ΤΑ ΜΕΛΟΜΑΚΑΡΟΝΑ, ΤΑ ΜΑΚΑΡΟΝΙΑ ΚΑΙ Ο…ΜΑΚΑΡΙΤΗΣ

Τὰ μελομακάρονα, τὰ μακαρόνια καὶ ὁ μακαρίτης.
Ὑπάρχει ἐτυμολογικὴ σχέση ἀνάμεσά τους;
γράφει ὁ Γιῶργος Δαμιανὸς

Εἶναι εὔκολο νὰ συνδυάσουμε τὴν ἐτυμολογία τοῦ χριστουγεννιάτικου παραδοσιακοῦ γλυκίσματος, τοῦ μελομακάρονου, ἀπὸ τὶς λέξεις μέλι + μακαρόνι . Μὴ ψάξετε, ὅμως, νὰ βρεῖτε ὁμοιότητα σχήματος ἀνάμεσα στὰ μακαρόνια καὶ τὰ μελομακάρονα. Ψάχνοντας προσεκτικὰ σὲ ἑλληνικὰ καὶ ξένα λεξικὰ θὰ βρεῖτε τὴν ἐκδοχὴ ὄτι ἡ λέξη “μακαρόνι” παράγεται ἀπὸ τὴ μέσ. ἑλληνικὴ λέξη “μακαρωνία” (: νεκρώσιμο δεῖπνο μὲ βάση τὰ ζυμαρικά). Ἡ μακαρωνία μὲ τήν σειρὰ της ἔρχεται ἀπὸ τὴν ἀρχαία ἑλληνικὴ λέξη “μακαρία”, ποὺ δὲν ἦταν ἄλλο ἀπὸ τὴν ψυχόπιτα, δηλαδή, ἕνα κομμάτι ἄρτου, στὸ σχῆμα τοῦ μελομακάρονου, τὸ ὁποῖο τὸ προσέφεραν μετὰ τὴν κηδεία. Στοὺς νεωτέρους χρόνους ἕνα γλύκισμα ποὺ ἔμοιαζε μὲ τὴν μακαρία βουτήχτηκε στὸ μέλι καὶ γι᾽ αὐτὸ ὀνομάστηκε μελομακάρονο. Οἱ Ἰταλοί, ἔθνος μὲ παράλληλο πολιτισμό, διατήρησαν τὴν λέξη μακαρωνία στὴν λέξη maccarone (:μακαρόνι). Οἱ Ἕλληνες συνέχισαν, τουλάχιστον, γιὰ τρεῖς χιλιάδες χρόνια νὰ χρησιμοποιοῦν λέξεις, ὅπως: μακάρι, μακάριος, μακαρίτης, μακαριστὸς καὶ τελευταία, μακαρονάς, μακαρονάδα καὶ ἄλλα. Ἀξίζει νὰ σημειωθεῖ ὅτι ἀπὸ τὸ 1500 μ.Χ γίνεται γνωστὸ στὴν Γαλλία καὶ ἀργότερα στὴν Ἀγγλία ἕνα ἀμυγδαλωτὸ μπισκότο, κάτι σὰν τὸ δικό μας “ἐργολάβο”, μὲ τὸ ὄνομα “macaroon”.