου ο νόμος μας δόθηκε για να μάθουμε την ύπαρξη της αμαρτίας. Διότι ο άνθρωπος δέν γνωρίζει πώς αμαρτάνει. Ακριβώς όπως με την ενσάρκωση ο άνθρωπος έμαθε την υπερηφάνεια, την αόρατη εωσφορική ρίζα της αμαρτίας. Διότι ο άνθρωπος δέν μπορεί να γνωρίσει την υπερηφάνεια παρα μόνον στην εν Χριστώ Ζωή.

Όλος ο σκοπός αυτής της "Ορθοδοξίας" τελικώς είναι να καταργήσει την πτώση χάριν της αξιοπρέπειας του ανθρώπου. ΠΟΤΕ Ο ΚΥΡΙΟΣ ΣΤΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΔΕΝ ΜΑΣ ΕΙΠΕ ΠΩΣ ΘΑ ΣΩΘΟΥΜΕ ΚΑΝΟΝΤΑΣ ΣΧΕΣΗ ΜΑΖΙ ΤΟΥ ΠΡΟΣΩΠΟ ΜΕ ΠΡΟΣΩΠΟ. Εκτός και άν γράφουμε νέο ευαγγέλιο. Αντιθέτως επαναλαμβάνει συνεχώς: παράτησε τα όλα και ακολούθησε με. Δέν είπε και πάμε παρέα. Παράτησε και τα καλά του προσώπου και ακολούθησε με. Στην Π.Δ. μόνον τα οπίσθια του Θεού μπόρεσαν να δούν οι προφήτες. Και στην Κ.Δ πάλι βλέπουμε το φώς του Κυρίου όχι τον Κύριο πρόσωπο με πρόσωπο. Ο Άγιος Συμεών ο νέος θεολόγος μας λέει ότι αχνά μέσα στο φώς διακρίνεται το πρόσωπο του Κυρίου, στήν Δόξα Του. Αυτό το φώς είναι το φώς που προηγείται του Κυρίου, όπως προηγείται η ημέρα της ανατολής του ηλίου. Ακόμη και στην Κ.Δ λοιπόν βλέπουμε τα «έμπροσθεν» του Κυρίου. Ο Κύριος δέν μας έδωσε ποτέ κάτι για να μπορούμε να δεχόμαστε την ενέργεια του Αγίου Πνεύματος, παρά μόνον τίς εντολές Του, η εφαρμογή τών οποίων μάς φέρει εις ηλικίαν Χριστού, μαρτυρίου καί ομολογίας, ώστε στό χριστό τής καρδιάς μας αυτής έρχεται τό Αγιο Πνεύμα καί καθιστά τό σώμα μας ναό Του.[Άγιος Μάξιμος ομολογητής, ambigua, 23: «Πώς εξηγείται το γραφέν υπό Γρηγορίου; Διά τούτο μονάς απ’ αρχής εις δυάδα κινηθείσα μέχρι Τριάδος έστη!;]

Δυστυχώς όλες αυτές οι διδασκαλίες είναι σχολαστικές και συγκεντρωμένες στο έργο του Ακινάτη και έχουν όλες καταρριφθή απο το έργο του Αγγελικούδη.

Τελειώνοντας με αυτά τα λίγα θα θέλαμε να θυμήσουμε στον κ.Γιανναρά και στους οπαδούς του, την αρχή του Πλατωνικού διαλόγου ΛΑΧΗΣ. Ή περί ανδρείας, μαιευτικός. «υπάρχουν, αλήθεια, μερικοί άνθρωποι που περιγελούν τα θεάματα που σου δείξαμε Σωκράτη, που όμως άν κανείς τους συμβουλευτεί, δέν θα έλεγαν εκείνα που έχουν στο νού τους. Προσπαθώντας να εικάσουν τη γνώμη εκείνου που τους συμβουλεύεται λέγουν άλλα, αντίθετα με ό,τι σκέπτονται».

ΜΑΤΑΙΩΣ ΔΙΔΑΣΚΕΙ Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ: ΜΟΡΦΗΝ ΔΟΥΛΟΥ ΛΑΒΩΝ

 

συνεχιζεται..